Ocena mocy dowodowej orzeczeń lekarskich
Decyzje w sprawie stwierdzenia choroby zawodowej wydaje się na podstawie materiału dowodowego, w którym szczególne znaczenie przypisano w regulacji prawnej orzeczeniom lekarskim - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny. Sąd uznał, że badanie przedłożone przez skarżącą (z 24.1.2017 r.) nie mogło stanowić podstawy ustaleń ponieważ wykonane zostało po okresie 2 lat od zakończenia narażenia zawodowego. Skarżąca pracowała w warunkach narażenia na wysiłek głosowy od 1.10.1978 r. do 30.9.2013 r. W skardze kasacyjnej R. W. zaskarżyła powyższy wyrok w całości, wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.
Tematyka: orzeczenia lekarskie, choroba zawodowa, materiał dowodowy, skarga kasacyjna, Naczelny Sąd Administracyjny
Decyzje w sprawie stwierdzenia choroby zawodowej wydaje się na podstawie materiału dowodowego, w którym szczególne znaczenie przypisano w regulacji prawnej orzeczeniom lekarskim - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny. Sąd uznał, że badanie przedłożone przez skarżącą (z 24.1.2017 r.) nie mogło stanowić podstawy ustaleń ponieważ wykonane zostało po okresie 2 lat od zakończenia narażenia zawodowego. Skarżąca pracowała w warunkach narażenia na wysiłek głosowy od 1.10.1978 r. do 30.9.2013 r. W skardze kasacyjnej R. W. zaskarżyła powyższy wyrok w całości, wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.
Decyzje w sprawie stwierdzenia choroby zawodowej wydaje się na podstawie materiału dowodowego, w którym szczególne znaczenie przypisano w regulacji prawnej orzeczeniom lekarskim - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny. Opis stanu faktycznego Zaskarżonym wyrokiem z 4.7.2018 r., sygn. akt III SA/Kr 442/18, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie oddalił skargę R. W. na decyzję M. Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w K. z 23.2.2018 r. Nr... w przedmiocie choroby zawodowej. Sąd uznał, że badanie przedłożone przez skarżącą (z 24.1.2017 r.) nie mogło stanowić podstawy ustaleń ponieważ zostało wykonane po okresie 2 lat od zakończenia narażenia zawodowego (skarżąca pracowała w warunkach wysiłku głosowego od 1.10.1978 r. do 30.9.2013 r.). Sąd zaznaczył, że wprawdzie w orzecznictwie dopuszcza się wykonywanie badań lekarskich po okresie wymaganym przez przepisy dotyczące chorób zawodowych, ale z rozpoznania takiego musi wynikać, że w okresie ustalonym w wykazie chorób zawodowych wystąpiły objawy chorobowe i objawy te są udokumentowane. Natomiast u skarżącej lekarskie jednostki orzecznicze nie stwierdziły wystąpienia objawów opisanych w załączniku do ww. rozporządzenia Rady Ministrów z 30.6.2009 r. w sprawie chorób zawodowych – przed upływem 2 lat od narażenia zawodowego. Sąd nie negował, że skarżąca pracowała w warunkach narażenia na wysiłek głosowy. Co więcej, lekarskie jednostki orzecznicze potwierdziły istnienie problemów zdrowotnych z narządem głosu. Jednakże, ich zdaniem, u skarżącej wystąpiły jedynie zmiany patologiczne o typie przewlekłego prostego podsychającego stanu zapalnego błony śluzowej gardła i krtani. Nie stwierdzono natomiast guzków głosowych twardych, wtórnych zmian przerostowych fałdów głosowych ani niedowładu mięśni wewnętrznych krtani z wrzecionowatą niedomykalnością fonacyjną głośni i trwałą dysfonią – tj. objawów wymienionych w pozycji 15 wykazu chorób zawodowych stanowiącym załącznik do ww. rozporządzenia Rady Ministrów z 30.6.2009 r. W skardze kasacyjnej R. W. zaskarżyła powyższy wyrok w całości, wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem oddalił skargę kasacyjną R.W. Z uzasadnienia sądu Zgodnie z art. 183 § 1 ustawy z 30.8.2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej: PrPostSA), NSA rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. W sprawie nie występują, enumeratywnie wyliczone w art. 183 § 2 PrPostSA, przesłanki nieważności postępowania sądowoadministracyjnego. Z tego względu, przy rozpoznaniu sprawy Naczelny Sąd Administracyjny związany był granicami skargi kasacyjnej. Skarga kasacyjna została oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania. Zarzucono naruszenie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w związku z art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 KPA, wywodząc, że naruszenie to miało istotny wpływ na wynik sprawy. Artykuł 145 § 1 pkt 1 lit. c) PrPostSA reguluje podstawę do zastosowania środka prawnego wobec zaskarżonej decyzji, środka uchylenia decyzji jeżeli sąd stwierdzi naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Zarzut ten nie jest zasadny. Sąd przeprowadził kontrolę dokonanego przez organy rozpoznające sprawę stwierdzenia choroby zawodowej ustalenie stanu faktycznego, dokonując oceny, że organy te w sposób wyczerpujący zebrały i rozpatrzyły materiał dowodowy oraz dokonały wyczerpującej oceny tego materiału. Nie można tej ocenie zarzucić dowolności, a tym samym przekroczenie wyznaczonej granicy oceny materiału dowodowego wyznaczonej w art. 80 kodeksu postępowania administracyjnego. Postawione zarzuty co do znaczenia przedłożonej przez skarżącą dokumentacji medycznej badań foniatrycznych i laryngologicznych z 24.1.2017 r. dla podważenia orzeczeń wydanych przez powołane do tego jednostki nie jest zasadny. Decyzje w sprawie stwierdzenia choroby zawodowej wydaje się na podstawie materiału dowodowego, w którym szczególne znaczenie przypisano w regulacji prawnej orzeczeniom lekarskim. W zakresie ustaleń stanu faktycznego regulację zawarto w rozporządzeniu z 30.6.2009 r. w sprawie chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1367 ze zm.), normując szczegółowe właściwości do orzekania w zakresie chorób zawodowych, prawo do zakwestionowania treści orzeczenia lekarskiego. Podważenie mocy dowodowej tych orzeczeń jest dopuszczalne, ale wymaga takich dowodów, które nie pozostawiają dalej otwartym ustalenie czy choroba zawodowa wystąpiła w okresie ustalonym w wykazie chorób zawodowych. Załączona dokumentacja medyczna przez skarżącą była oceniana przez M. Ośrodek Medycyny Pracy i Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego, została oceniona dla ustalenia stanu faktycznego stwierdzenia choroby zawodowej jako niedająca podstaw do zmiany orzeczeń lekarskich. Taka jednoznaczna ocena nie dała podstaw do podważenia mocy dowodowej orzeczeń M. Ośrodka Medycyny Pracy w K. i Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w S. Nie można zatem zarzucić, że organ nie dokonał pełnej oceny mocy dowodowej orzeczeń. To, że na zakończenie w ocenach M. Ośrodka Medycyny Pracy w K. i Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego znalazła się niewłaściwa ocena co do ograniczenia możliwości podważenia mocy dowodowej orzeczeń z uwagi na kompetencje tych jednostek nie podważa prawidłowości, skoro w skardze kasacyjnej ograniczono się do postawienia pytań, a nie podważono ustalonego stanu faktycznego. Należy wskazać, że nie ma uzasadnienia powoływanie się w sprawie stwierdzenia choroby zawodowej na orzecznictwo sądów powszechnych. Natomiast należy zwrócić uwagę na właściwość sądów powszechnych w zakresie spraw zabezpieczenia społecznego i w tym zakresie orzecznictwo Sądu Najwyższego – co do mocy decyzji dla ustaleń stanu faktycznego w sprawach rozpoznania odwołań od decyzji ZUS. Sąd wskazał, że skarżąca kwestionowała prawidłowość wydanych w sprawie decyzji ale wyłącznie w oparciu o wynik badania foniatrycznego z 24.1.2017 r., tj. badania wykonanego po okresie 2 lat od narażenia zawodowego, i z którego to badania nie wynikało, aby udokumentowane symptomy choroby zawodowej wystąpiły przed upływem powyższego okresu. Przedłożona w toku postępowania orzeczniczego dokumentacja z leczenia się w NZOZ I. M. również nie dowodzi, aby u skarżącej w okresie 2 lat od zakończenia narażenia zawodowego stwierdzono objawy wymienione w poz. 15 załącznika do ww. rozporządzenia Rady Ministrów z 30.6.2009 r. w sprawie chorób zawodowych. Sąd pierwszej instancji doszedł więc do wniosku, że organy inspekcji sanitarnej nie naruszyły ogólnych zasad postępowania administracyjnego. Nie został naruszony w szczególności, wymieniony w skardze, art. 7 KPA stanowiący, że w toku postępowania organy administracji publicznej stoją na straży praworządności, z urzędu lub na wniosek stron podejmują wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli. w sposób też właściwy oceniły zebrany w sprawie materiał dowodowy. Organ inspekcji sanitarnej II stopnia przesłał złożone odwołanie celem wydania opinii uzupełniającej, co więcej monitorował tok postępowania – wnosząc o jego przyspieszenie. Faktem jest, że opinia uzupełniająca Instytutu została wydana prawie po roku od dołączenia przez skarżącą dodatkowej dokumentacji lekarskiej, ale opóźnienie to, w ocenie Sądu, nie wpłynęło na wynik sprawy (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 4.7.2018 r., III SA/Kr 442/18). Oddalając skargę kasacyjną R.W., NSA słusznie zauważył, że decyzje w sprawie stwierdzenia choroby zawodowej wydaje się na podstawie materiału dowodowego, w którym szczególne znaczenie przypisano w regulacji prawnej orzeczeniom lekarskim. Rozpoznanie choroby zawodowej może nastąpić w późniejszym okresie od zakończenia pracy w narażeniu zawodowym, niż okres ustalony w wykazie chorób zawodowych, ale pod warunkiem, że w okresie ustalonym w wykazie chorób zawodowych wystąpiły objawy chorobowe i objawy te są udokumentowane. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14.1.2020 r., II OSK 3496/18, nr 2287663
Oddalając skargę kasacyjną R.W., NSA słusznie zauważył, że decyzje w sprawie stwierdzenia choroby zawodowej wydaje się na podstawie materiału dowodowego, w którym szczególne znaczenie przypisano w regulacji prawnej orzeczeniom lekarskim. Rozpoznanie choroby zawodowej może nastąpić w późniejszym okresie od zakończenia pracy w narażeniu zawodowym, niż okres ustalony w wykazie chorób zawodowych, ale pod warunkiem, że w okresie ustalonym w wykazie chorób zawodowych wystąpiły objawy chorobowe i objawy te są udokumentowane.