Ujawnienie danych osobowych lekarzy w kontrakcie NFZ

Lekarze wykonują zawód zaufania publicznego i szczególnej odpowiedzialności, dlatego powinni być identyfikowalni zawodowo - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi. Sprawa dotyczyła wniosku o udostępnienie listy lekarzy specjalistów geriatrii realizujących świadczenia zdrowotne refundowane przez NFZ. Dyrektor NFZ odmówił udostępnienia informacji, co skierowało Stowarzyszenie A do sądu. Sąd uchylił decyzję odmowną, argumentując, że lekarze powinni być identyfikowalni w kontekście swojej pracy zawodowej.

Tematyka: lekarze, NFZ, identyfikacja zawodowa, specjaliści geriatrii, informacja publiczna, prawo do prywatności, rejestry zawodowe

Lekarze wykonują zawód zaufania publicznego i szczególnej odpowiedzialności, stąd też winni być
podmiotami możliwymi do pełnej identyfikacji na płaszczyźnie zawodowej - orzekł Wojewódzki Sąd
Administracyjny w Łodzi.

Opis stanu faktycznego
Do Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia z siedzibą w Ł. wpłynął wniosek 11.7.2019 r.
Stowarzyszenia A z/s w W. w formie korespondencji elektronicznej (e-mail) o udostępnienie informacji publicznej
w przedmiocie podania listy lekarzy specjalistów geriatrii, którzy są wykazani w Oddziale Funduszu jako realizujący
refundowane przez NFZ świadczenia zdrowotne w 2019 r.
Dyrektor Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia, działając na podstawie art. 16 ust. 1 i 2
w związku z art. 5 ust. 2 oraz w związku z art. 17 ust. 1 i 2 ustawy z 6.9.2001 r. o dostępie do informacji publicznej
(t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1429 ze zm., dalej: DostInfPubU) oraz art. 104 ustawy z 14.6.1960 Kodeks postępowania
administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2096 ze zm., dalej: KPA) w związku z art. 4 pkt 7 Rozporządzenia
Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27.4.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku
z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy
95/46/WE (dalej: RODO), po rozpatrzeniu wniosku Stowarzyszenia A (dalej: Stowarzyszenie) o udostępnienie
informacji publicznej w części obejmującej imiona i nazwiska lekarzy specjalistów geriatrii, wydał decyzję o odmowie
udostępnienia informacji publicznej w zakresie listy tych lekarzy.
Stowarzyszenie wniosło do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi skargę na powyższą decyzję, zaś Sąd
uchylił decyzję odmowną Dyrektora Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia.
Z uzasadnienia Sądu
Krąg podmiotów zobligowanych do udzielenia informacji publicznej, wskazany w art. 4 ust. 1 DostInfPublU, nie jest
ograniczony wyłącznie do podmiotów mieszczących się w pojęciu administracji w sensie organizacyjnym. Z mocy
tego przepisu, obowiązane do udostępniania informacji publicznej są bowiem nie tylko władze publiczne, ale również
inne podmioty wykonujące zadania publiczne. Do takich podmiotów należy również Dyrektor Oddziału
Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Jest on organem Narodowego Funduszu Zdrowia będącego
państwową jednostką organizacyjną posiadającą osobowość prawną (art. 98 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 96 ust. 1 ustawy
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1373 ze zm.,
dalej: ŚOZŚrPubU). Jest on zatem podmiotem zobowiązanym do udostępniania informacji publicznej w świetle art. 4
ust. 1 pkt 4 DostInfPubU.
Informację publiczną stanowi zaś, jak wskazano wyżej, każda informacja o sprawach publicznych, w tym o majątku
publicznym. Do tego rodzaju spraw należą niewątpliwie także sprawy związane z finansowaniem ze środków
publicznych usług medycznych, w ramach których do zadań Dyrektora Oddziału Wojewódzkiego Narodowego
Funduszu Zdrowia należy m.in. zawieranie i rozliczanie umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, w tym
świadczeń wysokospecjalistycznych (art. 107 ust. 5 pkt 10 ŚOZŚrPubU). Wykonując te zadania, Dyrektor wchodzi
w posiadanie informacji dotyczących imion i nazwisk lekarzy legitymujących się konkretną specjalizacją,
świadczących usługi medyczne finansowane ze środków publicznych w poszczególne dni i godziny, którzy zostali
sprawozdani przez danego świadczeniodawcę.
Sądy administracyjne, rozpoznając skargi na decyzje wydawane w analogicznych sprawach, stanęły na stanowisku,
że przepis art. 6 ust. 1 RODO oraz 5 ust. 2 DostInfPubU, nie wyklucza możliwości udostępnienia imion i nazwisk
lekarzy legitymujących się specjalizacją z geriatrii, świadczących usługi medyczne finansowane ze środków
publicznych w poszczególne dni i godziny, którzy zostali wskazani jako realizujący refundowane przez NFZ
świadczenia zdrowotne.
Co prawda, w świetle w świetle art. 5 ust. 2 DostInfPubU, prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze
względu na prywatność osoby fizycznej, która nie pełni funkcji publicznych, to jednak ograniczenie to nie dotyczy
lekarzy w zakresie takich danych jak ich imiona i nazwiska. Jak trafnie wywiódł bowiem skarżący, lekarze wykonują
zawód zaufania publicznego i szczególnej odpowiedzialności, stąd też winni być podmiotami możliwymi do pełnej
identyfikacji na płaszczyźnie zawodowej. Osiągnięcie tego celu możliwe jest zaś m.in. poprzez odpowiednie rejestry,

których prowadzenie przewidziano w przepisach ustawy z 5.12.1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t.j.
Dz.U. z 2019 r. poz. 537 ze zm., dalej jako: ZawLekU) oraz ustawy z 15.4.2011 r. o działalności leczniczej (t.j. Dz.U.
z 2018 r. poz. 2190 ze zm., dalej jako DziałLekU). Zgodnie bowiem z art. 8 ust. 1 ZawLekU, lekarz, który uzyskał
prawo wykonywania zawodu, podlega wpisowi do rejestru prowadzonego przez właściwą okręgową radę lekarską.
Stosownie zaś do art. 101 ust. 1 DziałLekU, wpisowi do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą,
prowadzonemu przez właściwą okręgową radę lekarską, podlega natomiast lekarz, który zamierza wykonywać
zawód w ramach działalności leczniczej. We wniosku o wpis do tego rejestru lekarz podaje m.in. imię i nazwisko.
Z powyższych przepisów należy wywieść, że lekarze niebędący funkcjonariuszami publicznymi, ale podlegający
wpisowi do właściwego rejestru, nie mogą korzystać z ochrony danych w rejestrze tym zawartych – w szczególności
dotyczy to ich imion i nazwisk.
Takie stanowisko sądów powołał zresztą sam organ w uzasadnieniu kwestionowanej decyzji oraz w odpowiedzi na
skargę.
Nie można też podzielić stanowiska organu, że podstawą do odmowy udzielenia żądanej informacji są przepisy
RODO, gdyż przepisy te nie wyłączają stosowania przepisów DostInfPubU. Powołane przez Dyrektora Funduszu
przepisy RODO dotyczą zbierania i przetwarzania danych osobowych osób fizycznych, a nie ich udostępniania
w ramach dostępu do informacji publicznej. Te kwestie regulują bowiem przepisy DostInfPubU. Słusznie skarżący
wskazał też na postanowienia art. 86 RODO, zgodnie z którymi – dane osobowe zawarte w dokumentach
urzędowych, które posiada organ lub podmiot publiczny lub podmiot prywatny w celu wykonania zadania
realizowanego w interesie publicznym, mogą zostać przez ten organ lub podmiot ujawnione zgodnie z prawem Unii
lub prawem państwa członkowskiego, któremu podlegają ten organ lub podmiot, dla pogodzenia publicznego dostępu
do dokumentów urzędowych z prawem do ochrony danych osobowych na mocy niniejszego rozporządzenia.
W myśl przepisu art. 1 ust. 1 DostInfPubU, informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych.
Podmiotami zobowiązanymi do udostępnienia informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty
wykonujące zadania publiczne, w tym podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które
wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa,
jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą
w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów (art. 4 ust. 1 pkt 5 DostInfPubU). Z kolei art. 6 ust. 1
DostInfPubU określa przykładowy katalog informacji publicznych podlegających udostępnieniu. Obejmuje on m.in.
informacje o podmiotach, o których mowa w art. 4 ust. 1 DostInfPubU i zasadach funkcjonowania tych podmiotów.
W orzecznictwie przyjęto, że informację publiczną stanowi każda informacja wytworzona przez szeroko rozumiane
władze publiczne oraz osoby pełniące funkcje publiczne, a także inne podmioty, które tę władzę realizują bądź
gospodarują mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa w zakresie tych kompetencji. Taki charakter ma
również wiadomość niewytworzona przez podmioty publiczne, lecz odnosząca się do tych podmiotów (por. wyrok
NSA z 30.10.2002 r., II SA 1956/02). W analizowanym orzeczeniu, Sąd zauważył, że prawo do informacji publicznej
podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej, która nie pełni funkcji publicznych, z tym jednakże
zastrzeżeniem, że ograniczenie to nie dotyczy lekarzy w zakresie takich danych jak ich imiona i nazwiska. Lekarze
wykonują zawód zaufania publicznego i szczególnej odpowiedzialności, stąd też winni być podmiotami możliwymi do
pełnej identyfikacji na płaszczyźnie zawodowej. Osiągnięcie tego celu możliwe jest zaś m.in. poprzez odpowiednie
rejestry. Lekarze niebędący funkcjonariuszami publicznymi, ale podlegający wpisowi do właściwego rejestru, nie
mogą korzystać z ochrony danych w rejestrze tym zawartych – w szczególności dotyczy to ich imion i nazwisk.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 5.3.2020 r., II SA/Łd 954/19,
nr 2296019

W wyroku Sądu podkreślono, że lekarze, choć nie pełnią funkcji publicznych, powinni być identyfikowalni w obszarze zawodowym. Taka identyfikacja jest możliwa poprzez odpowiednie rejestry, do których lekarze podlegają. Sąd uznał, że ograniczenia dotyczące prywatności nie obejmują danych takich jak imiona i nazwiska lekarzy w kontekście ich działalności zawodowej. Decyzja ta otwiera drogę do ujawnienia informacji o lekarzach wykonujących zawód medyczny finansowany ze środków publicznych.