Zapłata wekslem własnym a koszty finansowania dłużnego
Nie można twierdzić, że zapłata wekslem własnym nie stanowi finansowania dłużnego zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych. Spółka zwróciła się do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej zapłaty wekslem za zakupiony towar. Dyrektor KIS uznał, że weksel własny stanowi formę finansowania działalności, gdyż jest wręczany w miejsce świadczenia pieniężnego. Spółka zaskarżyła interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.
Tematyka: zapłata wekslem, weksel własny, finansowanie dłużne, interpretacja indywidualna, Dyrektor KIS, Wojewódzki Sąd Administracyjny, PDOPrU, koszty finansowania dłużnego, dyrektywa ATAD, formy zadłużenia, ekwiwalent, Duszan Wolczyński, senior associate
Nie można twierdzić, że zapłata wekslem własnym nie stanowi finansowania dłużnego zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych. Spółka zwróciła się do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej zapłaty wekslem za zakupiony towar. Dyrektor KIS uznał, że weksel własny stanowi formę finansowania działalności, gdyż jest wręczany w miejsce świadczenia pieniężnego. Spółka zaskarżyła interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.
Nie można twierdzić, że zapłata wekslem własnym stanowi finansowanie dłużne, o którym mowa w art. 15c ust. 12 PDOPrU. W omawianym przypadku nie dochodzi bowiem do uzyskania od innych podmiotów środków finansowych i skorzystania z nich. Komentowany wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Spółka”) wystąpiła do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „Dyrektor KIS”) z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej. We wniosku wskazała, że w związku z nabyciem przez nią towarów planuje dokonać zapłaty na rzecz kontrahentów poprzez wręczenie weksla własnego. Na tle powyższego stanu faktycznego, Spółka zwróciła się z pytaniem do Dyrektora KIS, czy zapłata wekslem własnym za zakupiony towar może zostać uznana za finansowanie dłużne, w rozumieniu art. 15c i art. 15ca ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 865 ze zm., dalej PDOPrU), a w konsekwencji, czy organ będzie miał podstawy do określenia z tego powodu dochodu lub straty Spółki w innej wysokości niż zadeklarowana. Spółka stanęła na stanowisku, że zapłata wekslem własnym za towar nie stanowi finansowania dłużnego w rozumieniu powyższych przepisów, gdyż wyemitowanie weksla łączyć się będzie z otrzymaniem towarów od kontrahentów. Stanowi on zatem formę zapłaty ceny. W zamian za weksel Spółka nie otrzyma natomiast jakichkolwiek środków finansowych. W szczególności wręczenie weksla własnego nie może zostać uznane za udzielenie pożyczki. Dyrektor KIS uznał stanowisko Spółki za nieprawidłowe i stwierdził, że poprzez finansowanie dłużne rozumieć należy wszelkie formy zadłużenia, uzyskanie środków finansowych od innych podmiotów oraz korzystanie ze środków finansowych pochodzących z obcych źródeł finansowania. Zdaniem Dyrektora KIS weksel własny stanowi formę finansowania działalności, gdyż jest on wręczany w miejsce świadczenia pieniężnego należnego za towar. Jednocześnie, wręczenie weksla nie jest spełnieniem świadczenia (czyli zapłatą), gdyż zapłata taka następuje dopiero w chwili realizacji weksla (jego wykupu). Ponadto, zdaniem Dyrektora KIS, pojęcie finansowania dłużnego, o którym mowa w art. 15c PDOPrU, rozumieć należy zgodnie z art. 2 pkt 1 dyrektywy ATAD. Spółka zaskarżyła interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (dalej: „WSA”), który uznał skargę Spółki zasadną. Zdaniem WSA, dokonując wykładni art. 15c ust. 12 PDOPrU, wprowadzającego definicję finansowania dłużnego, z jednej strony trzeba mieć na względzie, aby pozostawała ona w zgodzie z prawem wspólnotowym (w szczególności z art. 2 ust. 1 dyrektywy ATAD), z drugiej natomiast należy pamiętać, że rezultat takiej wykładni nie powinien pozostawać w sprzeczności z wykładnią językową. WSA wskazał, że zgodnie z art. 15c ust. 12 PDOPrU, istotą kosztów finansowania dłużnego jest to, że należą do niego wszelkie koszty związane z uzyskaniem od innych podmiotów środków finansowych oraz koszty związane z korzystaniem z tych środków. Zdaniem WSA, co prawda art. 15c ust. 12 PDOPrU jest w założeniu implementacją art. 2 pkt. 1 dyrektywy ATAD, niemniej definicje wprowadzone przez przepisy obu powyższych aktów prawnych różnią się. Art. 15c ust. 12 PDOPrU pomija fragment dyrektywy ATAD, który za finansowanie zewnętrzne uznaje także „wydatki z tytułu odsetek od wszelkich form zadłużania (…) i wydatki poniesione w związku z pozyskaniem finansowania”. Powyższe prowadzi zdaniem WSA do wniosku, że definicja zawarta w art. 15c ust. 12 PDOPrU jest węższa od odpowiednika znajdującego się w dyrektywie ATAD – zgodnie bowiem z treścią dyrektywy, finansowanie zewnętrzne nie musi wiązać się z pozyskiwaniem środków finansowych i korzystaniem z nich (czego wymaga polska ustawa). Przykładem finansowania zewnętrznego, które nie polega na uzyskaniu środków pieniężnych jest np. uzyskanie kredytu kupieckiego lub – co ma miejsce w niniejszej sprawie - zapłata wekslem. Skoro zatem Spółka nie otrzymała żadnych środków finansowych od kontrahentów, a jedynie zapłaciła wekslem własnym za towar, to weksel taki nie stanowi finansowania dłużnego, o którym mowa w art. 15c ust. 12 PDOPrU. Należy zgodzić się z WSA, który w komentowanym wyroku wskazał, że zapłata wekslem własnym nie stanowi finansowania dłużnego w rozumieniu art. 15c ust. 12 PDOPrU. Osią sporu było w niniejszej sprawie rozumienie pojęcia „koszty finansowania dłużnego”. Problem zasadniczo sprowadza się do tego, czy za finansowanie takie mogą być uznane takie formy zadłużania, które nie polegają na uzyskaniu środków pieniężnych. Aby rozstrzygnąć ten problem, należy przyjrzeć się konstrukcji definicji kosztów finansowania dłużnego, zawartej w art. 15c ust. 12 PDOPrU oraz definicji kosztów finansowania zewnętrznego wprowadzonej w art. 2 pkt 1 dyrektywy ATAD. Definicja zawarta w art. 15c ust. 12 PDOPrU stanowi, że przez koszty finansowania dłużnego rozumie się wszelkiego rodzaju koszty związane z uzyskaniem od innych podmiotów środków finansowych i z korzystaniem z tych środków. Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 1 dyrektywy ATAD, koszty finansowania zewnętrznego to wydatki z tytułu odsetek od wszystkich form zadłużenia, inne koszty ekonomicznie równoważne odsetkom i wydatki poniesione w związku z pozyskiwaniem finansowania. Porównanie treści obu tych przepisów prowadzi do wniosku, że dyrektywa ATAD pod pojęciem finansowania zewnętrznego rozumie wszystkie formy zadłużenia oraz pozyskiwanie finansowania. Natomiast PDOPrU poprzez finansowanie dłużne rozumie jedynie uzyskanie i korzystanie ze środków finansowych. Istnieją zatem takie formy finansowania zewnętrznego (zadłużania się), które nie będą stanowić finansowania dłużnego (uzyskiwania i korzystania ze środków finansowych). Niewątpliwie, zapłata za towar wekslem własnym wiąże się z jakąś formą zadłużenia - zapłata w takiej sytuacji następuje bowiem dopiero w chwili wykupu weksla. Niemniej, ekwiwalentem jego wydania jest otrzymany towar, a nie środki finansowe. Tym samym, nie może on zostać uznany za formę finansowania dłużnego, którego koszty są limitowane na gruncie art. 15c ust. 12 PDOPrU. Opracowanie i komentarz: Duszan Wolczyński, senior associate WSA w Warszawie z 21.8.2019 r., III SA/Wa 2774/18
Komentowany wyrok wskazał, że zapłata wekslem własnym nie stanowi finansowania dłużnego zgodnie z ustawą PDOPrU. WSA podkreślił różnice między definicją finansowania dłużnego a zewnętrznego. Stanowisko Sądu było zgodne z argumentacją Spółki, która twierdziła, że weksel własny nie jest formą finansowania dłużnego. Rozważania dotyczyły konstrukcji definicji kosztów finansowania dłużnego oraz zewnętrznego.