Obniżenie odsetek od spóźnionych zaliczek

Podatnik, który ureguluje spóźnioną zaliczkę na podatek dochodowy, może skorzystać z obniżonych odsetek od zaległości podatkowych. Artykuł omawia sytuację spółki akcyjnej, która dopłaciła zaliczkę kwartalną po terminie oraz konieczność spełnienia warunków do obniżenia odsetek o 50%. Sąd uznał, że brak deklaracji na zaliczki nie powinien wykluczać możliwości obniżenia odsetek, co ma zachęcać podatników do dobrowolnego uregulowania zaległości.

Tematyka: obniżenie odsetek, zaliczki, podatek dochodowy, art. 56a OrdPU, korekta deklaracji, WSA Warszawa

Podatnik, który dobrowolnie uregulował spóźnioną zaliczkę na podatek dochodowy, ma prawo do
zastosowania obniżonych odsetek od zaległości podatkowych.
Stan faktyczny
Spółka akcyjna opłacała zaliczki kwartalne na CIT. W 2017 r. nie wpłaciła w terminie (do 20 kwietnia) należnej
zaliczki za I kwartał. Dopłaciła zaliczkę dopiero w listopadzie 2017 r. W marcu 2018 r. spółka złożyła deklarację
roczną CIT-8, a w lipcu 2018 r. złożyła korektę tej deklaracji. Zmiana dotyczyła jedynie wysokości wpłaconych
w ciągu roku zaliczek.
Organ podatkowy uznał, że spółka powinna zapłacić odsetki od zaległości w zapłacie zaliczki według stawki
podstawowej (8% w stosunku rocznym). Spółka, twierdząc, że ma prawo do zastosowania stawki odsetek obniżonej
o 50% (czyli 4% w stosunku rocznym), wniosła sprawę do sądu. Tak więc przedmiotem sporu nie jest wysokość
należnej zaliczki, a tylko wysokość odsetek za opóźnienie.
Stan prawny
Prawo do obniżenia odsetek od zaległości podatkowych o 50% przewiduje art. 56a OrdPU. Zgodnie z tym przepisem
podatnik, chcąc skorzystać z tej obniżki, musi spełnić dwa warunki:
1) złożyć korektę deklaracji, nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia upływu terminu do złożenia deklaracji;
2) zapłacić zaległość podatkową w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty.
Stanowisko WSA w Warszawie
Sąd uznał, że spółka ma rację, choć kwestia nie jest oczywista. Problem leży w tym, że wpłacaniu zaliczek nie
towarzyszy deklaracja podatkowa. I ten aspekt podkreślił organ, twierdząc, że skoro nie ma deklaracji, to nie może
być też jej korekty, a skoro nie ma korekty deklaracji, to nie jest spełniony warunek stosowania art 56a OrdPU (zob.
wyżej pkt 1).
Jednak sąd uznał, że takie rozumowanie jest błędne. Przecież ustawodawca ustanowił określony moment na
zadeklarowanie zaliczek na podatek dochodowy, tyle że przesunięty w czasie, bo dopiero w zeznaniu rocznym.
O aktualności rozliczania zaliczek po upływie roku podatkowego świadczy też możliwość wydania po zakończeniu
roku podatkowego decyzji określającej wysokość odsetek za zwłokę w uiszczeniu tych zaliczek (art. 53a OrdPU).
W sumie, brak jest podstaw do zakwestionowania możliwości skorzystania z obniżonej stawki podatku przez
podatnika, który odsetki te uiszcza dobrowolnie i później wykazuje w deklaracji rocznej.
Ponadto, interpretacja przyjęta przez organ jest niezgodna z celem, w jakim został ustanowiony art 56a OrdPU. Ma
on skłaniać podatników do tego, by dostrzegłszy zaległość podatkową po swojej stronie, korygowali ją z własnej
inicjatywy. Ułatwienie rozliczeń podatkowych poprzez brak obowiązku składania deklaracji na zaliczki nie
powinno działać na niekorzyść podatników poprzez uniemożliwienie stosowania obniżonej stawki odsetek
od zaległości w zapłacie zaliczek.
Wyrok sądu jest oczywiście trafny. Regulacja, która została wprowadzona na korzyść podatników (zniesienie
deklaracji na zaliczki) nie powinna przynosić niespodziewanych a dotkliwych efektów ubocznych (wyłączenie
obniżonych odsetek od zaległości). Również w innych wyrokach sądy zajęły to samo korzystne dla podatników
rozstrzygnięcie (zob. wyrok WSA w Bydgoszczy z 26.6.2018 r. I SA/Bd 358/18 i wyrok NSA z 23.11.2016 r. II FSK
2978/14).
Warto poruszyć dwa aspekty praktyczne omawianej kwestii. Po pierwsze, przestawione rozstrzygnięcie należy
odnosić w pełni także do rozliczeń PIT. Po drugie, nie jest oczywiste, czy w celu skorzystania z obniżonych odsetek
podatnik musi złożyć korektę deklaracji rocznej. Ściśle formalistyczne podejście do brzmienia art 56a OrdPU,
domagającego się korekty deklaracji, skłaniałoby do udzielenia odpowiedzi twierdzącej. Tak więc podatnik składałby
korektę, nie zmieniając w deklaracji żadnych wielkości, tylko po to, by formalnościom stało się zadość. Można jednak
by bronić poglądu, że to jest zbytni formalizm, kreujący niepotrzebnie dodatkowe czynności. Przecież podatnik,
wykazując w deklaracji rocznej wysokość odsetek większą od tych, które wpłacił w terminie, dokonuje tym samym -
choć tylko w sensie merytorycznym a nie formalnym - korekty zaliczek. Niestety, brak jest orzeczeń, które
wspierałyby ten odformalizowany zdroworozsądkowy pogląd.
Wyrok WSA w Warszawie z 7.8.2019 r. III SA/Wa 2809/18

Wyrok WSA w Warszawie potwierdził możliwość obniżenia odsetek od zaległości podatkowych o 50% mimo braku deklaracji na zaliczki. Decyzja sądu wskazuje, że interpretacja organu podatkowego była błędna i niezgodna z intencją ustawodawcy. Rozstrzygnięcia innych sądów również wspierają korzystne dla podatników rozwiązania.