Zryczałtowany zwrot kosztów podróży komunikacją miejską stanowi przychód

W ocenie NSA zryczałtowany zwrot kosztów podróży komunikacją miejską stanowi przychód ze stosunku pracy, co potwierdził wyrok sądu. Sprawa dotyczyła zatrudnionych gońców, którym koszty podróży miały być zryczałtowane na podstawie liczby przejazdów. Organ interpretacyjny uznał, że zwrot ten będzie stanowił przychód, co było niezgodne z wnioskiem Urzędu. Po odwołaniu sprawa trafiła do NSA, który podtrzymał decyzję o przychodzie ze stosunku pracy, nie uwzględniając argumentacji TK z 2014 r.

Tematyka: NSA, zryczałtowany zwrot kosztów, podróż komunikacją miejską, przychód ze stosunku pracy, wyrok sądu, interpretacja indywidualna, podatek dochodowy, koszty podróży, bilet miesięczny, stanowisko pracy, skarga, WSA Rzeszów, przychód, wyrok TK

W ocenie NSA otrzymywaną przez gońców kwotę należało uznać za wypłatę dokonaną w związku ze
stosunkiem pracy, z uwagi na dosłowne brzmienie tego przepisu i wskazane we wniosku okoliczności
faktyczne (wypłacana kwota miała stanowić wypłatę ryczałtową niezależną od tego, czy te koszty zostały
rzeczywiście poniesione; w sprawie pracownicy nie mieli obowiązku dostarczać wykorzystanych biletów i ta
kwota miała być wypłacana do wysokości limitu, ograniczonego ceną biletu miesięcznego, ale na podstawie
rozliczenia, który wskazywać miało tylko liczbę przejazdów). Z powyższych względów sąd uznał, że w takiej
sytuacji wystąpi świadczenie ze stosunku pracy.
Komentowany wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym: urząd miasta („Urząd”, „Wnioskodawca”) zatrudnia
osoby dostarczające korespondencję urzędową, na stanowisku gońca. Osoby te w ramach obowiązków służbowych
wykonują przejazdy komunikacją miejską. Koszty podróży miały być zwracane w sposób zryczałtowany – na
podstawie oświadczenia wskazującego liczbę przejazdów. Na tej podstawie zwrot następował w wysokości
odpowiadającej ilości przejazdów z oświadczenia przemnożonej przez cenę biletu. Limitem zwrotu miał być koszt
biletu miesięcznego.
W związku z powyższym Urząd wystąpił z wnioskiem o interpretację indywidualną dotyczącą sposobu traktowania
takiego zwrotu w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, wskazując, że w ocenie Urzędu taki zwrot
kosztów nie będzie stanowił przychodu. Jako uzasadnienie tej tezy wskazano, że świadczenie jest jedynie zwrotem
kosztów poniesionych w interesie pracodawcy, zaś samym pracownikom nie przyniesie korzyści w postaci
powiększenia aktywów lub pomniejszenia pasywów, powołując się na stanowisko wyrażone w wyroku TK z 8.7.2014
r., K 7/13.
Organ interpretacyjny odmówił słuszności ocenie Wnioskodawcy, uznając, że świadczenie takie będzie stanowić
przychód ze stosunku pracy, bowiem stanowi świadczenie pieniężne otrzymane od pracodawcy, nie korzystające
z żadnego ze zwolnień.
Z uwagi na skargę Wnioskodawcy, sprawa trafiła do WSA w Rzeszowie, który przychylił się do stanowiska
Wnioskodawcy, wskazując, że świadczenie to jest realizowane w interesie pracodawcy i pomimo iż pracodawca
w myśl kodeksu pracy jest zobowiązany do ponoszenia kosztów związanych z wykonywaniem pracy.
Organ interpretacyjny zaskarżył wyrok I instancji do NSA, który uchylił zaskarżony wyrok i oddalił skargę
Wnioskodawcy, rozstrzygając sprawę co do istoty i uznając, że świadczenie takie będzie stanowiło przychód.
NSA uznał, że wyrok TK z 8.7.2014 r., K 4/13, nie będzie miał zastosowania w niniejszej sprawie, z uwagi na fakt, iż
TK orzekał w sprawie dotyczącej nieodpłatnych świadczeń, natomiast sprawa niniejsza dotyczy świadczenia
pieniężnego. Ponadto NSA podniósł, iż świadczenie to miało mieć charakter zryczałtowany, bowiem osoby
zatrudnione na stanowisku gońca nie miały obowiązku przedstawiania biletów, a z uwagi na to kwota świadczenia
miała być wypłacana niezależnie od poniesienia w danym miesiącu takiego kosztu.

Komentarz
Stanowisko zaprezentowane w komentowanym wyroku, jest zdecydowanie niekorzystne dla podatników, choć
zaprezentowany pogląd nie jest w orzecznictwie nowy. Wydaje się, że wyrok TK z 8.7.2014 r., K 4/13, odwrócił
tendencję w zakresie świadczeń spełnianych w interesie pracodawcy, jednak widać wyraźnie, że w tym zakresie
powraca wykładnia pro fiskalna.
NSA, co prawda, wskazuje, że wyrok TK nie ma w sprawie zastosowania, bowiem dotyczył, świadczeń pieniężnych,
jednak kompletnie pomija argumentację TK, która w komentowanej sprawie miałaby zastosowanie, szczególnie
w zakresie rozumienia przychodu, jako świadczenia w wyniku którego podatnik zostaje w jakiś sposób wzbogacony.
Wobec zaprezentowanego wyroku potencjalnym rozwiązaniem byłoby albo, jak sugeruje NSA wręczanie biletów
pracownikom, albo rozliczanie z każdego konkretnego przejazdu na podstawie zużytych biletów. Rozwiązania te,
wiążą się jednak z wymogiem znacznej obsługi administracyjnej, czego zapewne Wnioskodawca w komentowanej
sprawie chciał uniknąć.
W mojej ocenie rację w tej sprawie przyznać należy sądowi pierwszej instancji, który uznał, że przychód taki, jako
poniesiony w interesie pracodawcy, nie będzie stanowił przychodu, jako poniesiony w interesie pracodawcy.
W orzecznictwie sądów administracyjnych można zauważyć założenie złej wiary u podatników czy płatników, którzy
tak jak na kanwie niniejszej sprawy, jeśli nie zachowują wszystkich starych biletów, to mogą te środki wykorzystać na
co innego.




Opracowanie i komentarz: Michał Zieliński, starszy konsultant
Wyrok NSA z 25.2.2020 r., II FSK 642/18

Komentowany wyrok NSA w sprawie zryczałtowanego zwrotu kosztów podróży komunikacją miejską oznacza, że taki zwrot będzie traktowany jako przychód ze stosunku pracy. Decyzja ta może być uznana za niekorzystną dla podatników, sugerując konieczność rozliczania kosztów podróży na podstawie biletów. Warto zauważyć, że argumentacja TK z 2014 r. nie została uwzględniona przez NSA.