Rozliczanie mediów a obliczanie limitu zwolnienia z VAT
Rozliczanie mediów pomiędzy wspólnotą mieszkaniową a właścicielami lokali mieszkalnych nie jest transakcją związaną z nieruchomościami, wobec czego nie jest wliczana do limitu sprzedaży jako przesłanki zwolnienia limitowego z VAT. Artykuł omawia spór dotyczący wliczania kwot uzyskiwanych z rozliczania mediów do limitu sprzedaży jako warunku zwolnienia z VAT oraz analizuje stanowiska organu podatkowego i Sądu Apelacyjnego w Warszawie.
Tematyka: Rozliczanie mediów, wspólnota mieszkaniowa, właściciele lokali, zwolnienie z VAT, limit sprzedaży, Sąd Apelacyjny, organ podatkowy
Rozliczanie mediów pomiędzy wspólnotą mieszkaniową a właścicielami lokali mieszkalnych nie jest transakcją związaną z nieruchomościami, wobec czego nie jest wliczana do limitu sprzedaży jako przesłanki zwolnienia limitowego z VAT. Artykuł omawia spór dotyczący wliczania kwot uzyskiwanych z rozliczania mediów do limitu sprzedaży jako warunku zwolnienia z VAT oraz analizuje stanowiska organu podatkowego i Sądu Apelacyjnego w Warszawie.
Rozliczanie mediów pomiędzy wspólnotą mieszkaniową a właścicielami lokali mieszkalnych nie jest transakcją związaną z nieruchomościami, wobec czego nie jest wliczana do limitu sprzedaży jako przesłanki zwolnienia limitowego z VAT. Stan faktyczny Wspólnota mieszkaniowa nabywa w imieniu własnym media (tj. woda, gaz) oraz usługi wywozu odpadów od zewnętrznych dostawców i dokonuje następnie rozliczenia tych mediów i usług na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych. Wspólnota chce korzystać ze zwolnienia limitowego z VAT, wobec czego złożyła wniosek o wydanie interpretacji potwierdzającej jej stanowisko, że kwoty uzyskiwane z tytułu powyższego rozliczania mediów nie powinny być wliczane do rocznego +limitu sprzedaży (200 000 zł) jako warunku zwolnienia z VAT. Organ uznał jednak stanowisko wspólnoty za nieprawidłowe. Stan prawny Zgodnie z art. 113 ust. 1 VATU „zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł.”. Czynności korzystające z przedmiotowego zwolnienia z VAT nie są - co od zasady - wliczane do tego limitu, ale tytułem wyjątku 113 ust. 2 pkt 2 VATU postanawia, że do limitu należy jednak wliczać także czynności zwolnione z VAT, jeśli są związane z nieruchomościami i nie mają charakteru transakcji pomocniczych. A wspólnoty mieszkaniowe korzystają ze zwolnienia z VAT czynności związanych z utrzymaniem lokali mieszkalnych wykorzystywanych wyłącznie na cele mieszkaniowe, za które pobierane są opłaty (§ 3 ust. 1 pkt 10 rozporządzenia z 20.12.2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień, t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 701). Wobec tego, że rozliczanie mediów przez wspólnotę na pewno nie ma charakteru czynności pomocniczych, spór toczy się wokół tego, czy powyższe rozliczanie mediów jest czynnością związaną z nieruchomościami. Organ podatkowy uznał, że jest, nakazując tym samym wspólnocie wliczanie do limitu kwot za media wpłacanych przez właścicieli lokali. Stanowisko WSA w Warszawie Sąd uznał stanowisko organu za niesłuszne, a więc przychylił się do stanowiska spółki. W uzasadnieniu sąd wskazał, że przedmiotem umów, na podstawie których wspólnota nabywa media od dostawców oraz odprowadzanie nieczystości, są właśnie owe media (usługi), a nie nieruchomość, do której są dostarczane. Tak więc, przedmiotem umowy o dostawę wody jest woda, przedmiotem zaś umowy dostawy gazu jest gaz, itp. Nieruchomość jest tylko miejscem tych dostaw. Faktem jest, że dostawa mediów umożliwia korzystanie z nieruchomości i w tym sensie jest związana z nieruchomością, ale jej brak nie ma żadnego wpływu na byt nieruchomości. Innymi słowy, umowy o dostawę mediów nie dotyczą bezpośrednio nieruchomości, która stanowi jedynie miejsce tej dostawy, a umowy te dotyczą rodzaju, ilości, ceny i terminów zapłaty za media (usługi). Zapewnienie dostawy mediów czy odprowadzania ścieków oraz wywozu nieczystości stałych stanowi cel sam w sobie, nie jest elementem żadnej innej czynności wykonywanej przez wspólnotę na rzecz właściciela lokalu. W związku z tym nie można uznać, że odsprzedaż mediów ma jakikolwiek związek z nieruchomością lokalową, w której mieszka odbiorca tych usług. Media zawsze są dostarczane do nieruchomości, ponieważ jest to miejsce ich wykorzystania. Nie można jednak tylko na tej podstawie uznać, że transakcje dotyczące dostarczania ww. mediów są transakcjami związanymi z nieruchomościami. Nie dotyczą bowiem nieruchomości. Sam fakt umieszczenia urządzeń przesyłowych (infrastruktury technicznej) w nieruchomości nie oznacza, że przedmiotem czynności związanych z mediami jest nieruchomość. W przypadku refakturowania mediów są to transakcje dotyczące konkretnych mediów np. wody i ciepła. Zawsze są to te same towary i usługi, które zostały wcześniej sprzedane przez rzeczywistych dostawców wspólnocie mieszkaniowej. Dostawcy tych mediów nie traktują i nie oznaczają ich we własnych ewidencjach jako „transakcje związane z nieruchomościami”. Taka sama klasyfikacja towarów i usług powinna więc obowiązywać kolejnych sprzedawców. Sam fakt pośredniczenia między faktycznym dostawcą a faktycznym odbiorcą nie może zmieniać przedmiotu transakcji. Skoro więc przy zakupie mediów przez wspólnotę nie były to „transakcje związane z nieruchomościami”, to nie mogą być one w ten sposób traktowane przy refakturowaniu, które jest jedynie zwykłym przerzuceniem kosztów związanych z tymi mediami. Pojęcie „transakcji związanych z nieruchomościami” musi odnosić się do przedmiotu czynności. Jeżeli przedmiotem czynności jest nieruchomość (np. najem lub zarządzanie obiektem), wówczas należy ją zakwalifikować jako czynność związaną z nieruchomością. Jeżeli natomiast jedynym „związkiem” z nieruchomością jest umiejscowienie w nieruchomości nośnika dla dostarczanych mediów, nie można uznać, że poprzez owo umiejscowienie mamy do czynienia z transakcjami, których przedmiotem jest nieruchomość. Należy dodać, że powyższy pogląd jest od dawna jednolicie przyjmowany przez sądy administracyjne. Mamy więc do czynienia z nierzadką niestety sytuacją, w której fiskus wyraża i uparcie broni poglądu jednoznacznie sprzecznego z utrwaloną linią orzeczniczą sądów. W uzasadnieniu omawianego wyroku sąd mocno skrytykował taką postawę fiskusa, wskazując konkretne przepisy Ordynacji podatkowej, z którymi jest niezgodna. Do tej krytyki przyłączamy się z pełnym przekonaniem, bo w końcu wszczynanie i prowadzenie całkiem zbędnych, bo z góry przegranych (w świetle orzeczeń sądów) sporów, odbywa się w gruncie rzeczy za nasze pieniądze. Wyrok w Warszawie z 30.10.2019 r., III SA/Wa 494/19
Sąd Apelacyjny w Warszawie uznał, że rozliczanie mediów przez wspólnotę mieszkaniową nie jest czynnością związaną z nieruchomościami, a więc nie powinno być wliczane do limitu sprzedaży jako warunku zwolnienia z VAT. Wyrok ten stanowi istotne wsparcie dla podmiotów dokonujących podobnych rozliczeń i jednoznacznie kwestionuje stanowisko organu podatkowego.