Wspólne rozliczenie małżonków po opodatkowaniu liniowym

Podatnicy opodatkowani w sposób określony w art. 30c ustawy wymienionej w art. 1 nie mają prawa do dokonywania odliczeń i zwolnień od dochodu oraz od podatku obliczonych na zasadach określonych w art. 30c ustawy. Sporny art. 6 ust. 8 PDOFizU oraz inne przepisy nie precyzują, że podatnikowi wybrałszy opodatkowanie według stawki liniowej 19% nie przysługuje prawo do łącznego opodatkowania z małżonkiem. Wyrok WSA w Poznaniu z 7.12.2017 r., I SA/Po 837/17, analizuje kwestię rozliczenia podatnika, który dokonał wyboru opodatkowania liniowego, a następnie zawiesił działalność gospodarczą.

Tematyka: opodatkowanie liniowe, rozliczenie małżonków, wybór stawki podatkowej, dochód z działalności gospodarczej, preferencyjne rozliczenie, art. 6 ust. 8 PDOFizU, art. 30c PDOFizU, wyrok WSA w Poznaniu

Podatnicy opodatkowani w sposób określony w art. 30c ustawy wymienionej w art. 1 nie mają prawa do dokonywania odliczeń i zwolnień od dochodu oraz od podatku obliczonych na zasadach określonych w art. 30c ustawy. Sporny art. 6 ust. 8 PDOFizU oraz inne przepisy nie precyzują, że podatnikowi wybrałszy opodatkowanie według stawki liniowej 19% nie przysługuje prawo do łącznego opodatkowania z małżonkiem. Wyrok WSA w Poznaniu z 7.12.2017 r., I SA/Po 837/17, analizuje kwestię rozliczenia podatnika, który dokonał wyboru opodatkowania liniowego, a następnie zawiesił działalność gospodarczą.

 

Podatnikom opodatkowanym w sposób określony w art. 30c ustawy wymienionej w art. 1 nie przysługuje
prawo do dokonywania odliczeń i zwolnień od dochodu oraz od podatku obliczonych na zasadach
określonych w art. 30c ustawy (...). W spornym art. 6 ust. 8 PDOFizU ani w żadnym innym przepisie
ustawodawca nie stwierdził w ten sam sposób, że podatnikowi, który dokonał wyboru opodatkowania według
stawki liniowej 19%, z zasady nie przysługuje prawo do łącznego opodatkowania z małżonkiem. (...) Wobec
uzyskania przez skarżącego w 2014 r. dochodu z innego źródła, opodatkowanego na zasadach ogólnych,
skarżący miał prawo do rozliczenia się wspólnie z małżonkiem, przy spełnieniu pozostałych przesłanek z art.
6 ust. 2 PDOFizU. Wyrok WSA w Poznaniu z 7.12.2017 r., I SA/Po 837/17
Z uzasadnienia:
Naczelnik Urzędu Skarbowego (...) decyzją z dnia (...) r., nr (...), określił B.B. (dalej jako: podatnik lub skarżący)
zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2014 r. w wysokości (...) zł.
W motywach rozstrzygnięcia wskazano, że B.B. prowadził działalność gospodarczą związaną ze sportem (...).
Podatnik wybrał opodatkowanie dochodu na zasadach określonych w art. 9a ust. 2 w zw. z art. 30c ustawy
z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm., dalej:
PDOFizU) – tzw. podatek liniowy 19%. W dniu (...).4.2013 r. podatnik zawiesił wykonywanie działalności
gospodarczej, a wobec jej niepodjęcia w okresie 24 miesięcy, z dniem (...).11.2015 r. został wykreślony z Centralnej
Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (dalej: CEIDG).
W dniu 16.3.2015 r. B.B. wraz z małżonką A.B. złożył w Urzędzie Skarbowym (...) zeznanie PIT-37 o wysokości
osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2014. Podatnik w zeznaniu wykazał przychód
z działalności wykonywanej osobiście (w tym umowa o dzieło i zlecenia) oraz przychód z tytułu praw autorskich (...).
Żona podatnika nie wykazała w zeznaniu żadnych przychodów.
W dniu 30.9.2016 r. podatnik złożył korektę ww. zeznania PIT-37 za 2014 r., w którym rozliczył się indywidualnie
i wykazał przychód z działalności wykonywanej osobiście (w tym umowa o dzieło i zlecenia) oraz przychód z tytułu
praw autorskich (...).
Następnie, w dniu 17.10.2016 r. podatnik złożył kolejną korektę zeznania PIT-37 za 2014 r., w którym ponownie
rozliczył się wspólnie z małżonką. W korekcie tej wykazał przychód, podatek należny i kwotę do zapłaty w takich
samych wysokościach jak w pierwotnie złożonej deklaracji z 16.3.2015 r. Wyjaśniając przyczyny złożenia korekty,
podatnik stwierdził, że został wprowadzony w błąd przez pracowników urzędu skarbowego, którzy 30.9.2016 r.
samodzielnie sporządzili korektę poprawnej deklaracji i nakazali jemu i jego żonie złożyć tę korektę, informując, że
podatnik nie ma prawa do wspólnego rozliczenia z żoną.
W wyniku przeprowadzonego postępowania podatkowego organ I instancji stwierdził, że podatnik w 2014 r.
nie spełnił warunków do łącznego opodatkowania dochodów wspólnie z małżonką, o których mowa w art. 6
ust. 8 PDOFizU. W tym kontekście wskazano, że podatnik dokonał wyboru opodatkowania podatkiem liniowym,
rejestrując w dniu (...).5.2006 r. działalność gospodarczą i nie zrezygnował z tej formy opodatkowania, aż do
wykreślenia działalności gospodarczej z CEIDG w dniu (...).11.2015 r. Tym samym spełnił warunki do korzystania
z formy opodatkowania podatkiem liniowym w 2014 r. W ocenie organu I instancji już sam fakt wyboru przez
podatnika sposobu opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej na zasadach określonych w art.
30c PDOFizU, nawet gdy faktycznie nie zostały one uzyskane, powoduje utratę możliwości wspólnego
opodatkowania dochodów obojga małżonków. Zaznaczono, że w sprawie nie jest istotna okoliczność, że podatnik
miał zawieszoną działalność gospodarczą i nie uzyskał z niej w 2014 r. przychodu.
W odwołaniu z dnia (...) r. podatnik wniósł o uchylenie ­powyższej decyzji, zarzucając jej naruszenie art. 6 ust. 8
PDOFizU w wyniku błędnej wykładni i niewłaściwego zastosowania polegające na bezpodstawnym i błędnym
uznaniu, że w wyniku zgłoszenia organowi ewidencyjnemu CEIDG faktu zawieszenia działalności gospodarczej
z dniem (...).4.2013 r. i niemożności w związku z tym prowadzenia i uzyskiwania dochodów z działalności
gospodarczej, istnieje konieczność zgłoszenia organowi podatkowemu zmiany opodatkowania z podatku liniowego
na zasady ogólne w zakresie zawieszenia, a w konsekwencji w przypadku niezgłoszenia takiej zmiany formy
opodatkowania mają do zawieszonego podatnika zastosowanie przepisy art. 30c PDOFizU, a tym samym nie może
on korzystać z preferencyjnego rozliczenia z małżonkiem.
Dyrektor Izby Skarbowej decyzją z dnia (...) r., nr (...), utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.




W motywach rozstrzygnięcia organ odwoławczy wskazał, że podatnik 17.5.2006 r. złożył oświadczenie o wyborze
opodatkowania uzyskanych dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej według stawki 19% określonej w art.
30c PDOFizU. W związku z tym od 17.5.2006 r. ma do niego zastosowanie przepis art. 30c PDOFizU. Jednocześnie
organ II instancji podkreślił, że ustawodawca, mocą art. 6 ust. 8 PDOFizU, wyłączył możliwość wspólnego
opodatkowania małżonków, w stosunku do osób, do których mają zastosowanie przepisy art. 30c ustawy, a nie
w stosunku do osiąganych przez te osoby dochodów. Wyłączenie, o którym mowa w art. 6 ust. 8 PDOFizU, ma
charakter podmiotowy, gdyż dotyczy ono osoby fizycznej, a nie dochodu podatkowego. Podatnikiem tego podatku
jest konkretna osoba fizyczna, podlegająca ograniczonemu lub nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu i do
tak określonej osoby odnosi się ww. wyłączenie, bez względu na zastosowanie do opodatkowania jej pozostałych
dochodów innych przepisów niż art. 30c PDOFizU.
Uwzględniając powyższe, stwierdzono, że organ I instancji trafnie przyjął, iż podatnik nie miał prawa w rocznym
zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2014 dokonać
rozliczenia należnego podatku wspólnie z małżonką.
W skardze z dnia (...) r. złożonej do WSA w Poznaniu B.B., reprezentowany przez radcę prawnego, wniósł
o uchylenie ww. decyzji organów obu instancji oraz o zasądzenie kosztów postępowania. Zaskarżonej decyzji
zarzucił naruszenie:
1) art. 6 ust. 2 w zw. z art. 6 ust. 8, art. 9a ust. 2 i art. 30c PDOFizU (...),
2) art. 14a ust. 3 ustawy z 2.7.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 1829
ze zm., dalej: SwDziałGospU) (...),
3) art. 121 § 1 w zw. z art. 2a ustawy z 29.8.1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 201 ze
zm., dalej: OrdPU) w zw. z art. 6 ust. 8 PDOFizU w zw. z art. 14a ust. 3 SwDziałGospU (...).
W uzasadnieniu skargi skarżący podniósł, że bezsporny fakt zawieszenia przez niego działalności gospodarczej,
skutkujący brakiem możliwości uzyskiwania z tego źródła dochodu, wykluczył możliwość zastosowania względem
niego przepisu art. 30c PDOFizU. Zwrócił uwagę, że użyty w art. 6 ust. 8 PDOFizU zwrot mają zastosowanie
przepisy art. 30c dotyczy sytuacji, w której podatnik ma choćby potencjalną możliwość osiągnięcia dochodów
podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30c PDOFizU. Jednocześnie zaznaczył, że zgodnie
z art. 14a ust. 3 SwDziałGospU, w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie
może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności
gospodarczej. (...)
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje:
Skarga zasługuje na uwzględnienie.
W toku sądowej kontroli zaskarżonej decyzji, przeprowadzonej na podstawie kryterium zgodności z prawem,
w kontekście zarzutów sformułowanych w skardze, kluczowym i najistotniejszym spornym zagadnieniem w niniejszej
sprawie jest ocena zasadności stanowiska organów podatkowych w kwestii możliwości rozliczenia przez skarżącego
dochodów uzyskanych w 2014 roku wspólnie z małżonkiem w sytuacji, w której skarżący dokonał wyboru
opodatkowania dochodów uzyskiwanych z pozarolniczej działalności gospodarczej według stawki liniowej 19%,
a następnie zawiesił działalność gospodarczą i nie osiągnął z tego źródła dochodów. (...)
Skarżący, opierając argumentację skargi na stanowisku zajętym przez WSA w Łodzi w powołanym wyżej wyroku
wydanym w sprawie I SA/Łd 772/14, przyjął, że w takiej sytuacji nie ma uzasadnionych podstaw do zastosowania
wyłączenia z art. 6 ust. 8 PDOFizU. W orzecznictwie sądów administracyjnych wyrażony został także pogląd
przeciwny, zgodnie z którym już sam fakt dokonania wyboru opodatkowania dochodów osiąganych
z pozarolniczej działalności gospodarczej według jednolitej stawki podatkowej 19%, wyłącza możliwość
wspólnego opodatkowania małżonków. Nie ma przy tym znaczenia okoliczność, czy w danym roku podatkowym
(objętym wyborem stawki liniowej) podatnik osiągnął przychód z tego źródła, wystarczy bowiem sama potencjalna
możliwość jego uzyskania [wyrok WSA w Warszawie z 5.4.2016 r., III SA/Wa 1443/15 (…); wyrok WSA w Gliwicach
z 17.4.2012 r., I SA/Gl 1103/11; dostępny na stronie internetowej: orzeczenia.nsa.gov.pl; wyrok NSA z 11.12.2008 r.,
II FSK 1300/07 (…)].
Na wstępie rozważań należy wyjaśnić, że zgodnie z art. 6 ust. 2 PDOFizU małżonkowie podlegający obowiązkowi
podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, między którymi istnieje przez cały rok podatkowy wspólność
majątkowa, pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy mogą być, z zastrzeżeniem ust. 8, na
wspólny wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów określonych
zgodnie z art. 9 ust. 1 i 1a, po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot określonych w art.
26 i art. 26c; w tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku
obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków. W myśl spornego przepisu art. 6 ust. 8 tej ustawy, sposób
opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego



z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c ustawy
o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z 24.8.2006 r. o podatku tonażowym.
Zgodnie natomiast z art. 9a ust. 2 PDOFizU podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 3, mogą wybrać sposób opodatkowania
dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c. W tym przypadku są
obowiązani do złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego do 20 stycznia roku podatkowego pisemnego
oświadczenia o wyborze tego sposobu opodatkowania. Jeżeli podatnik rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej
działalności gospodarczej, oświadczenie może złożyć na podstawie przepisów o swobodzie działalności
gospodarczej, a jeżeli podatnik nie złożył oświadczenia na podstawie tych przepisów – pisemne
oświadczenie składa właściwemu naczelnikowi US, nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.
Z kolei według art. 9a ust. 4 tej ustawy wybór sposobu opodatkowania dokonany w oświadczeniu, o którym mowa
w ust. 2, dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik, w terminie do 20 stycznia roku podatkowego, zawiadomi
w formie pisemnej właściwego naczelnika US o rezygnacji z tego sposobu opodatkowania lub złoży w tym terminie
pisemny wniosek lub oświadczenie o zastosowanie form opodatkowania określonych w ustawie o zryczałtowanym
podatku dochodowym.
Istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy ma treść art. 30c PDOFizU, do którego odwołuje się art. 6 ust.
8, zgodnie z którym, podatek dochodowy od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów
specjalnych produkcji rolnej uzyskanych przez podatników, o których mowa w art. 9a ust. 2 lub 7, z zastrzeżeniem
art. 29, 30 i 30d, wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.
Ponadto wskazać należy na treść art. 14a ust. 1 ­SwDziałGospU, który stanowi, że przedsiębiorca niezatrudniający
pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 30 dni do 24 miesięcy,
z zastrzeżeniem ust. 1a. W myśl art. 14a ust. 3 tej ustawy, w okresie zawieszenia wykonywania działalności
gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów
z pozarolniczej działalności gospodarczej. Jednak zgodnie z art. 14a ust. 4 SwDziałGospU, w okresie zawieszenia
wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca:
1) ma prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów;
2) ma prawo przyjmować należności lub obowiązek regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia
wykonywania działalności gospodarczej;
3) ma prawo zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;
4) ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych
i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem wykonywania
działalności gospodarczej;
5) wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa;
6) ma prawo osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania
działalności gospodarczej;
7) może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność
gospodarczą.
W kontekście powołanych przepisów zauważyć należy, że ustawodawca nie zawarł w żadnym przepisie ustawy
podatkowej bezwzględnego i wyraźnego zakazu łącznego opodatkowania małżonków, jako konsekwencji
dokonania przez jednego z nich wyboru opodatkowania 19% podatkiem liniowym. Podobnie z samego faktu
zawieszenia działalności gospodarczej nie wynikają żadne prawne konsekwencje dotyczące dokonanego uprzednio
przez przedsiębiorcę wyboru formy opodatkowania dochodów z tej działalności (poza wynikającym z art. 14a ust. 3
zakazem uzyskiwania bieżących przychodów). Zwrócić jednak należy uwagę na przepisy ustawy z 12.11.2003 r.
o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2002 r. poz.
1956), nowelizującej analizowany tu art. 6 ust. 8 PDOFizU. Obok zmiany treści art. 6 ust. 8 [art. 1 pkt 2 lit. b) ustawy
nowelizującej], w przepisie art. 20 tej ustawy postanowiono, że podatnikom opodatkowanym w sposób określony
w art. 30c ustawy wymienionej w art. 1 nie przysługuje prawo do dokonywania odliczeń i zwolnień od dochodu oraz
od podatku obliczonych na zasadach określonych w art. 30c ustawy wymienionej w art. 1. Ustawodawca stwierdził
zatem wprost, że podatnicy opodatkowani według 19% stawki liniowej utracili prawo do dokonywania konkretnych
odliczeń i korzystania z konkretnych zwolnień podatkowych.
W spornym art. 6 ust. 8 PDOFizU ani w żadnym innym przepisie ustawodawca nie stwierdził w ten sam sposób, że
podatnikowi, który dokonał wyboru opodatkowania według stawki liniowej 19%, z zasady nie przysługuje prawo do
łącznego opodatkowania z małżonkiem. Zdaniem sądu takiego wniosku nie sposób wyprowadzić na podstawie
wykładni zawartego w tym przepisie wyrażenia (...) mają zastosowanie przepisy art. 30c (...).





Przystępując do wykładni analizowanego tu przepisu, przypomnieć należy, że na gruncie prawa podatkowego
przyjmuje się przede wszystkim dyrektywę prymatu wykładni językowej. Stoi za tym ochrona podatnika, tak aby mógł
on układać swoje sprawy w zaufaniu do tego, że nałożone na niego przez ustawodawcę ciężary i świadczenia
publiczne nie zostaną ukształtowane na jego niekorzyść w oparciu o funkcjonalne czy celowościowe dyrektywy
interpretacji prawa. W świetle zasady zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa, będącej
implikacją klauzuli demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji RP) oraz zasady, zgodnie z którą
obowiązek ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych jest ograniczony nakazem absolutnej wyłączności ustawy
(art. 84 i art. 217 Konstytucji RP), nie jest dopuszczalne wymaganie od podatnika ponoszenia ciężarów i świadczeń
publicznych, które nie wynikają wprost z wypowiedzi ustawodawcy, lecz zostały ukształtowane przez organy
stosujące prawo na skutek metod wykładni pozajęzykowej. Nie jest zatem dopuszczalne, aby przepisy określające
ciężary lub świadczenia publiczne były w praktyce organów podatkowych czy sądów interpretowane w sposób
rozszerzający przy wykorzystaniu pozajęzykowych metod wykładni prawa. Wykładnia językowa powinna uwzględniać
reguły znaczeniowe języka powszechnego, języka prawnego i języka prawniczego. Sięgając po pozajęzykowe
metody wykładni, należy pamiętać, że ich wynik musi się mieścić w językowym znaczeniu słów tworzących dany
przepis prawa, gdyż przyjęcie wyniku wykładni, który ewidentnie jest nie do pogodzenia z szeroko rozumianym
znaczeniem interpretowanych zwrotów, byłoby równoznaczne z wykładnią contra legem (por. uchwała składu 7
sędziów NSA z 22.6.2015 r., II FPS 3/15, i powołana w niej judykatura oraz piśmiennictwo; dostępna na stronie
internetowej: www.orzeczenia.nsa.gov.pl).
Mając powyższe na uwadze, sąd w składzie rozstrzygającym niniejszą sprawę uznał, że treść przepisu art. 6 ust. 8
i zawarte nim wyrażenie nie budzą wątpliwości interpretacyjnych na gruncie językowych reguł wykładni. Nie powinno
budzić wątpliwości stwierdzenie, że ujęta w danym przepisie norma prawna znajduje zastosowanie wtedy, gdy
wystąpi pewien zespół okoliczności, według których adresat normy powinien w określony sposób postąpić. Z art. 30c
wynika norma, która nakazuje jej adresatowi (tutaj małżonkowi, który wybrał opodatkowanie według stawki liniowej)
opodatkowanie dochodu osiągniętego z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej podatkiem, który
wynosi 19% jego podstawy obliczenia. Warunkiem stosowania tej normy jest uzyskanie dochodu. Potencjalny
adresat tej normy nie zastosuje stawki 19%, jeżeli dochodu nie uzyska.
W ocenie sądu taki wynik wykładni znajduje uzasadnienie w regułach wykładni celowościowej. W orzecznictwie
sądów administracyjnych wskazuje się, że przewidziana w art. 6 ust. 2 PDOFizU możliwość wspólnego
opodatkowania obojga małżonków stanowi przywilej podatkowy, albowiem w określonych przypadkach
zapewnia finalnie niższe opodatkowanie małżonków, w porównaniu do sytuacji, gdyby rozliczali się oni
oddzielnie (np. wyrok NSA z 7.5.2014 r., II FSK 1316/12; dostępny na stronie internetowej:
www.orzeczenia.nsa.gov.pl). Z kolei wybór opodatkowania według stawki liniowej 19% jest dla podatnika korzystny,
ponieważ powoduje uniknięcie progresji podatkowej, a więc opodatkowania części dochodów według wyższej stawki
podatkowej. Wybór tej formy opodatkowania, w odniesieniu do opodatkowania na zasadach ogólnych, może być
jednak w pewnych przypadkach dla podatnika mniej korzystny, szczególnie w sytuacji gdy w danym roku podatnik
osiągnął dochody nieprzekraczające pierwszego progu skali podatkowej. Jak słusznie zauważono w orzecznictwie,
dokonując wyboru danego systemu opodatkowania, podatnik powinien dokonać swoistego rodzaju kalkulacji, który
system jest korzystniejszy. Ustawodawca pozostawił wybór podatnikowi i określił jego konsekwencje. Przede
wszystkim wybór ten nie może być dokonywany ex post, gdy podatnik stwierdzi, że wysokość dochodów uzyskanych
z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej nie zrekompensuje mu korzyści, które wynikają z łącznego
opodatkowania małżonków (powołany wyżej wyrok WSA w Warszawie, III SA/Wa 1443/15).
O ile intencji i celów, jakie założył ustawodawca, nie można odtworzyć na podstawie uzasadnienia projektu powołanej
wyżej ustawy nowelizacyjnej z 2003 roku (Sejm RP IV kadencji, Nr druku: 2056), o tyle nie powinno budzić
wątpliwości racjonalne założenie ustawodawcy, że podatnik (małżonek, który wybrał opodatkowanie podatkiem
liniowym 19%) nie ma swobodnego wyboru, czy skorzysta z przywileju podatkowego wspólnego rozliczenia
z małżonkiem, w każdy wypadku, gdy jednocześnie uzyska dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Zdaniem sądu, zawarte w art. 6 ust. 8 wyrażenie – (...) mają zastosowanie przepisy art. 30c (...), rozstrzyga swego
rodzaju zbieg dwóch korzystnych dla podatnika sposobów opodatkowania dochodu w ten sposób, że podatnik taki
może skorzystać tylko z jednego z nich, przy czym opodatkowanie wspólnie z małżonkiem będzie możliwe tylko
w sytuacji nieuzyskania dochodu opodatkowanego przy zastosowaniu stawki liniowej 19%, o której mowa w art. 30c
PDOFizU. Zauważyć bowiem należy, że podatnik, który wybrał ten sposób opodatkowania, dochody z innych
źródeł opodatkowuje na zasadach ogólnych, ponieważ przychodów z pozarolniczej działalności
gospodarczej nie łączy się z pozostałymi źródłami, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali
podatkowej (art. 30c ust. 6).
W ocenie sądu, wbrew odmiennemu poglądowi organu odwoławczego (strona 8 uzasadnienia zaskarżonej decyzji)
przedstawiony wyżej wynik wykładni nie zmienia podmiotowego charakteru wyłączenia z art. 6 ust. 8 PDOFizU.
W świetle powyższych rozważań i w kontekście bezspornych okoliczności faktycznych sprawy, szczególnego
zwrócenia uwagi wymaga sytuacja podatnika (przedsiębiorcy) w okresie zawieszenia działalności gospodarczej.
Skarżący akcentował, powołując się na stanowisko cytowanego w skardze wyroku WSA w Łodzi (I SA/Łd 772/14), że



nie ma on nawet potencjalnej możliwości uzyskania dochodu z uwagi na zakaz wykonywania działalności
gospodarczej i zakaz osiągania bieżących przychodów z tej działalności (art. 14a ust. 3 SwDziałGospU). Odnosząc
się do stanowiska skarżącego w tym zakresie, podkreślić jednak należy, że w okresie zawieszenia działalności
gospodarczej podatnik może uzyskać przychody z tego źródła, skoro ma prawo przyjmować należności oraz osiągać
przychody finansowe, ale powstałe przed zawieszeniem działalności gospodarczej (art. 14a ust. 4 pkt 2 i 6
SwDziałGospU). A zatem nie można wykluczyć takiej sytuacji, w której otrzymane należności z okresu
poprzedzającego zawieszenie działalności, np. z uwagi na szczególne zasady powstania obowiązku podatkowego,
rozliczone będą na bieżąco, w roku podatkowym ich otrzymania. Nie powinno budzić wówczas wątpliwości, że
w takim wypadku zastosowanie znajdzie, mimo zawieszenia działalności, art. 30c PDOFizU, a w konsekwencji także
wyłączenie z art. 6 ust. 8 tej ustawy.
W przedstawionych przez skarżącego okolicznościach taka sytuacja nie wystąpiła, ponieważ zawieszenie
działalności nastąpiło w kwietniu 2013 r., co przy uwzględnieniu przedmiotu działalności skarżącego (działalność
sportowa) oznacza, że ewentualne (potencjalne) dochody dotyczyć mogły roku 2013 lub lat poprzednich, nie mogły
być zaś rozliczone w roku 2014. Z powyższego wynika, że skarżący w roku 2014 r. nie mógł nawet potencjalnie
uzyskać dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, opodatkowanych stawką liniową 19%. Wobec
nieuzyskania z tego źródła dochodu w roku 2014 r., w stosunku do skarżącego nie mógł znaleźć zastosowania art.
30c PDOFizU, a tym samym zastosowania nie mógł znaleźć także sporny art. 6 ust. 8 PDOFizU. Wobec uzyskania
przez skarżącego w 2014 r. dochodu z innego źródła, opodatkowanego na zasadach ogólnych, skarżący miał prawo
do rozliczenia się wspólnie z małżonkiem, przy spełnieniu pozostałych przesłanek z art. 6 ust. 2 PDOFizU.
Jak wskazano już wyżej, w ocenie sądu przepis art. 6 ust. 8 nie budzi uzasadnionych wątpliwości interpretacyjnych
w świetle reguł wykładni językowej. Mając jednak na uwadze odmienne stanowisko organów podatkowych oraz
powołane wyżej orzeczenia sądów administracyjnych, w ocenie sądu ewentualne wątpliwości co do wykładni,
a w konsekwencji zastosowania tego przepisu, należy rozstrzygnąć na korzyść podatnika (art. 2a OrdPU). (...)
W tym stanie rzeczy sąd orzekł jak w sentencji na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) oraz art. 200 i art. 205 § 2
ustawy z 30.8.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz.
1369 ze zm.) (...)
Wyrok WSA w Poznaniu z 7.12.2017 r., I SA/Po 837/17







 

Wyrok WSA w Poznaniu z 7.12.2017 r., I SA/Po 837/17, podkreśla, że podatnicy opodatkowani według stawki liniowej 19% utracili prawo do dokonywania określonych odliczeń i zwolnień od dochodu oraz od podatku. Jednakże brak jednoznacznych przepisów, że nie mogą skorzystać z preferencyjnego rozliczenia z małżonkiem. Sąd uznał, że w sytuacji, gdy podatnik nie uzyskał dochodu z działalności gospodarczej w roku 2014, nie może znaleźć zastosowania art. 30c PDOFizU, a zatem także art. 6 ust. 8 PDOFizU.