Indywidualny rachunek podatkowy – od 1.1.2020 r.

Tematyka: indywidualny rachunek podatkowy, mikrorachunek, podatki, VAT, CIT, PIT, Ministerstwo Finansów, rozliczenia podatkowe, zmiany podatkowe, Ordynacja podatkowa

Jedną z najistotniejszych zmian podatkowych od 1.01.2020 r. jest wprowadzenie indywidualnego rachunku
do uiszczania zobowiązań podatkowych. Istotną – bo skierowaną do szerokiego kręgu adresatów. Rewolucja
na styku bankowości i podatków trwa w najlepsze – to kolejne rozwiązanie łączące ww. dziedziny, po
chociażby białej liście czy obowiązkowym split payment.
Od początku 2020 r., wpłata PIT (w tym zryczałtowanego), CIT, VAT oraz niepodatkowych należności budżetowych
dokonywana jest na rachunek urzędu skarbowego przy użyciu indywidualnego rachunku podatkowego
identyfikującego podatnika lub płatnika (indywidualny rachunek podatkowy, dalej też mikrorachunek) – zgodnie z art.
61b § 1 ustawy z 29.8.1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.; dalej jako: OrdPU).
Z założenia, ma on ułatwić podatnikom regulowanie zobowiązań podatkowych, nie bacząc m.in. na różne numery
rachunków urzędów skarbowych w zależności od rodzaju podatku czy też zmieniającą się właściwość organów (np.
w razie zmiany miejsca zamieszkania). Tego rodzaju rozwiązanie funkcjonuje od pewnego czasu w przypadku
składek na ZUS i zostało raczej ciepło przyjęte w praktyce.
O czym trzeba pamiętać:
• Mikrorachunek trzeba w pierwszej kolejności wygenerować – można to uczynić na stronie internetowej Ministerstwa
Finansów (przy pomocy swojego identyfikatora NIP lub PESEL) albo w urzędzie skarbowym;
• Wygenerowany mikrorachunek należy więc także zapamiętać (zapisać) – będzie bowiem służył w przyszłych
rozliczeniach podatkowych; to podatnik jest odpowiedzialny za prawidłowe wygenerowanie numeru mikrorachunku
i jego późniejsze stosowanie; inna sprawa, że dostęp do generatora online jest całodobowy i można w każdej chwili
upewnić się co do numeru swojego mikrorachunku;
• Mikrorachunek służy do wpłat VAT, CIT i PIT (w tym zryczałtowanego, lecz już nie płaconego w formie karty
podatkowej);
• Podatki i należności inne niż wskazane wyżej (a więc takie jak np. PCC czy podatek od spadków i darowizn)
wpłacane są na dotychczasowych zasadach, czyli na rachunki podatkowe właściwych urzędów skarbowych;
• Inne wpłaty związane z dochodami rozliczanymi centralnie, należy przekazywać na konta Urzędu Skarbowego
w Nowym Targu (m.in. podatek akcyzowy, podatek od gier, opłata paliwowa, opłaty celne czy też zabezpieczenia
i kaucje). Tu nowy mikrorachunek zatem również się nie przyda;
• Mikrorachunek podatkowy służy tylko do wpłat podatków i należności wskazanych w przepisie. Przepływy
w przeciwnym kierunku, tj. np. nadpłaty czy też nadwyżki podatku naliczonego nad należnym zwracane będą
podatnikowi na jego rachunek zgłoszony w urzędzie skarbowym (rachunek rozliczeniowy lub ROR);
• Numer mikrorachunku pozostaje bez zmian, nawet pomimo różnych okoliczności faktycznych (np. zmiana adresu
zamieszkania, zmiana właściwości urzędu skarbowego, zmiana nazwiska);
• Mikrorachunek podatkowy składa się ze standardowych 26 znaków, wśród których wskazać można liczby
kontrolne, stałe oznaczenia oraz wartości odpowiadające nr NIP lub PESEL; to właśnie po identyfikatorze
podatkowym można upewnić się, czy mikrorachunek jest rzeczywiście poprawny;
• Podmioty nieposiadające NIP ani PESEL (np. oczekujące na ich wydanie), a jednak zobowiązane do uiszczania
zobowiązania PIT, CIT lub VAT mogą skorzystać z mikrorachunku właściwego urzędu skarbowego;
• Dotychczasowe rachunki urzędów skarbowych do wpłat PIT, CIT i VAT stały się nieaktywne;
Ministerstwo Finansów wychwala nowe rozwiązanie, zwracając uwagę m.in. na usprawnienie sposobu rozliczania
wpłacanych kwot, brak konieczności każdorazowego poszukiwania właściwego rachunku czy też zmiany rachunku
związanej ze zmianą właściwości miejscowej (np. w związku z nową siedzibą). Wady rozwiązania? Przy pierwszej
styczności, mikrorachunek może zaskoczyć tych podatników, którzy przyzwyczaili się do rozliczeń z fiskusem od lat
w utrwalony sposób, wpłacając samodzielnie kwotę podatku (lub zaliczek na podatek) na ten sam od lat rachunek
bankowy organu, nie prowadząc działalności gospodarczej (przykładowo, chodzi o podatników uzyskujących
przychody z najmu, opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych). Takie osoby mogły
nie słyszeć o mikrorachunku. Niemniej, przyzwyczają się do niego pewnie równie szybko jak do poprzedniej formy.
Bo do dobrego, łatwo się przyzwyczaić.

Ministerstwo Finansów wychwala nowe rozwiązanie, zwracając uwagę m.in. na usprawnienie sposobu rozliczania wpłacanych kwot, brak konieczności każdorazowego poszukiwania właściwego rachunku czy też zmiany rachunku związanej ze zmianą właściwości miejscowej (np. w związku z nową siedzibą). Wady rozwiązania? Przy pierwszej styczności, mikrorachunek może zaskoczyć tych podatników, którzy przyzwyczaili się do rozliczeń z fiskusem od lat w utrwalony sposób, wpłacając samodzielnie kwotę podatku (lub zaliczek na podatek) na ten sam od lat rachunek bankowy organu, nie prowadząc działalności gospodarczej (przykładowo, chodzi o podatników uzyskujących przychody z najmu, opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych). Takie osoby mogły nie słyszeć o mikrorachunku. Niemniej, przyzwyczają się do niego pewnie równie szybko jak do poprzedniej formy. Bo do dobrego, łatwo się przyzwyczaić.