Wynajem prezesowi zarządu samochodu na cele prywatne bez paragonu

Świadczenie usług na rzecz prezesa zarządu niebędącego pracownikiem może korzystać ze zwolnienia z fiskalizacji, jeśli zapłata następuje na rachunek bankowy podatnika i ewidencja dokładnie dokumentuje rodzaj czynności. Minister Finansów może zwolnić grupy podatników z obowiązku fiskalizacji, uwzględniając interes publiczny. W przypadku udostępniania samochodu służbowego prezesa zarządu na cele prywatne, podatnik może zrezygnować z kasy fiskalnej, jeśli spełnione są określone warunki. Dyrektor KIS potwierdził możliwość zwolnienia podatnika z obowiązku prowadzenia ewidencji przy użyciu kasy rejestrującej.

Tematyka: prezes zarządu, udostępnianie samochodu służbowego, cele prywatne, zwolnienie z fiskalizacji, kas rejestrujących, ewidencja sprzedaży, Minister Finansów, interpretacja indywidualna, KIS, likwidacja kasy fiskalnej

Świadczenie usług na rzecz prezesa zarządu niebędącego pracownikiem może korzystać ze zwolnienia
z fiskalizacji, o ile zapłata następuje na rachunek bankowy podatnika, a z ewidencji i dowodów
dokumentujących jej dokonanie jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła. Nie ma tu, tak
jak w przypadku pracowników, bezwarunkowego zwolnienia, co nie oznacza, że nawet fiskalizując obrót
w przeszłości, podatnik nie może z dnia na dzień zrezygnować z kasy fiskalnej.
Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 685; dalej:
VATU), podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz
rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. Minister
właściwy do spraw finansów publicznych może jednak w drodze rozporządzenia zwolnić na czas określony niektóre
grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku fiskalizacji, oraz określić warunki korzystania ze zwolnienia,
mając na uwadze interes publiczny, w szczególności sytuację budżetu państwa (art. 111 ust. 8 VATU).
Minister Finansów konsekwentnie korzysta ze swojego uprawnienia, wydając na czas określony kolejne
rozporządzenia. 1.1.2022 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów z 22.12.2021 r. w sprawie zwolnień
z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. z 2021 r. poz. 2442; dalej:
KasRejR). Nie wprowadza ono rewolucyjnych rozwiązań. Zdecydowana większość dotychczasowych zwolnień
została zachowana. Nie zmienia to faktu, że niektóre z nich nadal budzą praktyczne wątpliwości interpretacyjne.
Czego dotyczyła sprawa
Podatnik posiada od wielu lat kasę rejestrującą. Ostatnio nie prowadzi jednak sprzedaży na rzecz osób fizycznych
nieprowadzących działalności gospodarczej. W przyszłości także nie zamierza prowadzić tego rodzaju sprzedaży,
z jednym wyjątkiem. W każdym miesiącu podatnik dokonuje za wynagrodzeniem czynności w zakresie udostępniania
na rzecz prezesa zarządu samochodu służbowego do celów prywatnych. Prezes zarządu dokonuje zapłaty tego
wynagrodzenia wyłącznie na rachunek bankowy podatnika. Oznacza w przelewie bankowym, że jest to wpłata za
korzystanie z samochodu służbowego. Całość zapłaty, jaką otrzymuje podatnik za wykonaną usługę, następuje na
jego rachunek bankowy, a z posiadanych ewidencji i dowodów jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności
dotyczyła. To ważne, prezes nie jest bowiem zatrudniony na podstawie umowy o pracę.
Podatnik zastanawia się, czy w takim przypadku ma możliwość zrezygnowania z prowadzenia ewidencji za pomocą
kasy rejestrującej. Wszystko dlatego, że w poz. 37 załącznika do KasRejR wymieniono świadczenie usług na rzecz
osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę
otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy
oszczędnościowo-kredytowej. A z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej
konkretnie czynności dotyczyła. Jedną rzeczą jest jednak zwolnienie z fiskalizacji, inną zaś możliwość likwidacji
posiadanej już kasy.
Stanowisko organu
Dyrektor KIS rozstrzygnął sprawę, wydając interpretację indywidualną z 30.3.2022 r., 0111-KDIB3-
2.4012.80.2022.1.MN,
. Organ uznał, że w niniejszym przypadku zostały spełnione łącznie wszystkie warunki
uprawniające do korzystania ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji przy użyciu kasy rejestrującej, na
podstawie § 2 ust. 1 KasRejR zw. z poz. 37 załącznika stanowiącego jego integralną część. Całość zapłaty za
wykonaną usługę następuje na jego rachunek bankowy, a z ewidencji i dowodów dokumentujących jej dokonanie
jednoznacznie wynika jakiej konkretnie czynności dotyczyła.
Ponadto podatnik nie prowadzi sprzedaży towarów i usług, które wykluczają takie zwolnienie. Chodzi o usługi
wskazane w § 4 ust. 1 pkt 2 KasRejR. Część z nich odnosi się do samochodów (np. usługi mycia samochodów,
badania i przeglądy techniczne pojazdów, przewozy pasażerskie), niemniej z oczywistych względów nie są to usługi
świadczone przez podatnika. W konsekwencji powyższego, w przypadku prowadzenia wyłącznie sprzedaży
zwolnionej z obowiązku ewidencjonowania za pośrednictwem kasy rejestrującej, podatnik może zrezygnować z jej
posiadania.

Komentarz
Fiskus rozstrzygnął sprawę pozytywnie dla podatnika. Nie odniósł się jednak do samej likwidacji kasy w szerszym
kontekście, to znaczy: Czy podatnik, który jednak posiada kasę fiskalną (i to od lat) może ją zlikwidować, jeśli tylko
zakłada brak wykonywania czynności, co do których istnieje obowiązek fiskalizacji?

Przepisy KasRejR przewidują pewne wyjątki, wykluczające możliwość rezygnacji z kasy fiskalnej. Przykładowo § 6
ust. 2 KasRejR stanowi, że w przypadku podatników, którzy przed 1.1.2022 r. rozpoczęli ewidencjonowanie
czynności wymienionych w poz. 39 lub 40 załącznika do KasRejR, nie stosuje się zwolnienia z fiskalizacji w zakresie
tych czynności ewidencjonowanych. Zatem nie można zlikwidować samej kasy fiskalnej. Ww. obostrzenie dotyczy
jednak wyłącznie dostawy towarów przy użyciu urządzeń służących do automatycznej sprzedaży, które w systemie
bezobsługowym przyjmują należność i wydają towar, oraz świadczenia usług przy użyciu urządzeń, w tym
wydających bilety, obsługiwanych przez klienta - również w systemie bezobsługowym. Jest to dość wąski zakres.
Przez lata ograniczenie dotyczyło też dostawy towarów i świadczenia usług przez podatnika na rzecz swoich
pracowników. Prowadziło to do sytuacji, w której w przypadku fiskalizacji sprzedaży pracowniczej podatnik wpadał
w „spiralę” wystawiania paragonów. Od pewnego czasu jednak zasada ta nie ma już zastosowania. Nawet
dokumentując sprzedaż na rzecz pracowników na kasie rejestrującej, podatnik może zrezygnować z kasy, powołując
się na zwolnienie z poz. 35 załącznika do KasRejR.

W analizowanej sprawie nie mamy do czynienia z pracownikiem. Prezes zarządu nie pełni swojej funkcji na
podstawie umowy o pracę, zapewne nie prowadzi też działalności gospodarczej (umowa B2B). Gdyby było inaczej, to
kwestia ewidencjonowania obrotu na kasie rejestrującej w ogóle nie miałaby znaczenia. Udostępnianie samochodów
służbowych na cele prywatne jest częstą praktyką. Gdy samochód wykorzystywany jest przez pracownika, nie ma on
obowiązku fiskalizacji tego rodzaju czynności, gdy przez kontraktora B2B – tym bardziej. Jedynie więc w przypadku
specyficznych okoliczności (np. powołanie członka zarządu poza działalnością gospodarczą) analizowany przepis ma
znaczenie.

Opisywana interpretacja wpisuje się w jeszcze inną tendencję. Podatnicy, jeśli nie muszą, wolą nie posiadać kasy
rejestrującej. Przepisy dotyczące fiskalizacji nie zachęcają: konieczność stosowania kas online dla wybranych branż,
zamieszanie z paragonami z NIP, wyzwania ewidencyjne w JPK, czy wreszcie zapewnienie współpracy kasy
rejestrującej z terminalem płatniczym pod groźbą sankcji. Nie każdy oczywiście może zrezygnować z kasy. Jeśli ktoś
dokonuje jednak sprzedaży konsumenckiej tylko „incydentalnie” (jak w opisywanym przypadku), to wówczas bez kasy
rejestrującej jest łatwiej.

Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 30.3.2022 r., 0111-KDIB3-2.4012.80.2022.1.MN,

Fiskus pozytywnie rozstrzygnął sprawę podatnika, który udostępnia samochód służbowy prezesa zarządu na cele prywatne. Warto zauważyć, że zwolnienie z fiskalizacji nie oznacza automatycznej likwidacji kasy fiskalnej, a decyzja zależy od spełnienia konkretnych warunków. Tendencja wśród podatników do rezygnacji z kasy rejestrującej wynika z licznych utrudnień i wymagań związanych z fiskalizacją.