Rekompensata uzyskana od Prezesa URE podlega zwolnieniu z opodatkowania jako dotacja otrzymana ze Skarbu Państwa

Spółka otrzymując rekompensatę od Prezesa URE z tytułu przenoszenia kosztów zakupu uprawnień do emisji gazów cieplarnianych na ceny energii elektrycznej, postawiła pytania dotyczące opodatkowania tego przychodu. Dyrektor KIS oraz WSA we Wrocławiu mieli różne opinie na temat zwolnienia z opodatkowania rekompensaty jako dotacji ze Skarbu Państwa. Sprawa ma istotne znaczenie dla podmiotów działających w sektorach energochłonnych i decyduje o korzystaniu z ulg podatkowych.

Tematyka: Rekompensata, Prezes URE, zwolnienie z opodatkowania, dotacja, Skarb Państwa, podatek dochodowy, działalność gospodarcza, SSE, WSA we Wrocławiu

Rekompensata uzyskana przez spółkę od Prezesa URE z tytułu przenoszenia kosztów zakupu uprawnień do
emisji gazów cieplarnianych na ceny energii elektrycznej, zużywanej do wytwarzania produktów – podlega
zwolnieniu z opodatkowania jako dotacja otrzymana ze Skarbu Państwa, tj. na podstawie przepisu art. 17 ust.
1 pkt 47 ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm.;
dalej: PDOPrU).
Komentowany wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym: spółka akcyjna (dalej: Spółka) wystąpiła do
Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: Dyrektor KIS) z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej
prawa podatkowego w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej na podstawie zezwolenia, o którym mowa
art. 17 ust. 1 pkt 34 PDOPrU (dalej: działalność SSE). W ramach prowadzonej działalności Spółka wykorzystuje
wysoce energochłonną instalację do produkcji chloru, która w całości wykorzystywana jest do prowadzenia
działalności na podstawie zezwolenia, a wszystkie koszty związane z tą instalacją stanowią koszty działalności SSE,
natomiast przychody generowane przez tę instalację stanowią odpowiednio przychody z działalności SSE, czyli
wolnej od podatku dochodowego.
Z uwagi na wykorzystywanie w prowadzonej działalności SSE instalacji do produkcji chloru Spółka wystąpiła do
Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (dalej: Prezes URE) na podstawie art. 10 ustawy z 19.7.2019 r. o systemie
rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1896 ze zm.; dalej:
RekompSektEnergU) z wnioskiem o przyznanie rekompensaty z tytułu przenoszenia kosztów zakupu uprawnień do
emisji gazów cieplarnianych na ceny energii elektrycznej zużywanej do wytwarzania produktów w sektorze lub
podsektorach energochłonnych. Prezes URE przyznał spółce rekompensatę za 2019 r. Ponadto, otrzymana przez
Spółkę rekompensata pochodzi z Funduszu Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji, który zgodnie z art. 21 ust. 1
RekompSektEnergU, jest państwowym funduszem celowym.
Na tle powyższego stanu faktycznego, Spółka zwróciła się z pytaniami do Dyrektora KIS:
1. Czy rekompensata otrzymana przez spółkę od Prezesa URE będzie stanowić przychód na gruncie PDOPrU
w świetle art. 12 ust. 4 pkt 14 PDOPrU?
2. W przypadku uznania, że rekompensata uzyskana przez spółkę od Prezesa URE stanowi przychód na gruncie
PDOPrU – czy podlega on zwolnieniu na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 47 PDOPrU jako dotacja otrzymana
z budżetu państwa?
3. W przypadku stwierdzenia, że odpowiedź na dwa wcześniejsze pytania jest negatywna – czy rekompensatę
należy uznać za przychód (dochód) spółki uzyskany z działalności SSE i tym samym uzyskany z tego tytułu
przychód (dochód) korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych?
Zdaniem Spółki odnośnie pytania nr 1, otrzymana przez Spółkę rekompensata od Prezesa URE, nie rodzi obowiązku
rozpoznania przychodu z tytułu nieodpłatnie otrzymanego świadczenia, z uwagi na fakt, że korzysta ona z wyłączenia
z przepisu art. 12 ust. 4 pkt 14 PDOPrU.
W sytuacji, gdyby organ uznał ww. stanowisko za nieprawidłowe, wówczas w odniesieniu do pytania nr 2, Spółka stoi
na stanowisku, że otrzymaną rekompensatę należy uznać za podlegającą zwolnieniu z opodatkowania jako dotację
otrzymaną ze Skarbu Państwa, tj. na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 47 PDOPrU.
Natomiast, w sytuacji w której Dyrektor KIS uznałby stanowisko w zakresie pytania 2 za nieprawidłowe, wówczas
otrzymana rekompensata stanowi przychód (dochód) Spółki uzyskany z działalności SSE – tym samym uzyskany
z tego tytułu przychód (dochód) korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych, zgodnie
z przepisem art. 17 ust. 1 pkt 34 PDOPrU.
Dyrektor KIS w interpretacji nr 0111-KDIB1-3.4010.490.2020.1.APO (dalej: Interpretacja) uznał stanowisko Spółki za
nieprawidłowe w zakresie wszystkich trzech pytań.
W uzasadnieniu odnośnie pytania nr 1, wskazał, iż, otrzymane pieniądze w formie ww. rekompensaty nie mogą
stanowić nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 12 ust. 4 pkt 14 PDOPrU. Nieodpłatne świadczenia
stanowią bowiem odrębną od środków pieniężnych kategorię przychodów wymienionych w art. 12 ust. 1 pkt 2
PDOPrU.

W odniesieniu do pytania nr 2, Dyrektor KIS stwierdził, że pomoc publiczna przyznana Spółce na podstawie ustawy
o Systemie Rekompensat, pomimo tego, że stanowi świadczenie publicznoprawne, to nie będzie miała charakteru
dotacji, o której mowa w art. 17 ust. 1 pkt 47 PDOPrU. Powyższe zdanie oparte zostało w głównej mierze na
stwierdzeniu, że przepisy PDOPrU nie definiują pojęcia „dotacja” oraz należy odwołać się do definicji przedstawionej
w ustawie z 27.8.2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 305; dalej: FinPublU).
Natomiast w zakresie pytania nr 3, choć przedmiotowe rekompensaty, mają związek z działalnością gospodarczą
Spółki realizowaną w SSE na podstawie zezwolenia, to nie można uznać ich na przychód z działalności SSE
zwolnionej z opodatkowania.
Spółka zaskarżyła otrzymaną interpelację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, który
rozpoznając sprawę nie zgodził się ze stanowiskiem Dyrektora KIS odnośnie pytania nr 2 uznając, że otrzymana
rekompensata stanowi dotację z budżetu państwa, która podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 17
ust. 1 pkt 47 PDOPrU, uchylając jednocześnie zaskarżoną interpretację.

Komentarz
Odnosząc się do przedstawionego powyżej stanu faktycznego oraz orzeczenia WSA we Wrocławiu, należy
w pierwszej kolejności podkreślić, że zdaniem autora, ww. orzeczenie prezentuje właściwą interpretację
obowiązujących przepisów i w konsekwencji, prawidłowo uchyla z obrotu prawnego wadliwą interpretację
indywidualną. WSA we Wrocławiu słusznie stwierdził, że sama wykładnia językowa art. 17 ust. 1 pkt 47 PDOPrU
wskazuje na brak odwołania do FinPublU. Przedmiotowy przepis PDOPrU zawiera zdecydowanie szerszą definicję
pojęcia „dotacja”, niż art. 126 FinPublU. W związku z powyższym, rozumienie tego pojęcia zgodnie z FinPublU jest
w nieuprawniony sposób zawężone.
Kolejnym wadliwym, zdaniem autora, argumentem Dyrektora KIS było założenie, że otrzymana przez Spółkę
rekompensata nie jest pomocą publiczna również z uwagi na fakt, że nie realizuje zadań publicznych. Stoi to
w sprzeczności z art. 10a ust. 6 Dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 13.10.2003 r.
ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz zmieniająca dyrektywę
Rady 96/61/WE (dalej: dyrektywa 2003/87/WE) w celu wspierania redukcji emisji gazów cieplarnianych w sposób
efektywny pod względem kosztów oraz skuteczny gospodarczo. Założenia przyjęte w dyrektywie 2003/87/WE są
aktualne z obecnymi wytycznymi UE, chociażby z tzw. Europejskim Zielonym Ładem. W związku z powyższym,
otrzymana przez Spółkę rekompensata nie realizuje istotnych zadań publicznych/społecznych.
Tym samym, należy uznać, że przedmiotowa rekompensata kosztów przyznana przez Prezesa URE wypełnia
definicję dotacji z budżetu państwa, o której mowa w art. 17 ust. 1 ust. 47 PDOPrU w efekcie przychód ten może
korzystać ze zwolnienia podatkowego.
Z drugiej strony WSA we Wrocławiu uznając, że przyznana rekompensata stanowi pomoc publiczną w myśl art. 17
ust. 1 pkt 47 PDOPrU, jednocześnie odrzucił możliwość uznania jej za zwolnioną z podatku dochodowego zgodnie
z art. 17 ust. 34 PDOPrU. W związku z przedstawionym podejściem, otrzymana rekompensata nie może stanowić dla
Spółki przychodu z działalności SSE. Zdaniem WSA we Wrocławiu, umożliwienie alokowania otrzymanej
rekompensaty do Działalności SSE, wprowadzałoby element dyskryminujący względem pozostałej grupy podmiotów.
Powyższe stanowisko jest istotne dla licznych podmiotów, które działają w SSE na podstawie zezwolenia lub decyzji
o wsparciu. Konsekwencją takiego stanu rzeczy będzie to, że dotychczas poniesione koszty (tj. już ujęte w kalkulacji
dochodu zwolnionego, które następnie na podstawie decyzji Prezesa URE zostaną zwrócone) będą musiały zostać
wyłączone z kosztów uzyskania przychodu (zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 58 PDOPrU) proporcjonalnie do otrzymanej
rekompensaty. Finalnie, działanie to będzie miało wpływ na dostępną pulę pomocy publicznej – obniżenie kosztów
związanych z działalnością SSE spowoduje, że w danym roku finansowym beneficjent takiej pomocy wykaże większy
dochód z ww. działalności, w związku z czym szybciej skonsumowana zostanie dostępna pula pomocy publicznej.
Ostatecznie, należy uznać, że wyrok WSA we Wrocławiu jest generalnie korzystny dla przyszłych beneficjentów
rekompensaty od Prezesa URE, pomimo tego, że podmioty prowadzące działalność gospodarczą na podstawie
zezwolenia/decyzji o wsparciu, nie będą mogły alokować tego zwrotu do ww. działalności, to ostatecznie jedynym
efektem będzie szybsze wykorzystanie puli pomocy publicznej, jednocześnie przedmiotowy zwrot będzie zwolniony
z opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 47 PDOPrU.

Opracowanie i komentarz:
Agnieszka Szymczyk, starszy konsultant, Zespół Pomocy Publicznej i Innowacji PwC.
Michał Nogański, konsultant, Zespół Pomocy Publicznej i Innowacji PwC.

WSA we Wrocławiu z 17.6.2021 r., I SA/Wr 102/21,

Wyrok WSA we Wrocławiu uchylający interpretację Dyrektora KIS potwierdza, że rekompensata uzyskana od Prezesa URE może być zwolniona z opodatkowania jako dotacja otrzymana ze Skarbu Państwa. Decyzja ta ma istotne konsekwencje dla beneficjentów rekompensat i wpływa na alokację pomocy publicznej oraz zasady opodatkowania dochodów.