Bez akcyzy na wodór do napędu samochodów

Samochody w pełni elektryczne stają się coraz bardziej powszechne, jednakże nadchodzi era kolejnych alternatywnych źródeł napędu, w tym wodór. Publikacja porusza kwestie podatkowe związane z używaniem wodoru jako źródła energii w pojazdach, szczególnie w kontekście opodatkowania akcyzą. Analizuje interpretacje prawną dotyczącą klasyfikacji wodoru jako wyrobu akcyzowego oraz omawia stanowisko organu podatkowego w tej sprawie.

Tematyka: samochody elektryczne, wodór, ogniwa paliwowe, podatek akcyzowy, interpretacja podatkowa

Samochody w pełni elektryczne nie są już traktowane w Polsce jako zjawisko nadzwyczajne. Trochę
spowszedniał ich widok, czemu sprzyja np. rozrost infrastruktury do ładowania takich pojazdów czy też
programy wsparcia finansowego w ich zakupie. Nie zmienia to faktu, że samochody elektryczne wciąż
stanowią mniejszość floty poruszającej się po drogach. Nadchodzi (choć raczej niewielkimi krokami) kolejne
alternatywne źródło napędu. Wodór. Elektromobilność rodzi pewne problemy podatkowe. Czy podobnie
będzie z napędem wodorowym? Pojawiają się pierwsze interpretacje indywidualne w tym zakresie. Na start -
opodatkowanie wodoru akcyzą.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 143 ze zm.; dalej:
AkcyzU), wyrobami akcyzowymi są wyroby energetyczne, energia elektryczna, napoje alkoholowe, wyroby tytoniowe,
susz tytoniowy, płyn do papierosów elektronicznych oraz wyroby nowatorskie. Podstawowym rodzajem wyrobu
energetycznego są zaś paliwa silnikowe. Czyli zgodnie z art. 86 ust. 2 AkcyzU, wyroby energetyczne przeznaczone
do użycia, oferowane na sprzedaż lub używane do napędu silników spalinowych. Jak powszechnie wiadomo,
paliwami silnikowymi mogą być także gazy przeznaczone do napędu silników spalinowych (np. LPG, LNG, CNG).
Korzystają one z zasady z bardziej preferencyjnego opodatkowania akcyzą niż przykładowo benzyny silnikowe.
Do napędu silników może też służyć wodór. Także tych spalinowych, ale nie tylko. Zasada działania ogniw
wodorowych polega na reakcji chemicznej wodoru z tlenem, podczas której powstaje energia i ciepło, a jedynym
produktem ubocznym jest woda. W pojazdach samochodowych proces zaczyna się od doprowadzenia wodoru
z wysokociśnieniowego zbiornika do ogniwa. Równolegle dostarczane jest także sprężone powietrze. Skutkiem
reakcji w ogniwie jest wytworzony prąd, który zamieniany jest na prąd zmienny i dostarczany do silnika elektrycznego
odpowiadającego za trakcję.
Wodorowe ogniwa paliwowe są więc czymś zupełnie innym niż silnik spalinowy. Pytanie więc brzmi, gdzie w tym
wszystkim akcyza? Odpowiada Dyrektor KIS.
Czego dotyczyła sprawa?
Działalność podatnika koncentruje się na produkcji i sprzedaży biopaliw i biokomponentów, parafin oraz
rozpuszczalników. Konsekwentnie rozwijane technologie, nacisk na rozwój know-how i szereg działań
optymalizacyjnych stanowią podstawę do rozwoju podatnika w kierunku alternatywnych źródeł energii.
Podatnik jest więc właśnie w trakcie uruchamiania instalacji do produkcji glikolu propylenowego. Elementem procesu
produkcyjnego związanego z wytwarzaniem glikolu jest także wytwarzanie wodoru o zastosowaniu technicznym,
o czystości 99,99%. Wodór wytwarzany w procesie reformingu parowego, w większości będzie wykorzystywany na
potrzeby własne, związane z produkcją glikolu. Uwzględniając jednak potencjał rozwoju paliw wodorowych, podatnik
podjął decyzję o budowie dodatkowej instalacji doczyszczania wodoru. Po doczyszczeniu wodór będzie
magazynowany jako tzw. „wodór paliwowy”.
Przyjęty poziom czystości wodoru właściwy jest dla paliwa wodorowego wykorzystywanego do napędu pojazdów.
Wodór paliwowy będzie więc sprzedawany, w szczególności do miejskich spółek zajmujących się transportem
publicznym, celem wykorzystania go jako paliwo napędzające ogniwa paliwowe.
W oparciu o aktualną wiedzę podatnika, wodór będzie wykorzystywany przez klientów podatnika w paliwowych
ogniwach wodorowych. Wodór nie będzie przeznaczony do użycia, oferowany na sprzedaż lub używany jako dodatek
lub domieszka do paliw silnikowych. Według aktualnej wiedzy technologicznej podatnika, nie jest możliwe
wykorzystanie wodoru w połączeniu, tj. wykorzystanie go jako dodatek lub domieszka, z tradycyjnymi paliwami czy
też biopaliwami.
Podatnik postanowił potwierdzić, że produkowany przez niego wodór wykorzystywany w samochodowych ogniwach
paliwowych nie będzie stanowił wyrobu energetycznego w rozumieniu przepisów ustawy AkcyzU. A w konsekwencji,
że produkcja wodoru nie będzie musiała odbywać się w składzie podatkowym.
Stanowisko organu
Wydając interpretację indywidualną z 23.12.2021 r., 0111-KDIB3-3.4013.263.2021.2.MK Dyrektor KIS zauważył, że
wyprodukowany wodór nie będzie przeznaczony do użycia, oferowany na sprzedaż lub używany jako dodatek lub
domieszka do paliw silnikowych. Organ stwierdził, że przynajmniej w aktualnie obowiązującym stanie prawnym,

wodór klasyfikowany do CN 2804 10 00, który będzie przeznaczony wyłącznie do wykorzystania w ogniwach
paliwowych - urządzeniach, które dzięki reakcji chemicznej wodoru z tlenem pozwalają na produkcję energii
elektrycznej, zasilającej pojazd, nie stanowi wyrobu akcyzowego i wyrobu energetycznego w rozumieniu ustawy.
W konsekwencji wodór, który będzie przeznaczony wyłącznie do wykorzystania w ogniwach paliwowych nie podlega
opodatkowaniu akcyzą, a jego produkcja nie musi odbywać się w składzie podatkowym.

Komentarz
Technologia wodorowych ogniw paliwowych rozwijana jest przez przemysł motoryzacyjny od przeszło dwóch dekad.
Na rynku dostępnych jest kilka modeli aut z napędem elektrycznym, który to napęd energię czerpie właśnie z wodoru.
Mamy więc do czynienia ze swoistą wodorowo-elektryczną hybrydą. Pojazd tego rodzaju nie jest jednak „podłączany
do wtyczki”, lecz tankowany wodorem. Wraz z rozwojem pojazdów podąża rozbudowa niezbędnej infrastruktury do
wytwarzania oraz tankowania wodoru.
Co na tą wodorową rewolucję przepisy AkcyzU? Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 12 lit b AkcyzU, wodór i biowodór
wyprodukowany w składzie podatkowym i spełniający określone wymagania jakościowe stanowi wyrób akcyzowy
i podlega opodatkowaniu akcyzie. Natomiast właściwą stawką akcyzy jest w tym wypadku 0 zł. Co jednak ważne,
chodzi o wodór przeznaczony do napędu silników spalinowych. A w opisywanym przypadku, wnioskodawcy chodzi
o wodór w ogniwach innych niż silniki spalinowe. Na etapie wytwarzania wodoru oczywiście ostateczne jego
przeznaczenia nie sposób określić. Natomiast podatnik zamierza uzyskiwać od swoich kontrahentów oświadczenia
(lub wprowadzać odpowiednie zapisy umowy), w których kontrahent potwierdzi, że nabywany przez niego wodór
paliwowy nie będzie wykorzystywany do napędu silników spalinowych.
Rada Ministrów przyjęła w ubiegłym roku tzw. Polską Strategię Wodorową. Przewiduje ona opracowanie programów
wsparcia budowy gospodarki wodorowej. Już w pierwszym kwartale 2022 r. przewidywane jest przyjęcie
rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska odnośnie wymagań technicznych dla stacji wodoru. Wesprze ono cel
strategii wodorowej dotyczący budowy co najmniej 32 stacji tankowania wodoru do 2025 r.
Jak wynika z opisywanej interpretacji, strategia ta nie musi szczególnie aktywnie wspierać zmian w przepisach
akcyzowych. Póki co, traktują one wodór przeznaczony do celów innych niż wykorzystanie w silnikach spalinowych
za wyrób nie-akcyzowy. A to najlepsze możliwe wsparcie na tym gruncie owego alternatywnego źródła energii. I duża
preferencja, skoro wszystkie inne powszechnie bardziej (np. benzyny silnikowe, oleje napędowe, LPG) lub mniej (jak
energia elektryczna) paliwa akcyzie podlegają. I jeśli Ministerstwo Finansów nie będzie się wtrącać do tej sfery, stan
ten zapewne się utrzyma.

Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 23.12.2021 r., 0111-KDIB3-3.4013.263.2021.2.MK

Rozwój technologii wodorowych ogniw paliwowych stawia przed podatnikami i organami podatkowymi nowe wyzwania. Wprowadzenie wodoru jako alternatywnego źródła energii do napędu pojazdów wymaga klarownych regulacji podatkowych, które będą wspierać rozwój tej technologii. Interpretacja organu podatkowego daje pewne wytyczne, jednak przyszłość opodatkowania wodoru pozostaje otwarta.