Zezłomowanie pojazdu a podatek od środków transportowych
Dopóki podatnik nie spełni formalności związanych z zezłomowaniem i wyrejestrowaniem pojazdu, ciąży na nim obowiązek podatkowy w podatku od środków transportowych. Artykuł omawia przypadki, w których nierozliczony podatek od środków transportowych dotyczy pojazdów, które zostały zezłomowane, jednak formalności nie zostały dopełnione. Przedstawiono także interpretację sądów oraz organów podatkowych w kontekście obowiązku podatkowego od środków transportowych.
Tematyka: podatek od środków transportowych, zezłomowanie pojazdu, formalności podatkowe, obowiązek podatkowy, recykling pojazdów
Dopóki podatnik nie spełni formalności związanych z zezłomowaniem i wyrejestrowaniem pojazdu, ciąży na nim obowiązek podatkowy w podatku od środków transportowych. Artykuł omawia przypadki, w których nierozliczony podatek od środków transportowych dotyczy pojazdów, które zostały zezłomowane, jednak formalności nie zostały dopełnione. Przedstawiono także interpretację sądów oraz organów podatkowych w kontekście obowiązku podatkowego od środków transportowych.
Dopóki podatnik nie spełni formalności związanych z zezłomowaniem i wyrejestrowaniem pojazdu, dopóty ciąży na nim obowiązek podatkowy w podatku od środków transportowych. Także wtedy, gdy pojazd został faktycznie, choć nieformalnie zezłomowany. Stan faktyczny Organ podatkowy wszczął wobec podatnika postępowanie w sprawie podatku od środków transportowych i ustalił następujące okoliczności. Podatnik, będący przedsiębiorcą, nabył od syna następujące środki transportowe: sześć samochodów ciężarowych, jeden ciągnik samobieżny, jedną naczepę i dwie przyczepy. Podatnik nie złożył wymaganej deklaracji podatkowej na te pojazdy, nie rozliczając tym samym podatku od środków transportowych. Organ wydał więc decyzję wymiarową, którą podatnik zaskarżył do sądu, podnosząc, że w latach, których dotyczy decyzja (2015-2017), pojazdy te już nie istniały w rzeczywistości, gdyż zostały zezłomowane. Podatnik nabył te pojazdy od syna w latach 2003-2006 w stanie nienadającym się już do użytku, o czym świadczy chociażby cena, za jaką zostały nabyte - mniej niż 1000 zł w odniesieniu do każdego pojazdu, w związku z czym nabycie tych pojazdów nie podlegało zresztą podatkowi od czynności cywilnoprawnych (PCC). Dlatego też pojazdy nie zostały przerejestrowane z syna na podatnika. Jako dowód podatnik okazał faktury sprzedaży złomu wystawione przezeń w latach 2006 i 2007. Stan prawny Obowiązek podatkowy w zakresie podatku od środków transportowych ciąży na osobach będących właścicielami środków transportowych (art. 9 ust. 1 PodLokU). W przypadku nabycia środka transportowego już wcześniej zarejestrowanego obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu nabycia (art. 9 ust. 4 PodLokU). Obowiązek podatkowy wygasa z końcem miesiąca, w którym środek transportowy został wyrejestrowany lub wydana została decyzja organu rejestrującego o czasowym wycofaniu pojazdu z ruchu (art. 9 ust. 5 PodLokU). Żaden przepis nie uzależnia powstania obowiązku podatkowego ani wysokości podatku od środków transportowych od wartości pojazdu. Stanowisko WSA w Rzeszowie Sąd oddalił skargę podatnika. Przyznając, że nie można pobierać podatku od pojazdu, który nie istnieje, sąd stwierdził jednak, że w niniejszej sprawie podatnik nie udowodnił nieistnienia pojazdów w latach objętych decyzją. Okazane faktury sprzedaży złomu nie wskazują, że sprzedawane były te właśnie pojazdy. Na ich podstawie mógł być sprzedany jakikolwiek złom. Co więcej, obowiązek podatkowy w podatku od środków transportowych wygasa na podstawie formalnego wyrejestrowania pojazdu albo z wydaniem decyzji organu rejestrującego o czasowym wycofaniu pojazdu z ruchu. Żadna z tych okoliczności nie zaistniała w sprawie i sporne pojazdy były w latach objętych decyzjami wpisane do ewidencji pojazdów. Okoliczność nieprzerejestrowania pojazdów na podatnika jest tu nieistotna, gdyż obowiązek podatkowy nie ciąży na osobie, na którą zarejestrowany jest pojazd, lecz na jego właścicielu. Również niska wartość nabytych pojazdów nie przesądza o tym, że powinny być traktowane jako złom. Wartość pojazdu nie jest okolicznością istotną z punktu widzenia podatku od środków transportowych. Stanowisko NSA NSA uznał, że stanowisko organu podatkowego, podzielone przez sąd I instancji, jest trafne. NSA zaaprobował powyższą argumentację WSA, dodając, że formalne złomowanie pojazdów powinno nastąpić poprzez przekazanie pojazdów do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub punkt zbierania pojazdów, a później - na podstawie zaświadczenia o demontażu pojazdu - powinno nastąpić wyrejestrowanie pojazdu. Formalności te wyznaczone są w przepisach o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji. Nie ma wątpliwości, że nie zostały one spełnione w niniejszej sprawie. Sąd przypomniał, że w dotychczasowym orzecznictwie sądów administracyjnych konsekwentnie przyjmuje się, iż faktyczne niekorzystanie z pojazdu ze względu na jego zezłomowanie nie oznacza samo w sobie, że doszło do wygaśnięcia obowiązku podatkowego. Komentarz Niniejsza sprawa powinna być przestrogą dla wszystkich posiadaczy wraków samochodowych należących do kategorii objętych podatkiem od środków transportowych. Formalnościom musi stać się zadość. Ich niespełnienie może potem wywołać sytuację budzącą poczucie niesprawiedliwości: płacenie podatku za pojazd, który już nie istnieje. Do sytuacji tej przyczynia się jednak sam podatnik niedochowujący należytej staranności. Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy nie powinno być więc podważane. Dyskusyjna byłaby natomiast sytuacja, w której podatnik okazałby dokumenty świadczące niepodważalnie o przekazaniu na złom konkretnie wymienionego w nich pojazdu, ale jednak zezłomowanie nie odbyłoby się zgodnie z formalną procedurą recyklingu i do formalnego wyrejestrowania pojazdu nie doszłoby. Czy górę wziąłby fakt nieistnienia (zezłomowania) pojazdu, czy jednak aspekt niedopełnienia formalności? Odpowiedź nie jest oczywista. Oczywiste jest jednak to, że lepiej się na takie dylematy nie narażać, a więc wymagane formalności spełnić. wyrok NSA z 17.4.2020 r., II FSK 3226/19
Niniejsza publikacja stanowi przestrogę dla posiadaczy pojazdów, których formalności związane z zezłomowaniem i wyrejestrowaniem nie zostały spełnione. Brak zakończenia formalnego cyklu recyklingu pojazdu może prowadzić do konieczności opłacania podatku od środka transportowego za pojazd, który nie istnieje. Konieczne jest ścisłe przestrzeganie procedur recyklingu w celu uniknięcia niepotrzebnych kłopotów podatkowych.