Składanie do akt dokumentu pełnomocnictwa szczególnego

Dokument pełnomocnictwa szczególnego powinien być składany odrębnie w ramach każdego rodzaju procedury podatkowej przeprowadzanej kolejno wobec tego samego podatnika. Artykuły przepisów prawa podatkowego dotyczące pełnomocnictwa szczególnego oraz stanowisko WSA w Gdańsku w sprawie rozumienia zakresu pełnomocnictwa szczególnego są kluczowe dla prawidłowego działania pełnomocnika w procesie podatkowym.

Tematyka: pełnomocnictwo szczególne, dokumentacja podatkowa, postępowanie podatkowe, organy podatkowe, rozumienie zakresu pełnomocnictwa, składanie pełnomocnictwa, WSA Gdańsk, interpretacja prawa podatkowego

Dokument pełnomocnictwa szczególnego powinien być składany odrębnie w ramach każdego rodzaju
procedury podatkowej przeprowadzanej kolejno wobec tego samego podatnika.
Stan faktyczny
Podatniczka zbyła nieruchomość, ale nie zgłosiła tego faktu do opodatkowania. Organ podatkowy, powziąwszy
informacje o tej transakcji, wszczął wobec podatniczki czynności sprawdzające, w związku z którymi podatniczka
udzieliła adwokatowi pełnomocnictwa, w treści którego wyraźnie wskazano, że dotyczy ono sprawy o numerze X.
Pod tym numerem toczyły się natomiast czynności sprawdzające wobec podatniczki, poprzedzające wszczęcie
postępowania podatkowego. W wyniku czynności sprawdzających organ uznał, że zachodzą przesłanki do wydania
decyzji, wobec czego wszczął niezbędne w tym celu postępowanie podatkowe zakończone decyzją wymiarową.
Decyzja ta została doręczona wyłącznie podatniczce, a więc z pominięciem pełnomocnika. Po wszczęciu tego
postępowania podatniczka nie udzieliła adwokatowi odrębnego pełnomocnictwa. Zrobiła to dopiero wraz
z odwołaniem od wydanej decyzji.
Wobec bezskuteczności odwołania podatniczka złożyła skargę do WSA, podnosząc m.in. zarzut niedoręczenia
decyzji jej pełnomocnikowi.
Stan prawny
Zgodnie z art. 145 § 2 OrdPU, jeżeli ustanowiono pełnomocnika, pisma doręcza się pełnomocnikowi.
Zgodnie z art. 138e § 1 i 3 OrdPU pełnomocnictwo szczególne upoważnia do działania we wskazanej sprawie
podatkowej i należy je złożyć do akt sprawy.
Stanowisko WSA w Gdańsku
Sąd oddalił skargę, przyjmując, że pełnomocnictwo upoważniające do działania w ramach czynności
sprawdzających nie uprawnia do reprezentowania podatnika w samym już głównym postępowaniu
podatkowym. Organ nie zrobił więc błędu, doręczając decyzję tylko podatniczce.
Sąd postawił pytanie, jak ma być rozumiane pojęcie "sprawa", jako określające zakres pełnomocnictwa
szczególnego. W szczególności, czy pełnomocnictwo szczególne, złożone na etapie czynności sprawdzających lub
kontroli podatkowej, daje pełnomocnikowi umocowanie do działania w imieniu mocodawcy także na kolejnych
etapach, w tym na etapie postępowania podatkowego? I na to pytanie sąd odpowiedział przecząco. Tak więc
oddzielnymi sprawami są czynności sprawdzające, kontrola podatkowa, kontrola celno-skarbowa, zwykłe
postępowanie podatkowe, tryby nadzwyczajne postępowania podatkowego i w końcu egzekucja administracyjna.
Konsekwentnie, w każdym z tych postępowań należy oddzielnie zgłosić pełnomocnictwo szczególne, jeśli
nie zgłoszono pełnomocnictwa ogólnego. Oczywiście, możliwe jest sformułowanie w dokumencie pełnomocnictwa
szczególnego szerokiego zakresu umocowania, np. "do reprezentowania przed organami podatkowymi" lub "do
reprezentowania w kontroli podatkowej, postępowaniu podatkowym i postępowaniu egzekucyjnym" lub "w sprawie
dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych", jednak na każdym z tych etapów dokument pełnomocnictwa
powinien być złożony na nowo.
Rozstrzygnięcie sądu można uznać za dyskusyjne w sytuacji, w której to samo zobowiązanie podatkowe jest
przedmiotem kolejnych procedur, które ze swej istoty następują jedna po drugiej. A tak na pewno jest w przypadku
czynności sprawdzających i wynikłego z nich postępowania podatkowego. Tym niemniej zdecydowanie lepiej jest
"nie kopać się z koniem", a więc składać dokument pełnomocnictwa do akt każdej kolejnej procedury. Warto przy tym
zadbać o odpowiednią treść udzielonego pełnomocnictwa, które jak najbardziej może, a z praktycznego względu -
powinno obejmować wszystkie możliwe procedury dotyczące danego zobowiązania podatkowego. Dzięki temu
dokument (jako treść) jest jeden, a tylko - dla spełnienia wymogów przyjętych w omawianym orzeczeniu -
wystawiany jest w kilku egzemplarzach.
Wyrok WSA w Gdańsku z 13.8.2019 r., I SA/Gd 13/19

Wyrok WSA w Gdańsku w sprawie pełnomocnictwa szczególnego w postępowaniu podatkowym podkreśla konieczność odrębnego składania dokumentów pełnomocnictwa na różne etapy procedury. Zaleca się dbałość o treść pełnomocnictwa oraz jego zakres, aby uniknąć nieporozumień i zapewnić skuteczną reprezentację w procesie podatkowym.