Parkowanie samochodu poza siedzibą firmy a odliczanie 100% VAT

Spółka prowadząca działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług telekomunikacyjnych wykorzystuje służbowe samochody osobowe do monitorowania sieci i reagowania na incydenty. Część pojazdów może być parkowana poza siedzibą spółki w sytuacjach wyjątkowych, związanych z realizacją obowiązków służbowych pracowników. Spółka złożyła wniosek o interpretację indywidualną w sprawie odliczenia 100% VAT od kosztów eksploatacji tych pojazdów.

Tematyka: samochód służbowy, odliczenie VAT, parkowanie poza siedzibą, interpretacja indywidualna, stanowisko sądu, korzyści dla pracodawcy, podatek dochodowy

Nieuprawnione jest założenie, że zawsze w sytuacji gdy podatnik pozwala pracownikowi parkować
samochód w miejscu zamieszkania i wykorzystywać go w celu dojazdu do i z pracy, to nie można uznać, że
samochód jest wykorzystywany wyłącznie w związku z działalnością gospodarczą podatnika.
Stan faktyczny
Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług planowania, budowy i utrzymania sieci
operatorów telefonii komórkowej. Sieć telefonii komórkowej zamiast miedzianych przewodów składa się z nadajników
(tzw. stacji bazowych, BTS), z których każda pokrywa określony obszar zasięgiem. Umożliwia to bezprzewodowe
prowadzenie rozmów i korzystanie z bezprzewodowego internetu. Dzięki technice przełączania się pomiędzy
stacjami bazowymi możliwe jest kontynuowanie rozmowy podczas przemieszczania się. Gdy sygnał z jednego
nadajnika jest słaby, a w zasięgu jest nadajnik z silniejszym sygnałem (bo jest bliżej), nastąpi automatyczna zmiana
nadajnika i kontynuowanie połączenia. Jednak, żeby tak zdefiniowana sieć mogła działać, a klienci operatorów mogli
bez ograniczeń i zakłóceń z niej korzystać, konieczne jest monitorowanie sieci i natychmiastowe reagowanie
w przypadku awarii czy różnego rodzaju incydentów. Dlatego spółka użytkuje służbowe pojazdy samochodowe,
w tym także samochody osobowe, które zostają wydane do użytkowania pracownikom w celu umożliwienia im
właściwej realizacji obowiązków służbowych. W spółce obowiązuje regulamin używania tych samochodów przez
pracowników wykluczający prawo do ich używania w celach prywatnych. Prowadzona jest też ewidencja przebiegu
pojazdów. Pojazdy są wyposażone w system lokalizacji satelitarnej, zapewniający ewidencjonowanie eksploatacji
służbowych pojazdów samochodowych. Raporty generowane w ww. systemie pozwalają m.in. na dokonanie
rozliczenia tras przejazdów.
Samochody są co do zasady garażowane na terenie siedziby spółki bądź w miejscach prowadzenia działalności
gospodarczej spółki (prowadzenie działalności poprzez wynajęte pomieszczenia oraz miejsca parkingowe na terenie
kraju). Możliwe są jednak sytuacje wyjątkowe, w których dopuszcza się możliwość zaparkowania pojazdu w miejscu
zamieszkania. Dotyczy to przykładowo korzystania z pojazdu w celu rozpoczęcia delegacji wcześnie rano (bez
konieczności przyjazdu do siedziby spółki) lub jej zakończenia późnym wieczorem (przy braku możliwości
wykorzystania samochodu prywatnego lub braku możliwości skorzystania z komunikacji zbiorowej, braku możliwości
zdania samochodu pool menagerowi po godzinach pracy spółki). W powyższym przypadku zaparkowanie pojazdu
w miejscu zamieszkania jest więc uzasadnione koniecznością realizacji zadań służbowych i ze względu na
oszczędność czasową w dotarciu do/z miejsc uczestnictwa w delegacji lub podróży służbowej.
Spółka złożyła wniosek o interpretację indywidualną, pytając, czy pomimo parkowania samochodu w nocy poza
siedzibą firma ma prawo do pełnego odliczenia VAT. Zdaniem spółki ma to prawo, gdyż wykluczona jest możliwość
używania samochodów do prywatnych celów pracowników.
Organ stwierdził jednak, że spółce przysługuje prawo do odliczenia jedynie 50%, gdyż dopuszczenie możliwości
parkowania samochodów służbowych przez pracowników w miejscu ich zamieszkania pracowników stwarza
możliwość wykorzystania tych samochodów do celów prywatnych, a to wyklucza 100% odliczenie VAT.
Spółka zaskarżyła interpretację do sądu.
Stan prawny
Jeżeli pojazdy samochodowe wykorzystywane są wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, to podatnik
może odliczać 100% podatku naliczonego przy wydatkach na te pojazdy (art. 86a ust. 3 pkt 1 lit a VATU).
Zgodnie z art. 86a ust. 4 pkt 1 VATU samochody osobowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do
działalności gospodarczej podatnika, jeżeli sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza
określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika
dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością
gospodarczą.
Stanowisko WSA w Opolu
Sąd przyznał rację spółce. Nadmienił, że ponieważ sam ustawodawca wskazał jedynie ogólnie na obowiązek
zapewnienia przez podatnika możliwości użycia samochodu służbowego do celów niezwiązanych z działalnością
gospodarczą, tego typu zabezpieczenia można dokonać za pomocą wprowadzonych regulaminów, umów, zarządzeń
wraz z podjęciem dodatkowych działań zabezpieczających ich wykonanie. Działania te muszą być dostosowane do
specyfiki działalności przedsiębiorstwa i sposobu używania pojazdów do celów służbowych.

Organ interpretacyjny przyjął nieuprawnione założenie, że zawsze w sytuacji, gdy podatnik pozwala
pracownikowi parkować samochód w miejscu zamieszkania i wykorzystywać go w celu dojazdu do i z pracy,
to nie można w żaden sposób uznać, że samochód jest wykorzystywany wyłącznie w związku z działalnością
gospodarczą podatnika.
W niniejszej sprawie bardzo zawężone są sytuacje, w których dochodzić ma do parkowania pojazdów poza
wyznaczonym do tego miejscem parkowania. Tak więc sytuacja ta po pierwsze stanowi odstępstwo do
zasadniczej praktyki przyjętej w działalności spółki, a po wtóre dotyczy wyjątkowych zdarzeń, gdy pracownik
o konkretnej godzinie musi stawić się w konkretnym miejscu w celu należytego i skutecznego zrealizowania
obowiązku służbowego lub gdy spotkania przeciągają się do godzin popołudniowych, a pracownicy mają
w takich sytuacjach utrudniony powrót do miejsca zamieszkania. Zdarzają się również i takie sytuacje, że w celu
rozpoczęcia podróży służbowej we wczesnych godzinach porannych pracownik jedzie samochodem służbowym do
miejsca zamieszkania, aby nie było konieczności przyjeżdżania w kolejnym dniu w miejsce prowadzenia działalności
przez spółkę. Podobne sytuacje dotyczą wieczornych powrotów z delegacji służbowych.
Tak więc w realiach niniejszej sprawy spółka ma prawo do odliczania 100% VAT.
Korzystne dla podatników stanowisko było przez sądy zajmowane już wielokrotnie. Za każdym razem sądy
podkreślały jednak konieczność uzasadnienia parkowania poza firmą jakimiś szczególnymi okolicznościami.
W niniejszej sprawie te szczególne okoliczności są silne.
Dodajmy, że omawiana sytuacja ma również znaczenie na gruncie PIT, gdzie powinno się przyjmować, że te same
okoliczności, które umożliwiają pracodawcy odliczanie 100% VAT, powodują, że po stronie pracownika nie powstaje
przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem PIT.
Wyrok WSA w Opolu z 13.12.2019 r., I SA/Op 416/19

Sąd przyznał rację spółce, uzasadniając, że możliwość parkowania samochodów poza siedzibą jest uzasadniona koniecznością realizacji zadań służbowych. W takich sytuacjach spółka ma prawo do odliczenia 100% VAT. Stanowisko to ma również znaczenie dla opodatkowania PIT pracowników korzystających z samochodów służbowych.