NSA: Skaner wielofunkcyjny dla uczelni wyższej z 0% stawką VAT

Tematyka: NSA, skaner, drukarka, placówki oświatowe, 0% VAT, sprzęt komputerowy, uczelnia, stawka preferencyjna, VATU

Drukarka to urządzenie służące do zapisywania informacji z komputera na papierze, także na folii i innych
materiałach. Skaner zaś to urządzenie do wprowadzania do komputera obrazów, np. rysunków, fotografii,
map, przezroczy. Łączenie ww. funkcji w jednym wyrafinowanym technicznie urządzeniu nie powinno
pozbawiać prawa do stosowania 0% stawki VAT w przypadku dostaw na rzecz placówek oświatowych.
Zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 26 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 685 ze
zm., dalej: VATU), 0% stawka VAT znajduje zastosowanie do dostaw sprzętu komputerowego dla placówek
oświatowych oraz organizacji humanitarnych, charytatywnych lub edukacyjnych w celu dalszego nieodpłatnego
przekazania placówkom oświatowym. Niezbędne jest jednak spełnienie szeregu warunków. Dostawca musi posiadać
zamówienie lub kopię umowy o nieodpłatnym przekazaniu sprzętu, przekazać stosowne dokumenty (kopie) do
urzędu skarbowego.
Ponad wszystko, transakcja dotyczyć może jedynie ściśle określonego zasobu sprzętu, określonego w załączniku 8
do VATU. Znajdziemy w nim jednostki centralne komputerów, serwery, monitory, zestawy komputerów
stacjonarnych, drukarki, skanery, urządzenia komputerowe do pism Braille'a oraz urządzenia do transmisji danych
cyfrowych (w tym koncentratory i switche sieciowe, routery i modemy). No właśnie, „ściśle określonego”… na tym
polu pojawiają się bowiem wątpliwości interpretacyjne. Jedna z nich dotyczy tzw. urządzeń wielofunkcyjnych,
łączących w jednym funkcje kilku często ww. urządzeń.
Czego dotyczyła sprawa
Podatnikiem jest publiczna uczelnia akademicka. Zadaniami statutowymi uczelni są w szczególności kształcenie,
wychowanie studentów oraz prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych, jak również upowszechnianie
i pomnażanie osiągnięć nauki. Niemniej, jako podmiot finansów publicznych, uczelnia ociera się o podatek VAT,
jakkolwiek świadczone przez nią usługi z zasady z VAT są zwolnione (np. na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 VATU –
usługi w zakresie kształcenia).
Jako jednostka publiczna, uczelnia musi działać w sposób celowy i oszczędny. Uwzględniając zasadniczo mocno
ograniczone prawo do odliczenia podatku naliczonego, powinna więc dokładnie określać, czy z danym zakupem
wiąże się konieczność ponoszenia ciężaru VAT w cenie (nie jest bowiem dla uczelni VAT zupełnie kosztowo
neutralny). Kwestia ta dotyczy m.in. zakupu sprzętu komputerowego i elektronicznego. Niektórzy kontrahenci oferują
sprzęt w cenie korzystnej (0% stawka VAT), inni zaś doliczają 23% VAT do ceny.
Uczelnia zamierzała nabyć wielofunkcyjny sprzęt m.in. do drukowania i wysyłania i odbierania faksów. Placówka nie
wierzyła wróżbom, więc postanowiła potwierdzić, że dostawa na jej rzecz takiego właśnie sprzętu może korzystać ze
stawki 0% VAT. Fiskus nie był jednak łaskawy. Jego zdaniem, wizja uczelni była nierealna. Uznał bowiem, że skoro
urządzenie wielofunkcyjne, łączące w sobie cechy drukarki kopiarki, faksu i skanera, nie zostało literalnie wymienione
w katalogu urządzeń mieszczących się w załączniku nr 8 do VATU, do ich dostawy na rzecz uczelni publicznej nie
będzie mogła mieć zastosowania preferencyjna stawka podatku VAT w wysokości 0% na podstawie art. 83 ust. 1 pkt
26 VATU. Niezadowolona z takiego obrotu spraw uczelnia zaskarżyła rozstrzygnięcie fiskusa do sądu.
Stanowisko sądu
WSA w Warszawie w wyroku z 20.11.2020 r., III SA/Wa 233/20,
nie zgodził się z Dyrektorem KIS. Uznał, że
urządzenie wielofunkcyjne jest zarówno drukarką (poz. 2 załącznika 8 do VATU) jak i skanerem (poz. 3 załącznika do
VATU), a zatem dodatkowo zawarty w tym urządzeniu faks oraz kopiarka, która odwzorowuje obraz w celu jego
wydrukowania, nie może dyskwalifikować tego urządzenia przy stosowaniu preferencyjnej stawki 0% VAT.
Podobny pogląd przedstawił NSA w wyroku z 7.5.2021 r., I FSK 571/21. Zdaniem sądu okoliczność, że urządzenie
pełni także inne, dodatkowe funkcje, nie pozbawia go uznania za drukarkę i skaner w rozumieniu analizowanych
przepisów VATU. Zbyt daleko idące byłoby zastosowanie dla urządzenia wielofunkcyjnego stawki podstawowej tylko
dlatego, że urządzenie to oprócz funkcji drukowania i skanowania pozwala na realizację innych funkcji.
Przedstawiona przez organ wykładnia prowadziłaby do nieracjonalnego wniosku, że wyłącznie drukarki i skanery,
które nie zostały wyposażone w dodatkowe funkcje kwalifikują się do zastosowania 0% stawki VAT.
Tym bardziej, że tak po prawdzie to uczelnia zamawia drukarki. Jednakże podmioty oferujące tego typu sprzęt
z uwagi na uwarunkowania technologiczne (postęp technologiczny) w ramach tej samej ceny oferują urządzenia
posiadające dodatkowe funkcje. Oznacza to, że praktycznie za tę samą cenę uczelnia może uzyskać urządzenia
o większej funkcjonalności. Wyraźnie zatem wskazano na funkcje uboczne urządzeń wielofunkcyjnych względem
funkcji drukowania i skanowania.

Komentarz
Ww. rozstrzygnięcie jest zdroworozsądkowe. Trudno znaleźć uzasadnienie podejścia Dyrektora KIS. Jeśli bowiem
z preferencyjnej stawki VAT korzysta skaner i korzysta drukarka, to tym bardziej powinno urządzenie będące
skanerem i drukarką w jednym. Bez względu na to, że tego rodzaju kombajn może jeszcze służyć do faksowania. No
i rewelacja. Choć dość przygnębiający jest fakt, że tysiące mil dzieliły podatnika od potwierdzenia tego stanowiska,
dopiero przed NSA.
Przy okazji pamiętajmy, że zgodnie z § 10ba rozporządzenia Ministra Finansów z 25.3.2020 r. w sprawie towarów
i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (t.j.
Dz.U z 2021 r. poz. 1696, dalej: WarObnVATR), 0% stawka VAT znajduje zastosowanie również do nieodpłatnej
dostawy ww. towarów ale także komputerów przenośnych - wyłącznie laptopów i tabletów. O ile dokonywane są na
rzecz placówek oświatowych i m.in. organizacji humanitarnych, charytatywnych. Oraz spełnione są dalsze warunki
formalne. Preferencja w tym zakresie trwa do momentu odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu
epidemii ogłoszonego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. Oby więc jak najkrócej, choć nadziei głos
podszeptuje wciąż, że rozszerzenie jej na stałe na komputery przenośne byłoby niewątpliwie pójściem przez
ustawodawcę z duchem czasu.

Wyrok NSA z 7.5.2021 r., I FSK 571/21

Rozstrzygnięcie NSA potwierdza, że urządzenie wielofunkcyjne może korzystać ze stawki 0% VAT, nawet jeśli ma dodatkowe funkcje. Preferencyjna stawka VAT dla sprzętu komputerowego dla uczelni oznacza oszczędności finansowe i większą funkcjonalność.