Księgowa „po godzinach” nie zapłaci VAT

Usługi wsparcia księgowego i biurowego wykonywane w ramach działalności nierejestrowanej mogą korzystać ze zwolnienia z VAT. Najnowsza interpretacja indywidualna Dyrektora KIS wyjaśnia, że 'dorabianie' do etatu może być czynnością niegenerującą obowiązków rozliczeniowych. Jest to korzystne zarówno dla drobnego przedsiębiorcy, jak i dla jego klientów. Podatnik zwolniony z VAT nie musi rejestrować się, składać JPK czy wystawiać faktur, ale może to zrobić dobrowolnie.

Tematyka: księgowa, VAT, zwolnienie, interpretacja indywidualna, Dyrektor KIS, działalność nierejestrowana, usługi biurowe, rozliczenia, zwolnienie od podatku, proporcjonalność wartości sprzedaży, 200 000 zł, usługi biurowo-administracyjne

Usługi wsparcia księgowego i biurowego wykonywane w ramach działalności nierejestrowanej mogą
korzystać ze zwolnienia z VAT. O ile oczywiście nie wchodzi w ich skład doradztwo. Takie wnioski płyną
z najnowszej interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS. „Dorabianie” do etatu może być więc z perspektywy
VAT czynnością niegenerującą obowiązków rozliczeniowych. To korzystne nie tylko dla drobnego
przedsiębiorcy, ale i dla części jego klientów.
Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361; dalej:
VATU), zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie
przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Podatnik zwolniony z VAT, zwolniony jest
także z określonych obowiązków takich jak rejestracja do celów VAT (art. 96 ust. 3 VATU), składanie JPK (art. 99 ust.
7 VATU) czy też wystawianie faktur (art. 106b ust. 2 VATU). Podatnik zwolniony może jednak – jeśli chce – spełniać
ww. obowiązki.
Omawiane zwolnienie rządzi się jednak swoimi prawami. Trzeba pamiętać o pewnych ograniczeniach. Po pierwsze,
w przypadku podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie działalności gospodarczej, dla
skorzystania ze zwolnienia wartość sprzedaży nie powinna przekroczyć 200 000 zł liczonego w proporcji do okresu
prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym. Gdyby więc podatnik rozpoczął działalność 30.12.2024
r., zachowałby prawo do zwolnienia o ile w 2024 r. nie przekroczy wartości sprzedaży w wysokości 546 zł. Po drugie,
nie każdy ze zwolnienia skorzystać może nawet, jeśli nie osiąga znacznych kwot obrotu. Nie dotyczy ono m.in.
zagranicznych podmiotów, ale np. także tych świadczących usługi prawnicze czy w zakresie doradztwa albo
ściągania długów, w tym factoringu. Zwłaszcza doradztwo budzi praktyczne wątpliwości interpretacyjne. W pewnym
sensie tego dotyczy najnowsza interpretacja indywidualna Dyrektora KIS.
Czego dotyczyła sprawa?
Pani Bożena jest zatrudniona „na etacie”. Dodatkowo, chciałaby pani Bożena prowadzić także działalność
nierejestrowaną, korzystając z PKD 69.20.Z „działalność rachunkowo księgowa; doradztwo podatkowe” oraz PKD
82.11.Z „działalność usługowa związana z administracyjną obsługą biura”. Pani Bożena nie przewiduje, że
prowadząc taką działalność przekroczy limit 200 000 zł przychodów rocznie. Chce bowiem obsługiwać do kilku
klientów miesięcznie, a więc na pewno nie przekroczy miesięcznego limitu działalności nierejestrowanej, czyli 75%
minimalnego wynagrodzenia.
Wbrew klasyfikacji PKD, pani Bożena nie przewiduje także wykonywania w ww. zakresie czynności doradczych.
Z prostej przyczyny – pani Bożena nie ma bowiem do tego ani uprawnień, ani kompetencji, ani predyspozycji. Pani
Bożena nie będzie także reprezentowała klientów przed organami podatkowo-skarbowymi. Nie będzie też
obsługiwała ksiąg rachunkowych w pojęciu ustawy o rachunkowości.
Co więc będzie robić pani Bożena? Zgodnie ze swoimi planami, przede wszystkim będzie ona przetwarzać
dokumenty otrzymane od klienta i na ich podstawie będzie dokonywać stosownych rozliczeń, zawsze sprawdzanych
i kontrolowanych przez klienta. Chodzi w szczególności o czynności takie jak skanowanie, drukowanie lub
kserowanie dokumentów od klienta, rejestracja tych dokumentów w książce przychodów i rozchodów lub w ewidencji
przychodów dla klientów rozliczających się ryczałtowo (obsługa tylko jednoosobowych działalności gospodarczych).
A dodatkowo także sporządzanie na podstawie ewidencji rozliczeń podatkowych, sporządzanie i wysyłanie deklaracji
VAT-7, PIT oraz deklaracji do ZUS. W opinii pani Bożeny, będą to bardziej usługi biurowo-administracyjne aniżeli
stricte księgowe. Usługi te będą wykonywane sporadycznie, kilka godzin miesięcznie i będą świadczone tylko dla
klientów prowadzących jednoosobową działalnością gospodarczą. Pani Bożena chce wykupić zawodową polisę OC.
Ale nie chce płacić VAT, marzy jej się bowiem korzystanie ze zwolnienia z tego podatku (możliwe, że planuje
świadczyć usługi również na rzecz podmiotów niezarejestrowanych do VAT). Czy marzenie pani Bożeny
o posiadaniu statusu zwolnienia z VAT jest realne?
Stanowisko organu
Dyrektor KIS wydał w sprawie interpretację indywidualną z 15.5.2024 r., 0111-KDIB3-3.4012.106.2024.2.MAZ,
. Uznał w niej, że o ile podatnik nie przekroczył kwoty sprzedaży określonej na podstawie art. 113 ust. 1 lub
ust. 9 VATU, ma prawo do korzystania z ww. zwolnienia do momentu przekroczenia tej kwoty. Przy czym zwolnień
wskazanych w tych przepisach nie stosuje się do podatników dokonujących dostaw towarów lub świadczących usługi
wymienione w art. 113 ust. 13 VATU. Zatem m.in. do podatników świadczących usługi prawnicze, jubilerskie,
ściągania długów oraz usługi w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą

i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania
i modernizacji gospodarstwa rolnego.
Biorąc jednak pod uwagę sytuację pani Bożeny, jej działalność gospodarcza nie obejmuje usług wymienionych w art.
113 ust. 13 VATU. Oznacza to, że zakres planowanych usług nie będzie wykluczał możliwości korzystania ze
zwolnienia od podatku. Jeżeli przewidywana wartość sprzedaży z działalności gospodarczej w proporcji do okresu
prowadzonej działalności gospodarczej, nie przekroczy kwoty 200 000 zł, to pani Bożena będzie miała prawo do
korzystania ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 113 ust. 9 VATU.

Komentarz
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 6.3.2018 r. Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 236; dalej: PrPrzed), nie
stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej
działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia, i która w okresie ostatnich
60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej. Te wyłączenie nie znajduje jednak przełożenia na przepisy
podatkowe. Przychody z tego tytułu są opodatkowane jako przychody z tzw. innych źródeł (zgodnie z art. 20 ust. 1ba
ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 226; dalej: PDOFizU).
Mogą też podlegać VAT, bo definicja działalności gospodarczej na gruncie tej ustawy jest bardzo szeroka. Mieści się
w niej także działalność niestanowiąca wprost działalności gospodarczej na gruncie PrPrzed. Na szczęście, istnieje
zwolnienie z art. 113 ust. 1 VATU.
Wydaje się, że pani Bożena chce prowadzić działalność księgową. Do wykonywania tego typu usług nie są potrzebne
żadne licencje ani koncesje, gdyż księgowość jest profesją zderegulowaną. W praktyce zdarza się jednak, że
podmioty zajmujące się księgowością udzielają podatnikom, płatnikom i inkasentom, na ich zlecenie lub na ich rzecz,
porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji
administracyjnej związanej z tymi obowiązkami. To zakres czynności wyjęty wprost z przepisów określających na
czym polegają czynności doradztwa podatkowego, których nie mogą wykonywać osoby bez uprawnień (w tym
wypadku akurat poza doradcami podatkowymi, porad udzielać mogą także adwokaci, radcowie prawni i biegli
rewidenci). Życie jest życiem – klienci biur księgowych często oczekują porad podatkowych. Gdyby pani Bożena
udzieliła klientowi porady z zakresu obowiązków podatkowych, nie tylko naruszyłaby przepisy ustawy z 5.7.1996 r.
o doradztwie podatkowym (Dz.U. z 2021 r. poz. 2117; dalej: DorPodU). Straciłaby też prawo do korzystania ze
zwolnienia z VAT – oto bowiem pojawiłoby się „doradztwo”, co wyklucza zastosowanie art. 113 ust. 1 VATU. Warto
o takim sprzężeniu pamiętać.

Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 15.5.2024 r., 0111-KDIB3-3.4012.106.2024.2.MAZ,

Dyrektor KIS potwierdza, że pani Bożena może skorzystać ze zwolnienia z VAT, jeśli jej planowana wartość sprzedaży nie przekroczy 200 000 zł. Wartość sprzedaży powinna być liczbą proporcjonalną do okresu prowadzonej działalności. Pani Bożena zamierza świadczyć usługi biurowo-administracyjne, nie doradcze, co pozwala jej na korzystanie ze zwolnienia z podatku.