Wydatki zagranicznego zakładu a podatek u źródła

Zagraniczny zakład polskiej firmy ponoszący wydatki związane z działalnością nie musi pobierać podatku u źródła na rzecz polskiego fiskusa. Sprawa ta została rozstrzygnięta na korzyść podatników wskutek wydanej interpretacji ogólnej przez Ministra Finansów. Wyrok WSA w Poznaniu potwierdza ten stan prawny, wskazując, że zagraniczny zakład jest traktowany jako odrębny podmiot gospodarczy, podlegający jurysdykcji podatkowej kraju, w którym działa.

Tematyka: zagraniczny zakład, wydatki, podatek u źródła, interpretacja ogólna, Minister Finansów, wyrok WSA, Poznań, podatnik, jurysdykcja, zagraniczne zakłady, obowiązek podatkowy

Jeżeli zagraniczny zakład polskiej firmy ponosi ze swojego majątku wydatek związany z jego działalnością, to
nie ma obowiązku pobierania jako płatnik podatku u źródła na rzecz polskiego fiskusa.
Stan faktyczny
Polska spółka akcyjna prowadzi działalność polegającą na eksploatacji złóż ropy naftowej i gazu ziemnego, także za
granicą za pomocą spółek-córek oraz zagranicznych zakładów. Zagraniczne zakłady w toku ich działalności
nabywają usługi, od których w Polsce pobierany jest podatek u źródła (np. usługi doradcze, konsultingowe).
Spółka złożyła wniosek o wydanie interpretacji podatkowej, pytając, czy zagraniczny zakład, wypłacając należności
zagranicznym usługodawcom, ma obowiązek pobierać i odprowadzać jako płatnik podatek dochodowy od tych
należności na rzecz polskiego fiskusa? Zdaniem spółki, takiego obowiązku nie ma.
Jednak Dyrektor KIS uznał, że obowiązek ten istnieje. Zdaniem organu, należy uznać, że zagraniczni usługodawcy
uzyskują dochody na terytorium Polski, bo taka jest lokalizacja spółki jako usługobiorcy. Rozliczanie płatności przez
zagraniczny zakład niczego tu nie zmienia.
Spółka zaskarżyła interpretację do sądu.
Stan prawny
Polska firma wypłacająca należności podmiotom zagranicznym (nierezydentom) w odniesieniu do niektórych
rodzajów usług zobowiązana jest pobrać od nich zryczałtowany podatek, nazywany podatkiem u źródła. Lista usług
świadczonych przez nierezydenta a objętych podatkiem u źródła określona jest w art. 21 ust. 1 PDOPrU. Jednakże
nierezydenci podlegają w Polsce obowiązkowi podatkowemu tylko w odniesieniu do dochodów, które osiągają na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 3 ust. 2 PDOPrU), tak więc polska firma nie ma obowiązku pobierania jako
płatnik podatku, jeżeli uzna się, że dochód nierezydenta jest osiągany za granicą.
Kolejny przepis zawiera przykładową listę dochodów, które uznaje się za osiągane na terytorium Polski i jednym
z takich dochodów są należności regulowane przez podmioty mające siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia (art. 3 ust. 3 pkt 5 PDOPrU).
Stanowisko WSA w Poznaniu
Sąd uchylił interpretację, przyznając rację spółce. Wskazał, że przepisy nie regulują wprost sytuacji, gdy wypłaty na
rzecz nierezydenta dokonuje zagraniczny zakład polskiego rezydenta, a nabyte świadczenie jest związane
z działalnością tego zakładu. Należy więc dokonać odpowiedniej wykładni, przyjmując, że zakład, który wykonuje
rzeczywistą działalność gospodarczą za granicą, uważany jest - na podstawie fikcji prawnej - za odrębny podmiot od
tworzącego go macierzystego przedsiębiorstwa. Zakład taki uczestniczy w życiu ekonomicznym drugiego państwa
i powinien podlegać jurysdykcji podatkowej tego drugiego państwa. W konsekwencji, nie można uznać, że należności
wypłacane nierezydentom związane z działalnością zakładu stanowią dla nich przychód osiągany na terytorium
Polski. Nie ma więc podstaw do pobierania podatku u źródła.
Odmiennie należy traktować jedynie sytuację, gdy wydatek z tytułu nabycia świadczenia od nierezydenta nie służy
celom działalności gospodarczej zagranicznego zakładu (nie może być mu przypisany), czyli gdy służy bezpośrednio
samej spółce. Jednak interpretacja nie dotyczyła takiej sytuacji.

Komentarz
Dla rozpatrywanej tu kwestii ważną okolicznością jest wydanie przez Ministra Finansów interpretacji ogólnej
z 15.4.2020 r. SP4.8223.1.2020 (Dz.Urz.MF. poz. 50), w której minister, pod wpływem dotychczasowego
orzecznictwa, przyjął, że „po stronie nierezydenta nie powstaje przychód (...), a polski rezydent ani jego zagraniczny
zakład nie mają obowiązku poboru podatku u źródła, jeżeli zakład prowadzi działalność gospodarczą i do celów tej
działalności nabywa świadczenie, a wydatek z tytułu nabycia tego świadczenia jest ponoszony z majątku zakładu
i stanowi on w ujęciu podatkowym koszt, który powinien być przypisany temu zakładowi.” Zagadnienie można więc
uznać za przesądzone na korzyść podatników.
Tytułem ciekawostki proceduralnej dodajmy, że spółka miała pecha, gdyż zaskarżona interpretacja została wydana
w marcu 2020 r., a więc tuż przed wydaniem interpretacji ogólnej. Spółka musiała więc złożyć skargę do sądu, tyle że
miała wygraną w kieszeni. Obecnie, gdyby ktoś, nie wiedząc o istnieniu powyższej interpretacji ogólnej, złożył
wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, taki sam, jaki złożyła spółka, spotkałaby go odmowa wydania
interpretacji ze względu na istnienie załatwiającej sprawę interpretacji ogólnej.

wyrok WSA w Poznaniu z 28.10.2020 r. I SA/Po 322/20

Wyrok WSA w Poznaniu oraz interpretacja ogólna Ministra Finansów stanowią precedens korzystny dla podatników, zwalniając zagraniczne zakłady polskich firm od obowiązku poboru podatku u źródła. Interpretacja ta wprowadza klarowność w kwestii poboru podatku w przypadku wydatków zagranicznych zakładów. Sytuacja spółki, która zaskarżyła interpretację do sądu, ukazuje istotę rzetelnego analizowania przepisów podatkowych w kontekście korzyści podatników.