Zmiany w schemacie dawkowania w receptach rocznych

Od 1.8.2024 r. system P1 wprowadza zmiany w schemacie dawkowania recept rocznych, wymagając dodatkowych informacji o okresie stosowania, ilości leku do podania i innych parametrach. Nowy system ma ułatwić zarówno wystawianie, jak i realizację recept, wprowadzając standardy i eliminując interpretacyjne niejednoznaczności.

Tematyka: recepty roczne, schemat dawkowania, system P1, zmiany techniczne, ilość leku, okres stosowania, recepty ważne 365 dni, farmaceuta, apteka, Centrum e-Zdrowia, Ministerstwo Zdrowia

Od 1.8.2024 r. system P1, czyli Elektroniczna Platforma Gromadzenia, Analizy i Udostępniania Zasobów
Cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych w przypadku wystawienia recepty rocznej, wymaga wprowadzenia
informacji o okresie stosowania i ilości leku do podania. Chociaż jest to zmiana techniczna (wynika
z automatyzacji prowadzonej przez Centrum e-Zdrowie), to ma znaczenie dla podmiotów uprawnionych do
wystawiania recept oraz ich realizacji.
• Zmiany dotyczą recept rocznych, szczególnie z okresem stosowania pomiędzy 121 a 360 dniem.
• Bez zmian natomiast zostaje większość wystawianych recept, czyli ważnych do 30 dni.
System P1
Elektroniczna Platforma Gromadzenia, Analizy i Udostępnienia Zasobów Cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych (tzw.
system P1) jest systemem teleinformatycznym, który umożliwia m.in. wymianę dokumentów elektronicznych
pomiędzy usługodawcami w celu prowadzenia diagnostyki, zapewnienia ciągłości leczenia oraz zaopatrzenia
usługobiorców w produkty lecznicze i wyroby medyczne. Wskazana platforma, wraz z Platformą Udostępniania On-
Line Usług i Zasobów Cyfrowych Rejestrów Medycznych, obsługuje system informacji w ochronie zdrowia.
W systemie informacji przetwarzane są dane niezbędne do prowadzenia polityki zdrowotnej państwa, podnoszenia
jakości i dostępności świadczeń opieki zdrowotnej oraz finansowania zadań z zakresu ochrony zdrowia.
Szczegóły funkcjonowania systemu informacji oraz platformy wynikają z ustawy z 28.4.2011 r. o systemie informacji
w ochronie zdrowia (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2465).
Recepty objęte zmianami
Z początkiem sierpnia 2024 r. zmienione funkcjonalności w systemie P1 wymagają dodatkowych informacji
w receptach rocznych. Dotyczy to więc jedynie recept ważnych 365 dni, szczególnie z okresem stosowania pomiędzy
121 a 360 dniem.
Zmiany nie dotyczą recept:
• z krótszym okresem stosowania, tj. do 120 dni;
• na wyroby medyczne,
w tych wypadkach sposób zapisu informacji o dawkowaniu, na dotychczasowych lub nowych zasadach zależy od
wystawcy recepty,
a także recept na:
• leki recepturowe;
• leki sprowadzane w ramach importu docelowego;
• produkty o złożonych strukturach opakowania (np. lek + inhalator).
Nowy schemat dawkowania
Po zmianach, na recepcie rocznej konieczne będzie wskazanie następujących informacji:
• okres stosowania leku;
• ilość i jednostka dawki (leku);
• częstotliwość podania;
• liczba opakowań.
Opcjonalne będzie podanie szczegółowych informacji o stosowaniu dla pacjenta.
Dawkowanie leku opisane w recepcie ma być ustandaryzowane w taki sposób, aby system mógł wyliczyć ilość leku
niezbędną do wydania lub kuracji. Przed zmianami opisowe wytyczne uniemożliwiały automatyczne wyliczenia.

Dotychczas w praktyce wystawiania recept rocznych zauważono także niepodawanie okresu stosowania i sposobu
przyjmowania leków. To z kolei przyczyniało się do różnej interpretacji zapisów przez pacjenta np. pobierał lek do
wyczerpania zawartości opakowania.
Dla ułatwienia resort zdrowia podał najpopularniejsze schematy dawkowania, a jednocześnie te najbardziej wątpliwe.
Dotyczy to kropli, insuliny, maści i tabletek/kapsułek. W każdym z przypadków określono przykładowy, ale zalecany
sposób opisu dawkowania np. w przypadku kropli można podać dawkowanie w ilości kropli na dzień, w pełnych
opakowaniach lub mililitrach na dzień.
Dodatkowo, w systemie P1 określono szereg schematów, na podstawie których można zapisywać informacji o lekach
np. schemat prosty (na dzień/co x godzin), wielu okresów dawkowania (zmienne ilości w ciągu okresu przyjmowania
leku), schemat pór dnia, schemat alternatywny.
Zmiany dla farmaceuty i apteki
Konsekwencją zmian w schemacie dawkowania recept rocznych jest ograniczenie w zakresie ilości wydawanego
w aptece leku w określonym czasie w następujący sposób:
• pacjent może jednorazowo wykupić ilość leku maksymalnie do 120 dniowego stosowania;
• po 90 dniach może wykupić kolejną dawkę leku.
Informacja o ilości oraz kolejnym terminie wydania leku na takiej recepcie będzie zwracana przez system do apteki,
w celu wsparcia pracy farmaceuty oraz udostępniona pacjentowi na Internetowym Koncie Pacjenta.
Rozwiązanie problemów technicznych
W przypadku problemów technicznych przy wystawieniu recepty zaleca się wystawienie kolejnych następujących po
sobie recept z krótszym okresem stosowania do 120 dni oraz „datą realizacji od”, tak by zapewnić pacjentowi
ciągłość kuracji.
Dodatkowo resort zdrowia zaleca zgłaszanie nieprawidłowości do Centrum e-Zdrowia lub przez portal
ezdrowie.gov.pl w przypadku farmaceutów.
Ponadto wspierać farmaceutów w realizacji ewentualnie błędnie wystawionych recept mają ostatnie zmiany
w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 23.12.2020 r. w sprawie recept (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 487). Zgodnie z tymi
zmianami w przypadku niekompletnych, nieczytelnych, błędnych zapisów dotyczących dawkowania można wydać do
czterech najmniejszych opakowań (lub do ilości zawartej w czterech najmniejszych opakowaniach) produktu
leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego. Zasady te nie
dotyczą produktu leczniczego zawierającego w swoim składzie środek odurzający lub substancję psychotropową,
w stosunku do których sposób dawkowania musi być wpisany na recepcie zgodnie z przepisami ustawą
o przeciwdziałaniu narkomanii.
Etap legislacyjny
Zmiany wynikają z komunikatu nr V Ministra Zdrowia dot. schematów dawkowania w receptach rocznych,
dostępnego na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia.

Konsekwencją zmian jest konieczność podawania bardziej szczegółowych informacji na receptach rocznych oraz ograniczenie ilości leku wydawanego pacjentowi w określonym czasie. Resort zdrowia zaleca także zgłaszanie nieprawidłowości do Centrum e-Zdrowia oraz wspiera farmaceutów w realizacji recept.