Zasady doskonalenia zawodowego przez osoby wykonujące niektóre zawody medyczne

Od 26.3.2024 r. obowiązuje ustawa o niektórych zawodach medycznych. Publikacja omawia obowiązek doskonalenia zawodowego oraz formy samokształcenia, takie jak szkolenia, kursy, publikacje naukowe czy uzyskanie tytułów zawodowych. Regulacje dotyczą także ilości punktów edukacyjnych potrzebnych do zaliczenia obowiązku doskonalenia zawodowego.

Tematyka: obowiązek doskonalenia zawodowego, samokształcenie, kursy doskonalące, punkty edukacyjne, karta rozwoju zawodowego, regulacje zawodów medycznych

Począwszy od 26.3.2024 r. obowiązuje ustawa z 17.8.2023 r. o niektórych zawodach medycznych (Dz.U.
z 2023 r. poz. 1972; dalej: ZawodyMedU). Pomimo przewidzianych w niej delegacji ustawowych dla Ministra
Zdrowia, akty wykonawcze nie zostały opublikowane wraz z ustawą oraz figurowały jeszcze jako projekty na
różnych etapach legislacyjnych. Pierwszym z rozporządzeń wydanych do ZawodyMedU jest rozporządzenie
Ministra Zdrowia z 19.4.2021 r. w sprawie ustawicznego rozwoju zawodowego osób wykonujących niektóre
zawody medyczne (Dz.U. z 2024 r. poz. 674).

• omawiane rozporządzenia określa formy samokształcenia, liczbę punktów edukacyjnych niezbędnych do
zaliczenia obowiązku doskonalenia zawodowego oraz wzór karty rozwoju zawodowego;
• samokształcenie, obok kursu udoskonalającego, jest jedną z form realizacji obowiązku doskonalenia
zawodowego.
Obowiązek doskonalenia zawodowego i jego formy
Każda osoba wykonująca zawód medyczny objęty ZawodyMedU (np. asystentka stomatologiczna, opiekun
medyczny, elektroradiolog, technik sterylizacji medycznej) ma prawo i obowiązek ustawicznego rozwoju
zawodowego.
Przewidziane są następujące formy:
• kształcenie podyplomowe:
⚬ szkolenie specjalizacyjne
⚬ kurs kwalifikacyjny
• doskonalenie zawodowe:
⚬ kurs doskonalący
⚬ samokształcenie
Kurs kwalifikacyjny, jak i kurs doskonalący zostały uregulowane szczegółowo w ZawodyMedU. Szkolenie
specjalizacyjne odbywa się na zasadach określonych w ustawie z 24.2.2017 r. o uzyskiwaniu tytułu specjalisty
w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 506). Natomiast formy
samokształcenia zostały określone w omawianym rozporządzeniu.
Przedmiotem regulacji jest także ilość punktów edukacyjnych za wszystkie powyżej wskazanie formy kształcenia
zawodowego.
Formy samokształcenia
Samokształcenie może być realizowane przez wiele aktywności zawodowych, podejmowanych samodzielnie lub
w zorganizowanych formach.
W przypadku każdej z form samokształcenia przewidziano liczbę punktów edukacyjnych za daną aktywność,
dokument potwierdzający oraz osobę/instytucję uprawnioną do potwierdzenia, że osoba wykonująca zawodu
medyczny kształciła się w ten sposób.
Określono następujące formy samokształcenia:
• udział bierny w seminariach, kongresach, zjazdach, sympozjum naukowym, posiedzeniu szkoleniowym;
• udział czynny - przygotowanie i wygłoszenie referatu lub prezentacji naukowej w formie plakatu lub doniesienia
zjazdowego;
• udział w warsztacie szkoleniowym kursie, szkoleniu zakończonym egzaminem, kursie zdalnym;
• publikacje naukowe np. książka, artykuł, rozdział w książce lub tłumaczenia z języka obcego takich wydawnictw;

• uzyskanie tytułu zawodowego magistra lub magistra inżyniera w wyniku ukończenia studiów umożliwiających
uzyskanie wykształcenia niezbędnego do wykonywania zawodu medycznego oraz uzyskanie stopnia naukowego
doktora, doktora habilitowanego lub tytułu profesora w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu lub nauk
inżynieryjno-technicznych, lub nauk ścisłych i przyrodniczych;
• prowadzenie zajęć na studiach dla osób przygotowujących się do wykonywania zawodów medycznych lub
w szkołach prowadzących kształcenie w danym zawodzie;
• wykonywanie czynności zawodowych w formie wolontariatu;
• indywidualna prenumerata czasopisma naukowego z dziedziny nauk medycznych i nauk o zdrowiu;
• sprawowanie opieki nad studentami lub uczniami odbywającymi praktyki zawodowe;
• sprawowanie nadzoru nad osobą powracającą do zawodu.
W przypadku opublikowania jako autor lub współautor książek, artykułów lub rozdziałów, tłumaczenia, uzyskania
tytułu zawodowego magistra lub magistra inżyniera lub stopnia naukowego doktora, doktora habilitowanego, tytułu
profesora w okresie 5 lat przed dniem wejścia w życie rozporządzenia (tj. w okresie od 15.5.2019 r. do 15.5.2024 r.)
punkty z tym związane podlegają zaliczeniu na poczet punktów edukacyjnych w pierwszym rozpoczętym okresie
edukacyjnym.
Okres rozliczeniowy i punkty edukacyjne
Obowiązek szkoleniowy realizowany jest w okresach edukacyjnych trwających 5 lat kalendarzowych. Okres
edukacyjny jest indywidualny dla każdej osoby i zaczyna się z dniem 1 stycznia roku następującego po roku,
w którym osoba wykonująca zawód medyczny uzyskała wpis do Centralnego Rejestru Osób Uprawnionych do
Wykonywania Zawodu Medycznego.
Przez okres edukacyjny należy zgromadzić co najmniej 200 punktów edukacyjnych, w tym obowiązkowo 120
punktów za udział w kursie udoskonalającym. Punkty przydzielane są za każdą formę realizacji obowiązku
ustawicznego rozwoju zawodowego np. za uzyskanie tytułu specjalisty w dziedzinie mającej zastosowanie
w ochronie zdrowia jest 50 punktów edukacyjnych, a za udział w kursie kwalifikacyjnym – 40 punktów edukacyjnych.
Istotne jest zgromadzenie punktów przez cały okres 5 lat, nie ma znaczenia ile punktów zostanie zgromadzonych
w poszczególnych latach.
Jeśli jednak dana osoba uzyska więcej punktów, to nie przechodzą one na kolejny okres edukacyjny. Niedopełnienie
obowiązku edukacyjnego może natomiast stanowić przewinienie zawodowe, w rozumieniu art. 41 ZawodyMedU.
Karta rozwoju zawodowego
Realizacja obowiązku zawodowego znajduje odzwierciedlenie w karcie rozwoju zawodowego, sporządzanej
indywidualnie według wzoru stanowiącego załącznik do omawianego rozporządzenia.
Kartę rozwoju zawodowego wydaje wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby wykonującej
zawód medyczny, a w przypadku gdy nie jest możliwe ustalenie właściwego wojewody - Wojewoda Mazowiecki.
W ciągu 30 dni od dnia zakończenia okresu edukacyjnego wypełnioną kartę należy dostarczyć wojewodzie w celu
potwierdzenia dopełnienia obowiązku doskonalenia zawodowego.
Etap legislacyjny
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 19.4.2021 r. w sprawie ustawicznego rozwoju zawodowego osób wykonujących
niektóre zawody medyczne (Dz.U. z 2024 r. poz. 674) weszło w życie 15.5.2024 r.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia weszło w życie 15.5.2024 r. Okres edukacyjny trwa 5 lat, a osoba wykonująca zawód medyczny musi zgromadzić co najmniej 200 punktów edukacyjnych, w tym 120 za udział w kursie udoskonalającym. Niedopełnienie obowiązku może być przewinieniem zawodowym.