Pakiet e-commerce w VAT a dropshipping
Przepisy tzw. pakietu e-commerce w VAT wprowadzają istotne zmiany dotyczące rozliczeń VAT w transakcjach międzynarodowych. W artykule omówiono nowe pojęcia, takie jak WSTO, SOTI, IOSS i OOS, które wprowadzają kompleksowe regulacje. Szczególną uwagę poświęcono modelowi dropshippingu, w którym pośrednik nie ponosi obowiązków związanych z VAT. Przepisy ułatwiają dostawę towarów, a procedury rozliczenia VAT, takie jak IOSS i OOS, mają kluczowe znaczenie dla podmiotów działających w branży e-commerce.
Tematyka: pakiet e-commerce, VAT, dropshipping, WSTO, SOTI, IOSS, OOS, transakcje międzynarodowe, rozliczenia VAT, e-commerce
Przepisy tzw. pakietu e-commerce w VAT wprowadzają istotne zmiany dotyczące rozliczeń VAT w transakcjach międzynarodowych. W artykule omówiono nowe pojęcia, takie jak WSTO, SOTI, IOSS i OOS, które wprowadzają kompleksowe regulacje. Szczególną uwagę poświęcono modelowi dropshippingu, w którym pośrednik nie ponosi obowiązków związanych z VAT. Przepisy ułatwiają dostawę towarów, a procedury rozliczenia VAT, takie jak IOSS i OOS, mają kluczowe znaczenie dla podmiotów działających w branży e-commerce.
Przepisy tzw. pakietu e-commerce w VAT weszły w życie 1.7.2021 r. Jest to kompleksowy zestaw rozwiązań dotyczących rozliczeń VAT w zakresie transakcji międzynarodowych na rzecz konsumentów. Przedsiębiorcami, którzy odczują te zmiany na własnej skórze bardzo zauważalnie będą z całą pewnością pośrednicy w handlu towarami spoza UE (działający w modelu tzw. dropshippingu). Nowe pojęcia w ustawie o VAT W ustawie z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.; dalej: VATU) w związku z wejściem w życie przepisów pakietu e-commerce nastąpił istotny rozrost przepisów. Pojawiło się kilkadziesiąt kolejnych jednostek redakcyjnych (co na to idea SLIM?). A wraz z nimi wiele zupełnie nowych pojęć, o dość enigmatycznie brzmiących nazwach (i skrótach), przykładowo: • WSTO – wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość. Chodzi o dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych przez dostawcę lub na jego rzecz, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów do nabywcy, który jest, w uproszczeniu, konsumentem. WSTO zastąpi znaną od zarania dziejów instytucję sprzedaży wysyłkowej (art. 23 i 24 VATU); • SOTI – sprzedaż na odległość towarów importowanych – dostawa towarów wysyłanych lub transportowanych przez dostawcę lub na jego rzecz, z terytorium państwa trzeciego do nabywcy na terytorium UE niebędącego podatnikiem, względnie do podatnika ale nie rozliczającego WNT; • IOSS – procedura rozliczeń VAT z tytułu importu towarów o niskiej wartości w państwie identyfikacji w momencie sprzedaży; • OOS – rozszerzona procedura punktu kompleksowej obsługi (art. 130a VATU), umożliwiająca rejestrację oraz rozliczenia VAT drogą elektroniczną w jednym tylko kraju UE w odniesieniu do transakcji realizowanych w różnych krajach. Zmiany w dropshippingu W niniejszym tekście skupimy się jednak na modelu dropshippingu. Polega on (w uproszczeniu) na tym, że dany podmiot pośredniczy w sprzedaży towarów spoza UE bezpośrednio na rzecz konsumentów. Dropshipping przybiera różne mutacje. Najczęściej, pośrednik (prowadzący internetową platformę sprzedażową) nie nabywa ani nie odsprzedaje towarów. A jedynie „łączy” dostawcę spoza UE z nabywcą. Nie rodzi to po stronie pośrednika obowiązków w zakresie towarowych rozliczeń VAT. Pozostaje jedynie usługa pośrednictwa, opodatkowana w miejscu siedziby dostawcy (czyli też poza UE). Możliwe są w praktyce również modele towarowe, w których jednak wszystkie dostawy realizowane są jeszcze poza terytorium UE. To również „odcina” jakiekolwiek obowiązki związane z rozliczeniem VAT. Ułatwianie dostawy towarów Przepisy pakietu e-commerce przyjmują fikcję, że podmioty prowadzące interfejsy elektroniczne (np. platformy sprzedażowe) wykonują towarowe czynności opodatkowane. To znaczy, nabywają i odsprzedają towary, jeżeli: • ułatwiają sprzedaż na odległość towarów importowanych (SOTI) w przesyłkach o wartości do 150 EUR albo • ułatwiają dokonanie przez podatnika spoza UE dokonanie wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość (WSTO) lub dostawy towarów na rzecz podmiotu niebędącego podatnikiem (dotyczy więc sytuacji, gdy towar znajduje się już w magazynie w UE). „Ułatwianie” to korzystanie z interfejsu elektronicznego w celu umożliwienia nawiązania kontaktu pomiędzy nabywcą i dostawcą, co skutkuje dostawą towarów poprzez ten interfejs. Przy czym podatnik nie ułatwia dostawy towarów, jeżeli (łącznie) nie określa żadnych warunków, na których dokonywana jest dostawa towarów, nie bierze udziału w zatwierdzaniu obciążenia nabywcy w związku z dokonywaną płatnością ani w procesie zamawiania lub dostarczania towarów. Nie „ułatwia” też ten, kto jedynie przetwarza płatności w związku z dostawą towarów, oferuje lub reklamuje towary, względnie przekierowuje lub przenosi nabywców do innych interfejsów elektronicznych, bez jakiegokolwiek dalszego udziału w dostawie tych towarów. Zgodnie z art. 19a ust. 1b VATU, w odniesieniu do dostaw towarów na rzecz podatnika ułatwiającego dostawy towarów ale także przez podatnika ułatwiającego dostawy towarów, obowiązek podatkowy powstaje w momencie zaakceptowania płatności. Chodzi o moment, w którym dostawca otrzymuje potwierdzenie płatności, wiadomość o autoryzacji płatności lub zobowiązanie nabywcy do dokonania płatności, w zależności od tego, które nastąpi najwcześniej. W związku z przyjęciem tego rodzaju konstrukcji, dojdzie w praktyce do tzw. transakcji łańcuchowej (dostawca spoza UE – podmiot ułatwiający – konsument). Zgodnie z art. 22 ust. 3a VATU, w takim wypadku wysyłka lub transport są przyporządkowane dostawie towarów dokonanej przez podatnika, który ułatwia dostawę towarów. To on dokonuje więc SOTI do 150 EUR lub WSTO. Dostawa między dostawcą pierwotnym a pośrednikiem podlega więc opodatkowaniu w kraju wysyłki. Procedura rozliczenia VAT W przypadku SOTI dokonywanej „fikcyjnie” przez dropshippera, istnieją dwie opcje rozliczenia z tego tytułu VAT. Po pierwsze, podatnicy mogą skorzystać z procedury IOSS (importowy OSS). Pozwala ona na rozliczenie VAT należnego z tytułu SOTI za każdym razem za pośrednictwem państwa członkowskiego identyfikacji. Same naliczenie VAT ma miejsce w momencie sprzedaży. Dzięki temu, towary skorzystają ze zwolnienia z podatku VAT przy imporcie. Podatnik zarejestrowany w IOSS w danym państwie członkowskim składać drogą elektroniczną deklarację VAT z wyszczególnieniem SOTI dokonanej konsumentom w innych państwach członkowskich. Rozwiązanie te jest w oczywisty sposób atrakcyjne dla podatników dokonujących SOTI do różnych krajów UE. Można jednak także rozliczyć VAT na podstawie procedury opartej o uregulowanie szczególne USZ (art. 138 i nast. VATU). Podatek VAT z tytułu importu jest tu pobierany od konsumentów przez osobę dokonującą zgłaszającego celnego (np. kuriera). Brak tu więc zwolnienia importowego a także uproszczeń w postaci „jednego okienka” dla wszystkich krajów UE. Skorzystać można za to z odroczonego, 30-dniowego terminu płatności VAT z tytułu importu. W przypadku zaś pośredników dokonujących WSTO, zastosowanie znajdzie procedura OOS (czyli rozszerzona procedura MOSS zgodnie z art. 130a VATU). Podmioty takie nie muszą więc rejestrować się na VAT w poszczególnych krajach UE. Mogą go deklarować i płacić w jednym państwie członkowskim za pośrednictwem OSS. Korzystanie z tej procedury ma jednak charakter fakultatywny. Komentarz Branżę dropshippingu czeka rewolucja. Pakiet e-commerce uchyla także zwolnienie z VAT importu przesyłek o wartości do 22 EUR. W Polsce i tak zwolnienie te nie obowiązywało. Ale w innych krajach UE owszem, z czego branża skwapliwie korzystała.
Pakiet e-commerce w VAT wprowadza istotne zmiany dla branży e-commerce, zwłaszcza w kontekście dropshippingu. Przedsiębiorcy muszą dostosować się do nowych przepisów dotyczących rozliczeń VAT w transakcjach międzynarodowych. Procedury rozliczenia, takie jak IOSS i OOS, stwarzają nowe wyzwania i możliwości dla podmiotów handlujących towarem spoza UE.