Urlop czy wolny dzień na szczepienie?

W związku z rosnącą liczbą szczepień przeciwko COVID-19 wśród pracowników, pojawia się pytanie, czy pracodawca powinien udzielać wolnego na szczepienie czy pracownik powinien korzystać z urlopu. Przepisy nie nakazują wolnego dnia z tej okazji, ale pozostawiają decyzję pracodawcy. Coraz więcej firm wprowadza możliwość dwóch dni wolnego, co pozwala pracownikom na regenerację po szczepieniu. Alternatywą jest skorzystanie z urlopu na szczepienie, ale wymaga to zgody pracodawcy.

Tematyka: szczepienie, urlop, wolne, pracodawca, pracownik, COVID-19, prawo pracy, zwolnienie, decyzja, urlop na żądanie

W związku z coraz większą liczbą szczepień oraz zapisami na szczepienia dla młodszych roczników wśród
osób pracujących pojawiają się wątpliwości, czy pracodawca ma obowiązek udzielić wolnego dnia na
szczepienie czy pracownik musi skorzystać z urlopu?
Wolne na szczepienie – decyzja pracodawcy
Przepisy regulujące kwestię szczepień przeciwko wirusowi SARS CoV-2 oraz przepisy dotyczące rozwiązań
związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz
wywołanych nimi sytuacji kryzysowych nie przewidują dnia wolnego od pracy w związku ze szczepieniem. Oznacza
to, że pracodawca nie ma obowiązku udzielania pracownikowi zwolnienia od pracy w tym celu. Jednakże pracodawcy
mogą w swoich zakładach pracy wprowadzić regulacje wewnątrzzakładowe, które przewidują uprawnienie
pracownika do usprawiedliwionej nieobecności na czas szczepienia lub nawet całego dnia wolnego w dniu podania
szczepionki. Istnieje również możliwość udzielania dwóch dni wolnych, jednego na dzień szczepienia a drugiego na
dzień po szczepieniu. Wprowadzenia odpowiednich regulacji, w tym zasad udzielania zwolnienia będzie zależeć od
pracodawcy. Pracodawca może zawsze wprowadzić przepisy wewnątrzzakładowe, które są korzystniejsze dla
pracownika zgodnie z zasadą uprzywilejowania pracownika.
Nawet 2 dni wolne od pracy
Coraz więcej zakładów pracy wprowadza takie rozwiązania prawne lub rozważa ich wprowadzenie. Możliwość
skorzystania z dnia wolnego w dniu szczepienia i dzień po może spowodować, że pracownik będzie mógł w spokoju
dojść do siebie, także w razie wystąpienia skutków ubocznych, bez korzystania ze zwolnienia lekarskiego.
Urlop na szczepienie
W przypadku, kiedy pracodawca nie zdecyduje się na wprowadzenie rozwiązań umożliwiających skorzystanie ze
zwolnienia na czas szczepienia, a dzień planowanego szczepienia nie jest dla pracownika dniem wolnym pracownik
może w tym celu skorzystać z urlopu wypoczynkowego.
Urlopy udzielane są zgodnie z planem urlopów lub w porozumieniu pomiędzy pracodawcą a pracownikiem. W obu
przypadkach pomimo ustalonego terminu urlopu wypoczynkowego możliwie jest przesunięcie terminu na wniosek
pracownika umotywowany ważnymi przyczynami. Bez wątpienia szczepienie przeciwko wirusowi powodującemu
chorobę COVID-19 jest istotnym powodem, który uzasadnia uzyskanie urlopu na dzień szczepienia. Ponadto
każdemu pracownikowi w roku kalendarzowym przysługują 4 dni urlopu na żądanie, które może wykorzystać
w terminie przez siebie wskazanym. Ważne żeby zgłosił żądanie udzielenia takiego urlopu najpóźniej w dniu
rozpoczęcia urlopu. Należy jednak pamiętać, że pracownik nie może udać się na urlop wypoczynkowy bez zgody
pracodawcy. Zasada ta dotyczy również urlopu na żądanie. Jeśli nie uzyska on od pracodawcy zgody na urlop wtedy
jego nieobecność może być potraktowana jako nieusprawiedliwiona, co w konsekwencji może prowadzić do
odpowiedzialności porządkowej pracownika lub stać się podstawą do rozwiązania umowy o pracę.
Szczepienie jako sprawa osobista
Pracownik może także skorzystać ze zwolnienia od pracy na załatwienie spraw osobistych. Składa w tym celu do
pracodawcy pisemny wniosek. Przepisy prawa pracy wymagają formy pisemnej wniosku, jednak nie zobowiązują
pracownika do uzasadniania swojej potrzeby. Podanie jako przyczyny zwolnienia chęci uczestniczenia w szczepieniu
bez wątpienia może wpłynąć pozytywnie na decyzję pracodawca. Należy bowiem pamiętać, że to od woli
pracodawca będzie zależeć czy udzieli pracownikowi wolnego czy nie.
Uzyskane zwolnienia na załatwienie spraw osobistych najczęściej jest przez pracowników odpracowywane. Czas
zwolnienia nie jest wliczany do czasu pracy i nie przysługuje za niego wynagrodzenie. Odpracowanie zwolnienia nie
stanowi pracy w godzinach nadliczbowych oraz nie może naruszać odpoczynków pracowniczych. Powinno ono
nastąpić do zakończenia okresu rozliczeniowego pracownika.

Pracownicy mają możliwość skorzystania z urlopu na szczepienie, jeśli pracodawca nie udziela im wolnego w tym celu. Istnieje też opcja zwolnienia na załatwienie spraw osobistych, ale decyzja należy do pracodawcy. Uzyskane zwolnienie na sprawy osobiste zazwyczaj jest odpracowywane. Ważne jest, aby pracownik uzyskał zgodę na urlop, gdyż nieusprawiedliwiona nieobecność może prowadzić do konsekwencji prawnych.