Ustalenie dla celów podatkowych czasu pracy przeznaczonego na pracę twórczą
Pracodawca nie może ustalić procentowego podziału czasu pracy pracownika na pracę twórczą w umowie o pracę. Konieczne jest zastosowanie wskaźnika rzeczywistego czasu poświęconego na ten rodzaj pracy. Wnioskodawca zamierza doprecyzować podział wynagrodzenia na część związaną z przeniesieniem praw autorskich do utworu i część pozostałą. Po uzyskaniu interpretacji indywidualnej zadano pytania dotyczące podwyższonych kosztów uzyskania przychodu.
Tematyka: praca twórcza, podwyższone koszty uzyskania przychodu, prawa autorskie, wynagrodzenie, umowa o pracę, interpretacja indywidualna, Sąd Administracyjny, norma prawna, koszty uzyskania przychodów
Pracodawca nie może ustalić procentowego podziału czasu pracy pracownika na pracę twórczą w umowie o pracę. Konieczne jest zastosowanie wskaźnika rzeczywistego czasu poświęconego na ten rodzaj pracy. Wnioskodawca zamierza doprecyzować podział wynagrodzenia na część związaną z przeniesieniem praw autorskich do utworu i część pozostałą. Po uzyskaniu interpretacji indywidualnej zadano pytania dotyczące podwyższonych kosztów uzyskania przychodu.
Pracodawca nie może ustalić w umowie o pracę jaki procent czasu pracy pracownik będzie przeznaczał na pracę twórczą, uprawniającą do skorzystania z 50% kosztów uzyskania przychodu, oraz podzielić procentowo według tego kryterium wynagrodzenie, konieczne jest zastosowanie wskaźnika czasu rzeczywiście poświęconego na taki rodzaj pracy – wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. „A.” sp. z o.o. złożyła wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Jak wskazano, wnioskodawca jest pracodawcą oraz płatnikiem z tytułu wypłacanego swoim pracownikom wynagrodzenia. Pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę na niektórych stanowiskach (informatyków i analityków sieci) w ramach swoich obowiązków pracowniczych tworzą utwory w rozumieniu przepisów ustawy z 4.2.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 666; dalej jako: PrAut), mają również w zakresie obowiązków czynności niemające twórczego charakteru, które zajmują ok. 20% czasu pracy pracownika. Wnioskodawca zamierza aneksami do umów o pracę zawartych z pracownikami doprecyzować podział wynagrodzenia na część dotyczącą przeniesienia majątkowych praw autorskich do utworu (80%) oraz część pozostałą (20%). W związku z powyższym zadano następujące pytania: „1. Czy podział określonego kwotowo wynagrodzenia z umów o pracę, na część dotyczącą przychodu z tytułu przeniesienia praw autorskich do utworu, stanowiącą 80% łącznego czasu pracy, oraz na część dotyczącą pozostałych zadań wykonywanych w ramach stosunku pracy, stanowiącą 20% łącznego czasu pracy, umożliwi zastosowanie w odniesieniu do przychodów dotyczących części twórczej wykonywanej pracy, stanowiących 80% łącznego czasu pracy, podwyższonych kosztów uzyskania przychodu, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn.: Dz.U. z 2018 r. poz. 200; dalej jako: PDOFizU)? 2. Czy w odniesieniu do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych w części związanej z przekazaniem przez pracowników autorskich praw majątkowych do utworów, którą to część każdorazowo ustalać będzie wnioskodawca i nie będzie ona sztywno określona w umowie o pracę, gdyż zależeć będzie od rodzaju zlecanej każdorazowo pracy, ale wynikać będzie z ewidencji prac twórczych, zastosować można podwyższone koszty uzyskania przychodu, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 PDOFizU? 3. Czy do wynagrodzeń za pracę w części przypadającej na zapłatę za przekazanie majątkowych praw autorskich za okresy usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy (zwolnienie chorobowe, urlop wypoczynkowy itp.) można zastosować koszty uzyskania przychodów w wysokości 50% uzyskanego przychodu?”. Zdaniem A.” sp. z o.o. przysługiwać jej będzie możliwość do zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodu, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 PDOFizU w odniesieniu do 80% zasadniczego wynagrodzenia pracowników, dotyczącego wykonywania przez nich pracy o charakterze twórczym, również wynagrodzenie pracowników za pracę w godzinach nadliczbowych może być objęte dyspozycją art. 22 ust. 9 pkt 3 PDOFizU. Natomiast w odniesieniu do wynagrodzenia za pracę w części przypadającej na zapłatę za czas usprawiedliwionej nieobecności pracownika nie należy stosować kosztów, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 PDOFizU. Do tej części wynagrodzenia należy bowiem stosować koszty uzyskania przychodów, określone w art. 22 ust. 2 PDOFizU. Organ uznał, że stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe jedynie w odniesieniu do wynagrodzenia za pracę w części przypadającej na zapłatę za czas usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy. Jak wyjaśniono, aby można było zastosować podwyższone koszty uzyskania przychodu do części wynagrodzenia związanego z rozporządzeniem prawami autorskimi muszą zostać spełnione następujące przesłanki: praca wykonana przez pracownika jest przedmiotem prawa autorskiego, a więc spełnia przesłanki utworu określone w PrAut, pracownik jest twórcą w rozumieniu PrAut i uzyskiwanie przychodu przez pracownika wynika z korzystania przez twórcę z tych praw lub rozporządzania tymi prawami, umowa o pracę przewiduje zróżnicowanie wynagrodzenia należnego pracownikowi na część związaną z korzystaniem z praw autorskich lub rozporządzania nimi i część związaną z wykonywaniem typowych obowiązków pracowniczych oraz pracodawca prowadzi stosowną dokumentację w tym zakresie, np. prowadzi szczegółową ewidencję. Jeżeli zatem umowa o pracę zawiera rozróżnienie wynagrodzenia należnego pracownikowi na część związaną z korzystaniem z praw autorskich i część związaną z wykonywaniem pozostałych obowiązków pracowniczych, to wynagrodzenie za nabycie przez pracodawcę prawa autorskiego do utworu pracowniczego będzie dla pracowników-twórców stanowiło honorarium z tytułu korzystania z majątkowych praw autorskich, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 PDOFizU. Organ uznał jednak, że przez wyodrębnienie honorarium nie można uznać sytuacji, w której płatnik określa je procentowo. Ponadto wykonywanie pracy twórczej nie oznacza automatycznie powstania utworu i przejścia praw z tego tytułu na pracodawcę. Tym samym zastosowanie podwyższonych kosztów uzyskania przychodów może nastąpić wyłącznie w miesiącu wypłaty honorarium za korzystanie bądź przeniesienie praw do utworu, w rozumieniu PrAut. Może bowiem zaistnieć sytuacja, że honorarium zostanie wypłacone za jednokrotne przeniesienie praw do utworu pomimo, że praca trwała cały rok podatkowy. Kluczowe w takim przypadku jest, że dochodzi do wypłaty honorarium, natomiast kwestia ustalenia jego prawidłowej wysokości leży po stronie płatnika i wynika z jego wewnętrznych uregulowań bądź samej umowy z pracownikiem. Organ podkreślił, że stosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów do części wynagrodzenia pracowników tytułem korzystania przez nich z praw autorskich lub rozporządzania tymi prawami dotyczy wyłącznie tych okresów zatrudnienia, w którym praca o charakterze twórczym jest rzeczywiście wykonywana, tj. dotyczy również wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych w części związanej z przekazaniem przez pracowników autorskich praw majątkowych do powstałych w tym czasie utworów. Odnosząc się do zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów w stosunku do wynagrodzenia pracowników za pracę w godzinach nadliczbowych, przyjmując, że wnioskodawca, wydając pracownikowi polecenie służbowe każdorazowo będzie wskazywać, czy pracownik ma wówczas tworzyć utwory i jeśli tak, to wnioskodawca prowadzić będzie stosowną ewidencję prac twórczych oraz określi jaka część wynagrodzenia za pracę w tych godzinach związana będzie z przekazaniem autorskich praw majątkowych do utworów, wówczas do tej właśnie części wynagrodzenia, tj. dotyczącej pracy o charakterze twórczym wykonywanej w godzinach nadliczbowych, znajdą zastosowanie podwyższone 50% koszty uzyskania przychodu, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 PDOFizU. Po bezskutecznym wezwaniu organu do usunięcia naruszenia prawa „A.” sp. z o.o. wniosła skargę do WSA w Warszawie. Sąd podzielił jednak stanowisko organu podkreślając, że sam fakt wpisania w umowie o pracę, że 80% wynagrodzenia dotyczy pracy twórczej, nie uprawnia jeszcze do 50% kosztów uzyskania przychodu. W ocenie sądu, nie jest możliwe określenie w umowie o pracę lub aneksie do niej procentowo czasu pracy przeznaczanego na pracę twórczą. Podstawą rozliczenia musi być bowiem czas rzeczywiście przeznaczony na ten rodzaj pracy. Pracodawca może stosować 50% koszty również do pracy twórczej wykonywanej w godzinach nadliczbowych, o ile zostanie ona rzeczywiście wykonana a pracodawca będzie prowadził szczegółową ewidencję. Sąd podkreślił również konieczność uwzględnienia obowiązującej od 1.1.2013 r. normy prawnej zawartej w art. 22 ust. 9a PDOFizU, w myśl której, w przypadku przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich koszty uzyskania przychodów określone w wysokości 50% uzyskanego przychodu, nie mogą przekroczyć 1/2 kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1 PDOFizU. Wyrok jest nieprawomocny. Wyrok WSA w Warszawie z 10.5.2018 r., III SA/Wa 1685/17
Sąd Administracyjny w Warszawie potwierdził, że pracodawca nie może określić procentowego czasu pracy przeznaczonego na pracę twórczą w umowie o pracę. Konieczne jest rzeczywiste poświęcenie czasu na ten rodzaj pracy. Sąd podkreślił również istotność przestrzegania normy prawnej dotyczącej kosztów uzyskania przychodów z praw autorskich.