Nowelizacja prawa podatkowego

Nowelizacja prawa podatkowego wprowadza szereg zmian mających na celu dostosowanie obowiązujących przepisów do współczesnych wymogów. Projekt ustawy - Ordynacja podatkowa, zaakceptowany przez Radę Ministrów, ma zastąpić obowiązującą ustawę sprzed 20 lat. W uzasadnieniu podkreśla się konieczność usprawnienia cyfryzacji postępowań podatkowych oraz wprowadzenia zasad ogólnych prawa podatkowego.

Tematyka: Nowelizacja prawa podatkowego, Ordynacja podatkowa, prawo podatkowe, podatnik, efektywność poboru podatków, zasady ogólne prawa podatkowego, konsensualne formy załatwiania spraw podatkowych, zwalczanie przewlekłości postępowania, wymiana informacji podatkowych

Nowelizacja prawa podatkowego wprowadza szereg zmian mających na celu dostosowanie obowiązujących przepisów do współczesnych wymogów. Projekt ustawy - Ordynacja podatkowa, zaakceptowany przez Radę Ministrów, ma zastąpić obowiązującą ustawę sprzed 20 lat. W uzasadnieniu podkreśla się konieczność usprawnienia cyfryzacji postępowań podatkowych oraz wprowadzenia zasad ogólnych prawa podatkowego.

W dniu 28.5.2019 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowej ustawy - Ordynacja podatkowa (UD 409). Nowe
przepisy mają wejść w życie z dniem 1.1.2021 r.
Projekt ustawy - Ordynacja podatkowa, który został zaakceptowany przez Radę Ministrów, ma zastąpić ustawę
z 29.8.1997 r. – Ordynacja podatkowa, która obowiązuje już 20 lat. W powszechnym odczuciu społecznym,
obowiązująca ustawa, choć wielokrotnie nowelizowana, nie odpowiada aktualnym wymogom stawianym
przepisom prawa podatkowego.
Uzasadniając cel rozpoczęcia prac nad projektem wskazywano, że „prawo podatkowe rozwija się bardzo
dynamicznie a jego regulacje podlegają ciągłej ewolucji, co z kolei powoduje konieczność wprowadzenia nowej
ordynacji podatkowej, która musi za nimi nadążyć”. W pierwszej kolejności, należy wskazać na konieczność
usprawnienia cyfryzacji postępowań podatkowych, który powoduje konieczność przebudowy systemu podatkowego
i jego poszczególnych rozwiązań, które są nakierowane na „papierową formę załatwiania spraw podatkowych”.
Ponadto należy zwrócić na bogate orzecznictwo sądowe w sprawach z zakresu prawa podatkowego, co również
wymusza konieczność wprowadzenia stosownych zmian. W uzasadnieniu projektu wskazuje się również, że „coraz
większego znaczenia w praktyce tworzenia i stosowania prawa podatkowego nabierają zasady ogólne prawa
podatkowego”. Nowa ustawa ma więc zawierać katalog ogólnych zasad prawa podatkowego. W nowej ustawie
ma zostać położony duży nacisk na stworzenie praw podatnika oraz gwarancji ich przestrzegania.
W ocenie autorów projektu ustawy, zawarte w projektowanej ustawie regulacje mają służyć realizacji dwóch
podstawowych celów:
1) Ochrony prawa podatnika w jego relacjach z organami podatkowymi oraz
2) Zwiększeniu efektywności i skuteczności poboru podatków.
Projekt ustawy ma wprowadzić złagodzenie nadmiernego rygoryzmu ordynacji podatkowej w odniesieniu do
podatników. W tym celu wprowadzone mają zostać mechanizmy prawne chroniące pozycję podatnika, ale przede
wszystkim - zasady ogólne prawa podatkowego.
Innymi nowymi rozwiązaniami ma być wprowadzenie do prawa podatkowego konsensualnych formy załatwiania
spraw podatkowych, co w obecnym stanie prawnym jest de facto wykluczone. Wśród nowych rozwiązań wskazuje
się na możliwość zawierania pomiędzy organem skarbowym a podatnikiem umów podatkowych, umów o mediację,
umów o współdziałanie oraz konsultacje skutków podatkowych transakcji.
W ustawie ma zostać wprowadzony katalog praw i obowiązków podatnika, sprecyzowanie prawa podatnika do
uzyskania informacji oraz wsparcia w samodzielnym, prawidłowym i dobrowolnym wykonywaniu jego obowiązków
i praw.
Nowe regulacje mają odnosić się także do limitów i sposobów liczenia terminu przedawnienia zobowiązania
podatkowego, wprowadzenia nowych środków zwalczania przewlekłości postępowania. Ponadto podatnik ma mieć
prawo do skorygowania deklaracji przed zakończeniem postępowania podatkowego, do rezygnacji z odwołania od
decyzji administracyjnej na rzecz skargi do sądu oraz ma nastąpić wydłużenie terminów do wniesienia odwołania
i zażalenia.
Autorzy projektu ustawy wskazują również na konieczność wprowadzenia mechanizmów i procedur zwiększających
możliwości organów podatkowych i zapewniających zwiększenie efektywności realizacji zobowiązań podatkowych,
wśród których wymieniają „doskonalenie przepisów regulujących funkcjonowanie klauzuli przeciwko unikaniu
opodatkowania, wprowadzenie efektywnego modelu postępowania podatkowego poprzez możliwość orzekania
w decyzjach cząstkowych o nadpłacie i możliwość prowadzenia postępowań cząstkowych dotyczących
wyspecjalizowanych obszarów, np. w sprawach o stosowanie klauzuli obejścia prawa podatkowego, czy cen
transferowych a także odbiurokratyzowanie niektórych postępowań w sprawach powtarzalnych lub prostych
(postępowanie uproszczone, postępowanie reprezentatywne, eliminacja postępowań dotyczących bagatelnych kwot
podatku), uporządkowanie nadzwyczajnych trybów wzruszenia decyzji ostatecznych, wprowadzenie obowiązku
współdziałania podatnika i organu podatkowego, upowszechnienie stosowania komunikacji elektronicznej,
sprecyzowanie przesłanek stosowania rygoru natychmiastowej wykonalności, uporządkowanie zasad stosowania
i miarkowania kar porządkowych, zmodyfikowanie zasad wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego”.
Zmiany mają także polegać na ulepszeniu wymiany informacji pomiędzy organami państwa, co z pewnością
przyczyni się do poprawy postrzegania urzędów podatkowych przez podatników.





Nowa ustawa ma zmierzać do ochrony praw podatnika, zwiększenia efektywności poboru podatków oraz złagodzenia rygorów ordynacji podatkowej. Przewiduje się wprowadzenie konsensualnych form załatwiania spraw podatkowych, uporządkowanie obowiązków podatnika oraz mechanizmów zwalczania przewlekłości postępowania. Zmiany mają także dotyczyć efektywności organów podatkowych i ulepszenia wymiany informacji między nimi.