Nowy wzór formularza VAT-R od 1.7.2022 r.

Od 1.7.2022 r. obowiązywać będzie nowa wersja formularza rejestracyjnego i aktualizacyjnego VAT-R. Idea składania zgłoszenia pozostaje taka sama, ale zmiany w stosunku do wersji obecnej pojawią się na kilku płaszczyznach. Nowy wzór formularza uwzględnia możliwość zarejestrowania się jako podatnik VAT grupy VAT. Zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podmioty prowadzące działalność gospodarczą są obowiązane złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne.

Tematyka: formularz VAT-R, grupa VAT, rejestracja podatnika, zmiany w VAT, opodatkowanie usług finansowych, tłumaczenie na angielski

Od 1.7.2022 r. obowiązywać będzie nowa wersja formularza rejestracyjnego i aktualizacyjnego VAT-R. Idea składania zgłoszenia pozostaje taka sama, ale zmiany w stosunku do wersji obecnej pojawią się na kilku płaszczyznach. Nowy wzór formularza uwzględnia możliwość zarejestrowania się jako podatnik VAT grupy VAT. Zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podmioty prowadzące działalność gospodarczą są obowiązane złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne.

Od 1.7.2022 r. obowiązywać będzie nowa wersja formularza rejestracyjnego i aktualizacyjnego VAT-R. Idea
składania zgłoszenia pozostaje taka sama, ale zmiany w stosunku do wersji obecnej pojawią się na kilku
płaszczyznach. Część z nich to efekt nowych przepisów, inne zaś to próba uproszczenia formalności
podatnikom, zwłaszcza tym zagranicznym.
Zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; dalej:
VATU) podmioty prowadzące działalność gospodarczą są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności
podlegającej opodatkowaniu VAT złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne. Zgodnie zaś
z art. 98 ust. 1 VATU Minister Finansów określa wzór zgłoszenia rejestracyjnego. W chwili obecnej obowiązuje w tym
zakresie rozporządzenie Ministra Finansów z 9.3.2020 r. w sprawie wzorów dokumentów związanych z rejestracją
w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2020 r. poz. 430).
Formularz VAT-R to w praktyce pierwsza forma styczności przedsiębiorcy z podatkiem VAT. Oczywiście nie jest tak,
że bez złożenia formularza nie można stać się podatnikiem, przeciwnie – status ten uzyskuje się wraz z dokonaniem
czynności opodatkowanej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Niemniej z czysto formalnego punktu
widzenia bez złożenia zgłoszenia rejestracyjnego podatnik VAT nie może spełniać swoich obowiązków (np.
względem fiskusa, nie złoży bowiem ewidencji i deklaracji JPK_V7), ale też realizować uprawnień (np. odnośnie
odliczenia podatku naliczonego). Już niebawem formularz rejestracyjny ulegnie jednak pewnym modyfikacjom.
Po pierwsze: grupa VAT
Od 1.7.2022 r. wchodzą w życie przepisy ustanawiające tzw. grupę VAT. Przypomnijmy, że chodzi o grupę
podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, zarejestrowaną jako jeden podatnik podatku VAT
(art. 2 pkt 47 VATU). Najważniejszą cechą grupy VAT jest unifikacja wszelakich czynności wykonywanych przez
każdego jej członka „na zewnątrz” (zarówno sprzedaż, jak i zakupy) jako czynności całej grupy oraz praktyczne
„wyrzucenie” poza zakres czynności opodatkowanych VAT czynności dokonywanych między członkami (wewnątrz
grupy). Zgodnie z art. 8c ust. 1-3 VATU dostawa towarów i świadczenie usług, dokonane przez członka grupy VAT
na rzecz innego członka tej samej grupy VAT, nie podlegają opodatkowaniu. Dostawę towarów i świadczenie usług
dokonane przez członka grupy VAT na rzecz podmiotu spoza grupy VAT uważa się za dokonane przez tę grupę
VAT. Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane na rzecz członka grupy VAT przez podmiot spoza grupy VAT
uważa się za dokonane na rzecz tej grupy VAT.
Celem instytucji grupy VAT jest umożliwienie podmiotom powiązanym finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie
wspólnego rozliczania dla potrzeb podatku VAT. Grupa VAT musi się jednak najpierw zarejestrować. Zgodnie z art.
96 ust. 3b VATU, w przypadku grupy VAT jej przedstawiciel składa zgłoszenie rejestracyjne wraz z umową
o utworzeniu grupy VAT. Co ważne z chwilą rejestracji grupy VAT jako podatnika naczelnik urzędu skarbowego
wykreśla z rejestru jako podatnika VAT członka grupy VAT (art. 96 ust. 7ba VATU). Nowy wzór formularza VAT-R
uwzględnia więc możliwość zarejestrowania się jako podatnik VAT grupy VAT.
Po drugie: opodatkowanie VAT usług finansowych
Zgodnie z art. art. 43 ust. 22-24 VATU podatnicy świadczący usługi finansowe mogą od 1.1.2022 r. zadecydować
o ich opodatkowaniu podatkiem VAT w miejsce standardowego i niemającego alternatywy zwolnienia od podatku.
Warunkiem stosowania opodatkowania usług finansowych jest pisemne zawiadomienie naczelnika urzędu
skarbowego o wyborze opodatkowania tych usług, brak jednak delegacji ustawowej do wydania rozporządzenia
zawierającego wzór takiego zawiadomienia. Minister Finansów postanowił ułatwić podatnikom skorzystanie
z powyższej opcji. Wprowadził bowiem możliwość jej wyboru poprzez aktualizację zgłoszenia rejestracyjnego.
Po trzecie: English is easy with Ministry of Finance
Niezależnie od powyższego w celu ułatwienia realizacji obowiązków rejestracyjnych przez osoby nieposługujące się
językiem polskim zmianą objęty zostanie również język wzoru zgłoszenia VAT-R. Formularz będzie zawierał
tłumaczenie wszystkich pól na język angielski. Przyjęty został sposób prezentacji angielskiego tłumaczenia tuż obok
polskich opisów poszczególnych pozycji.

Komentarz
Dostosowanie formularza do instytucji grupy VAT to konieczność. Skoro grupa VAT stanowi odrębnego podatnika
VAT, to musi mieć możliwość właściwego zarejestrowania. Inną kwestią jest to, że modyfikacja formularza nie jest
w tej materii szczególnie daleko idąca. Podatnik będzie musiał określić jedynie, czy jest grupą VAT, czy też nie.



Oczywiście organ rejestrujący nie będzie ograniczał się w przypadku wniosku złożonego przez grupę VAT do tej
jednej pozycji. Pamiętajmy, że organ nie dokona rejestracji grupy VAT jako podatnika VAT, jeżeli nie będą spełnione
warunki uznania grupy VAT za podatnika. Dodatkowo zawiadomi o braku rejestracji przedstawiciela grupy VAT (art.
96 ust. 4d VATU).
Możliwość zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o wyborze tzw. opcji opodatkowania VAT usług
finansowych w treści zgłoszenia rejestracyjnego (aktualizacyjnego) trochę zaskakuje. Nie wydaje się bowiem, by
takie zawiadomienie samo w sobie wymagało aktualizacji zgłoszenia rejestracyjnego. Jest ono niezbędne tylko
w odniesieniu do podatników wykonujących czynności zwolnione od podatku (art. 96 ust. 5 VATU). Jeśli jednak
podatnik wykonuje zarówno czynności opodatkowane, jak i zwolnione z podatku, to wydaje się, że dopuszczalna
będzie każda inna forma zawiadomienia.
Tłumaczenie formularza VAT-R na język angielski to zaś spełnienie wieloletniego marzenia doradców podatkowych
obsługujących zagranicznych klientów, którym musieli tłumaczyć krok po kroku, jak wypełnić zgłoszenie
rejestracyjne. Teraz wszystko będzie jasne. To dobrze, bo w innych krajach standard tego typu obowiązuje od
dawna.







Dostosowanie formularza do instytucji grupy VAT to konieczność. Modyfikacje formularza są jednak ograniczone głównie do rejestracji grupy VAT jako odrębnego podatnika VAT. Możliwość zawiadomienia o wyborze opodatkowania usług finansowych w treści zgłoszenia rejestracyjnego oraz tłumaczenie formularza na język angielski to dodatkowe udogodnienia dla podatników.