Zmiany w raportowaniu i redefinicja kryteriów dla przedsiębiorstw

Rządowy projekt ustawy UC14 wprowadza istotne zmiany w raportowaniu dla przedsiębiorstw, dostosowując je do unijnych standardów. Nowe regulacje dotyczą zrównoważonego rozwoju, uproszczeń i digitalizacji procesów sprawozdawczych, zapewniając efektywność w dynamicznej gospodarce.

Tematyka: zmiany w raportowaniu, zrównoważony rozwój, digitalizacja, standardy raportowania, poszerzenie zakresu informacji, obowiązkowa weryfikacja, biegli rewidentzy, nowe kryteria wielkości, dyrektywy UE

Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (numer projektu
UC14), wdrażający unijne dyrektywy dotyczące sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz
kryteriów wielkości jednostek, wprowadza istotne zmiany w obowiązkach raportowych dla przedsiębiorstw.
Zmiany te mają na celu nie tylko dostosowanie polskiego prawa do unijnych standardów, ale także
uproszczenie przepisów oraz digitalizację procesów sprawozdawczych, co ma znaczenie w kontekście
dynamicznie zmieniającej się gospodarki.
• Od 6.7.2024 r. obowiązują nowe regulacje dotyczące zrównoważonego rozwoju.
• Podniesienie progów finansowych definiujących kategorie jednostek planowane jest na 24.12.2024 r., co
ma zapobiec nadmiernym obciążeniom dla mniejszych firm.
• Nowelizacja przepisów obejmuje również znaczące uproszczenia i digitalizację sprawozdań, co ma na celu
zwiększenie efektywności i transparentności.
Cele projektowanych przepisów
Projekt ustawy ma na celu implementację do krajowego porządku prawnego:
• dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464 z 14.12.2022 r. w sprawie zmiany rozporządzenia
(UE) nr 537/2014, dyrektywy 2004/109/WE, dyrektywy 2006/43/WE oraz dyrektywy 2013/34/UE w odniesieniu do
sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (Dz.Urz. UE L z 2022 r. Nr 322, s. 15);
• dyrektywy delegowanej Komisji (UE) 2023/2775 z 17.10.2023 r. zmieniającej dyrektywę Parlamentu Europejskiego
i Rady 2013/34/UE w odniesieniu do dostosowania kryteriów wielkości przedsiębiorstwa dla mikro-, małych, średnich
i dużych jednostek lub grup (Dz.Urz. UE L z 2023 r. Nr 299, s. 2775).
Nowe wyzwania w raportowaniu zrównoważonego rozwoju
Dyrektywa 2022/2464 wprowadza istotne zmiany w obszarze sprawozdawczości przedsiębiorstw dotyczącej
zrównoważonego rozwoju. Celem tych regulacji jest zwiększenie transparentności działań przedsiębiorstw oraz
zapewnienie, że większa liczba firm będzie raportować istotne, porównywalne i wiarygodne informacje na temat
swojej działalności w kontekście zrównoważonego rozwoju. Dyrektywa 2022/2464 ma na celu zaspokojenie
rosnących potrzeb inwestorów i interesariuszy w zakresie dostępu do rzetelnych informacji na temat tego, jak
przedsiębiorstwa przyczyniają się do realizacji celów związanych z ochroną środowiska, prawami człowieka oraz
ładem korporacyjnym.
Rozszerzenie zakresu jednostek zobowiązanych do raportowania
Kluczowym elementem dyrektywy 2022/2464 jest rozszerzenie kręgu jednostek zobowiązanych do raportowania.
Obowiązki te będą teraz dotyczyć nie tylko dużych przedsiębiorstw, ale także małych i średnich firm dopuszczonych
do obrotu na rynku regulowanym.
Obowiązkiem raportowania zostały objęte:
• wszystkie duże jednostki;
• jednostki będące jednostką dominującą dużej grupy kapitałowej;
• małe i średnie jednostki dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym (z wyłączeniem notowanych
mikroprzedsiębiorstw);
• spełniające określone warunki i kryteria wielkości jednostki zależne i oddziały z siedzibą w państwie członkowskim
UE, których odpowiednio jednostka dominująca najwyższego szczebla lub jednostka samodzielna podlega przepisom
prawa państwa trzeciego, a jej przychód netto ze sprzedaży wygenerowany w UE przekracza 150 mln EUR.
Ujednolicenie rodzaju standardu raportowania
Dyrektywa 2022/2464 nie tylko zwiększa liczbę przedsiębiorstw objętych obowiązkami raportowymi, ale także
wprowadza jednolite standardy raportowania. Dotychczas przedsiębiorstwa miały pewną dowolność w wyborze
standardów, które stosowały do raportowania danych niefinansowych. Teraz, zgodnie z nowymi przepisami,
wszystkie przedsiębiorstwa będą zobowiązane do stosowania Europejskich Standardów Sprawozdawczości
Zrównoważonego Rozwoju (ESG). Taki krok ma na celu zapewnienie większej porównywalności i wiarygodności

raportowanych danych, co jest kluczowe w kontekście coraz bardziej złożonych wyzwań związanych z ochroną
środowiska i społeczeństwa.
Poszerzenie zakresu raportowanych informacji
Projektowane regulacje obejmują również poszerzenie zakresu raportowanych informacji. Sprawozdania
przedsiębiorstw będą musiały teraz zawierać bardziej szczegółowe dane na temat zrównoważonego rozwoju
w trzech głównych obszarach: środowiskowym, społecznym oraz ładu korporacyjnego. Informacje te będą
obejmować m.in. działania przedsiębiorstw na rzecz zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych, zarządzania
zasobami naturalnymi, a także przestrzegania praw człowieka i standardów etycznych w miejscu pracy.
Dodatkowo, nowelizacja ustawy wprowadza obowiązek prezentowania tych informacji w odrębnej sekcji w ramach
sprawozdania z działalności jednostki. To rozwiązanie ma na celu ułatwienie dostępu do kluczowych informacji oraz
ich analizę przez inwestorów i innych interesariuszy. Warto również podkreślić, że raportowanie informacji
o zrównoważonym rozwoju będzie teraz podlegać obowiązkowej weryfikacji przez biegłych rewidentów.
Wprowadzenie takiej atestacji ma zapewnić większą wiarygodność i rzetelność prezentowanych danych, co jest
istotne z perspektywy zaufania do przedsiębiorstw na rynku kapitałowym.
Digitalizacja sprawozdań
Jednym z kluczowych elementów nowelizacji jest wprowadzenie obowiązku digitalizacji sprawozdań.
Przedsiębiorstwa będą zobowiązane do sporządzania swoich sprawozdań z działalności w formacie XHTML, co
umożliwi maszynowy odczyt i analizę danych. Dodatkowo, odrębna sekcja dotycząca zrównoważonego rozwoju
będzie oznakowana w formacie in-line XBRL. To innowacyjne podejście ma na celu usprawnienie procesu
raportowania oraz umożliwienie szybszego i bardziej efektywnego przetwarzania danych przez różne podmioty
zainteresowane, w tym organy nadzoru oraz analityków finansowych.
Digitalizacja sprawozdań wpisuje się w szerszy trend automatyzacji procesów biznesowych, który ma na celu
zwiększenie efektywności operacyjnej przedsiębiorstw oraz redukcję kosztów związanych z raportowaniem. Nowe
regulacje stanowią więc istotny krok naprzód w kierunku nowoczesnego i zintegrowanego podejścia do zarządzania
informacją w przedsiębiorstwach.
Nowe kryteria wielkości przedsiębiorstw
Oprócz zmian w zakresie raportowania zrównoważonego rozwoju, projekt nowelizacji wprowadza również istotne
modyfikacje dotyczące kryteriów wielkości jednostek, zgodnie z dyrektywą delegowaną 2023/2775. Nowe przepisy
podnoszą o 25% progi finansowe definiujące kategorie jednostek (mikro, małe, średnie i duże). Zmiana ta jest
odpowiedzią na wysoką inflację, która dotknęła gospodarki europejskie w latach 2021 i 2022, i ma na celu
zapobieżenie niezamierzonemu obciążeniu mniejszych jednostek wymogami przewidzianymi dla dużych
przedsiębiorstw.
Etap legislacyjny
Projekt nowelizacji zakłada, że nowe przepisy wejdą w życie w dwóch etapach. Pierwszy etap, obejmujący
implementację dyrektywy 2022/2464 dotyczącej raportowania zrównoważonego rozwoju, miał zostać zrealizowany
do 6.7.2024 r. Drugi etap, związany z wdrożeniem dyrektywy delegowanej 2023/2775 i podniesieniem progów
finansowych, planowany jest na 24.12.2024 r.

Nowe przepisy mają na celu zwiększenie transparentności i porównywalności informacji o zrównoważonym rozwoju przedsiębiorstw. Wprowadzają jednolite standardy raportowania oraz poszerzają zakres raportowanych informacji, co wymaga obowiązkowej weryfikacji przez biegłych rewidentów.