Wysokość świadczeń z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych

Od 1.7.2024 r. Rzecznik Praw Pacjenta przejął kompetencje w zakresie przyznawania świadczeń kompensacyjnych z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych. Wysokość świadczenia zależy m.in. od stopnia uszczerbku, wieku pacjenta i rodzaju zdarzenia medycznego.

Tematyka: Fundusz Kompensacyjny Zdarzeń Medycznych, świadczenie kompensacyjne, Rzecznik Praw Pacjenta, wysokość świadczenia, procedura uzyskania świadczenia

Z dniem 1.7.2024 r. zlikwidowano wojewódzkie komisje do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych.
Obecnie kompetencje komisji przejął Rzecznik Praw Pacjenta, który rozpoznaje wnioski o przyznanie
świadczenia kompensacyjnego ze specjalnie utworzonego w tym celu Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń
Medycznych. Wysokość świadczenia wynika z narzuconych rozporządzeniem Ministra Zdrowia ram
uzależnionych np. od stopnia i rodzaju uszczerbku, wieku pacjenta czy dalszych konsekwencji
niepowodzenia medycznego.
• Świadczenie kompensacyjne przysługuje w przypadku zaistnienia zdarzenia medycznego.
• W celu wykluczenia dowolności, zapewnienia przejrzystości oraz ochrony interesów wnioskodawców,
określono wysokość świadczenia kompensacyjnego, która uzależniona jest od rodzaju zdarzenia,
uszczerbku na zdrowiu, uciążliwości leczenia i pogorszenia jakości życia.
Świadczenie kompensacyjne
Świadczenie kompensacyjne jest rekompensatą za zdarzenie medyczne, którym jest zaistniałe w trakcie udzielania
lub w efekcie udzielenia bądź zaniechania udzielenia świadczenia zdrowotnego:
a) zakażenie pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym,
b) uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia pacjenta albo
c) śmierć pacjenta
- którego z wysokim prawdopodobieństwem można było uniknąć w przypadku udzielenia świadczenia zdrowotnego
zgodnie z aktualną wiedzą medyczną albo zastosowania innej dostępnej metody diagnostycznej lub leczniczej, chyba
że doszło do dających się przewidzieć normalnych następstw zastosowania metody, na którą pacjent wyraził
świadomą zgodę.
Dotyczy to świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
W przypadkach opisanych w lit. a i b powyżej, świadczenie przysługuje pacjentowi, natomiast w przypadku śmierci:
• krewnemu pierwszego stopnia,
• niepozostającemu w separacji małżonkowi,
• osobie pozostającej w stosunku przysposobienia,
• osobie pozostającej z pacjentem we wspólnym pożyciu.
O świadczenie można ubiegać się jedynie w odniesieniu do:
• zdarzenia medycznego zaistniałego po 6.9.2023 r. - dzień wejścia w życie ustawy z 16.6.2023 r. o zmianie ustawy
o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1675),
• zdarzenia medycznego powstałego wcześniej, ale jedynie wówczas, gdy wnioskodawca dowiedział się o zdarzeniu
po dniu wejścia w życie ustawy.
Tryb uzyskania świadczenia kompensacyjnego
Świadczenie można uzyskać po przeprowadzeniu stosownego postępowania, które składa się z następujących
etapów:
1. złożenie wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego do Rzecznika, w terminie roku od dnia, w którym
wnioskodawca dowiedział się o zdarzeniu, nie później niż 3 lata od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie,
2. rozpoznanie wniosku przez Zespół do spraw Świadczeń z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych
działający przy Rzeczniku,
3. w razie potrzeby – zgromadzenie dokumentacji medycznej, wezwanie wnioskodawcy do udzielenia informacji,
dokumentów, żądanie informacji od podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych,
4. wydanie opinii przez Zespół,

5. wydanie decyzji administracyjnej przez Rzecznika Praw Pacjenta w sprawie przyznania świadczenia
kompensacyjnego i ustalenia jego wysokości lub odmowy przyznania świadczenia kompensacyjnego.
Jeśli wnioskodawca nie zgadza się z decyzją:
1. wniesienie odwołania do Komisji Odwoławczej do spraw Świadczeń z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń
Medycznych działającej przy Rzeczniku,
2. skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie od decyzji Komisji, a następnie skarga
kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Oświadczenie o przyjęciu świadczenia kompensacyjnego lub o rezygnacji
W ciągu 30 dni od uprawomocnienia się decyzji przyznającej świadczenie kompensacyjne wnioskodawca składa
Rzecznikowi oświadczenie o:
• przyjęciu świadczenia kompensacyjnego = zrzeczenie się przez wnioskodawcę wszelkich roszczeń
o odszkodowanie, rentę oraz zadośćuczynienie pieniężne mogących wynikać ze zdarzenia medycznego w zakresie
szkód, które ujawniły się do dnia złożenia wniosku,
• rezygnacji ze świadczenia kompensacyjnego = zrzeczenie się przez wnioskodawcę świadczenia kompensacyjnego,
• brak oświadczenia = zrzeczenie się przez wnioskodawcę świadczenia kompensacyjnego.
Wypłata świadczenia następuje w ciągu 14 dni od dnia złożenia oświadczenia o jego przyjęciu w kwocie wynikającej
z prawomocnej decyzji.
Wysokość świadczenia kompensacyjnego
Świadczenie może być przyznane w następujących wysokościach, zależnych od rodzaju zdarzenia medycznego;
i tak w przypadku:
1. zakażenia biologicznym czynnikiem chorobotwórczym wynosi od 2000 zł do 200 000 zł, przy czym bierze się
pod uwagę:
• charakter następstw zdrowotnych,
• stopień dolegliwości wynikających z zakażenia biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, w tym w zakresie
uciążliwości leczenia, uszczerbku na zdrowiu oraz pogorszenia jakości życia;
2. uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia wynosi od 2000 zł do 200 000 zł, przy czym bierze się pod uwagę:
• charakter następstw zdrowotnych,
• stopień dolegliwości wynikających ze zdarzenia medycznego, w tym w zakresie uciążliwości leczenia, uszczerbku
na zdrowiu oraz pogorszenia jakości życia,
przy czym świadczenie kompensacyjne z obu powyższych tytułów stanowi sumę kwot odpowiadających
charakterowi następstw zdrowotnych oraz stopniowi dolegliwości w zakresie:
• uszczerbku na zdrowiu, przy czym w tym zakresie nie może być wyższa niż 150 000 zł,
• uciążliwości leczenia, przy czym w tym zakresie nie może być wyższa niż 75 000 zł,
• pogorszenia jakości życia, przy czym w tym zakresie nie może być wyższa niż 75 000 zł,
w przypadku różnych uszczerbków/uciążliwości/czynników pogorszenia - podlegają one sumowaniu;
3. śmierci pacjenta wynosi od 20 000 zł do 100 000 zł, przy czym bierze się pod uwagę:
• pozostawanie w związku małżeńskim w chwili śmierci pacjenta, pokrewieństwo, pozostawanie w stosunku
przysposobienia, pozostawanie we wspólnym pożyciu oraz
• wiek wnioskodawcy i wiek zmarłego pacjenta.
Dokładne kwoty świadczeń kompensacyjnych określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z 10.6.2024 r. w sprawie
sposobu ustalania wysokości świadczenia kompensacyjnego z tytułu zakażenia biologicznym czynnikiem
chorobotwórczym, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia albo śmierci pacjenta (Dz.U. z 2024 r. poz. 883; dalej:
WysŚwiadKompR).
Sposób obliczenia kwoty świadczenia kompensacyjnego obrazują poniższe przykłady (przy przyjęciu, że wszystkie
nastąpiły w szpitalu, stanowią zdarzenie medyczne, pobyt był finansowany z NFZ i miało to miejsce po 6.9.2023 r.):

Przykład 1 - zakażenie biologicznym czynnikiem chorobotwórczym
W trakcie pobytu pacjenta trwającym 10 dni (5000 zł) doszło do zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu C (45 000
zł) i wobec tego - długotrwałego znaczącego pogorszenia jakości życia (5000 zł). Łączna kwota świadczenia może
wynieść 55 000 zł.
Przykład 2 – uszkodzenia ciała lub rozstrój zdrowia
Pacjentka w wieku poniżej 40 lat przebywała w szpitalu 20 dni (od 6000 do 36 000 zł, proporcjonalnie do okresu
hospitalizacji trwającej do 15 do 90 dni = 400 zł/dzień = 8 000 zł). Doszło do utraty jednego jajnika przy upośledzeniu
funkcji drugiego (65 000 zł). Oznacza to utratę możliwości posiadania dzieci (40 000 zł). Łącznie świadczenie może
wynieść 113 000 zł.
Przykład 3 – śmierć pacjenta
W trakcie pobytu w szpitalu zmarł mężczyzna w wieku 47 lat, wniosek złożyła małżonka, z którą zmarły nie
pozostawał w separacji. Wysokość świadczenia wynosi 70 000 zł.
Etap legislacyjny
Rozporządzenie WysŚwiadKompR obowiązuje od 18.6.2024 r.

Świadczenie kompensacyjne jest rekompensatą za zdarzenie medyczne, które mogło zostać uniknięte. Procedura uzyskania świadczenia wymaga złożenia wniosku, rozpoznania przez Zespół, a następnie decyzji Rzecznika Praw Pacjenta.