Pokrywanie kosztów zakwaterowania i dojazdu jako przychód pracowników
Pokrycie przez pracodawcę kosztów zakwaterowania oraz przejazdu pracownika, który przydzielony jest do wykonywania pracy w innym państwie, stanowi dla pracownika przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem PIT. Spółka złożyła wniosek o wydanie interpretacji podatkowej w tej sprawie, twierdząc, że nie będzie to stanowiło przychodu podlegającego opodatkowaniu. Jednak organ interpretujący uznał, że pokrycie tych kosztów będzie skutkowało powstaniem opodatkowanego przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń.
Tematyka: koszty zakwaterowania, koszty dojazdu, przychód pracownika, opodatkowanie, interpretacja podatkowa
Pokrycie przez pracodawcę kosztów zakwaterowania oraz przejazdu pracownika, który przydzielony jest do wykonywania pracy w innym państwie, stanowi dla pracownika przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem PIT. Spółka złożyła wniosek o wydanie interpretacji podatkowej w tej sprawie, twierdząc, że nie będzie to stanowiło przychodu podlegającego opodatkowaniu. Jednak organ interpretujący uznał, że pokrycie tych kosztów będzie skutkowało powstaniem opodatkowanego przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń.
Pokrycie przez pracodawcę kosztów zakwaterowania oraz przejazdu pracownika, który przydzielony jest do wykonywania pracy w innym państwie, stanowi dla pracownika przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem PIT. Stan faktyczny Przedmiotem działalności spółki jest naprawa i konserwacja statków i łodzi. Kontrahentami spółki są zarówno podmioty krajowe, jak i zagraniczne, wobec czego roboty są wykonywane i w Polsce, i za granicą. W tym celu spółka, jako pracodawca, deleguje pracowników do wykonania robót we wskazane przez kontrahentów miejsca. Na czas delegowania spółka sporządza aneksy do umowy o pracę zmieniające miejsce pracy pracownika oraz stawkę jego wynagrodzenia. Takie delegowanie nie stanowi więc podróży służbowej, wobec czego pracownikom nie są wypłacane żadne należności z tytułu podróży służbowej. Na czas wykonywania prac spółka zamierza udostępniać pracownikom bezpłatne miejsca noclegowe w hotelach pracowniczych lub wynajętych przez spółkę kwaterach prywatnych. Spółka zamierza również finansować dojazdy pracowników do miejsca wykonywania pracy. Pozostałe wydatki, zarówno na potrzeby prywatne pracowników, jak i ich wyżywienie, będą pokrywali pracownicy we własnym zakresie. Pracownicy nie mogą wybrać standardu miejsca noclegu ani jego odległości od miejsca docelowej pracy. Nie decydują również o środku transportu, jakim będą się przemieszczać do miejsca wykonywania pracy. Spółka złożyła wniosek o wydanie interpretacji podatkowej, pytając, czy pokrycie przez spółkę kosztów zakwaterowania oraz przejazdu pracownika, który przydzielony jest do wykonywania pracy w innym państwie, będzie stanowić dla pracownika przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem PIT? Zdaniem spółki odpowiedź jest przecząca. Organ interpretujący uznał, jednak, że pokrycie przez spółkę kosztów zakwaterowania i przejazdu będzie skutkowało dla pracowników powstaniem opodatkowanego przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń. Stan prawny Za przychody ze stosunku pracy uważa się „wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych" (art. 12 ust. 1 PDOFizU). Stanowisko WSA w Szczecinie Sąd przyznał rację organowi interpretującemu. Wskazał, że w świetle kluczowego w sprawach nieodpłatnych świadczeń otrzymywanych przez pracowników od pracodawców wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 8.7.2014 r. (K 7/13) przychód podatkowy z tytułu nieodpłatnego świadczenia występuje tylko wtedy, gdy: 1) świadczenia zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie); 2) świadczenia zostały spełnione w interesie pracownika (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść; 3) korzyść jest wymierna i przypisywalna indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów). Zdaniem sądu wszystkie trzy przesłanki zostały w niniejszej sprawie spełnione. Ad 1. Zmiana miejsca pracy jest uzgodniona z pracownikiem, gdyż nastąpiła zmiana umowy o pracę na mocy porozumienia stron. Ad. 2. Spółce wiadome jest, który pracownik i ile dni świadczy pracę poza stałym miejscem zamieszkania oraz z jakiego lokalu wynajętego przez spółkę korzysta, jak również znane są okoliczności korzystania przez konkretnego pracownika ze środków transportu. Ad. 3. Z samego faktu zamieszkiwania poza stałym miejscem pobytu nie wynika, że pracownik pozostaje cały czas w dyspozycji pracodawcy i że używa lokalu, w którym został zakwaterowany, w celach służbowych. Zakwaterowanie pracowników w miejscu wykonywania pracy nie jest związane z samym procesem pracy, jak ma to miejsce np. w przypadku przygotowania stanowiska pracy wraz z urządzeniami, narzędziami i materiałami. Udostępniona kwatera (lokal) nie jest „narzędziem" pracy, którego koszty obciążałyby pracodawcę, ale służy realizacji pozapracowniczych potrzeb życiowych (socjalnych). O ile zatem pracodawca jest organizatorem pracy i ma zapewnić warunki techniczno-organizacyjne wykonywania pracy, to obowiązek ten nie rozciąga się na zapewnienie pracownikowi noclegu. Zasadą powinno być, że pracownik za swoją pracę otrzymuje wynagrodzenie (świadczenie pieniężne), a nieodpłatne świadczenia stanowią wyjątek od tej zasady, uzasadniony między innymi względami praktycznymi. W przypadku pracy wymuszającej czasowe zamieszkanie pracownika poza jego centrum życiowym względy takie nie zachodzą. To wynagrodzenie powinno być tak ustalone, aby uwzględniało taki życiowo uciążliwy charakter pracy. Przyjęcie od pracodawcy nieodpłatnego zakwaterowania leży w interesie pracownika, gdyż uzyskuje on w ten sposób wymierną korzyść (przysporzenie majątkowe) w postaci uniknięcia kosztów, które musiałby ponieść, skoro zdecydował się na zmianę miejsca pracy. W sprawie kluczowe znaczenie miała przesłanka z pkt 3, wobec czego sąd poświęcił jej najwięcej uwagi. Należy zdawać sobie sprawę z tego, że mniej więcej od trzech lat rozbieżne dotychczas w przedstawianej kwestii orzecznictwo sądów administracyjnych zaczyna kształtować się na niekorzyść podatników, czego przykładem jest omawiane orzeczenie. Obecnie, a więc w 2020 r., można już mówić o dominującym, o ile nie wręcz jednolitym stanowisku, że pokrycie kosztów noclegu i dojazdu stanowi nieodpłatne świadczenie podlegające opodatkowaniu. Szanse na przeforsowanie przeciwnego poglądu są więc nader znikome., wobec czego niebezpiecznie byłoby się przy nim upierać. wyrok WSA w Szczecinie z 4.3. 2020 r. I SA/Sz 867/19
Obecnie dominujące stanowisko sądów administracyjnych wskazuje, że pokrycie kosztów noclegu i dojazdu stanowi nieodpłatne świadczenie podlegające opodatkowaniu. Szanse na przeciwny pogląd są nader znikome, dlatego ważne jest dostosowanie się do obowiązującej interpretacji podatkowej.