Wliczenie wartości towaru sprzedawanego za granicą do limitu zwolnienia w VAT

W związku z powyższym wartości sprzedaży dokonanej na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju przez podatnika, będącego drobnym przedsiębiorcą, do którego ma zastosowanie art. 113 ust. 1 VATU, nie wlicza się do wynikającego z tego przepisu limitu kwotowego określającego prawo do zwolnienia od podatku. Podatnik nie ma obowiązku ewidencjonowania przemieszczania towaru przez granicę, które następuje bez przenoszenia na kogokolwiek na terenie kraju prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel i które z uwagi na art. 13 ust. 6 VATU nie jest też rozpoznawane jako wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Z tego względu także zarzut naruszenia art. 109 ust. 1 VATU poprzez błędną wykładnię tego przepisu należało uznać za usprawiedliwiony.

Tematyka: VAT, podatek od towarów i usług, wartość sprzedaży, limit kwotowy, zwolnienie podmiotowe, interpretacja indywidualna, Minister Finansów, przemieszczanie towaru, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów, NSA

W związku z powyższym wartości sprzedaży dokonanej na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju przez podatnika, będącego drobnym przedsiębiorcą, do którego ma zastosowanie art. 113 ust. 1 VATU, nie wlicza się do wynikającego z tego przepisu limitu kwotowego określającego prawo do zwolnienia od podatku. Podatnik nie ma obowiązku ewidencjonowania przemieszczania towaru przez granicę, które następuje bez przenoszenia na kogokolwiek na terenie kraju prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel i które z uwagi na art. 13 ust. 6 VATU nie jest też rozpoznawane jako wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Z tego względu także zarzut naruszenia art. 109 ust. 1 VATU poprzez błędną wykładnię tego przepisu należało uznać za usprawiedliwiony.

 

W związku z powyższym wartości sprzedaży dokonanej na terytorium państwa członkowskiego innego niż
terytorium kraju przez podatnika, będącego drobnym przedsiębiorcą, do którego ma zastosowanie art. 113
ust. 1 VATU, nie wlicza się do wynikającego z tego przepisu limitu kwotowego określającego prawo do
zwolnienia od podatku. (...) Podatnik nie ma obowiązku ewidencjonowania przemieszczania towaru przez
granicę, które następuje bez przenoszenia na kogokolwiek na terenie kraju prawa do rozporządzania tymi
towarami jak właściciel i które z uwagi na art. 13 ust. 6 VATU nie jest też rozpoznawane jako
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Z tego względu także zarzut naruszenia art. 109 ust. 1 VATU
poprzez błędną wykładnię tego przepisu należało uznać za usprawiedliwiony.
Uchwała NSA z 21.2.2018 r., I FSK 739/16

Z uzasadnienia:
Skarga kasacyjna P.K. dotyczy wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 14.1.2016 r.
w sprawie I SA/Sz 1063/15. W orzeczeniu tym WSA, na podstawie art. 151 ustawy z 30.8.2002 r. – Prawo
o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm., obecnie Dz.U. z 2017 r. poz. 1369
ze zm., dalej: PostSądAdmU), oddalił skargę P.K. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z 16.4.2015 r.
w przedmiocie podatku od towarów i usług.
Przedstawiając stan faktyczny sprawy, sąd I instancji podał, że skarżący we wniosku z 22.1.2015 r. o udzielenie
interpretacji przepisów prawa podatkowego wskazał, iż jest podatnikiem VAT podmiotowo zwolnionym od tej daniny
na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054
ze zm., obecnie Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm., dalej: VATU). Dokonuje sprzedaży zakupionych w Polsce towarów
takich jak produkty rolne i artykuły spożywcze głównie na terenie Niemiec – jako sprzedaży obwoźnej, przede
wszystkim na wyznaczonych straganach na targowiskach w miastach niemieckich. Wnioskodawca wskazał też, że
jest w Niemczech zgłoszonym i zarejestrowanym polskim przedsiębiorcą dokonującym sprzedaży na terenie
Niemiec. Jest także zgłoszonym we właściwym niemieckim US podatnikiem niemieckiego podatku obrotowego,
posiada swój numer podatkowy i corocznie rozlicza się z tego podatku od sprzedaży dokonanej na terytorium
Niemiec, składając w niemieckim US właściwe deklaracje podatkowe. Z racji tego, że wnioskodawca jest w Polsce
podatnikiem zwolnionym podmiotowo, nie wykazuje przy przewożeniu towarów z terytorium Polski na terytorium
Niemiec wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – art. 13 ust. 6 VATU a contrario, gdyż takowa nie występuje.
Wartość sprzedaży dokonywanej przez skarżącego na terenie Polski nie przekracza kwoty 150 000 zł rocznie.
Wartość sprzedaży liczona jednak łącznie – to jest w sumie na terytorium Polski i na terytorium Niemiec przekracza
tę kwotę.
Na tle tak przedstawionego stanu faktycznego podatnik zwrócił się do organu interpretacyjnego o odpowiedź na
pytanie: Czy wartość sprzedaży prowadzonej na terenie Niemiec wlicza się do limitu kwoty 150 000 zł
uprawniającej go do zwolnienia podmiotowego?
Zdaniem wnioskodawcy wartość sprzedaży prowadzonej na terenie Niemiec nie wlicza się do limitu kwoty 150 000 zł
i jego przekroczenie (łączne – „ze sprzedażą polską” lub samodzielne – tylko jako sprzedaż „niemiecka”) nie
powoduje utraty w Polsce zwolnienia podmiotowego. W zaskarżonej interpretacji indywidualnej Minister Finansów,
działając za pośrednictwem upoważnionego Dyrektora IS w Bydgoszczy, uznał stanowisko podatnika
zaprezentowane we wniosku o interpretację za nieprawidłowe. Stwierdził, że wnioskodawca słusznie wskazał, iż
wartości sprzedaży dokonanej na terytorium Niemiec nie wlicza się do wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113
ust. 1 VATU. Jednakże – wbrew stanowisku zawartemu we wniosku – do wartości tej należy wliczyć wartość
towarów przemieszczanych z terytorium Polski na teren Niemiec przeznaczonych do dalszej odsprzedaży,
a stanowiących dostawę krajową z uwagi na fakt, że wnioskodawca nie jest zarejestrowany jako czynny
podatnik podatku VAT na terytorium Polski. Zatem w sytuacji gdy wartość tych dostaw oraz sprzedaży, której
dokonuje wnioskodawca na terytorium Polski, przekroczy kwotę 150 000 zł, wnioskodawca traci status podatnika
podmiotowo zwolnionego. Po bezskutecznym wezwaniu organu do usunięcia naruszenia prawa podatnik złożył na
interpretację skargę do WSA w Szczecinie (...). Skarżący zarzucił organowi naruszenie art. 113 ust. 1 VATU. (...).
Zwrócił też uwagę na praktyczne konsekwencje wykładni przepisu przedstawionej przez organ interpretacyjny, które
będą powodowały trudności w rzetelnym ustaleniu wartości sprzedaży (np. według jakich cen ustalać tę wartość –
zakupu w Polsce, czy sprzedaży w Niemczech; według jakiego kursu przeliczać walutę; jak uwzględniać
w wyznaczonym w przepisie limicie wartość nabytych w Polsce, a niesprzedanych w Niemczech szybko psujących
się towarów spożywczych takich jak warzywa i owoce). (...) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie uznał, że



zaskarżona interpretacja indywidualna nie narusza prawa. (...) Podkreślił, że art. 2 pkt 22 VATU zawiera zamknięty
katalog czynności, które uznaje się za sprzedaż, a przy ustalaniu prawa do zwolnienia, o którym mowa w art. 113
VATU, należy brać pod uwagę wyłącznie wartość sprzedaży towarów i usług podlegającej opodatkowaniu na
terytorium kraju.
W konsekwencji przy ustalaniu limitu wartości sprzedaży, po przekroczeniu której podatnik traci to
zwolnienie, nie uwzględnia się m.in. dostawy towaru, dla której miejsce opodatkowania znajduje się poza
terytorium kraju. Sąd podkreślił przy tym, że w świetle art. 22 ust. 1 pkt 1 VATU, miejscem dostawy towarów jest
w przypadku towarów wysyłanych lub transportowanych przez dokonującego ich dostawy, ich nabywcę lub przez
osobę trzecią – miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie stwierdził, nawiązując do stanu faktycznego przedstawionego we
wniosku o interpretację, że skarżący nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT i nie dokonuje sprzedaży towarów
podatnikom VAT, czy to polskim, czy niemieckim.
Podatnik dokonuje więc na podstawie wskazanych wyżej przepisów dostawy towarów na terytorium kraju
niezależnie od tego, czy sprzedaż posiadanych przez niego towarów odbywa się w Polsce czy też
w Niemczech. Tym samym na podstawie art. 113 ust. 1 VATU zwalnia się od podatku sprzedaż dokonaną przez
skarżącego na terenie Polski i Niemiec, jeśli wartość tej sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku
podatkowym kwoty 150 000 zł. Zatem w sytuacji gdy wartość sprzedaży, której dokonuje skarżący, przekroczy kwotę
150.000 zł, straci on status podatnika podmiotowo zwolnionego.
Według WSA skarżący, jako podatnik zwolniony od podatku od towarów i usług na podstawie art. 113 ust. 1 VATU,
nie dokonuje wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów w ro-zumieniu art. 5 ust. 1 pkt 5 VATU. Stosownie bowiem do
art. 13 ust. 6 VATU wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów występuje, jeżeli dokonującym dostawy jest podatnik,
o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,
z zastrzeżeniem ust. 7. Sąd uznał też, że nieustosunkowanie się przez organ do wątpliwości wnioskodawcy
wskazanych w skardze dotyczących m.in. sposobu obliczania wartości towaru przy jego przemieszczaniu z Polski do
Niemiec, w sytuacji braku obowiązku ewidencjonowania tych przemieszczeń, nie miało znaczenia dla niniejszej
sprawy. Zagadnienia te nie były bowiem objęte wnioskiem o wydanie interpretacji. Sąd zauważył przy tym, że
stosownie do art. 113 ust. 1 i 9 VATU, podatnicy obowiązani są prowadzić ewidencję sprzedaży za dany dzień, nie
później niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym.
Powyższe oznacza, że jeżeli ewidencja prowadzona jest rzetelnie, podatnik jest w stanie stwierdzić, kiedy
nastąpiło przekroczenie limitu obrotów uprawniającego do zwolnienia od podatku od towarów i usług.
W skardze kasacyjnej od przedstawionego wyżej wyroku skierowanej do NSA skarżący, działając za pośrednictwem
pełnomocnika – doradcy podatkowego, zaskarżył to orzeczenie w całości. Powołując się na art. 185 § 1, art. 188, art.
203 pkt 1 i art. 210 § 1 PostSądAdmU skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości (...).
Odwołując się do art. 174 pkt 1 i 2 PostSądAdmU, w podstawach kasacyjnych skarżący zarzucił zaskarżonemu
wyrokowi naruszenie:
1) przepisów postępowania, mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy, w szczególności art. 146 § 1, art. 141 § 4
i art. 151 PostSądAdmU w związku z art. 96 ust. 4 VATU (...);
2) przepisów postępowania, mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy, w szczególności art. 134 § 1, art. 141 § 4
i art. 151 PostSądAdmU w związku z art. 113 ust. 1 i art. 109 ust. 1 VATU, poprzez:
a) niewyjaśnienie przez sąd w uzasadnieniu wyroku i błędne oddalenie skargi, z powodu przyjęcia, że uzasadnienie
poglądu przyjętego przez sąd w ślad za organem podatkowym może być niekompletne i „urywać się” w zakresie
następstw zastosowania przyjętego przez sąd poglądu; sąd nie wyjaśnił dalszej metodologii dotyczącej
ewentualnego liczenia do limitu 150 000 zł także wartości przemieszczeń towarów przez granicę – co do kwot, czasu
i miejsca, sposobu ewidencjonowania oraz rodzaju ewidencji, a w szczególności podstawy prawnej takiego
ewentualnego wymogu, przez co w uzasadnieniu wyroku sąd nie odniósł się do wszystkich zarzutów podniesionych
w skardze ani nie wyjaśnił tych zagadnień następczych wynikających z zaprezentowanego przez sąd poglądu
a które, jako że oparte na poglądzie sądu niemającym – według skarżącego – racji bytu z powodu braku podstawy
prawnej, nie zostały w ogóle ujęte ani uregulowane w ustawie o podatku od towarów i usług; nie do zaaprobowania
jest także stwierdzenie sądu, że kwestie te nie były przedmiotem sprawy, albowiem przy takim poglądzie sądu jak
w skarżonym wyroku stały się one automatycznie nierozerwalną funkcjonalnie częścią tej sprawy i co do której sąd
powinien się ustosunkować, a nie zawężać jej granice;
b) wewnętrzną sprzeczność i odejście przez sąd od istoty sprawy w uzasadnieniu wyroku przejawiające się
w stwierdzeniu, że powyższe oznacza, że jeżeli ww. ewidencja (sprzedaży) prowadzona jest rzetelnie, podatnik jest
w stanie stwierdzić, kiedy nastąpiło ­przekroczenie limitu obrotów uprawniającego do zwolnienia od podatku od
towarów i usług podczas gdy, nie negując prawdziwości takiego stwierdzenia, należy podkreślić, że istotą sprawy nie
jest sprzedaż ani jej ewidencjonowanie, lecz czynność przemieszczania przez granicę towarów przez podatnika



zwolnionego podmiotowo i ewentualne ewidencjonowanie tej czynności; ta czynność ze sprzedażą nie ma nic
wspólnego, albowiem nie następuje w takim przypadku ani dostawa towarów – czyli przeniesienie prawa do
rozporządzania towarami jak właściciel na nabywcę, ani wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów – czyli wywóz
towarów z terytorium kraju w wykonaniu określonych czynności przez podatnika, u którego sprzedaż nie jest
zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9;
3) naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię, a w szczególności art. 2 pkt 22, art. 5 ust. 1 pkt 1,
art. 7 ust. 1, art. 113 ust. 1, art. 109 ust. 1 VATU, poprzez błędne przyjęcie przez sąd, że podatnik dokonuje więc na
podstawie ww. przepisów dostawy towarów na terytorium kraju niezależnie czy sprzedaż posiadanych przez niego
towarów odbywa się w Polsce czy też w Niemczech, podczas gdy żeby można było powiedzieć, w przypadku
towarów sprzedawanych na terenie Niemiec, o dokonaniu dostawy towarów na terytorium kraju, musiałoby nastąpić
na terenie kraju przeniesienie na nabywcę prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, a także musiałoby
to być przeniesienie odpłatne, a taka sytuacja – w przypadku przemieszczania własnych towarów przez granicę
przez podatnika zwolnionego podmiotowo i sprzedaży ich dopiero w Niemczech – na terenie kraju nie zachodzi; nie
istnieje więc podstawa prawna umożliwiająca zakwalifikowanie przemieszczenia własnych towarów przez granicę
jako dostawy (i to odpłatnej) na terenie kraju; w ustawowym pojęciu „sprzedaż” (a to pojęcie stanowi zamknięty
katalog czynności) nie mieści się pojęcie „przemieszczanie”, a przemieszczanie nie jest odpłatną dostawą towarów
na terytorium kraju;
4) naruszenie prawa materialnego przez niewłaściwe jego zastosowanie, a w szczególności art. 109 ust. 1 VATU
(który sąd omyłkowo określił w uzasadnieniu jako art. 113) (...).
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna została oparta na usprawiedliwionych podstawach. Przede wszystkim należy uznać za
zasadny zarzut naruszenia w zaskarżonym wyroku przez błędną wykładnię art. 113 ust. 1 VATU w zw. z art. 2 pkt 22,
art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 7 ust. 1 VATU poprzez zaaprobowanie nieprawidłowego stanowiska zawartego w tej materii
w poddanej sądowej kontroli interpretacji indywidualnej Ministra Finansów z 16.4.2015 r.
W stanie prawnym obowiązującym w tej sprawie art. 113 ust. 1 VATU zawierający szczególną procedurę dotyczącą
drobnych przedsiębiorców, której wprowadzenie dopuszczają przepisy unijne (zob. obecnie art. 287–288 Dyrektywy
Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – Dz.Urz.U.E. L 347
ze zm., dalej: Dyrektywa 112): stanowił, że: Zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży nie
przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty
podatku. Artykuł ten w kolejnych jednostkach redakcyjnych – ustępach zawierał też cały szereg wyjątków
i modyfikacji tego zwolnienia, które nie mają jednak znaczenia dla rozpatrywanej sprawy i zostaną w dalszej analizie
pominięte.
Przedmiotem sporu w rozpatrywanej sprawie była kwestia ustalenia kwoty wartości sprzedaży, uprawniającej do
zwolnienia od podatku od towarów i usług. Ponieważ pojęcie sprzedaży nie zostało wyjaśnione w wymienionym
wyżej przepisie VATU należało posłużyć się jego ustawową definicją o zakresowym charakterze zawartą w art. 2 pkt
22 VATU, z której wynikało, że obejmuje ono: odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium
kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
W interpretacji indywidualnej, uznanej w zaskarżonym wyroku za zgodną z prawem, Minister Finansów przedstawił
stanowisko, że limit wartości sprzedaży, dający drobnemu przedsiębiorcy, w świetle art. 113 ust. 1 VATU, prawo do
podmiotowego zwolnienia, w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku powinien obejmować nie tylko wartość
sprzedaży, dokonanej na terenie Polski, ale także wartość towarów przemieszczonych z Polski na teren Niemiec
w celu dokonania tam sprzedaży. Uznał bowiem, z uwagi na regulację zawartą w art. 22 ust. 1 pkt 1 VATU,
dotyczącą miejsca świadczenia przy dostawie towarów, że podatnik w istocie dokonuje dostawy towarów na
terytorium kraju niezależnie od tego, czy sprzedaż posiadanych przez niego towarów odbywa się w Polsce czy na
terenie Niemiec.
Przedstawione stanowisko jest nieprawidłowe, gdyż abstrahuje od znaczenia pojęcia sprzedaży użytego w art. 113
ust. 1 VATU. Jak była o tym wyżej mowa, pod pojęciem tym należy rozumieć te czynności, które zostały wymienione
w art. 2 pkt 22 VATU. W związku z tym, analizując zagadnienie wyliczenia wartości sprzedaży na potrzeby
limitu uprawniającego drobnego przedsiębiorcę do skorzystania z podmiotowego zwolnienia, należy
zsumować całą sprzedaż z każdej prowadzonej działalności. Dlatego punktem wyjścia do takiej operacji musi być
ustalenie, jaki rodzaj działalności z wymienionych w art. 2 pkt 22 VATU może być w konkretnym przypadku brany pod
uwagę.
W rozpatrywanej sprawie organ interpretacyjny uznał, że działalność podatnika wyczerpuje cechy dostawy towarów
na terytorium kraju, co zaakceptował WSA w Szczecinie, posiłkując się przepisami ustalającymi miejsce świadczenia
przy dostawie towarów.





Przede wszystkim jednak należało ocenić, czy przemieszczenie towarów przez podatnika z terytorium kraju na
terytorium innego państwa członkowskiego w sytuacji, w której w kraju podatnik cały czas jest właścicielem towaru,
gdyż sprzedaż jest dokonywana dopiero za granicą, może być uznane za dostawę towarów na terytorium kraju. Aby
można było określić daną czynność za odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, konieczne jest
w świetle art. 7 ust. 1 VATU przeniesienie za odpłatnością na nabywcę prawa do rozporządzania towarami jak
właściciel. Jeśli w stanie faktycznym opisanym we wniosku o wydanie interpretacji takie przeniesienie prawa
na terytorium kraju nie występuje, gdyż towar jest przemieszczany za granicę kraju przez jego właściciela,
brak jest podstaw do traktowania tego rodzaju czynności jako dostawy towarów na terytorium kraju, o której
mowa w art. 2 pkt 22 VATU.
Opisana we wniosku czynność spełnia natomiast warunki charakteryzujące wewnątrzwspólnotową dostawę towarów
w rozumieniu art. 13 ust. 1 VATU. Następuje bowiem wywóz towarów z terytorium kraju w wykonaniu czynności
określonych w art. 7 na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju. Jednakże z uwagi na
zastrzeżenie zawarte w ust. 6 art. 13 wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów w tym przypadku nie wystąpi, gdyż
dokonującym dostawy jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zwolniony od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 tej
ustawy.
W związku z powyższym wartości sprzedaży dokonanej na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium
kraju przez podatnika będącego drobnym przedsiębiorcą, do którego ma zastosowanie art. 113 ust. 1 VATU, nie
wlicza się do wynikającego z tego przepisu limitu kwotowego określającego prawo do zwolnienia od podatku.
Taka wykładnia tego przepisu znajduje potwierdzenie w wyroku TSUE z 26.10.2010 r., w sprawie C-97/09, w którym
m.in. analizowany był problem, czy pod pojęciem „rocznego obrotu” w świetle art. 287 Dyrektywy 112 należy
rozumieć ­obrót uzyskany w danym roku w określonym państwie członkowskim, w którym ma zostać zastosowana
procedura dla małych przedsiębiorców, czy też obrót uzyskany w danym roku przez przedsiębiorcę na całym
terytorium Unii. TSUE uznał, że pojęcie „rocznego obrotu” dotyczy obrotu uzyskanego przez przedsiębiorstwo
w danym roku w państwie, w którym ma ono siedzibę.
Ponieważ podstawą do wprowadzenia do prawa krajowego art. 113 ust. 1 VATU było uprawnienie przyznane
Rzeczypospolitej Polskiej w ramach procedur szczególnych dla małych przedsiębiorstw, dotyczące zwolnień lub
stopniowego obniżania podatku (tytuł XII, sekcja 2 dyrektywy 112), zawarte w art. 287 i 288 Dyrektywy 112,
modyfikowane poprzez kolejne odstępstwa pozwalające na zwiększenie kwoty limitu obrotu uprawniającej do
zwolnienia podmiotowego, przy interpretacji przepisów krajowych dotyczących takich zwolnień musi być brane pod
uwagę orzecznictwo TSUE, w którym dokonano wykładni regulacji unijnej. Odpowiednikiem pojęcia „roczny obrót”
zastosowanego w art. 287 czy też „obrót” użytego w art. 288 dyrektywy 112 w przepisach krajowych – art. 113 ust. 1
VATU jest określenie „wartość sprzedaży”. Dlatego przy obliczaniu wartości sprzedaży, która uprawnia do
skorzystania ze zwolnienia, nie należy uwzględniać kwot uzyskanych ze sprzedaży dokonanej w innych państwach
członkowskich.
Trzeba przy tym zwrócić uwagę, że przesłankami do dokonania takiej wykładni, do których odwołał się TSUE
w wymienionym wyżej wyroku, były przede wszystkim względy celowościowe. Szczególne procedury dla drobnych
przedsiębiorców (małych przedsiębiorstw) mają na celu zwiększenie ich konkurencyjności i oszczędzenie takim
podatnikom, a także organom podatkowym zbędnych formalności, których wdrożenie byłoby konieczne, gdyby do
rocznego obrotu uzyskiwanego przez takie przedsiębiorstwa w kraju dodawać także obrót wynikający ze sprzedaży
w innych państwach członkowskich (zob. też pkt 51–58 opinii rzecznika generalnego J. Kokott z 17.6.2010 r.
w sprawie C-97/09).
Na trudności w praktycznym stosowaniu art. 113 ust. 1 VATU w przypadku przyjęcia wykładni tego przepisu
przedstawionej w interpretacji indywidualnej Ministra Finansów zwracał też uwagę skarżący, czego nie
przeanalizował właściwie sąd administracyjny w zaskarżonym wyroku. Stanowisko WSA, co do możliwego
rozwiązania się tych problemów poprzez wykorzystanie ewidencji sprzedaży, o której mowa w art. 109 ust. 1 (na s. 7,
w przedostatnim akapicie uzasadnienia zaskarżonego wyroku omyłkowo odwołano się w tej kwestii do art. 113 ust. 1
i 9 VATU) jest nieprawidłowe. Jak trafnie podnosi skarżący, ewidencja sprzedaży za dany dzień nie dotyczy
czynności, które nie są ujęte w art. 2 pkt 22 i nie stanowią sprzedaży w rozumieniu tego przepisu, tj.
odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju, eksportu lub
wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Podatnik nie ma obowiązku ewidencjonowania przemieszczania towaru
przez granicę, które następuje bez przenoszenia na kogokolwiek na terenie kraju prawa do rozporządzania tymi
towarami jak właściciel i które z uwagi na art. 13 ust. 6 VATU nie jest też rozpoznawane jako wewnątrz­wspólnotowa
dostawa towarów. Z tego względu także zarzut naruszenia art. 109 ust. 1 VATU poprzez błędną wykładnię tego
przepisu należało uznać za usprawiedliwiony.
W związku z powyższym oddalenie skargi P.K. w zaskarżonym wyroku, w sytuacji gdy Minister Finansów dokonał
w wydanej interpretacji indywidualnej błędnej wykładni art. 113 ust. 1 VATU, doprowadziło do naruszenia art. 146 § 1
­PostSądAdmU poprzez niezastosowanie tego przepisu, a także naruszenia art. 151 tej ustawy poprzez jego




nieuprawnione zastosowanie. W tym zakresie zawarte w podstawach kasacyjnych zarzuty należy uznać za
usprawiedliwione.
Natomiast pozostałe zarzuty procesowe, w szczególności zarzut naruszenia art.art. 134 § 1 oraz art. 141 § 4
PostSądAdmU w zw. z art. 96 ust. 4 VATU, poprzez niewłaściwe przedstawienie w uzasadnieniu zaskarżonego
wyroku stanu sprawy, który nie odpowiadał stanowi faktycznemu wynikającemu z akt sprawy (z wniosku skarżącego
o wydanie interpretacji indywidualnej) oraz w konsekwencji posłużenie się niewłaściwą argumentacją, jakkolwiek
zasadne, to nie mają istotnego wpływu na wynik sprawy. O wadliwym rozstrzygnięciu zawartym w zaskarżonym
wyroku przesądziła bowiem przede wszystkim okoliczność uznania za zgodną z prawem nieprawidłowej wykładni art.
113 ust. 1 VATU dokonanej przez organ interpretacyjny.
Wobec powyższego NSA na podstawie art. 188 PostSądAdmU postanowił uwzględnić skargę kasacyjną. (...).
Uchwała NSA z 21.2.2018 r., I FSK 739/16







 

Wobec powyższego NSA na podstawie art. 188 PostSądAdmU postanowił uwzględnić skargę kasacyjną. Uchwała NSA z 21.2.2018 r., I FSK 739/16