Przedawnienie zwrotu nadwyżki podatku naliczonego przeniesionej na następny okres rozliczeniowy

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego jest wyższa od kwoty podatku należnego i zostaje przeniesiona na kolejny okres rozliczeniowy, istnieje ryzyko przedawnienia zwrotu VAT po 5 latach. Przedstawiona publikacja analizuje spór podatnika z organem podatkowym dotyczący przedawnienia korekty deklaracji VAT z lat 2014-2016 oraz interpretację sądu w tej sprawie.

Tematyka: przedawnienie, zwrot nadwyżki podatku, korekta deklaracji, podatek naliczony, podatek należny, organ podatkowy, sąd, termin przedawnienia, VAT

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku
należnego, a podatnik wybrał przeniesienie tej nadwyżki na następny okres, zwrot VAT przedawnia się
z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym minął termin do złożenia deklaracji za ten
okres.
Stan faktyczny
W styczniu 2018 r. spółka złożyła korekty deklaracji VAT-7 za miesiące od stycznia 2014 r. do grudnia 2016 r.,
w których za każdy z tych miesięcy wykazała kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia
na następny miesiąc, a w deklaracji za grudzień 2016 r. - do zwrotu nadwyżki na rachunek bankowy spółki.
W toku postępowania podatkowego organ podatkowy ustalił, że wykazana przez spółkę kwota nadwyżki za grudzień
2016 r. do zwrotu na rachunek bankowy stanowi skumulowaną kwotę podatku naliczonego z okresów od stycznia
2008 r. do listopada 2016 r. W związku z tym organ uznał, że korekta dokonana przez spółkę jest niedopuszczalna
ze względu na to, że nastąpiło już przedawnienie. I tak, nadwyżki podatku naliczonego za okresy:
- od stycznia do grudnia 2014 r., stanowiące skumulowaną kwotę nadwyżek za okresy od stycznia do listopada 2008
r., uległy przedawnieniu z dniem 31.12.2013 r.;
- od stycznia do grudnia 2015 r., stanowiące skumulowaną kwotę nadwyżek za okresy od grudnia 2008 r. do
listopada 2009 r., uległy przedawnieniu z dniem 31.12.2014 r.;
- od stycznia do grudnia 2016 r., stanowiące skumulowaną kwotę nadwyżek za okresy od grudnia 2009 r. do
listopada 2010 r., uległy przedawnieniu z dniem 31.12.2015 r.
W konsekwencji organ wydał decyzje określające niższą kwotę nadwyżki podatku naliczonego niż wskazana
w korektach złożonych przez spółkę.
Spółka zaskarżyła decyzję do sądu, podnosząc, że organ bezzasadnie zastosował instytucję przedawnienia.
Stan prawny
W przypadku gdy kwota podatku naliczonego jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego,
podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na
rachunek bankowy (art. 87 ust. 1 VATU). Wyboru między przeniesieniem nadwyżki na następny okres a zwrotem na
rachunek bankowy dokonuje podatnik w deklaracji VAT.
Zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął
termin płatności podatku (art. 70 § 1 OrdPU).
Stanowisko WSA w Gdańsku
Sąd oddalił skargę spółki. Wskazał, że przedawnienie dotyczy nie tylko zobowiązań podatkowych, ale rozciąga się
także na prawo do zwrotu VAT. Zostało to przesądzone w uchwale NSA z 29.6.2009 r. (I FPS 9/08).
Termin przedawnienia realizacji nadwyżki podatku naliczonego zaczyna biec od końca roku kalendarzowego,
w którym upłynął termin zwrotu podatku, a kończy się z upływem pięciu lat. Dotyczy to zarówno zwrotu
bezpośredniego, polegającego na przekazaniu kwoty nadwyżki na rachunek podatnika, jak i zwrotu pośredniego,
polegającego na przeniesieniu kwoty nadwyżki na następny okres rozliczeniowy. W przypadku zwrotu pośredniego
podatnik rozlicza ten zwrot w deklaracji za dany miesiąc poprzez przeniesienie różnicy do rozliczenia na następny
miesiąc. Terminem zwrotu nadwyżki podatku naliczonego jest zatem moment jej rozliczenia w deklaracji za dany
miesiąc w formie przeniesienia jej do rozliczenia w następnym miesiącu. W konsekwencji, pośredni zwrot VAT
przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin do złożenia deklaracji
z przeniesieniem rozliczenia zwrotu VAT na następny okres. Tak więc przy rozliczeniach za miesiące od stycznia do
listopada roku X bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się od 1 stycznia następnego roku kalendarzowego (X+1).
Natomiast w odniesieniu do grudnia, bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się rok później - od 1 stycznia roku
X+2.
Organ podatkowy prawidłowo zastosował więc instytucję przedawnienia.

Komentarz
Lektura niniejszego wyroku może być przydatna podatnikom, którzy odkładają rozliczenie nadwyżki podatku
naliczonego nad należnym na następne okresy rozliczeniowe, a więc - w terminologii zastosowanej przez sąd -
wybierają pośredni zwrot VAT. Jak widać, prawo do uzyskania zwrotu tego podatku może wygasnąć na skutek
przedawnienia. Trzeba więc uważać, by do tego nie dopuścić, przyjmując wskazanie sądu, że początkiem biegu 5-
letniego terminu przedawnienia jest termin do złożenia deklaracji za dany okres rozliczeniowy.
Widać więc, że przedawnienie to instytucja, która może zadziałać na niekorzyść podatnika. Może tak się zdarzyć
także w odniesieniu do rozliczania straty lub korzystania z ulgi podatkowej.

Wyrok WSA w Gdańsku z 9.6.2020 r., I SA/Gd 1984/19

Rozważając instytucję przedawnienia zwrotu nadwyżki podatku naliczonego, należy zwrócić uwagę na konsekwencje wyboru między przeniesieniem nadwyżki na kolejny okres rozliczeniowy a zwrotem na rachunek bankowy. Publikacja wyjaśnia, jak organ podatkowy i sąd interpretują terminy przedawnienia w kontekście przenoszenia nadwyżki podatku na kolejne okresy rozliczeniowe.