Trwałe związanie z gruntem urządzenia reklamowego
Nie sposób podzielić sugestii, że o tym, czy urządzenie jest trwale związane z gruntem, przesądza kryterium trwałości połączenia w sensie fizycznym i czasowym. Decyzja Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach dotyczyła opodatkowania tablic reklamowych będących własnością spółki, które uznał za trwale związane z gruntem na podstawie przepisów prawa budowlanego. SKO i WSA analizowały kwestie techniczne, konstrukcyjne oraz bezpieczeństwa urządzeń reklamowych w kontekście trwałego związania z gruntem.
Tematyka: urządzenie reklamowe, trwałe związanie z gruntem, opodatkowanie, prawo budowlane, WSA, SKO, interpretacja przepisów
Nie sposób podzielić sugestii, że o tym, czy urządzenie jest trwale związane z gruntem, przesądza kryterium trwałości połączenia w sensie fizycznym i czasowym. Decyzja Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach dotyczyła opodatkowania tablic reklamowych będących własnością spółki, które uznał za trwale związane z gruntem na podstawie przepisów prawa budowlanego. SKO i WSA analizowały kwestie techniczne, konstrukcyjne oraz bezpieczeństwa urządzeń reklamowych w kontekście trwałego związania z gruntem.
Nie sposób podzielić sugestii, że o tym, czy urządzenie jest trwale związane z gruntem, przesądza kryterium trwałości połączenia w sensie fizycznym i czasowym. Przyjęcie takiego rozumowania spowodowałoby uznanie, że w zasadzie żadne urządzenia reklamowe nie mogłyby być uznane za trwale związane z gruntem i co za tym idzie - stanowić budowli – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach (I SA/Gl 1473/19). Opis stanu faktycznego Sprawa dotyczyła skargi A Sp. z o.o. w W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w przedmiocie podatku od nieruchomości na 2018 r., które utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. Ten ostatni określił wysokość zobowiązania podatkowego wskazując, że Spółka nabyła w grudniu 2014 r. nośniki reklamowe, ale począwszy od 2015 r. nie składa deklaracji podatkowych i nie wykazuje do opodatkowania budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Stąd też koniecznym było wszczęcie postępowania podatkowego i w rezultacie opodatkowanie tablic reklamowych będących własnością Spółki. Stanowisko SKO Samorządowe Kolegium Odwoławcze wskazało, że fakt posiadania przez Spółkę urządzeń reklamowych oraz ich wartość pozostawała poza sporem. Spór dotyczył natomiast zasadności opodatkowania podatkiem od nieruchomości wolnostojących tablic reklamowych. W art. 3 pkt 3 PrBud wymienione zostały wyraźnie jako budowle wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe. Wykładni tego unormowania trzeba dokonać z uwzględnieniem roli i znaczenia przepisów prawa budowlanego. Oznacza to, że pojęcia do których odnoszą się przepisy prawa podatkowego lub budowlanego rozumieć należy swoiście, to jest z uwzględnieniem kontekstu w jakim zostały użyte. W ocenie SKO, cecha trwałego związania z gruntem odnosi się do kwestii techniczno - użytkowych i sprowadza się do posadowienia obiektu na tyle trwale, by zapewnić mu stabilność i możliwość przeciwdziałania czynnikom zewnętrznym, mogącym go zniszczyć lub spowodować przesunięcie, czy przemieszczenie na inne miejsce. Nie decyduje przy tym jedynie technologia wykonania fundamentu i możliwości techniczne przeniesienia nośnika reklamowego w inne miejsce, lecz całość ustaleń organu dotyczących tego, czy wielkość tego urządzenia, jego konstrukcja, przeznaczenie i względy bezpieczeństwa wymagają takiego trwałego związania. Natomiast to, że nośnik reklamowy jest montowany z elementów gotowych, które mogą być rozmontowane i przeniesione w inne miejsce nie wyklucza tego, że jest on trwale związany z gruntem. W dalszej kolejności SKO stwierdziło, że trwałość związania obiektu budowlanego z gruntem nie musi oznaczać stałości tego związania, rozumianego jako brak możliwości odłączenia go od gruntu bez nieodwracalnego naruszania jego technicznej i funkcjonalnej integralności. Sporne nośniki reklamowe były przymocowane do podłoża za pomocą fundamentów, co wymagało ziemnych robót budowlanych z użyciem specjalistycznego sprzętu. Dodatkowo były związane z gruntem w taki sposób, aby z uwagi na ich masę i rozmiary zapewnić im stabilność i możliwość przeciwdziałania czynnikom zewnętrznym. Nie ulega więc wątpliwości, że przedmiotowe urządzenia były trwale z gruntem związane. W uzasadnieniu skargi Spółka argumentowała, że aktualne orzecznictwo sądowe przyjmuje, że takie obiekty jak będące przedmiotem sporu nie są trwale związane z gruntem. Stanowisko WSA Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargę. Przywołując podstawę prawną wskazał, że przepisy podatkowe uznają za budowlę obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem. Z kolei w art. 3 pkt 1 PrBud zdefiniowane zostało pojęcie obiektu budowlanego, które to wyliczenie ma charakter wyczerpujący, a zatem każdy obiekt budowlany można zaliczyć do którejś z trzech tam wskazanych kategorii. Przepis art. 3 pkt 3 PrBud wśród budowli wymienia „wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenie reklamowe”. O tym zaś czy dane urządzenie reklamowe jest trwale związane z gruntem, czy też nie, nie decyduje przy tym jedynie technologia wykonania fundamentu i możliwości techniczne przeniesienia nośnika reklamowego w inne miejsce, lecz całość ustaleń organu dotyczących tego, czy wielkość tego urządzenia, jego konstrukcja, przeznaczenie i względy bezpieczeństwa wymagają takiego trwałego związania. Cecha „trwałego związania z gruntem” sprowadza się do posadowienia obiektu na tyle trwale, by zapewnić mu stabilność i możliwość przeciwdziałania czynnikom zewnętrznym, mogącym go zniszczyć lub spowodować przesunięcie czy przemieszczenie na inne miejsce. Nie można przy tym abstrahować od konkretnej konstrukcji danego urządzenia, jego wielkości i przeznaczenia, które determinują rodzaj związania z gruntem. Jednocześnie pojęcia trwałości związania z gruntem nie można utożsamiać z pojęciem nierozerwalności. W ocenie WSA, kwestii trwałego związania z gruntem nie można sprowadzać wyłącznie do związania w znaczeniu fizycznym. Dla trwałego związania z gruntem urządzenia reklamowego nie jest konieczne, aby związane to istniało w znaczeniu fizycznym za pośrednictwem np. fundamentu. WSA nie podzielił też twierdzeń, że sporne tablice reklamowe nie mogą zostać uznane za trwale z gruntem związane, gdyż mogą one ulec przewróceniu np. w razie burzy. Faktem powszechnie znanym jest bowiem, iż takie zjawisko atmosferyczne jak wichura może zniszczyć różne obiekty budowlane, nie tylko tablice reklamowe, ale także budynki i nikt z tego powodu nie odbiera im statusu obiektu budowlanego trwale związanego z gruntem, podlegającego opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Komentarz Problematyka prawna rozpatrywanej sprawy skupiła się na interpretacji pojęcia „trwałego związania z gruntem” użytego w art. 3 pkt 3 PrBud. W zależności bowiem od sposobu rozumienia tego pojęcia ustawowego, urządzenia reklamowe mogą być uznane za podlegające bądź niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Wojewódzki Sąd Administracyjny słusznie zauważył, iż orzecznictwo przytoczone w argumentacji skargi odnosiło się do innych obiektów niż urządzenia reklamowe. Konieczne jest zatem każdorazowe badanie charakteru obiektu, przeznaczenia i jego konstrukcji. Najistotniejsze jest jednak wskazanie, iż pojęcie trwałości nie jest równoznaczne z niezmiennością – o tym, czy urządzenie jest trwale związane z gruntem nie przesądza kryterium trwałości połączenia w sensie fizycznym i czasowym. Sama możliwość demontażu nie świadczy o braku trwałości połączenia z gruntem. Tymczasowość nie wyklucza zatem trwałości. Takie twierdzenie – na co słusznie wskazuje WSA – prowadziłoby bowiem do uznania, że w zasadzie żadne urządzenia reklamowe nie mogłyby być uznane za trwale związane z gruntem i tym samym stanowić budowli w rozumieniu przepisów prawa podatkowego. Żaden przepis prawa budowlanego nie uzależnia kwalifikacji obiektu od metody, techniki i technologii jego wykonania czy od tego, że w każdej chwili może on być rozebrany. Ważna jest jedynie eliminacja możliwości zmiany położenia obiektu w sposób niekontrolowany. W aktualnym stanie techniki sposób wykonania fundamentu może być różnorodny, najistotniejsze jest, aby konstrukcja urządzenia reklamowego wraz z fundamentami była na tyle trwała, aby uniemożliwione było jej przesunięcie w inne miejsce lub zniszczenie w wyniku działania sił przyrody. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 25.2.2020 r., I SA/Gl 1473/19
Problematyka prawna rozpatrywanej sprawy skupiła się na interpretacji pojęcia „trwałego związania z gruntem” użytego w art. 3 pkt 3 PrBud. WSA uznał, że trwałość nie jest równoznaczna z niezmiennością, a możliwość demontażu nie wyklucza trwałego związania. Orzecznictwo skupiało się na badaniu charakteru, przeznaczenia i konstrukcji obiektów. Istotne jest wyeliminowanie możliwości niekontrolowanej zmiany położenia obiektu.