Błąd pracownika kancelarii odbierającego korespondencję w systemie e-PUAP nie usprawiedliwia uchybienia terminu do wniesienia odwołania

Pojęcie winy strony w uchybieniu terminowi do wniesienia odwołania obejmuje działania osób trzecich upoważnionych przez pełnomocnika, włącznie z czynnościami o charakterze technicznym. Błąd pracownika kancelarii przy obiorze korespondencji w systemie e-PUAP nie usprawiedliwia uchybienia terminu do wniesienia odwołania - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny. Stan faktyczny dotyczył decyzji doręczonej pełnomocnikowi, który złożył odwołanie twierdząc, że system wyświetlił nieprawidłowe pliki. Dyrektor Izby Skarbowej odmówił przywrócenia terminu, argumentując konieczność zachowania szczególnej staranności przez profesjonalnego pełnomocnika.

Tematyka: Naczelny Sąd Administracyjny, e-PUAP, uchybienie terminu, odwołanie, pracownik kancelarii, błąd, pełnomocnik, decyzja, doręczenie, Izba Skarbowa, skarga kasacyjna

Pojęcie winy strony w uchybieniu terminowi do wniesienia odwołania obejmuje swym zakresem nie tylko
działania bądź zaniechania pełnomocnika, ale również działania osób trzecich upoważnionych przez
pełnomocnika do dokonywania poszczególnych czynności, włącznie z czynnościami o charakterze czysto
technicznym. Błąd pracownika sekretariatu kancelarii przy obiorze korespondencji w systemie e-PUAP nie
daje podstaw do przywrócenia terminu do wniesienia odwołania od prawidłowo doręczonej decyzji – uznał
Naczelny Sąd Administracyjny.
Stan faktyczny
Naczelnik Urzędu Skarbowego w G. orzekł o solidarnej odpowiedzialności byłych członków zarządu „P.” sp. z o.o.
K.S. i A.S. wraz z zarządzanym przez nich podmiotem, za jego zaległości podatkowe. Decyzje doręczono
pełnomocnikowi K.S. i A.S. za pośrednictwem systemu e-PUAP. Reprezentowany przez profesjonalnego
pełnomocnika K.S. złożył odwołanie od decyzji wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do jego złożenia.
Pełnomocnik twierdził, po kliknięciu na dwie dostarczone decyzje system wyświetlił dwukrotnie decyzję dotyczącą
A.S. Po dokonaniu weryfikacji pobranych plików, pracownik kancelarii nie zauważył, że korespondencja z organu
dotyczy jeszcze jednej decyzji, innej niż ta, która została wyświetlona na ekranie. W uzasadnieniu wniosku
wskazywano, że pliki do pobrania w obu sprawach różniły się w nieznacznym stopniu, sygnatury spraw różnią się
jedynie jedną cyfrą, zatem przeoczenie to należy uznać za oczywisty błąd.
Dyrektor Izby Skarbowej w G. stwierdził, że doręczenie decyzji było prawidłowe i odmówił przywrócenia terminu
do wniesienia odwołania. Organ wyjaśnił, że kryterium braku winy, jako przesłanka przywrócenia terminu, wiąże się
z obowiązkiem strony do zachowania szczególnej staranności przy prowadzeniu własnych spraw. O braku winy
można mówić wyłącznie wtedy, gdy dopełnienie obowiązku stało się niemożliwe z powodu przeszkody nie do
przezwyciężenia a więc gdy dokonanie czynności w ogóle nie było możliwe lub zaistniały okoliczności, w których
obiektywnie nie można było wymagać od strony zachowania terminu procesowego. W ocenie organu, na
profesjonalnym pełnomocniku ciąży szczególny obowiązek dbałości o terminowość i prawidłowość dokonywanych
czynności procesowych, w tym obowiązek takiej organizacji pracy i sprawowania nadzoru nad wykonywanymi
czynnościami, aby nie dochodziło do zaniedbywania ciążących na nim obowiązków związanych ze świadczoną
obsługą lub pomocą prawną.
Z uzasadnienia WSA
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił skargę K.S. uznając, że nie uprawdopodobnił on przesłanki
braku winy w uchybieniu terminu. W uzasadnieniu wyroku podkreślono, że uprawdopodobnienie okoliczności
uzasadniających przywrócenie terminu nie może ograniczać się do samych twierdzeń strony, a fakt
wykazania okoliczności faktycznych stanowiących podstawę przywrócenia terminu podlega ocenie organu.
Przywrócenie terminu jest niemożliwe, gdy strona dopuściła się choćby lekkiego niedbalstwa. Nie można przyjąć, by
uchybienie terminowi nastąpiło bez winy podmiotu, który miał podjąć czynność procesową, jeżeli przyczyną tego była
działalność lub brak działania osób, którymi podmiot ten się posługuje. Za brak działania przedstawiciela strony
odpowiedzialność ponosi bowiem sama strona (zob. wyrok NSA z 7.3.2014 r., II FSK 791/12, orzeczenia.nsa.gov.pl.).
Sąd wskazał, że pełnomocnik skarżącego złożył wniosek o doręczanie pism za pomocą środków komunikacji
elektronicznej. Ze znajdującego się w aktach sprawy urzędowego potwierdzenia doręczenia wynika, że decyzja
została doręczona. Jak wyjaśniono, w postępowaniu administracyjnym, prawne skutki związane są z doręczeniem
pisma, z punktu widzenia poprawności czynności procesowych i biegu postępowania nie jest istotne, czy adresat
zapoznał się z treścią doręczonego mu pisma (zob. postanowienie NSA z 31.3.2010 r., I FSK 1929/09,
orzeczenia.nsa.gov.pl.).
W ocenie Sądu, brak możliwości odbioru pisma z platformy e-PUAP, jak i brak możliwości odczytu pisma na tej
platformie, mogą być uznane za okoliczności świadczące o braku winy w uchybieniu terminu, jednakże skarżący nie
uprawdopodobnił wystąpienia tych okoliczności. Poza powołaniem we wniosku na okoliczność nieprawidłowego
wyświetlenia przez system dwukrotnie decyzji dotyczącej A.S., nie uwiarygodnił jej w żaden sposób. Z ustalonego
stanu faktycznego wynika, że skarżącemu doręczono obie decyzje, natomiast wskutek przeoczenia pracownika
kancelarii, jedna z nich nie została wydrukowana. Taki błąd nie może zostać oceniony jako oczywista omyłka.
Również okoliczność jednoczesnego prowadzenia przez organ dwóch postępowań przeciwko K.S. i A.S. nie stanowi
usprawiedliwienia zaniedbania pracownika.

Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną podatnika. W uzasadnieniu stwierdzono, że p
otwierdzenie odbioru decyzji przez pracownika kancelarii odpowiedzialnego za odbiór poczty, bez
upewnienia się potwierdza odbiór dwóch różnych decyzji, nawet jeśli tytuły plików do pobrania w obu
sprawach różniły się w nieznacznym stopniu, a same sygnatury spraw różnią się jedynie jedną cyfrą,
świadczy o braku należytej staranności. Do uchybienia terminu doszło na skutek ewidentnego błędu
pracownika kancelarii, który d ziałając z należytą starannością powinien dokładnie sprawdzać
korespondencję.
Wyrok NSA z 12.6.2019 r., II FSK 1920/17

Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną podatnika, uzasadniając brak należytej staranności pracownika kancelarii odpowiedzialnego za odbiór poczty. Uchybienie terminu było wynikiem błędu pracownika, który z należytą starannością powinien sprawdzać korespondencję. Wyrok NSA z 12.6.2019 r., II FSK 1920/17