Elektromobilność - świadczenie usług może być dostawą towarów

Tematyka: elektromobilność, VAT, dostawa towarów, świadczenie usług, interpretacja indywidualna, elektromobilność, podatek VAT, SLIM VAT, prawo podatkowe

Skoro spodziewamy się na naszych ulicach już niebawem miliona samochodów elektrycznych, warto
przygotować grunt pod praktykę podatkową związaną z obsługą takich pojazdów. Najnowsza interpretacja
indywidualna Dyrektora KIS dotycząca usług ładowania jest jednak ciekawa także z innych względów.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 VATU, opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie
usług na terytorium kraju. Te podstawowe z punktu widzenia systemu VAT pojęcia dotyczące czynności
opodatkowanych zasadniczo uzupełniają się i są względem siebie wymienne: dostawa towarów nie może być
jednocześnie świadczeniem usług, i vice versa. Zgodnie z art. 8 ust. 1 VATU, świadczeniem usług jest bowiem każde
świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów.
Z tym większą uwagą warto zapoznać się z interpretacją indywidualną Dyrektora KIS z 7.8.2020 r., sygn. 0111-
KDIB3-3.4012.236.2020.2.PK.
Czego dotyczyła sprawa?
Podatnik - wnioskodawca planuje świadczenie usług ektro-mobilności w rozumieniu przepisów ustawy z 11.1.2018 r.
o elektromobilności i paliwach alternatywnych (t.j.: Dz.U. z 2020 r., poz. 908 ze zm., dalej: ElektromobPalAltU).
Ujmując rzecz w skrócie, w ramach prowadzonej działalnosci, umożliwi swoim klientom dostęp do stacji ładowania
pojazdów elektrycznych.
Podatnik nie będzie operatorem stacji ładowania. Skorzysta w tym zakresie ze stacji ładowania zewnętrznego
operatora lub też innego dostawcy usługi e-mobilności. Powyższe oznacza, że proste naładowanie samochodu
elektrycznego na stacji ładowania pojazdów wymaga zaangażowania (i) właściciela punktu ładowania, (ii) operatora,
(iii) dostawcy (lub kilku dostawców) usługi elektromobilności no i samego (iv) nabywcy końcowego. Gdy wspomnimy
jeszcze o tym, że właściciel stacji nabywa energię elektryczną od przedsiębiorstwa energetycznego (najczęściej
innego niż jej producent), robi się całkiem długi łańcuch.
Poza samym dostępem do stacji ładowania, podatnik będzie zapewniał także świadczenia dodatkowe takie jak
korzystanie z infrastruktury stacji ładowania, wyszukiwanie ogólnodostępnych stacji ładowania za pośrednictwem
samochodu czy telefonu komórkowego, korzystanie z aplikacji mobilnej itp.
Sposób kalkulacji ceny za naładowanie pojazdu będzie zależał od rodzaju terminala do ładowania (na prąd stały lub
zmienny), czasu ładowania lub też będzie określony ryczałtowo. Ceny te będą negocjowane przez podatnika
z operatorami, będzie on miał więc wpływ na ich kształtowanie. Z tytułu ww. czynności, podatnik będzie wystawiał na
swoich klientów zbiorcze faktury za dany okres rozliczeniowy.
Dyrektor KIS w wydanej interpretacji uznał, że jakkolwiek podatnik ma zamiar świadczyć usługi elektromobilności
w rozumieniu ElektromobPalAltU, z punktu widzenia VAT będzie dokonywał dostawy towarów w łańcuchu dostaw.
Zgodził się w tym zakresie z poglądem podatnika. Przy okazji potwierdził też kompleksowy charakter świadczenia
oraz brak stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju (ale to temat na osobną historię).

Komentarz
Omawiana interpretacja nie jest zaskakująca o tyle, o ile zgodnie z art. 2 pkt 6 VATU towarami są rzeczy oraz ich
części, a także wszelkie postacie energii. Energia elektryczna jest więc towarem i co do tego praktyka podatkowa nie
ma wątpliwości od zarania dziejów.
Niemniej, powstaje ciekawy dysonans, gdy ta sama czynność nazywana wprost w przepisach „świadczeniem usług”,
na gruncie przepisów podatkowych jest jednak dostawą towarów. Autonomia prawa podatkowego raz jeszcze
zaznacza swoją obecność (co też nie jest niczym nowym).
Interpretacja jest jednak ciekawa także z innego względu. Jako żywo, opisywany problem przypomina bowiem znane
od lat rozterki podmiotów korzystających z kart paliwowych. Tam również dochodzi do wieloetapowej realizacji
świadczenia na rzecz użytkownika pojazdu. Zdarza się jednak, że organy i sądy (w tym TSUE w znanym wyroku
z 15.5.2019 r. w sprawie Vega International, sygn. C-235-18) kwestionują łańcuchowy i towarowy charakter
transakcji, doszukując się aspektu zwolnionych z VAT usług finansowych.
Technologia idzie do przodu, podatkowe problemy a przynajmniej wątpliwości jak widać jednak na tym przykładzie
zostają podobne. Podobna jak w przypadku kart paliwowych jest też argumentacja podatnika przemawiająca za
towarowym modelem.
I wszystko byłoby względnie w porządku, gdyby nie fakt, że Ministerstwo Finansów znów chce delikatnie zamieszać
w kotle. Zgodnie z opublikowanym niedawno projektem tzw. SLIM VAT, MF zamierza usunąć art. 7 ust. 8 VATU,
będący zasadniczo podstawą do przyjęcia towarowego schematu w tego typu sytuacjach. MF nazywa ten przepis

„nadregulacją względem przepisów prawa unijnego” i superfluum (norma zeń płynąca może być wyprowadzona
zdaniem MF z przepisów ogólnych).
Niemniej, tego rodzaju zakusy „porządkowe” z reguły budzą uzasadniony niepokój podatników. Zwłaszcza ci, którzy
korzystali z ochrony interpretacji indywidualnej w zakresie kart paliwowych martwią się, że wraz z uchyleniem art. 7
ust. 8 VATU ochrona ta może zacząć być kontestowana.

0111-KDIB3-3.4012.236.2020.2.PK

Interpretacja dotycząca elektromobilności analizuje relację między dostawą towarów a świadczeniem usług w kontekście ładowania pojazdów elektrycznych. Dyrektor KIS uznał, że mimo planowanych usług elektromobilności, podatnik będzie dokonywał dostaw towarów. Temat ten jest istotny zarówno z perspektywy prawa podatkowego, jak i ewentualnych zmian legislacyjnych, takich jak projekt SLIM VAT. Podatnicy korzystający z interpretacji indywidualnej mogą być zaniepokojeni ewentualnymi zmianami w prawie podatkowym.