Zasady doręczania dokumentów za pośrednictwem platformy ePUAP

Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, iż zasady doręczania dokumentów za pośrednictwem platformy ePUAP zostały określone przez ustawodawcę. Liczenie terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego odbywa się według dni, a nie według godzin. Kluczową datą jest data na urzędowym poświadczeniu doręczenia, a nie godzina.

Tematyka: Zasady doręczania dokumentów, platforma ePUAP, NSA, termin wniesienia skargi, urzędowe poświadczenie doręczenia

Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, iż zasady doręczania dokumentów za pośrednictwem platformy
ePUAP zostały określone przez ustawodawcę. NSA stanął na stanowisku, zgodnie z którym liczenie terminu
do wniesienia skargi do sądu administracyjnego odbywa się według dni, a nie według godzin. Zatem to data
na urzędowym poświadczeniu doręczenia jest kluczowa w kwestii liczenia terminu, a nie godzina
(postanowienie NSA z 2.6.2020 r., II FZ 216/20).
Stan faktyczny
Przedmiotem kontroli NSA w rozpatrywanej sprawie było zażalenie Sp. z o.o. (dalej: Skarżąca) na postanowienie
Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z 18.2.2020 r. w przedmiocie odrzucenia skargi
na decyzję organu - Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Zielonej Górze z 22.3.2019 r. w przedmiocie podatku
dochodowego od osób prawnych za 2015 r.
Zażalenie na postanowienie WSA
Skarżąca wniosła zażalenie na ww. postanowienie WSA w Gorzowie Wielkopolskim, w którego treści podniosła, że
sąd I instancji niewłaściwie określił termin doręczenia pełnomocnikowi Skarżącej decyzji Dyrektora Izby Administracji
Skarbowej w Zielonej Górze jako 25.3.2019 r., podczas gdy pełnomocnik Skarżącej pozyskał dostęp do zaskarżonej
decyzji za pośrednictwem skrzynki ePUAP dopiero 27.3.2019 r. Zatem - zgodnie ze stanowiskiem zaprezentowanym
przez Skarżącą - dopiero od tego dnia winien być liczony trzydziestodniowy termin do wniesienia skargi do sądu
administracyjnego.
Ponowne rozpoznanie sprawy
Postanowieniem z 10.9.2019 r. (II FZ 483/19) NSA uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę do
ponownego rozpoznania sądowi I instancji. W ocenie NSA w rozstrzygnięciu WSA w Gorzowie Wielkopolskim
zabrakło odniesienia się do tego, czy doręczenie decyzji w rozpoznawanej sprawie może zostać uznane za
skuteczne w świetle regulacji art. 152 § 3 ustawy z 29.8.1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j.: Dz.U. z 2019 r. poz. 900
ze zm., dalej: OrdPU).
WSA w Gorzowie Wielkopolskim ponownie rozpoznając sprawę uznał, że skarga została wniesiona z uchybieniem
terminu, dlatego podlegała odrzuceniu. Sąd ten stwierdził, że wraz z wygenerowaniem urzędowego poświadczenia
doręczenia doszło do skutecznego doręczenia pełnomocnikowi Skarżącej przedmiotowej decyzji w trybie art. 152a §
1 OrdPU w dniu 25.3.2019 r. Zatem, w ocenie WSA w Gorzowie Wielkopolskim, skargę wniesioną 25.4.2019 r.
(zgodnie z datą stempla pocztowego na kopercie) uznać należało za spóźnioną i jako taką - odrzucić.
Skuteczne doręczenie pisma za pomocą środków komunikacji elektronicznej
Nie zgadzając się z powyższym rozstrzygnięciem, Skarżąca złożyła zażalenie, zarzucając naruszenie art. 58 § 1 pkt
2, art. 83 oraz art. 197 § 2 w zw. z art. 190 zd. 1 ustawy z 30.8.2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi (t.j.: Dz.U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm., dalej: PostAdmU) przez ich niewłaściwe zastosowanie,
które doprowadziło WSA do błędnego przyjęcia, że skarga podlegała odrzuceniu, albowiem Skarżąca nie uchybiła
terminowi do złożenia skargi, w sytuacji gdy w sprawie wystąpiły problemy techniczne w zakresie odbioru pisma za
pomocą środków komunikacji elektronicznej oraz gdy urzędowe poświadczenie doręczenia nie spełnia wymagań
stawianych tego rodzaju dokumentom przez przepisy prawa (mianowiecie nie zawiera wskazania konkretnie godziny
doręczenia obok daty na urzędowym poświadczeniu doręczenia).
Zasady doręczania dokumentów drogą elektroniczną
NSA zwrócił uwagę, iż zgodnie z art. 152 § 3 OrdPU, w przypadku doręczenia pisma za pomocą środków
komunikacji elektronicznej doręczenie jest skuteczne, jeżeli adresat potwierdzi odbiór pisma w sposób, o którym
mowa w art. 152a § 1 pkt 3 OrdPU, tzn. poprzez podpisanie urzędowego poświadczenia odbioru. Zasady wymiany
informacji, w tym doręczania dokumentów drogą elektroniczną za pośrednictwem platformy ePUAP, określają
przepisy ustawy z 17.2.2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (t.j.: Dz.U.
z 2020 r. poz. 346 ze zm., dalej: InformPodPublU) oraz rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 14.9.2011 r.
w sprawie sporządzania i doręczania dokumentów elektronicznych oraz udostępniania formularzy, wzorów i kopii
dokumentów elektronicznych (t.j.: Dz.U. z 2018 r. poz. 180 ze zm., dalej: DokElR), wydanego w wykonaniu delegacji
zawartej w art. 16 ust. 3 InformPodPublU. Przepisy tych aktów prawnych regulują szczegółowe kwestie związane
m.in. z wymogami urzędowego poświadczenia odbioru, a także wytworzenia urzędowego poświadczenia doręczenia
(UPD). Zgodnie z § 14 DokElR, urzędowe poświadczenie doręczenia jest udostępniane przez system

informatyczny podmiotu publicznego w celu umożliwienia podpisania tego poświadczenia przez adresata
dokumentu elektronicznego i zawiera:
1. pełną nazwę podmiotu publicznego, który doręcza dokument elektroniczny;
2. pełną nazwę podmiotu, któremu podmiot publiczny doręcza dokument elektroniczny;
3. oznaczenie sprawy;
4. jednoznaczne oznaczenie pisma, którego dotyczy;
5. w przypadku podpisania poświadczenia doręczenia — datę i czas podpisania rozumiane jako data i czas
doręczenia dokumentu elektronicznego.
NSA stanął na stanowisku, zgodnie z którym w niniejszej sprawie nie sposób zgodzić się z twierdzeniami
pełnomocnika Skarżącej, że doszło do naruszenia przepisów prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi
wymienionych w zażaleniu.
W pierwszej kolejności NSA wskazał, że WSA zrealizował wytyczne NSA w zakresie wskazania konkretnie godziny
obok daty na urzędowym poświadczeniu doręczenia oraz oceny skuteczności doręczenia decyzji. Sąd I instancji,
realizując wskazania NSA, zarządzeniem z 26.9.2019 r. wezwał Dyrektora Izby Administracji Skarbowej m.in do
wykazania daty i godziny udostępnienia przez system teleinformatyczny adresatowi do pobrania doręczanego
dokumentu elektronicznego (zaskarżonej decyzji) wraz z podpisanym przez niego poświadczeniem doręczenia.
Organ zwrócił się natomiast do Ministerstwa Cyfryzacji o udzielenie informacji w ww. zakresie. Zgodnie
z odpowiedzią i danymi udostępnionymi przez Wydział Utrzymania Systemów Departamentu Systemów
Państwowych Ministerstwa Cyfryzacji urzędowe poświadczenie doręczenia zostało dostarczone do adresata
22.3.2019 r. o godz. 20:21; użytkownik odebrał, odczytał i podpisał urzędowe poświadczenie doręczenia 25.3.2019 r.
o godz. 9:39; dokument z decyzją wpłynął na skrytkę adresata 25.3.2019 r. o godz. 9:39 i był możliwy do odczytania
oraz pobrania; adresat odczytał pismo 27.3.2019 r. o godz. 9:31 a następnie je pobrał.
Ponadto WSA zwrócił się do Centrum Pomocy Użytkowników ePUAP Centralnego Ośrodka Informatyki o udzielenie
informacji, czy w dniach od 25 do 27.3.2019 r. wystąpiły problemy techniczne związane z funkcjonowaniem platformy
ePUAP. Jednocześnie zwrócono się z zapytaniem, czy możliwe jest wygenerowanie urzędowego poświadczenia
doręczenia korespondencji w dacie innej aniżeli data i godzina podpisania przez adresata poświadczenia odbioru.
Z informacji zwrotnej wynika, że data odbioru pisma widoczna na urzędowym poświadczeniu doręczenia (25.3.2019
r.) wskazuje na datę odebrania i podpisania urzędowego poświadczenia doręczenia przez adresata, po czym na
skrytkę wpływa docelowy dokument. Data 25.3.2019 r. informuje nadawcę, że w tym dniu użytkownik podpisał
urzędowe poświadczenie doręczenia i po chwili na jego skrzynkę wpłynął dokument, który był możliwy do odczytania.
Z informacji wynika również, że możliwym jest jak twierdzi pełnomocnik Skarżącej, że pismo (decyzja) zostało
odczytane 27.3.2019 r., jednak było ono już dostępne na skrzynce użytkownika w dniu 25.3.2019 r. Ponadto
wyjaśniono, że we wskazanych dniach nie odbywały się planowane ani nieplanowane niedostępności platformy
ePUAP.
Zdaniem NSA, sąd I instancji w pełni zrealizował zalecenia z postanowienia NSA z 10.9.2019 r. W szczególności
WSA w Gorzowie Wielkopolskim zbadał skuteczność doręczenia zaskarżonej decyzji w świetle art. 152 § 3 OrdPU.
Sąd ten słusznie uznał, że pełnomocnik Skarżącej potwierdził odbiór pisma poprzez podpisanie urzędowego
poświadczenia odbioru 25.3.2019 r. Należy stwierdzić, że pomimo tego, że na samym urzędowym poświadczeniu
doręczenia zaskarżonej decyzji, znajdującym się w aktach sprawy, widnieje data 25.3.2019 r. bez wskazania godziny
(art. 3 pkt 20 lit. c InformPodPublU), to WSA ponad wszelką wątpliwość wyjaśnił, że dokładną datą i godziną
udostępnienia zaskarżonej decyzji do pobrania był 25.3.2019 r. godz. 9:39. Ponadto wskazać należy, że liczenie
terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego odbywa się według dni a nie godzin, zatem to data
na urzędowym poświadczeniu doręczenia jest kluczowa w kwestii liczenia terminu, a nie godzina.
Mając powyższe na uwadze sąd I instancji słusznie odrzucił skargę z uwagi na przekroczenie terminu do jej
wniesienia.W tym stanie sprawy NSA, na podstawie art. 184 PostAdmU w zw. z art. 197 § 2 PostAdmU, orzekł jak
w sentencji, tj. oddalił zażalenie.

Komentarz
Analizowane postanowienie NSA dotyczy zasad wymiany informacji, w tym doręczania dokumentów drogą
elektroniczną za pośrednictwem platformy ePUAP. W postanowieniu tym NSA podkreślił, iż reguły takich doręczeń
zostały określone w przepisach prawa powszechnie obowiązującego, zgodnie z którymi doręczanie pisma za pomocą
środków komunikacji elektronicznej następuje dwuetapowo. W pierwszym etapie w celu doręczenia pisma w postaci
dokumentu elektronicznego organ przesyła na adres elektroniczny strony postępowania zawiadomienie zawierające
określone informacje. Natomiast kolejny - drugi etap doręczenia pisma - to jego pobranie przez adresata z adresu
elektronicznego wskazanego przez organ i podpisanie przez adresata urzędowego poświadczenia odbioru.
W dotychczasowym orzecznictwie NSA wskazuje się, że w przypadku dokonywanych doręczeń elektronicznych,

organ z wyprzedzeniem jest w stanie precyzyjnie określić daty tych doręczeń (wyrok NSA z 10.10.2019 r., II FSK
3493/17,
), co miało miejsce także w sprawie zakończonej niniejszym postanowieniem NSA.

Postanowienie NSA z 2.6.2020 r., II FZ 216/20

NSA stanął na stanowisku, że sąd I instancji w pełni zrealizował zalecenia z postanowienia NSA z 10.9.2019 r. Skuteczność doręczenia decyzji została potwierdzona przez pełnomocnika Skarżącej. Sąd słusznie odrzucił skargę z uwagi na przekroczenie terminu do jej wniesienia.