Umorzenie zaległości w podatku od przychodów z nieujawnionych źródeł
Umorzenie zaległości podatkowej w kontekście omijania przepisów prawa podatkowego oraz konsekwencje dla podatniczki. Organ podatkowy uznał, że umorzenie nie jest zastosowane z uwagi na interes innych podatników. Podatniczka złożyła skargę do sądu, który podjął decyzję uwzględniającą trudną sytuację finansową i zdrowotną podatniczki.
Tematyka: umorzenie zaległości, podatek od przychodów, omijanie przepisów, interes publiczny, zasada równości, sprawiedliwość społeczna
Umorzenie zaległości podatkowej w kontekście omijania przepisów prawa podatkowego oraz konsekwencje dla podatniczki. Organ podatkowy uznał, że umorzenie nie jest zastosowane z uwagi na interes innych podatników. Podatniczka złożyła skargę do sądu, który podjął decyzję uwzględniającą trudną sytuację finansową i zdrowotną podatniczki.
Umorzenie zaległości, która powstała w związku z omijaniem przepisów prawa podatkowego (niezgłoszeniem przychodów do opodatkowania), pozostawałoby w sprzeczności z konstytucyjną zasadą równości wobec prawa. Stan faktyczny Wobec podatniczki przeprowadzono postępowanie w sprawie przychodów z nieujawnionych źródeł za 2007 r., które zakończyło się w 2014 r. wydaniem decyzji wymierzającej 75% podatek w wysokości 68 479 zł. W czerwcu 2018 r. podatniczka złożyła wniosek o umorzenie zaległości podatkowej, czyli powyższej kwoty o raz o umorzenie odsetek od niej, które w chwili składania wniosku o umorzenie wynosiły 26.926 zł. W uzasadnieniu podatniczka wskazała, że osiąga niskie dochody, jest w podeszłym wieku (77 lat) i w złym stanie zdrowia. Organ podatkowy ustalił następujące okoliczności: - podatniczka jest emerytką i dysponuje miesięcznym dochodem z emerytury w kwocie 1093 zł netto; - prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z mężem (lat 81), uzyskującym dochód z emerytury w kwocie 1484,80 netto miesięcznie; - nie posiada składników majątkowych w postaci nieruchomości, środków transportu, majątku finansowego, jako jedyny wartościowy składnik majątkowy wyszczególniła sprzęt RTV i AGD o wartości 1200 zł; - nie korzystała ze świadczeń pomocy społecznej; - największe ponoszone przez małżonków koszty utrzymania związane są z chorobą męża, który jest osobą leżącą wymagającą całodobowej opieki; - małżonkowie przez wiele lat prowadzili cukiernię; - w 2004 r. małżonkowie udzielili córce i zięciowi pożyczki w kwocie 100 000 zł, a w 2007 r. darowali córce kwotę 300 000 zł. Organ podatkowy uznał, że umorzenie należności podatkowych podatniczki nie może być zastosowane. Pozytywne rozpatrzenie wniosku byłoby niezasadne i nie do pogodzenia z interesem innych podatników, wobec których organy podatkowe wydały decyzje ustalające wysokość zobowiązania z tytułu nieujawnionych źródeł przychodów. Umorzenie zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę stanowiłoby dla podatniczki potwierdzenie, że nie spotkają ją żadne negatywne konsekwencje niewykazywania przychodów oraz nieuregulowania zobowiązania podatkowego po przeprowadzeniu postępowania podatkowego. Podatniczka złożyła skargę do sądu. Stan prawny Organ podatkowy w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym może umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe oraz odsetki za zwłokę (art. 67a § 1 pkt 3 OrdPU). Stanowisko WSA w Łodzi Sąd oddalił skargę podatniczki. Przypomniał, że przyznanie ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych ma charakter uznaniowy. Z istoty zaś uznania administracyjnego wynika, że organ podatkowy ma swobodę wyboru określonego rozwiązania. Sąd stwierdził, że w związku z trudną sytuacją finansową i zdrowotną podatniczki organy zasadnie uznały, że przesłanka ważnego interesu podatnika została spełniona. Natomiast w odniesieniu do przesłanki interesu publicznego organ zasadnie wskazał, że zobowiązanie podatkowe wnioskodawczyni nie powstało w wyniku nadzwyczajnych, losowych okoliczności niezależnych od sposobu postępowania podatniczki, lecz w wyniku jej działania. Podatniczka posiadała źródła przychodu, których nie ujawniła i nie opodatkowała uzyskanych w ten sposób dochodów, przez co w sposób bezpośredni naruszyła normy zawarte w ustawie. Zatem umorzenie zaległości, która powstała w związku z podejmowaniem przez podatniczkę działań mających na celu ominięcie przepisów prawa podatkowego, pozostawałoby w sprzeczności z konstytucyjną zasadą równości wszystkich obywateli wobec prawa. Tak więc przesłanka interesu publicznego nie została spełniona, a przyznanie skarżącej wnioskowanej ulgi podatkowej stanowiłoby naruszenie zasady sprawiedliwości społecznej i zasady równego traktowania wszystkich podatników. Pozytywne rozpatrzenie wniosku preferowałoby niepłacenie podatków w wysokościach i terminach określonych przepisami prawa. W sprawie występuje ciekawe zderzenie interesu prywatnego (zły stan majątkowy i zdrowotny podatniczki w podeszłym wieku) z interesem publicznym (niepobłażanie uchylaniu się od opodatkowania). Rozwiązanie tego dylematu nie wymaga rozważań ściśle prawnych. Aż korci, by przeprowadzić ankietę społeczną, w której zapytano by, czy wyrok sądu zasługuje na aprobatę. Chyba trudno przewidzieć jej wynik. Łatwiej przewidzieć, jakie mogą być wyroki sądów w podobnych sprawach. Wydaje się, że takie same, jak wyrok powyższy. Z tego wniosek, że podatnicy, wobec których została wydana decyzja wymierzająca podatek z tytułu przychodów z nieujawnionych źródeł, powinni ten podatek zapłacić jak najszybciej, bo raczej nie mogą liczyć na umorzenie zaległości, ani też odsetek od niej. Wyrok WSA w Łodzi z 17.9.2019 r., I SA/Łd 276/19
Sąd oddalił skargę podatniczki uzasadniając, że umorzenie zaległości podatkowej jest nieuzasadnione ze względu na naruszenie zasady równości wobec prawa oraz sprawiedliwości społecznej. Zderzenie interesu prywatnego z interesem publicznym stanowiło kluczowy punkt rozważań.