Uwzględnianie zaliczki wpłaconej po 20 stycznia następnego roku

W przypadku spóźnionego wpłacenia zaliczki za grudzień (IV kwartał) odsetki za opóźnienie należy naliczać tylko do dnia wpłaty. Przedsiębiorca, stosujący kwartalne zaliczki na PIT, nie wpłacił zaliczki za IV kwartał 2015 r. w ustawowym terminie, czyli do 20.1.2016 r. Zrobił to kilka dni później, opłacając zaliczkę w prawidłowej wysokości, ale po terminie. W kwietniu 2016 r. złożył zeznanie podatkowe za rok 2015. Organ podatkowy dopatrzył się opóźnienia w zapłacie zaliczki i wydał decyzję w sprawie odsetek od zaliczki, obliczając te odsetki za okres od 21 stycznia do dnia złożenia zeznania rocznego. Podatnik zaskarżył tę decyzję do WSA, domagając się obliczenia odsetek tylko za kilka dni, a więc z uwzględnieniem dokonanej jeszcze w styczniu wpłaty. Stanowisko WSA w Gliwicach: Sąd uwzględnił skargę i uchylił decyzję.

Tematyka: zaliczka, opóźnienie, odsetki, podatnik, decyzja, WSA, Gliwice, ordynacja podatkowa, wyrok sądu, stanowisko, interpretacja, sprawiedliwość

W przypadku spóźnionego wpłacenia zaliczki za grudzień (IV kwartał) odsetki za opóźnienie należy naliczać
tylko do dnia wpłaty.
Stan faktyczny
Przedsiębiorca, stosujący kwartalne zaliczki na PIT, nie wpłacił zaliczki za IV kwartał 2015 r. w ustawowym terminie,
czyli do 20.1.2016 r. Zrobił to kilka dni później, opłacając zaliczkę w prawidłowej wysokości, ale po terminie.
W kwietniu 2016 r. złożył zeznanie podatkowe za rok 2015. Organ podatkowy dopatrzył się opóźnienia w zapłacie
zaliczki i wydał decyzję w sprawie odsetek od zaliczki, obliczając te odsetki za okres od 21 stycznia do dnia złożenia
zeznania rocznego. Podatnik zaskarżył tę decyzję do WSA, domagając się obliczenia odsetek tylko za kila dni, a więc
z uwzględnieniem dokonanej jeszcze w styczniu wpłaty.
Stan prawny
Przedsiębiorcy, będący osobami fizycznymi, powinni wpłacać zaliczkę za ostatni okres roku podatkowego do 20
stycznia następnego roku (art 44 ust. 1f PDOFizU). Analogiczny obowiązek ciąży na podatnikach CIT (art 25 ust. 1a
PDOPrU). Kluczowe znaczenie w sporze ma art. 53a OrdPU, zgodnie z którym jeżeli organ podatkowy stwierdzi
zaległość we wpłacie zaliczek, to "wydaje decyzję, w której określa wysokość odsetek za zwłokę na dzień złożenia
zeznania podatkowego za rok podatkowy lub inny okres rozliczeniowy, a w przypadku niezłożenia zeznania
w terminie - odsetki na ostatni dzień terminu złożenia zeznania".
Stanowisko WSA w Gliwicach
Sąd uwzględnił skargę i uchylił decyzję. Zdaniem sądu, wpłata dokonana po 20 stycznia następnego roku a przed
złożeniem zeznania podatkowego za cały rok, pozostająca w budżecie państwa, nie może pozostać bez wpływu na
sytuację faktyczną i prawną podatnika. Odsetki powinny być naliczane tylko do dnia wpłaty. Zaakceptowanie sytuacji,
gdy po upływie terminu płatności zaliczki podatnik dokonuje jej wpłaty wraz z odsetkami za zwłokę, i wpłata ta
pozostaje w budżecie niejako "w zawieszeniu", a organ nalicza odsetki za zwłokę od zaliczki nie do terminu tej
wpłaty, lecz do terminu złożenia zeznania rocznego lub upływu terminu do jego złożenia, narusza zasadę zaufania
wyrażoną w art. 121 OrdPU.
Przedstawiana tu kontrowersja w takim samym stopniu dotyczy rozliczeń CIT, a więc niniejsze uwagi można wprost
odnosić do zaliczek płaconych przez osoby prawne. Stanowisko sądu w stu procentach odpowiada poczuciu
sprawiedliwości i podstawowym regułom ekonomii. Nie można przecież pobierać odsetek z tytułu nieotrzymania
należności, gdy się tę należność otrzymało. Formalistyczne odczytywanie treści art. 53a OrdPU, zaprezentowane
przez fiskusa, budzi więc zdecydowaną dezaprobatę. Natomiast stanowisko sądu jest dobrym przykładem na to, że
w wykładni przepisów należy uwzględniać nie tylko ich dosłowne brzmienie, ale także ich cel. Innymi słowy, ważna
jest także tzw. wykładnia celowościowa. A przecież nie ma wątpliwości, że odsetki od zaległości podatkowych mają
na celu zrekompensowanie sytuacji, w której należny podatek nie wpłynął do fiskusa.
Tak więc, podatnicy, którzy znajdą się w opisywanej sytuacji, powinni śmiało bronić stanowiska, że odsetki
należą się fiskusowi tylko za okres do spóźnionej wpłaty zaliczki.
Tytułem uzasadnienia, prócz wspomnianych zasad sprawiedliwości, ekonomii i wykładni celowościowej, mogą
wesprzeć się nie tylko opisywanym tu orzeczeniem, lecz także następującymi wyrokami, w których sądy zajęły takie
samo stanowisko: wyrok NSA z 27.3.2019 r., II FSK 435/17; wyrok WSA we Wrocławiu z 30.1.2019 r., I SA/Wr
1149/18; wyrok WSA w Olsztynie z 10.4.2014 r., I SA/Ol 207/14.
Wyrok WSA w Gliwicach z 7.8.2019 r., I SA/Gl 294/19

Podatnicy, którzy znajdą się w opisywanej sytuacji, powinni śmiało bronić stanowiska, że odsetki należą się fiskusowi tylko za okres do spóźnionej wpłaty zaliczki. Wyrok WSA w Gliwicach z 7.8.2019 r., I SA/Gl 294/19 stanowi istotne wsparcie dla tego stanowiska, podobnie jak inne wyroki sądów, które podobnie interpretują zasady sprawiedliwości, ekonomii i wykładni celowościowej.