Możliwość wydania interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w sprawie MDR

Interpretacja indywidualna przepisów prawa podatkowego w kontekście MDR jest tematem analizy omawianego wyroku. Wnioskodawca zwrócił się o interpretację dotyczącą raportowania schematów podatkowych, jednak Dyrektor KIS odmówił wszczęcia postępowania. Sąd potwierdził decyzję Dyrektora, argumentując koniecznością powiązania interpretacji z odpowiedzialnością podatkową. Zagadnienie interpretacji MDR budzi kontrowersje i ma istotne znaczenie praktyczne.

Tematyka: interpretacja indywidualna, przepisy prawa podatkowego, MDR, raportowanie schematów podatkowych, Dyrektor KIS, odpowiedzialność podatkowa, konsekwencje karno-skarbowe

Interpretacja indywidualna przepisów prawa podatkowego w kontekście MDR jest tematem analizy omawianego wyroku. Wnioskodawca zwrócił się o interpretację dotyczącą raportowania schematów podatkowych, jednak Dyrektor KIS odmówił wszczęcia postępowania. Sąd potwierdził decyzję Dyrektora, argumentując koniecznością powiązania interpretacji z odpowiedzialnością podatkową. Zagadnienie interpretacji MDR budzi kontrowersje i ma istotne znaczenie praktyczne.

 

Przedmiotem interpretacji indywidualnej nie mogą być zarówno przepisy prawa proceduralnego, jak
i przepisy prawa materialnego nieodnoszące się wprost do zobowiązania lub skierowane do organów
podatkowych. Sama definicja przepisów prawa podatkowego zawarta w art. 3 pkt 2 OrdPU nie jest
wystarczająca, aby zakres przedmiotowy wyznaczyć. Oceniając, czy dany przepis prawa podatkowego może
podlegać interpretacji indywidualnej, należy mieć na względzie elementy wynikające z charakteru
omawianych instytucji - w tym właśnie nadające interpretacji funkcję ochronną.
Komentowany wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym: wnioskodawca – wspólnik (komplementariusz)
spółki komandytowej (dalej „Wnioskodawca”) wykonuje zawód doradcy podatkowego, działając w imieniu i na rzecz
spółki. Spółka z kolei świadczy usługi doradztwa podatkowego na rzecz swoich klientów (Wnioskodawca odpowiada
za prowadzone sprawy od strony merytorycznej i organizacyjnej). Wnioskodawca wystąpił do Dyrektora Krajowej
Informacji Skarbowej (dalej „Dyrektor KIS”) z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej z pytaniem czy
w sytuacji, w której spółka, w wyniku działań Wnioskodawcy występuje w roli promotora schematu podatkowego, jest
on zobowiązany we własnym imieniu i na własną rzecz do raportowania takiego schematu podatkowego.
W stosunku do powyższego pytania, Dyrektor KIS w drodze postanowienia odmówił wszczęcia postępowania
w sprawie wydania interpretacji podatkowej wskazując, iż:
• z wnioskiem wystąpił podmiot nieuprawniony – nie jest on podmiotem zainteresowanym w rozumieniu art. 14b § 1
OrdPU,
• przedmiotem interpretacji indywidualnej nie mogą być przepisy prawa procesowego (a takimi – w ocenie Dyrektora
KIS są przepisy z zakresu MDR).
Wnioskodawca zaskarżył ww. postanowienie, jednak Dyrektor KIS nie zmienił swojego poglądu i utrzymał je w mocy,
uznając przy tym, że istotą wydawania interpretacji indywidualnych jest potwierdzenie istnienia lub nieistnienia
uprawnień / obowiązków z obszaru prawa podatkowego. Stwierdził również, powtarzając swoją pierwotną
argumentację, że Wnioskodawca nie jest podatnikiem, płatnikiem, inkasentem ani osobą trzecią, o jakiej mowa w art.
14p OrdPU.
Postanowienie Dyrektora KIS zostało zaskarżone przez Wnioskodawcę do WSA. Sąd nie podzielił stanowiska
Wnioskodawcy. Stwierdził on, że interpretacja indywidualna może dotyczyć (może być wydana) jedynie stanów
faktycznych, które spowodowały lub mogą spowodować powstanie odpowiedzialności podatkowej. WSA w Poznaniu
uznał również, że interpretacje indywidualne w swojej istocie zapewniają podatnikom funkcję ochronną, wynikającą
z OrdPU, a w sytuacji, w której związane byłyby przepisami materialnymi, nie pełniłyby takiej funkcji. Ponadto, sąd
zgodził się również z Dyrektorem KIS w zakresie, w jakim uznał on, że interpretacje podatkowe mogą dotyczyć
wyłącznie obowiązków podatnika, płatnika, inkasenta, osoby trzeciej odpowiedzialnej za zobowiązania podatkowe
oraz osób, u których powstały zaległości podatkowe i związanych z planowanym utworzeniem spółki, oddziału bądź
przedstawicielstwa.

Komentarz
Komentowane orzeczenie ma duże znaczenie praktyczne. Stanowi ono bowiem jedno z pierwszych rozstrzygnięć,
w których sąd zajmuje stanowisko w zakresie możliwości występowania z wnioskami o interpretacje dotyczące
obowiązków na gruncie przepisów o raportowaniu schematów podatkowych (MDR). Należy zaznaczyć, że
w analizowanym orzeczeniu stanowisko to jest niekorzystne dla Wnioskodawcy i nie zapewnia mu interpretacji co do
jego obowiązków MDR w budzącym wątpliwości zakresie.
Przytoczoną argumentację WSA w Poznaniu trudno ocenić pozytywnie. W pierwszej kolejności, warto zwrócić
uwagę, że naruszenie przepisów o raportowaniu schematów podatkowych, w świetle zarówno przepisów OrdPU, jak
i przede wszystkim ustawy z 10.9.1999 r. - Kodeks karny skarbowy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 19 ze zm.) może
generować szerokie konsekwencje karno-skarbowe. Tym samym, trudno zgodzić się komentowanym orzeczeniem,
w zakresie, w jakim wskazuje ono, że zastosowanie się do interpretacji wydanej na podstawie przepisów w zakresie
MDR, nie dawałoby funkcji ochronnej podatnikowi.
Nawet przyjęcie takiej tezy nie powinno skutkować odmową wydania interpretacji indywidualnej. Taka interpretacja
podatkowa spełniałaby bowiem funkcję informacyjną, która również – obok funkcji ochronnej – wynika z istoty
interpretacji indywidualnych. Niezależnie jednak od nazwy pełnionej funkcji (ochronnej lub informacyjnej),
interpretacja podatkowa w zakresie MDR mogłaby chronić podatników przed wysokimi sankcjami karno-skarbowymi.




Z drugiej strony, należy zgodzić się z WSA z Poznaniu w zakresie, w jakim wskazuje on, że przedmiotem interpretacji
powinny podlegać przepisy materialnoprawne. Trzeba jednak zwrócić uwagę, że analiza, czy przepisy MDR mają
charakter procesowy czy materialnoprawny, jest skomplikowana i dyskusyjna. Sąd w analizowanym orzeczeniu
uznał, że mają one charakter procesowy. Do innych wniosków może doprowadzić w szczególności fakt, iż przepisy
MDR umieszczone są w Dziale III OrdPU dotyczącym przepisów materialnoprawnych i zobowiązań podatkowych,
a nie w działach dotyczących przepisów postępowania podatkowego. Ponadto, art. 14b OrdPU nie zawiera
ograniczeń, zgodnie z którymi interpretacji podatkowej mogą podlegać wyłącznie przepisy prawa podatkowego
dotyczące zobowiązań podatkowych. Jednocześnie, w mojej ocenie nie ulega wątpliwości, iż wypełnianie wymogów
MDR jest jednym z istotnych obowiązków podatników jak i innych uczestników życia gospodarczego.
W związku z powyższym, można dojść do wniosku, że przepisy MDR – dotyczące szeroko rozumianych obowiązków
podatników – co do zasady mogą być przedmiotem interpretacji indywidualnej.

Wyrok WSA w Poznaniu z 5.12.2019 r., I SA/Po 825/19







 

Wyrok sądu potwierdzający odmowę interpretacji MDR wzbudza wątpliwości co do ochrony podatników i konsekwencji karno-skarbowych. Analiza charakteru przepisów MDR i ich podległość interpretacji stanowi istotny punkt sporny. Decyzja sądu wskazuje na konieczność uwzględniania przepisów materialnoprawnych przy wydawaniu interpretacji podatkowych.