Nowe prawo budowlane

Nowe prawo budowlane wprowadza istotne zmiany mające na celu usprawnienie procesu inwestycyjno-budowlanego oraz zwiększenie stabilności decyzji. Nowy podział projektu budowlanego na projekt zagospodarowania działki, architektoniczno-budowlany i techniczny stanowi kluczową zmianę. Dodatkowo, wprowadzone zostało uproszczone postępowanie legalizacyjne dla budynków z samowolą budowlaną.

Tematyka: nowe prawo budowlane, zmiany, inwestycje, proces budowlany, projekt budowlany, legalizacja budowy, samowola budowlana

Zmiany w prawie budowlanym, jakie wejdą w życie z dniem 19.9.2020 r., a wprowadzone m.in. przez ustawę
z 13.2.2020 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 471)
uproszczą i przyspieszą proces inwestycyjno-budowlany oraz zwiększą stabilność decyzji podejmowanych
w tym procesie.
W dniu 3.8.2020 r. opublikowano tekst jednolity ustawy z 7.7.1994 r.- Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz.
1333; dalej jako PrBud), w którym uwzględniono zmiany wprowadzone:
- ustawą z 13.6.2019 r. o zmianie ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.
z 2019 r. poz. 1309),
- ustawą z 19.7.2019 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.
z 2019 r. poz. 1524),
- ustawą z 19.7.2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz.U. z 2019 r. poz. 1696),
- ustawą z 19.7.2019 r. o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw
(Dz.U. z 2019 r. poz. 1712),
- ustawą z 30.8.2019 r. o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych oraz niektórych
innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1815),
- ustawą z 11.9.2019 r. o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 2170),
- ustawą z 16.10.2019 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019
r. poz. 2166),
- ustawą z 20.12.2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia zwalczania chorób zakaźnych zwierząt (Dz.U.
z 2020 r. poz. 148),
- ustawą z 13.2.2020 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz.
471),
- ustawą z 16.4.2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-
CoV-2 (Dz.U. z 2020 r. poz. 695),
- ustawą z 16.4.2020 r. o zmianie ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.
z 2020 r. poz. 782),
- ustawą z 19.6.2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom
dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku
z wystąpieniem COVID-19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 1086).
Jedną z najistotniejszych zmian jest nowy podział projektu budowlanego (art. 34 ust. 3 PrBud). Projekt budowlany
zostaje rozdzielony na projekt zagospodarowania działki lub terenu, projekt architektoniczno-budowlany projekt
techniczny.
Zgodnie z przywołaną regulacją, projekt budowlany zawiera:
1) projekt zagospodarowania działki lub terenu sporządzony na aktualnej mapie do celów projektowych,
obejmujący:
a) określenie granic działki lub terenu,
b) usytuowanie, obrys i układy istniejących i projektowanych obiektów budowlanych, w tym sieci uzbrojenia terenu,
oraz urządzeń budowlanych sytuowanych poza obiektem budowlanym,
c) sposób odprowadzania lub oczyszczania ścieków,
d) układ komunikacyjny i układ zieleni, ze wskazaniem charakterystycznych elementów, wymiarów, rzędnych
i wzajemnych odległości obiektów, w nawiązaniu do istniejącej i projektowanej zabudowy tere-nów sąsiednich,

e) informację o obszarze oddziaływania obiektu;
2) projekt architektoniczno-budowlany obejmujący:
a) układ przestrzenny oraz formę architektoniczną istniejących i projektowanych obiektów budowlanych,
b) zamierzony sposób użytkowania obiektów budowlanych, w tym liczbę projektowanych do wydzielenia lokali,
z wyszczególnieniem lokali mieszkalnych,
c) charakterystyczne parametry techniczne obiektów budowlanych,
d) opinię geotechniczną oraz informację o sposobie posadowienia obiektu budowlanego,
e) projektowane rozwiązania materiałowe i techniczne mające wpływ na otoczenie, w tym środowisko,
f) charakterystykę ekologiczną,
g) informację o wyposażeniu technicznym budynku, w tym projektowanym źródle lub źródłach ciepła do ogrzewania
i przygotowania ciepłej wody użytkowej,
h) opis dostępności dla osób niepełnosprawnych,
i) informację o minimalnym udziale lokali mieszkalnych, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4a PrBud– w przypadku
budynków mieszkalnych wielorodzinnych,
j) postanowienie udzielające zgody na odstępstwo, o którym mowa w art. 9 PrBud, jeżeli zostało wydane;
3) projekt techniczny obejmujący:
a) projektowane rozwiązania konstrukcyjne obiektu wraz z wynikami obliczeń statyczno-wytrzymałościowych,
b) charakterystykę energetyczną – w przypadku budynków,
c) projektowane niezbędne rozwiązania techniczne oraz materiałowe,
d) w zależności od potrzeb – dokumentację geologiczno-inżynierską lub geotechniczne warunki posadowienia
obiektów budowlanych,
e) inne opracowania projektowe.
Warto zauważyć, że w dotychczasowych przepisach brak było całościowego uregulowania sytuacji, w której nie jest
konieczne występowanie o pozwolenie na budowę. W przepisie art. 29 PrBud zawarty został katalog obiektów, co do
których nie jest konieczne pozwolenie na budowę lub zgłoszenie właściwemu organowi administracji
architektoniczno-budowlanej. Taka zmiana spowoduje, że inwestorzy nie będą mieli wątpliwości co do konieczności
uzyskania pozwolenia na budowę w określonym przypadku.
Dotychczasowe przepisy obejmowały jedno postępowanie w przypadku wszczęcia i prowadzenia robót budowlanych
bez zezwolenia czyli tzw. samowoli budowlanej. Zmiany wprowadziły odrębne postępowanie w sprawie rozpoczęcia
i prowadzenia robót budowlanych z naruszeniem ustawy (art. 48 i n. PrBud). Wprowadzono uproszczone
postępowanie legalizacyjne dla samowoli budowlanych, obiektów budowlanego lub części obiektów budowlanych
zbudowanych bez wymaganej decyzji o pozwoleniu na budowę, gdy od zakończenia budowy upłynęło co najmniej 20
lat.
Decyzja o nakazie rozbiórki zostanie wydana w przypadku:
- niezłożenia wniosku o legalizację budowy w terminie, wycofania wniosku o legalizację budowy;
- nieprzedłożenia, w wyznaczonym terminie, dokumentów legalizacyjnych;
- niewykonania, w wyznaczonym terminie, postanowienia o usunięciu nieprawidłowości w dokumentach
legalizacyjnych;
- nieuiszczenia opłaty legalizacyjnej w terminie;
- kontynuowania budowy mimo postanowienia o wstrzymaniu budowy.

Nowe przepisy budowlane przynoszą większą jasność odnośnie konieczności uzyskania pozwolenia na budowę oraz wprowadzają nowe zasady postępowania w przypadku samowoli budowlanej. Decyzja o nakazie rozbiórki może zostać wydana w przypadku nielegalnej budowy.