Pośredni wpływ dotacji na cenę usług a objęcie jej podatkiem VAT

Wystąpienie pośredniego wpływu dotacji na cenę świadczonych usług to zbyt mało, aby uznać dotację za podlegającą podatkowi VAT. Opodatkowaniu podlega taka dotacja, która stanowi dofinansowanie do konkretnych towarów podlegających sprzedaży lub konkretnych świadczonych usług (dopłata kosztowa), zaś nie podlega opodatkowaniu dotacja będąca dopłatą ogólną do działalności przedsiębiorstwa (dopłata zakupowa).

Tematyka: dotacja, podatek VAT, dotacje cenowe, dopłata kosztowa, dopłata zakupowa, projekt badawczy, Program Operacyjny, rybactwo, szkolenia, doradztwo, hodowla ryb, akwakultura, odpłatność, dotacje OZE

Wystąpienie pośredniego wpływu dotacji na cenę świadczonych usług to zbyt mało, aby uznać dotację za podlegającą podatkowi VAT. Opodatkowaniu podlega taka dotacja, która stanowi dofinansowanie do konkretnych towarów podlegających sprzedaży lub konkretnych świadczonych usług (dopłata kosztowa), zaś nie podlega opodatkowaniu dotacja będąca dopłatą ogólną do działalności przedsiębiorstwa (dopłata zakupowa).

 

Wystąpienie pośredniego wpływu dotacji na cenę świadczonych usług to zbyt mało, aby uznać dotację za
podlegającą podatkowi VAT. Opodatkowaniu podlega taka dotacja, która stanowi dofinansowanie do
konkretnych towarów podlegających sprzedaży lub konkretnych świadczonych usług (dopłata kosztowa),
zaś nie podlega opodatkowaniu dotacja będąca dopłatą ogólną do działalności przedsiębiorstwa (dopłata
zakupowa).
Stan faktyczny
Podatnik jest jednostką naukową, do której zadań statutowych należy m.in. realizacja projektów badawczych,
działalność naukowo-badawcza oraz kształcenie i doskonalenie specjalistów z dziedziny rybactwa, zamierza
zrealizować projekt w ramach Programu Operacyjnego „Rybactwo i Morze". Pomoc na realizację projektu zostanie
przyznana w formie refundacji poniesionych kosztów kwalifikowanych w wysokości do 100% tych kosztów, nie więcej
niż 2.000.000 zł, jako dotacja przyznana przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Rolą podatnika będzie przeprowadzenie szkoleń i warsztatów, a także doradztwo realizowane w miejscu, tj.
bezpośrednio u podmiotów zajmujących się lub planujących rozpocząć działalność w zakresie hodowli ryb oraz
innych organizmów wodnych. Doradztwo będzie realizowane bezpośrednio w miejscu prowadzenia przez dany
podmiot działalności gospodarczej, zaś szkolenia i warsztaty będą przeprowadzane w siedzibie wnioskodawcy lub
w jego placówkach terenowych. Nie jest przewidziane pobieranie opłat od uczestników. Adresatem działań
szkoleniowych i doradczych realizowanych w Projekcie będą wszyscy hodowcy ryb prowadzący działalność na
terenie Polski oraz pracownicy szkół średnich i szkół wyższych prowadzący działalność edukacyjną z zakresu
rybactwa i słuchacze tych szkół.
Z bezpośrednich efektów realizacji projektu skorzystać będzie mogło kilkaset osób. Oprócz tego każdy hodowca ryb,
każdy pracownik zatrudniony w branży rybackiej, każdy pracownik szkoły średniej i szkoły wyższej prowadzący
działalność edukacyjną z zakresu rybactwa oraz słuchacze tych szkół, a także każda osoba zainteresowana
rozpoczęciem działalności dotyczącej chowu i hodowli ryb, mogą skorzystać z realizacji operacji w sposób pośredni,
mając nieograniczony dostęp do całej wiedzy wypracowanej w trakcie realizacji operacji, która będzie umieszczona
na stronie internetowej w postaci instrukcji doradczych oraz materiałów szkoleniowych.
Dofinansowanie ma charakter dotacji „wydatkowej", tj. służy pokryciu faktycznie poniesionych kosztów
kwalifikowanych projektu. Podatnik jest zobowiązany do rozliczenia całości kosztów kwalifikowanych po zakończeniu
realizacji działań przewidzianych w ramach projektu lub w jego trakcie w związku z rozliczeniem otrzymanych
zaliczek.
Podatnik złożył wniosek o wydanie interpretacji podatkowej, pytając, czy powyższą dotację należy włączyć do
podstawy opodatkowania podatkiem VAT. Zdaniem podatnika nie należy.
Organ interpretujący uznał jednak, że dotacja podlega opodatkowaniu, gdyż jest udzielona w celu sfinansowania
konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem - usług szkoleniowych i doradczych.
Stan prawny
Podstawą opodatkowania podatkiem VAT są również dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze
mające „bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika" (art. 29a ust.
1 VATU).
Stanowisko WSA w Olsztynie
Sąd uchylił interpretację, uznając, że powyższa dotacja nie powinna być włączana do podstawy opodatkowania. Sąd
wskazał, że opodatkowaniu podlega taka dotacja, która stanowi dofinansowanie do konkretnych towarów
podlegających sprzedaży lub konkretnych świadczonych usług (dopłata kosztowa). W rozpatrywanej sprawie
sytuacja taka nie występuje. Dotacja otrzymana przez podatnika ma zostać przeznaczona na sfinansowanie realizacji
projektu rozumianego jako przedsięwzięcie zmierzające do osiągnięcia założonego celu, opisanego w umowie
o dofinansowanie. Zatem dotacja nie odnosi się do ceny konkretnego towaru albo usługi. Analizowana dotacja m
charakter ogólny, co wynika z przyjęcia przez skarżącego zobowiązania do realizacji projektu rozumianego jako
swego rodzaju całość obejmującą zadania wymienione w opisie. Przewidziano do wykonania cały ciąg bardzo
różnych działań, które to działania trudno uznać za jedną usługę lub nawet za ciąg wielu usług. Najbardziej istotne
jest jednak to, w jakim celu zostanie przekazana dotacja. Dotacja przeznaczona będzie wyłącznie na realizację
zadania naukowo-badawczego ukierunkowanego na popularyzację i implementację wyników prac naukowych



w obszarze akwakultury i hodowli organizmów wodnych i nie będzie stanowiła dopłaty do ceny ani innego
ekwiwalentu rynkowej ceny usług doradczych lub szkoleniowych. W harmonogramie rzeczowo-finansowym,
w oparciu o który określono kwotę dofinansowania, wymieniono koszty administracyjne, koszty delegacji służbowych,
koszty materiałów biurowych i korzystania z infrastruktury badawczej podatnika, koszty wynagrodzeń pracowników
naukowych odpowiedzialnych za przygotowanie materiałów i realizację szkoleń oraz działań doradczych. Z wniosku
o dofinansowanie wynika, że na potrzeby realizacji projektu nie dokonano wyliczenia wartości czynności
wykonywanych na rzecz uczestników szkoleń i warsztatów, a także podmiotów, na rzecz których przeprowadzone
zostaną czynności doradcze, gdyż nie wymaga tego formuła dofinansowania oparta na zwrocie kosztów
kwalifikowanych projektu jako całości.
Podsumowując, przedmiotowa dotacja nie ma charakteru dopłaty do ceny, lecz stanowi dofinansowanie do ogólnej
działalności podatnika. Trudno byłoby bowiem uznać, przykładowo, dofinansowanie do zakupu drukarki, sprzętu
fotograficznego czy też sprzętów biurowych - za kształtujące w bezpośredni sposób cenę usług doradczych lub
szkoleniowych. Wpływ pośredni jest niewątpliwy, bowiem podatnik dzięki dotacji na zakup ww. sprzętu może swoje
usługi wykonać lepiej, szybciej lub taniej. Jednak wystąpienie pośredniego wpływu dotacji na cenę świadczonych
usług to zbyt mało, aby uznać dotację za podlegającą VAT.
Opodatkowaniu podlega taka dotacja, która stanowi dofinansowanie do konkretnych towarów podlegających
sprzedaży lub konkretnych świadczonych usług (dopłata kosztowa), zaś nie podlega opodatkowaniu dotacja będąca
dopłatą ogólną do działalności przedsiębiorstwa (dopłata zakupowa). Bezpośredni wpływ na cenę występuje
w przypadku tzw. dotacji cenowych, będących dopłatami do ceny, jako przykład których można wskazać refundacje
do ceny leków otrzymywane z NFZ oraz dopłaty do ceny biletów ulgowych lub bezpłatnych w związku ze
świadczonymi usługami przewozu osób.
Sporów dotyczących objęcia dotacji podatkiem VAT jest dużo. Przykładowo, gmina raczej przegrywa spory
z fiskusem dotyczące dotacji na instalacje odnawialnych źródeł energii (OZE) na posesjach mieszkańców gminy,
którzy za te instalacje dzięki dotacji nie płacą albo płacą mniej. W czym można więc widzieć różnicę między dotacją
na OZE a dotacją przedstawianą wyżej? W świetle uzasadnienia wyroku w tym, że dotacja na OZE służy zakupowi
konkretnej infrastruktury instalowanej u ostatecznych beneficjentów projektu, a dotacja w powyższej sprawie służy
pokryciu kosztów ogólnych działalności podatnika, a to, że fragmentem tej działalności są nieodpłatne szkolenia, nie
ma znaczenia, gdyż w formule omawianej dotacji nie ustanowiono obowiązku wiązania wydatków pokrytych z dotacji
z konkretnymi usługami świadczonymi nieodpłatnie.
wyrok WSA w Olsztynie z 30.1.2020 r. I SA/Ol 724/19







 

Sporów dotyczących objęcia dotacji podatkiem VAT jest dużo. Przykładowo, gmina raczej przegrywa spory z fiskusem dotyczące dotacji na instalacje odnawialnych źródeł energii (OZE) na posesjach mieszkańców gminy, którzy za te instalacje dzięki dotacji nie płacą albo płacą mniej. W czym można więc widzieć różnicę między dotacją na OZE a dotacją przedstawianą wyżej? W świetle uzasadnienia wyroku w tym, że dotacja na OZE służy zakupowi konkretn...)