Ulga mieszkaniowa

Warunkiem skorzystania ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 PDOFizU, jest wydatkowanie środków ze zbycia nieruchomości na cele mieszkaniowe. Minister Finansów wskazał, że niezbędne jest spełnienie warunków określonych w ustawie podatkowej w zakresie wydatkowania środków po odpłatnym zbyciu nieruchomości. Z kolei Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że przepisy nie uzależniają prawa do zwolnienia od definitywnego zakupu nieruchomości. Skutecznym działaniem równoznacznym z wydatkowaniem na cele mieszkaniowe jest zawarcie umowy deweloperskiej i uiszczenie określonej kwoty na ten cel.

Tematyka: ulga mieszkaniowa, zwolnienie podatkowe, art. 21 ust. 1 pkt 131 PDOFizU, Minister Finansów, Wojewódzki Sąd Administracyjny, Naczelny Sąd Administracyjny, wydatkowanie środków, nabycie mieszkania, umowa deweloperska

Warunkiem skorzystania ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 PDOFizU, jest wydatkowanie
środków ze zbycia nieruchomości i praw majątkowych na własne cele mieszkaniowe rozumiane jako
uzyskanie prawa do lokalu mieszkalnego, a nie tylko przekazanie pieniędzy deweloperowi. Kluczowe
znaczenie ma więc podpisanie aktu notarialnego – stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny.
Ewa J. nabyła w drodze darowizny od ojca lokal mieszkalny. Po jego sprzedaży środki uzyskane z transakcji
przeznaczyła na zakup nieruchomości mieszkalnej, aktualnie adaptowanej przez dewelopera. Początkowo termin
zakończenia prac budowlanych wyznaczony został na datę uprawniającą Ewę J. do skorzystania ze zwolnienia
podatkowego, jednak w chwili obecnej deweloper nie gwarantuje dotrzymania tego terminu, a przewidywany termin
ukończenia prac budowlanych został przesunięty o kilka miesięcy. W związku tym, Ewa J. zwróciła się o wydanie
interpretacji indywidualnej w celu wyjaśnienia: „Czy wydatkowanie na wymieniony cel kwoty uzyskanej ze
sprzedaży w 2011 r. lokalu mieszkalnego nabytego w drodze darowizny w 2011 r. uprawnia ją do skorzystania
ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 PDOFizU, jeżeli posiada umowę przedwstępną, a umowa
przenosząca własność będzie podpisana na początku 2014 r.?”.
Minister Finansów uznał, że wydatkowanie środków ze sprzedaży lokalu mieszkalnego na nabycie nieruchomości
mieszkalnej – bez zaistnienia faktu nabycia nieruchomości na własność w ustawowym terminie – nie uprawnia do
skorzystania ze zwolnienia podatkowego, określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z ust. 25 pkt 1 PDOFizU, gdyż
nie wypełnia dyspozycji tego przepisu. W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa organ nie znalazł
podstaw do uchylenia lub zmiany dokonanej indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie uwzględnił skargę podatniczki. Jak wyjaśniono, zgodnie z art. 21 ust.
1 pkt 131 PDOFizU, wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw
majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału
wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości
i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od
końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej
nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe;
udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego
zbycia nieruchomości i praw majątkowych. Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt
131 PDOFizU, uważa się wydatki określone w art. 12 ust. 25 PDOFizU. W ocenie sądu, przepis ten w żaden sposób
nie uzależnia prawa do skorzystania ze zwolnienia podatkowego od dokonania definitywnego zakupu. Do
skorzystania ze zwolnienia wystarczy, by wydatek został poniesiony nie później niż w okresie dwóch lat od końca
roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art.
30e PDOFizU, a jego celem winny być sytuacje określone w art. 21 ust. 25 PDOFizU. W zaskarżonej interpretacji
organ podatkowy, dokonując wadliwej wykładni art. 21 ust. 1 pkt 131 PDOFizU, błędnie utożsamia cel wydatku z jego
skutkiem. Z przepisu tego nie można wywieść, że dla zastosowania zwolnienia konieczne jest, by w terminie tym
nastąpiło również nabycie prawa własności rzeczy lub prawa, o którym mowa w art. 21 ust. 25 PDOFizU.
Przedstawiona we wniosku okoliczność zawarcia umowy deweloperskiej i fakt uiszczenia określonej w niej kwoty jest
działaniem podatnika równoznacznym z poniesieniem wydatków na własne cele mieszkaniowe. Jeżeli zatem,
skarżąca w okresie 2 lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości wydatkuje
na rzecz dewelopera tytułem umowy deweloperskiej środki otrzymane ze sprzedaży otrzymanej w drodze darowizny
nieruchomości oraz po wybudowaniu przez dewelopera tego lokalu mieszkalnego wnioskodawczyni na podstawie tej
umowy deweloperskiej ustanowi odrębną własność lokalu mieszkalnego, a prawo własności zostanie przeniesione na
skarżącą, zostaną spełnione przesłanki uzasadniające zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 131 PDOFizU. Fakt, że
przeniesienie prawa własności do lokalu na rzecz skarżącej nastąpi po upływie terminu, wynikającego z tego
przepisu, nie pozbawia skarżącej prawa do tego zwolnienia. Warunkiem jest jednak to, aby przeniesienie własności
nastąpiło przed przedawnieniem zobowiązania podatkowego za rok, w którym podatnik uzyskał dochody
z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e PDOFizU, by organ podatkowy
miał możliwość zweryfikowania zasadności skorzystania przez podatnika ze zwolnienia podatkowego.
Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok i oddalił skargę podatniczki. W ocenie NSA,
warunkiem skorzystania z ulgi jest przeznaczenie środków na nabycie mieszkania, co można
udokumentować dopiero poprzez przedstawienie aktu notarialnego, a nie potwierdzenia przelewu środków
na konto dewelopera.
Wyrok NSA z 21.3.2017 r., II FSK 321/15

Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że niezbędnym warunkiem skorzystania z ulgi mieszkaniowej jest przeznaczenie środków na nabycie mieszkania, potwierdzone aktem notarialnym. NSA podkreślił konieczność spełnienia wymogów ustawy podatkowej w zakresie dokumentowania wydatków na cele mieszkaniowe. Wyrok NSA ma kluczowe znaczenie dla interpretacji przepisów dotyczących ulgi mieszkaniowej.