Krajowa Sieć Onkologiczna - założenia ustawowe

Sejm uchwalił ustawę o Krajowej Sieci Onkologicznej, w ramach Narodowej Strategii Onkologicznej, mającą usprawnić organizację i jakość opieki zdrowotnej w obszarze onkologii. Projekt ustawy określa nowy model zarządzania opieką onkologiczną, ujednolicenie standardów świadczeń zdrowotnych i kwalifikowanie podmiotów do sieci.

Tematyka: Krajowa Sieć Onkologiczna, Narodowa Strategia Onkologiczna, opieka zdrowotna, diagnostyka onkologiczna, leczenie onkologiczne, standardy świadczeń zdrowotnych, monitorowanie jakości, Krajowa Rada Onkologiczna, finansowanie, kwalifikacja

Sejm uchwalił ustawę z 26.1.2023 r. o Krajowej Sieci Onkologicznej (Druk nr 2935). Senat wniósł do niej
poprawki, w następstwie czego została przekazana 23.2.2023 r. do Komisji Zdrowia. Należy przyjrzeć się
kluczowym założeniom omawianej ustawy.
Kontekst wprowadzenia ustawy – Narodowa Strategia Onkologiczna
Wdrożenie Krajowej Sieci Onkologicznej następuje w ramach realizacji programu wieloletniego pod nazwą Narodowa
Strategia Onkologiczna na lata 2020-2030, przyjętego ustawą z 26.4.2019 r. o Narodowej Strategii Onkologicznej
(Dz.U. z 2019 r. poz. 969).
Jednym z celów Narodowej Strategii Onkologicznej było opracowanie i wdrożenie zmian organizacyjnych, które
zapewnią pacjentom równy dostęp do koordynowanej i kompleksowej opieki zdrowotnej w obszarze onkologii.
Projekt omawianej ustawy określa nowy model organizacji i zarządzania opieką onkologiczną w ramach Krajowej
Sieci Onkologicznej (dalej: KSO). Rozwiązania mają usprawnić organizację systemu udzielania świadczeń opieki
zdrowotnej w zakresie onkologii, poprawić jakość i bezpieczeństwo diagnostyki oraz leczenia onkologicznego. KSO
ma ujednolicić standardy udzielania świadczeń zdrowotnych, niezależnie od miejsca zamieszkania pacjenta, tak by
każdy pacjent miał dostęp do odpowiedniej jakości świadczenia.
Definicje legalne
Oprócz odwołań do definicji już obowiązujących w innych ustawach (np. jednostkowe dane medyczne, lekarz
podstawowej opieki zdrowotnej, podmiot wykonujący działalność leczniczą, podstawowa opieka zdrowotna, program
zdrowotny, świadczeniobiorca), w ustawie zdefiniowano pojęcia takie jak np. diagnostyka onkologiczna, kluczowe
wskaźniki jakości opieki onkologicznej, koordynator, leczenie onkologiczne, miernik, monitorowanie, Ośrodek
Kooperacyjny, plan leczenia onkologicznego, wskaźnik jakości opieki onkologicznej. Są to pojęcia stosowane w treści
omawianej ustawy.
Organizacja i zasady funkcjonowania Krajowej Sieci Onkologicznej
Podmiotami tworzącymi KSO są podmioty wykonujące działalność leczniczą, zakwalifikowane do danego poziomu
zabezpieczenia opieki onkologicznej tej sieci zgodnie z przepisami omawianej ustawy.
KSO obejmuje dwa poziomy zabezpieczenia opieki onkologicznej: Specjalistyczne Ośrodki Leczenia Onkologicznego
(dalej: SOLO), a także Ośrodki Kooperacyjne. W ramach SOLO wyodrębniono dalsze trzy poziomy zabezpieczenia.
Ośrodki Kooperacyjne to podmiot wykonujący działalność leczniczą, inny niż SOLO.
SOLO jest podmiotem wykonującym działalność leczniczą - stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne
szpitalne, o którym mowa w art. 8 pkt. 1 lit. a) ustawy z 15.4.2011 r. o działalności leczniczej (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz.
633, dalej: DziałLeczU), realizującym opiekę onkologiczną. W zależności od poziomów SOLO posiadają różne
obszary, w ramach których mogą udzielać świadczeń opieki zdrowotnej, a także mają różny zakres kompetencji.
Najszerszy z nich posiada SOLO III poziomu, który m.in. organizuje wielodyscyplinarne zespoły terapeutyczne dla
świadczeniobiorców objętych opieką onkologiczną na własnym poziomie oraz niższych poziomach.
Podmioty wykonujące działalność leczniczą niewchodzące w skład Krajowej Sieci Onkologicznej nie są uprawnione
do realizacji opieki onkologicznej w ramach umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, zawartej z Narodowym
Funduszem Zdrowia (dalej: NFZ).
Kwalifikowanie do Krajowej Sieci Onkologicznej
Kwalifikacji podmiotów wykonujących działalność leczniczą na dany poziom zabezpieczenia opieki onkologicznej
Krajowej Sieci Onkologicznej dokonuje prezes NFZ. Po zakończeniu kwalifikacji prezes NFZ publikuje wykaz
świadczeniodawców zakwalifikowanych do KSO. Wykaz obowiązuje przez 2 lata, i po tym okresie podlega
weryfikacji. W zależności od wyników podmiot może pozostać na danym poziomie zabezpieczenia, poziom
zabezpieczenia może zostać zmieniony na niższy lub wyższy, a nawet może zostać wyłączony z KSO. Podmiotom
przysługuje prawo wniesienia do prezesa NFZ protestu od kwalifikacji, a w przypadku niekorzystnego dla siebie
rozstrzygnięcia protestu - odwołania do Ministra właściwego do spraw zdrowia.
Przy tworzeniu wykazu brane są pod uwagę takie kryteria, jak liczba i kwalifikacje personelu medycznego, potencjał
diagnostyczno-terapeutyczny zapewniający odpowiednią jakość i bezpieczeństwo udzielanych świadczeń

gwarantowanych, liczba i rodzaj wykonywanych procedur medycznych lub liczba świadczeniobiorców, którym są
udzielane świadczenia opieki zdrowotnej.
Infolinia onkologiczna
W ramach KSO NFZ prowadzi infolinię onkologiczną. Za pośrednictwem infolinii możliwe jest m.in. zapisanie się na
pierwszorazowe świadczenie opieki zdrowotnej w podmiocie KSO, zmiana lub anulowanie terminu.
Zasady i sposób monitorowania jakości opieki onkologicznej
Monitorowanie jakości prowadzi Krajowy Ośrodek Monitorujący, którego funkcję pełni Narodowy Instytut Onkologii
im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie (dalej: KOM) oraz Wojewódzki Ośrodek
Monitorujący (dalej: WOM).
Do zadań KOM należy m.in. opracowanie i aktualizowanie wytycznych postępowania diagnostyczno-leczniczego
w onkologii, analiza stosowania zaleceń organizacyjnych, opracowanie propozycji zmian, monitorowanie przebiegu,
jakości i efektów programów profilaktyki onkologicznej oraz prowadzenie szkoleń.
Podmioty wchodzące w skład KSO mają także obowiązek współpracowania ze sobą w zakresie sprawowania opieki
onkologicznej oraz publikowania corocznych raportów o poziomie jakości opieki onkologicznej.
Krajowa Rada Onkologiczna
Rada pełni funkcję opiniodawczo-doradczą dla ministra właściwego do spraw zdrowia i prezesa NFZ. Kadencja Rady
trwa 6 lat, a w jej skład wchodzi 10 członków, w tym m.in. eksperci z dziedziny medycyny i nauk społecznych (np.
ekonomii i finansów).
Do zadań Rady należy m.in. opiniowanie wytycznych postępowania diagnostyczno-leczniczego oraz standardów
organizacyjnych w onkologii, i przekazywanie ich wraz z rekomendacjami do ministra właściwego do spraw zdrowia,
opiniowanie propozycji zmian wskaźników jakości opieki onkologicznej, przygotowywanie propozycji kluczowych
wskaźników jakości opieki onkologicznej, prowadzenie analiz dotyczących funkcjonowania systemu opieki
onkologicznej w celu identyfikacji problemów, oraz podejmowanie inicjatyw zmierzających do jego poprawy.
Zasady i tryb finansowania Krajowej Sieci Onkologicznej
Rozliczanie świadczeń opieki zdrowotnej zrealizowanych w ramach Krajowej Sieci Onkologicznej odbywa się zgodnie
z umowami o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Rozliczanie świadczeń odbywa się z wykorzystaniem
współczynników korygujących.
Za pełnienie funkcji KOM i WOM przysługuje ryczałt określony przez prezesa NFZ.
Zasady prowadzenia diagnostyki onkologicznej i leczenia onkologicznego na podstawie karty diagnostyki
i leczenia onkologicznego
Ustawa określa także uprawnienia wynikające z karty diagnostyki i leczenia onkologicznego. Uprawnia ona pacjenta
do diagnostyki onkologicznej i leczenia onkologicznego. Kartę wydaje np. lekarz podstawowej opieki zdrowotnej.
W zależności od wyniku diagnozy lub zakończenia leczenia karta pozostaje odpowiednio w podmiocie wykonującym
diagnostykę, lub który zakończył leczenie.

Krajowa Sieć Onkologiczna ma za zadanie zapewnić pacjentom równy dostęp do wysokiej jakości opieki onkologicznej. Monitorowanie jakości opieki, infolinia onkologiczna, Krajowa Rada Onkologiczna oraz zasady finansowania i diagnostyki onkologicznej są kluczowymi elementami nowego systemu.