Nie wydaje się interpretacji indywidualnej jeśli istnieje przypuszczenie unikania opodatkowania

Ustawodawca wyłącza konkurencyjność postępowań o wydanie opinii zabezpieczającej i interpretacji podatkowej, jeżeli istnieje przypuszczenie unikania opodatkowania. Naczelny Sąd Administracyjny wyjaśnił, że zdarzenie przyszłe lub stan faktyczny stanowiący element działań mających na celu unikanie opodatkowania może skutkować odmową wydania interpretacji indywidualnej. Przedstawiono stan faktyczny dotyczący wniosku o zaliczenie odpisów amortyzacyjnych do kosztów uzyskania przychodów po przekształceniu spółki z o.o. w spółkę komandytową.

Tematyka: interpretacja indywidualna, unikanie opodatkowania, Naczelny Sąd Administracyjny, wyrok NSA, interpretacja podatkowa

Ustawodawca wyłącza konkurencyjność postępowań o wydanie opinii zabezpieczającej i wydanie
interpretacji, zakazując wydania interpretacji w art. 14b § 5b ustawy z 29.8.1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j.
Dz.U. z 2020 r. poz. 1325; dalej jako: OrdPU) i uchylając ochronę wynikającą z interpretacji, jeżeli zdarzenie
przyszłe lub stan faktyczny przedstawiony przez zainteresowanego stanowi element czynności, o której
mowa w art. 119a OrdPU, czyli mającej na celu unikanie opodatkowania – wyjaśnił Naczelny Sąd
Administracyjny.
Stan faktyczny
A.B. - udziałowiec w spółce z o.o. w związku z planowanym podwyższeniem kapitału zakładowego spółki w drodze
wniesienia aportu, oraz planami przekształcenia w przyszłości spółki z o.o. w spółkę komandytową zwrócił się
o udzielenie interpretacji indywidualnej: czy po przekształceniu sp. z o.o. w sp.k., wnioskodawca będzie miała
prawo (proporcjonalnie do jej udziału w zysku sp.k.) zaliczać do kosztów uzyskania przychodów odpisy
amortyzacyjne od wartości początkowej aktywów w pełnej wysokości, także od tej jej części, która w sp.
z o.o. nie została przekazana na podwyższenie kapitału zakładowego (została przelana na kapitał zapasowy)
i z tego względu w sp. z o.o. podlegała ograniczeniu wynikającemu z art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. d) z 15.2.1992 r.
o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1406; dalej jako: PDOPrU)?
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wystąpił do Ministra Rozwoju i Finansów o opinię dotyczącą ustalenia, czy
w zakresie elementów przedstawionych we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej istnieje uzasadnione
przypuszczenie, że mogą być one przedmiotem decyzji wydanej z zastosowaniem art. 119a OrdPU. Ponieważ
odpowiedź była twierdząca, organ odmówił wszczęcia postępowania w sprawie wniosku o wydanie interpretacji
indywidualnej, a po rozpoznaniu odwołania A.B., utrzymał swoje dotychczasowe stanowisko. Organ wyjaśnił, że
w kontekście art. 14b § 5b i § 5c OrdPU, wystarczającą podstawą do stwierdzenia uzasadnionego przypuszczenia
wydania decyzji z art. 119a OrdPU jest zidentyfikowanie możliwej korzyści podatkowej i podanie elementów
mogących wskazywać na sztuczny charakter czynności.
Stanowisko WSA
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach uchylił zaskarżone postanowienie uznając, że odmowa wydania jest
uzasadniona wówczas, gdy na podstawie danych zawartych we wniosku można przyjąć, iż możliwość wydania
decyzji stwierdzającej unikanie opodatkowania jest oparta na konkretnych informacjach, a nie domysłach czy
wyczuciu organu, względnie całkowitym pominięciu niektórych przesłanek wydania decyzji, o której mowa w art. 119a
OrdPU. W uzasadnieniu wyroku wskazano, że ponieważ art. 119a OrdPU nie stosuje się jeżeli wartość korzyści
podatkowej lub suma korzyści podatkowych osiągniętych przez podmiot z tytułu czynności nie przekracza w okresie
rozliczeniowym 100 tys. zł, organ był zobowiązany do wezwania wnioskodawcy, na podstawie art. 169 § 1 w zw.
z art. 14h OrdPU, o uzupełnienie przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji stanu faktycznego, poprzez
podanie danych pozwalających na ocenę możliwości wydania decyzji, o której mowa w art. 119a OrdPU, także
w kontekście przesłanki wynikającej z art. 119b § 1 pkt 1 OrdPU. Sąd I instancji wyraził też pogląd, że opinia Ministra
Rozwoju i Finansów wydana w trybie art. 14b § 5c OrdPU nie była wiążąca.
Stanowisko NSA
Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok i oddalił skargę. Jak wyjaśniono, warunkiem odmowy
wydania interpretacji indywidualnej w oparciu o postanowienia art. 14b § 5b OrdPU jest przedstawienie przez organ
przekonującej argumentacji, że w odniesieniu do choćby niektórych elementów stanu faktycznego lub zdarzenia
przyszłego opisanych we wniosku o wydanie interpretacji może zaistnieć przesłanka wydania decyzji w oparciu o art.
119a OrdPU. Argumentację tę organ powinien w pierwszej kolejności przedstawić w piśmie kierowanym do ministra
właściwego do spraw finansów publicznych z wnioskiem o wydanie opinii w zakresie, o którym mowa w art.14b § 5b
OrdPU. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że opinia ta ma charakter wiążący dla organu właściwego do
wydania interpretacji. Jeżeli więc minister potwierdzi w niej uzasadnione podejrzenie organu
interpretującego, wówczas nie będzie mógł on wydać interpretacji, zaś opinia negatywna oznacza, że organ
interpretujący nie będzie mógł odmówić wydania interpretacji z powołaniem się na art. 14b § 5b OrdPU.
Możliwość kwestionowania wniosków opinii ministra w postępowaniu zainicjowanym złożeniem wniosku o wydanie
interpretacji, prowadziłaby w istocie do badania przesłanek o których mowa w art. 119a i nast. OrdPU, co jest
zastrzeżone dla odrębnego trybu postępowań: podatkowego i o wydanie opinii zabezpieczającej.

W uzasadnieniu wyroku podkreślono, że organ interpretujący nie ma obowiązku, przed dokonaniem oceny
wniosku pod kątem możliwości wydania do elementów stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego decyzji
na podstawie art. 119a OrdPU, zbadania, czy nie zachodzą przesłanki określone w art. 119b OrdPU,
wyłączające uznanie czynności za dokonaną w celu unikania opodatkowania z uwagi na wartość korzyści.
Specyfika postępowania o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego polega na tym, że organ opiera
się wyłącznie na opisie przedstawionym przez składającego wniosek o wydanie interpretacji, nie bada i nie szuka
potwierdzenia podanych we wniosku okoliczności, nie gromadzi materiału dowodowego. Jedynym możliwym
działaniem organu jest, w sytuacji uznania podanych danych za niewystarczające do zajęcia stanowiska, wezwanie
do uzupełnienia wniosku na podstawie art. 169 § 1 OrdPU. W rezultacie Naczelny Sąd Administracyjny
stwierdził, że organ interpretujący nie tylko nie ma obowiązku, ale także nie jest uprawniony do wzywania
wnioskodawcy do uzupełnienia stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego o informację o ewentualnych
korzyściach finansowych opisanych we wniosku czynności w trybie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h OrdPU.
Wyrok NSA z 20.10.2020 r., II FSK 1655/18

Wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego i Naczelnego Sądu Administracyjnego potwierdzają, że organ interpretujący może odmówić wydania interpretacji w przypadku uzasadnionego przypuszczenia unikania opodatkowania. Specyfika postępowania o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego ogranicza możliwość organu do oparcia decyzji jedynie na opisie wnioskodawcy, bez konieczności zbierania dodatkowych dowodów.