Przepisy regulujące raportowanie schematów podatkowych podlegają interpretacji

Obowiązki prawno-podatkowe związane z raportowaniem schematów podatkowych podlegają interpretacji na podstawie Ordynacji podatkowej. Spór dotyczył obowiązku złożenia informacji o schemacie podatkowym przez "G." S.A. oraz możliwości wydania interpretacji indywidualnej. W toku postępowania Sądy Administracyjne rozstrzygnęły, że przepisy regulujące raportowanie schematów podatkowych stanowią regulacje materialnoprawne, podlegające interpretacji przez organy podatkowe, oraz mają istotny wpływ na treść i zakres obowiązków podatkowych.

Tematyka: prawo podatkowe, raportowanie schematów podatkowych, interpretacja indywidualna, obowiązki podatkowe, organy podatkowe, Naczelny Sąd Administracyjny

Obowiązki prawno-podatkowe związane z raportowaniem schematów podatkowych podlegają interpretacji na podstawie Ordynacji podatkowej. Spór dotyczył obowiązku złożenia informacji o schemacie podatkowym przez "G." S.A. oraz możliwości wydania interpretacji indywidualnej. W toku postępowania Sądy Administracyjne rozstrzygnęły, że przepisy regulujące raportowanie schematów podatkowych stanowią regulacje materialnoprawne, podlegające interpretacji przez organy podatkowe, oraz mają istotny wpływ na treść i zakres obowiązków podatkowych.

Obowiązki prawno-podatkowe wynikające z działu III rozdziału 11a ustawy z 29.8.1997 r. Ordynacja
podatkowa (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1325; dalej: OrdPU), tj. związane z tzw. obowiązkiem raportowania
schematów podatkowych, objęte są zakresem postępowania interpretacyjnego na podstawie art. 14b i nast.
OrdPU – stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny.
„G.” S.A. złożyła wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej wskazując, że w 2014 r. zawarła umowę przewozu ze
spółką z siedzibą na Cyprze i powinna, co do zasady, pobrać 10% podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na
terytorium Polski przez spółkę cypryjską przychodów z tytułu należnych opłat za wywóz ładunków i pasażerów
przyjętych do przewozu w portach polskich, jednak umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem
Republiki Cypru w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku
z 4.6.1992 r. (Dz.U. z 1993 r. Nr 117 poz. 523) stanowi inaczej. W związku z powyższym „G.” S.A. powzięła
wątpliwość: czy taka czynność, czyli niepobrania podatku u źródła poprzez skorzystanie ze zwolnienia
przewidzianego w umowie w zakresie unikania podwójnego opodatkowania, w sytuacji gdy spełnione są
ustawowe warunki do zastosowania powyższego zwolnienia, będzie wypełniała znamiona schematu
podatkowego i zrodzi po stronie podatniczki obowiązek złożenia informacji o schemacie podatkowym?
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odmówił wszczęcia postępowania uznając, że organ podatkowy nie jest
uprawniony do wydania interpretacji indywidualnej. Po rozpoznaniu zażalenia podatniczki, organ podtrzymał swoje
stanowisko twierdząc, że przedmiotem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej mogą być tylko przepisy
materialnego prawa podatkowego, odnoszące się wprost do zobowiązania podatkowego. Podatniczka wystąpiła
natomiast o interpretację przepisów regulujących obowiązek informowania o schematach podatkowych, które to
przepisy ani nie dotyczą bezpośrednio kwestii związanych z powstaniem jej obowiązku podatkowego, ani nie mają
wpływu na wysokość jej zobowiązania podatkowego. Akt organu, nawet jeżeli zostałaby mu nadana forma
interpretacji indywidualnej, nie spełniałby funkcji gwarancyjnej, zastosowanie się przez wnioskodawcę do takiego
rozstrzygnięcia nie wywołałoby bowiem żadnych ze skutków ochronnych, o których mowa w art. 14k-14n OrdPodU.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie oddalił skargę podkreślając, że organy podatkowe mogą podejmować
tylko takie działania, w takich formach i w takim zakresie, w jakim zostały upoważnione przez ustawodawcę. W razie
żądania od organu wszczęcia postępowania w zakresie nie mieszczącym się w jego kompetencji, art. 165a § 1
OrdPodU zobowiązuje ten organ do wydania postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania. W świetle art. 14b
§ 1 OrdPodU niemożliwe jest wydanie przez organ podatkowy interpretacji przepisów innych niż przepisy prawa
podatkowego, przy czym zakres przedmiotowy tej instytucji obejmuje tylko przepisy materialnego prawa
podatkowego. W ocenie Sądu, skarżąca konstruując przedstawione zagadnienie świadomie pozostawiła poza jego
przedmiotem kwestie oceny przysługiwania jej prawa do samego zwolnienia, a zatem i tych elementów, które
w świetle przepisów prawa podatkowego odnoszą się wprost do zobowiązania podatkowego.
Naczelny Sąd Administracyjny uchylił wyrok Sądu I instancji oraz postanowienia organu administracji
uznając, że „G.” S.A. wnosiła o wydanie interpretacji indywidualnej prawnomaterialnych norm podatkowych.
W uzasadnieniu wyroku wyjaśniono, że przepisy działu III rozdziału 11a OrdPodU nie mają jednolitego
charakteru. Jest to niejednorodny zbiór norm prawnych, wśród których można wskazać zarówno przepisy
materialne, jak i procesowe. Jednak w zakresie objętym pytaniem interpretacyjnym, zwłaszcza w odniesieniu
do obowiązku złożenia informacji o schemacie podatkowym, przepisy te należy uznać za regulacje
materialnoprawne, podlegające interpretacji przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.
NSA wskazał, że przepisy te konstytuują określone obowiązki o charakterze analitycznym i informacyjnym,
pełniąc w istocie funkcję zbliżoną do informacji składanych w formie zeznań i deklaracji podatkowych.
Pozwalają one określić w sposób prawidłowy elementy stosunku prawnopodatkowego, w tym zwłaszcza
takie jak powstanie obowiązku podatkowego oraz zobowiązania podatkowego, a także wysokość podstawy
opodatkowania. W konsekwencji niejako współtworzą one regulacje zawarte w szczególności w materialnych
ustawach podatkowych, które już bezpośrednio wyznaczają treść i zakres obowiązków podatkowych
w rozumieniu art. 3 pkt 2 OrdPodU. Pomimo tego, że są względem nich regulacjami drugiego stopnia, tj.
meta-regulacjami, które pozwalają zwłaszcza na wybór między poszczególnymi wariantami opodatkowania
wynikającymi z przepisów podatkowych, to ich stosowanie wpływa na treść i zakres materialnego stosunku
prawnopodatkowego.
W uzasadnieniu wskazano też na argument natury systematycznej, wskazujący na zamieszczenie regulacji
dotyczących raportowania schematów podatkowych w dziale III OrdPU, poświęconym zobowiązaniom podatkowym,



tj. tym który odnosi się do ogólnych zagadnień materialnego prawa podatkowego, wiążących się zwłaszcza
z powstawaniem, regulowaniem, wygasaniem zobowiązań podatkowych oraz odpowiedzialnością podatkową za owe
zobowiązania. Oraz posiłkowo na argumenty natury językowej, celowościowej i systemowej m.in.: brak wyraźnego
wykluczenia możliwości wydania interpretacji indywidualnej w zakresie obowiązków dotyczących raportowania
schematów podatkowych, czy obwarowanie wskazanego obowiązku sankcją karną. Naczelny Sąd Administracyjny
stwierdził, że wbrew twierdzeniom organu zaaprobowanym przez Sąd I instancji, udzielenie interpretacji
indywidualnej w spornym zakresie ma znaczenie w aspekcie jej funkcji ochronnej. Ochrona wnioskodawcy przejawia
się bowiem w braku możliwości wymierzenia sankcji na gruncie prawa karnego skarbowego. Jak podkreślono, mając
na względzie ratio legis instytucji interpretacji przepisów prawa podatkowego, która ma zapewniać ochronę
podatnika, w tym zwłaszcza bezpieczeństwo prawne w ramach skomplikowanego systemu prawa podatkowego, nie
sposób zawężająco interpretować zakresu zastosowania tej instytucji.
Wyrok NSA z 28.1.2021 r., I FSK 1703/20, 








"G." S.A. wnosiła o wydanie interpretacji indywidualnej prawnomaterialnych norm podatkowych. NSA podkreślił, że regulacje dotyczące raportowania schematów podatkowych są istotnym elementem materialnego prawa podatkowego, wpływającym na treść obowiązków podatkowych. Wyrok NSA potwierdził możliwość udzielenia interpretacji indywidualnej w tym zakresie, mającej znaczenie dla funkcji ochronnej podatnika.