Zwolnienie z CIT wydatków na środek trwały nabyty przez fundację
Fundacja zakupiła sprzęt medyczny dla jednostki działającej gospodarczo, uznając, że wydatki są przeznaczone na cele statutowe. Organ podatkowy uznał inaczej, co doprowadziło do sporu prawnego. Sąd ostatecznie orzekł, że działalność gospodarcza fundacji nie może być traktowana jako działalność statutowa, nie uprawniając do zwolnienia z CIT.
Tematyka: zwolnienie z CIT, fundacja, działalność gospodarcza, cele statutowe, sprzęt medyczny, zwolnienie podatkowe
Fundacja zakupiła sprzęt medyczny dla jednostki działającej gospodarczo, uznając, że wydatki są przeznaczone na cele statutowe. Organ podatkowy uznał inaczej, co doprowadziło do sporu prawnego. Sąd ostatecznie orzekł, że działalność gospodarcza fundacji nie może być traktowana jako działalność statutowa, nie uprawniając do zwolnienia z CIT.
Aby dochód fundacji korzystał ze zwolnienia z CIT, musi być przeznaczony na jej cele statutowe bezpośrednio, a nie pośrednio - poprzez przeznaczenie go najpierw na działalność gospodarczą. Stan faktyczny Celem działania fundacji, założonej przy uniwersytecie medycznym, jest ochrona zdrowia oraz wspieranie finansowe poprzez wzbogacanie bazy aparaturowej jednostek dydaktyczno-naukowych w zakresie ochrony zdrowia. W ramach fundacji działa kilka jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej. Jedną z nich jest Akademicki Ośrodek Diagnostyki Patomorfologicznej i Genetyczno-Molekularnej. Ośrodek ten prowadzi działalność gospodarczą, wykonując - w ramach umowy z NFZ - badania na rzecz podmiotów wykonujących działalność leczniczą, zlecających przeprowadzenie analizy tkanek. Dochody generowane przez ośrodek "wracają" do fundacji, która wykorzystuje je na cele statutowe. I właśnie na potrzeby tego ośrodka fundacja nabyła za 71 151 zł sprzęt medyczny (termowytrząsarkę, zatapiarkę do celów histopatologicznych i mikrotom rotacyjny). Potwierdzeniem tego zakupy były faktury, z których wynikało, że nabywcą tych środków była fundacja, a odbiorcą - ośrodek. Fundacja uznała, że nabywając i przekazując nabyte środki, przeznaczyła dochody na cele statutowe, wobec czego może korzystać ze zwolnienia. Jednakże organ podatkowy po przeprowadzeniu kontroli uznał, że zakup ten był związany z działalnością gospodarczą, wobec czego dochód w kwocie równej temu wydatkowi powinien być włączony do podstawy opodatkowania. W efekcie organ wydał niekorzystną dla fundacji decyzję wymiarową, którą fundacja zaskarżyła do sądu. Stan prawny Zwolnione z CIT są dochody podatników w części przeznaczonej na cele społecznie użyteczne (art. 17 ust. 1 pkt 4 PDOPrU). Jednym z takich celów jest ochrona zdrowia. Stanowisko WSA w Białymstoku Sąd oddalił skargę spółki, uznając, że okoliczność, iż dochody ośrodka uzyskiwane z prowadzenia działalności gospodarczej są ostatecznie przeznaczane przez fundację na cele statutowe, nie zmienia charakteru tej działalności. Działalność statutowa i działalność gospodarcza są odrębnymi rodzajami działalności. Działalność gospodarcza w celach zarobkowych nie może być celem statutowym fundacji, może być tylko działalnością uboczną, jako jedno ze źródeł dochodów służących realizacji celów statutowych. Działalność fundacji nie może mieć wprost charakteru działalności gospodarczej, bowiem przeczy to celowi w jakim została powołana. Tymczasem świadczenie usług przez ośrodek ma charakter odpłatny, a fundacja uzyskuje z tego tytułu korzyści finansowe. Stanowisko NSA Wyrok WSA został utrzymany w mocy, a więc fundacja sprawę przegrała już prawomocnie. Sąd przypomniał, że dokonanie w statucie zapisów o prowadzeniu działalności preferowanej ustawowo nie przesądza jeszcze o zwolnieniu dochodu z opodatkowania. Istotne jest, aby doszło do rzeczywistego prowadzenia tego rodzaju działalności i wydatkowania osiąganych dochodów na wskazane w przepisie cele. Jednak przeznaczenie i wydatkowanie tego dochodu musi pozostawać w bezpośrednim związku z realizacją celu statutowego w postaci ochrony zdrowia. A w rozpatrywanej sprawie związek jest jedynie pośredni, gdyż wydatek przeznaczony został bezpośrednio na działalność gospodarczą. Przyjęcie poglądu wyrażanego przez fundację prowadziłoby w konsekwencji do całkowitego zwolnienia od opodatkowania wszelkich dochodów osiąganych przez jednostki realizujące cele statutowe określone w art. 17 ust. 1 pkt 4 PDOPrU. Nie byłoby bowiem żadnych przeszkód, aby wykazać, że wszystkie wydatki danej jednostki są pośrednio ponoszone dla realizacji celów statutowych. Zatem błąd w rozumowaniu fundacji polega na utożsamianiu i zrównaniu wydatkowania dochodu zwolnionego na cel statutowy - ochronę zdrowia, z wydatkowaniem dochodu na zakup środków trwałych służących działalności gospodarczej, z której dochody zostaną również przeznaczone na cel statutowy. Orzecznictwo dotyczące podatkowych rozliczeń pozarządowych organizacji non-profit jest stosunkowo skromne. Niniejszy wyrok jest już z tego względu godny uwagi, zwłaszcza, że wypowiedziana w nim teza o warunku bezpośredniości przeznaczenia dochodu na cele statutowe (a nie na działalność gospodarczą) wydaje się nie do podważenia. Wyrok NSA z 6.8.2019 r., II FSK 537/19
Fundacja nabyła sprzęt medyczny, próbując skorzystać ze zwolnienia z CIT. Sąd ostatecznie uznał, że działalność gospodarcza fundacji nie spełnia warunków zwolnienia podatkowego, co może mieć istotne konsekwencje dla organizacji non-profit.