Akwarysta-hobbysta nie zapłaci PIT
Dochody z działalności rolniczej nie podlegają opodatkowaniu podatkiem PIT, co obejmuje także hobbystów zajmujących się np. hodowlą roślin akwariowych. W artykule omawiane są kwestie związane z definicją działalności rolniczej oraz wyłączeniem z opodatkowania dochodów z niektórych rodzajów produkcji rolnej. Przedstawiono również stanowisko organu podatkowego w kontekście konkretnego przypadku hobbysty-akwarysty i sprzedaży roślin akwariowych, potwierdzające zwolnienie tych dochodów z opodatkowania PIT.
Tematyka: akwarysta-hobbysta, opodatkowanie dochodów, rośliny akwariowe, działalność rolnicza, interpretacja podatkowa, zwolnienie z PIT, hodowla roślin, hobbyści akwaryści, preferencje podatkowe
Dochody z działalności rolniczej nie podlegają opodatkowaniu podatkiem PIT, co obejmuje także hobbystów zajmujących się np. hodowlą roślin akwariowych. W artykule omawiane są kwestie związane z definicją działalności rolniczej oraz wyłączeniem z opodatkowania dochodów z niektórych rodzajów produkcji rolnej. Przedstawiono również stanowisko organu podatkowego w kontekście konkretnego przypadku hobbysty-akwarysty i sprzedaży roślin akwariowych, potwierdzające zwolnienie tych dochodów z opodatkowania PIT.
Dochody z działalności rolniczej nie podlegają opodatkowaniu podatkiem PIT. To wbrew pozorom dość często stosowane wyłączenie. Może ono obejmować szeroki zakres zainteresowanych, w tym także hobbystów, którzy mają ten przywilej, że z hobby i pasji mogą uczynić nieopodatkowane źródło zarobku. Opodatkowaniu PIT nie podlega np. sprzedaż roślinek akwariowych. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.; dalej: PDOFizU) przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej. Wg art. 2 ust. 2 PDOFizU działalnością rolniczą jest działalność polegająca na wytwarzaniu produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym (naturalnym) z własnych upraw albo hodowli lub chowu, w tym również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa, szklarniowa i pod folią, produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu przemysłowo-fermowego oraz hodowla ryb. Jest to także działalność, w której ustawa określa minimalne okresy przetrzymywania zakupionych zwierząt i roślin, w trakcie których następuje ich biologiczny wzrost. Z wyłączenia z opodatkowania nie skorzystają jednak dochody z działów specjalnych produkcji rolnej. Zgodnie z art. 2 ust. 3 PDOFizU są to dochody osiągane z działalności takiej jak: uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych; uprawy grzybów i ich grzybni; uprawy roślin „in vitro”; fermowa hodowla i chów drobiu rzeźnego i nieśneg; wylęgarnie drobiu; hodowla i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych; hodowla dżdżownic; hodowla entomofagów; hodowla jedwabników; prowadzenie pasiek oraz hodowla i chów innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym. Działów specjalnych produkcji rolnej uprawy nie stanowią jednak hodowla i chów zwierząt w rozmiarach nieprzekraczających wielkości określonych w załączniku nr 2 do PDOFizU. Wyposażeni w ww. definicje możemy przystąpić do oceny, czy dany rodzaj działalności mniej lub bardziej kojarzącej się z uprawą roślin lub hodowlą zwierząt może korzystać z zupełnie nieskomplikowanej jak na współczesne regulacje preferencji podatkowej. Wbrew pozorom przykładów z życia wcale nie brakuje. Czego dotyczyła sprawa Pan M. zajmuje się hobbystycznie akwarystyką, posiada w swoim mieszkaniu dwa zbiorniki wodne typu akwarium o łącznej pojemności 150 litrów. W swoim akwarium pan M. hoduje rośliny akwariowe, które kupuje od innych akwarystów, lub też którymi wymienia się z innymi akwarystami-hobbystami. Nabywając roślinki, pan M. nie otrzymuje żadnych paragonów ani faktur. Hobbyści-akwaryści nie są bowiem wyposażeni w kasy fiskalne ani programy do wystawiania faktur. Co ważne biologiczny wzrost roślin pochodzących z hodowli pana M. trwa minimum dwa miesiące. Rośliny zakupione bądź pochodzące z wymiany przetrzymywane są więc w akwarium pana M. przez minimum dwa do czterech miesięcy. Pan M. chętnie dzieli się na forach akwarystycznych swoją pasją, zainteresowaniami i doświadczeniami w uprawie roślin. Tam też z innymi akwarystami-hobbystami wymienia się zdjęciami swoich wyhodowanych roślin. Rośliny wyhodowane przez pana Mariusza budzą duże zainteresowanie wśród innych akwarystów-hobbystów: zarówno w kraju, jak i zagranicą. Hobbyści-akwaryści są często pod takim wrażeniem hodowli pana M., że są zainteresowani zakupem od niego roślin w celu ozdoby swoich akwariów. Podhodowane rośliny bądź ich nadmiar pochodzący z biologicznego rozrostu pan M. odpowiednio przygotowuje więc do sprzedaży. Skoro rośliny wymagają czasu na rozrost, to sprzedaż nie odbywa się systematycznie i zbyt często. Zdarzają się wręcz sytuacje, że przez okres kilku miesięcy żadna roślina odpowiednio nie wyrasta, więc sprzedaż nie dochodzi do skutku. Z drugiej strony, jeśli w danym okresie rośnie wiele pięknych okazów, to może obfitować w transakcje realizowane na rzecz zachwyconych hobbystów-akwarystów. Pan M. jest hobbystą. Nie posiada własnego gospodarstwa rolnego ani statusu rolnika. Pracuje zawodowo na umowę o pracę, płaci z tego tytułu podatki i składki. Pytanie brzmi: Czy takie podatki i składki powinny być odprowadzane także w związku ze sprzedażą roślinek akwariowych, pochodzących z hobbystycznego rozmnażania? Stanowisko organu Dyrektor KIS udzielając odpowiedzi, wydał interpretację indywidualną z 3.2.2022 r., 0112-KDIL2- 2.4011.1037.2021.1.MB, . Organ zauważył, że działalnością rolniczą dla potrzeb PDOFizU jest wszelka produkcja roślinna i zwierzęca w stanie nieprzetworzonym, wykorzystująca materiał roślinny lub zwierzęcy pochodzący z własnych upraw, hodowli, chowu, oraz wykorzystująca materiał roślinny i zwierzęcy, nabyty od innych producentów. Działy specjalne produkcji rolnej są rodzajem działalności rolniczej. Muszą zostać zatem spełnione przesłanki dla uznania tej działalności za rolniczą. Uprawa roślin akwariowych nie jest działem specjalnym produkcji rolnej. Nie zalicza się do niej uprawy roślin akwariowych, ponieważ w załączniku nr 2 do PDOFizU w specyfice rodzajowej tego typu uprawa nie została wymieniona. Oznacza to, że uprawa roślin akwariowych jest działalnością rolniczą w myśl art. 2 ust. 2 PDOFizU. A zatem dochody z niej uzyskiwane nie podlegają opodatkowaniu podatkiem PIT. Komentarz Umacnia się ukształtowana już linia orzecznicza Dyrektora KIS, dotycząca wyłączenia z opodatkowania podatkiem PIT dochodów pochodzących z hodowli roślin akwariowych. Podobne rozstrzygnięcia zostały wydane np. w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 1.9.2021 r., 0113-KDIPT2-1.4011.551.2021.2.KO, lub interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 26.8.2021 r., 0113-KDIPT2-1.4011.485.2021.2.AP, . Ta ostatnia miała zresztą nieco szerszy zakres i ucieszyła w szczególności także hodowców krewetek ozdobnych. Również i oni nie muszą płacić podatku od dochodu z takiej działalności. Więcej kontrowersji podatkowych pojawiłoby się, gdyby pan M. postanowił hodować w swoim akwarium nie rośliny, a jaszczurki - fauna ma trudniej niż flora. Tu bowiem pojawia się pojęcie hodowli entomofagów, która stanowi dział specjalny produkcji rolnej i podlega PIT. Entomofagi to zwierzęta, które odżywiają się owadami. Istnieje jednak linia orzecznicza wskazująca, że jaszczurka to nie entomofag ze względu na fakt, że to stworzenie niekoniecznie owadożerne, ale wszystkożerne. Jak się okazuje, dla tego gatunku zwierząt w niewoli najlepszym pokarmem jest np. wysokiej jakości psia karma. Hodowla jaszczurek też może więc korzystać z wyłączenia z opodatkowania PIT, choć dużo zależy w tej kwestii od kulinarnych upodobań danego konkretnego gada. Dyrektor KIS potwierdził poniekąd takie podejście w interpretacji z 23.8.2021 r., 0113-KDIPT2-1.4011.536.2021.3.MM, . Czy równie odważny okazałby się urzędnik na kontroli podatkowej? Gdyby omawiana preferencja powstała w wyniku dobrodziejstw tzw. Polskiego Ładu, można by poszukać dla niej chwytliwej nazwy marketingowej (choć „roślinka plus” brzmi raczej banalnie). Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 3.2.2022 r., 0112-KDIL2-2.4011.1037.2021.1.MB,
Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS potwierdza, że dochody z hodowli roślin akwariowych nie podlegają opodatkowaniu PIT. Artykuł porusza także kwestie związane z ewentualnym opodatkowaniem dochodów z innych form hodowli zwierząt oraz wskazuje na kontrowersje podatkowe w zależności od rodzaju prowadzonej działalności. Omówiono także uwagi dotyczące nazewnictwa preferencji podatkowych w kontekście Polskiego Ładu.