Ocena możliwości zastosowania art. 12 ust. 4 PDOPrU w odniesieniu do środków otrzymanych przez spółkę na podstawie art. 15g KoronawirusU
Podatnicy otrzymujący wsparcie finansowe w związku z pandemią COVID-19 mogą mieć wątpliwości co do konsekwencji podatkowych. Spółka działająca w Specjalnej Strefie Ekonomicznej, otrzymująca dofinansowanie na wynagrodzenia pracowników, stara się ustalić, czy te środki powinny być uznane za przychód podatkowy. W toku sporu interpretacyjnego organy podatkowe i sądy administracyjne prezentują rozbieżne stanowiska dotyczące opodatkowania otrzymanego wsparcia.
Tematyka: podatki, COVID-19, Specjalna Strefa Ekonomiczna, dofinansowanie, wynagrodzenia pracowników, opodatkowanie, spor interpretacyjny, organy podatkowe, sądy administracyjne
Podatnicy otrzymujący wsparcie finansowe w związku z pandemią COVID-19 mogą mieć wątpliwości co do konsekwencji podatkowych. Spółka działająca w Specjalnej Strefie Ekonomicznej, otrzymująca dofinansowanie na wynagrodzenia pracowników, stara się ustalić, czy te środki powinny być uznane za przychód podatkowy. W toku sporu interpretacyjnego organy podatkowe i sądy administracyjne prezentują rozbieżne stanowiska dotyczące opodatkowania otrzymanego wsparcia.
Otrzymane przez podatników wsparcie finansowe w prowadzeniu działalności gospodarczej powinno generować takie same skutki podatkowe dla wszystkich jego beneficjentów. Stan faktyczny W związku z pandemią COVID-19 spółka prowadząca działalność gospodarczą na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej (dalej: SSE) m.in. w zakresie produkcji i sprzedaży sprzętu grzejnego gospodarstwa domowego zdecydowała się skorzystać z oferowanych przedsiębiorcom form wsparcia przewidzianych m.in. w ustawie z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID- 19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2095; dalej: KoronawirusU). Na podstawie przepisów art. 15g KoronawirusU Spółka otrzymała dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (dalej: FGŚP). Część pracowników zatrudnianych przez Spółkę, których wynagrodzenie zostało dofinansowane z FGŚP na podstawie art. 15g KoronawirusU, w ramach swoich obowiązków pracowniczych wykonuje zadania w ramach działalności gospodarczej prowadzonej na terenie SSE na podstawie odpowiednich zezwoleń. Spółka powzięła wątpliwość, czy otrzymane dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników Spółki oraz należnych od nich składek na ubezpieczenia społeczne powinno stanowić przychód podatkowy w sytuacji, gdy wynagrodzenia pracowników oraz należne od nich składki na ubezpieczenia społeczne w części, w jakiej zostały sfinansowane ze środków pochodzących z FGŚP, nie zostaną zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (dalej: KUP) przez Spółkę. W jej ocenie na gruncie art. 12 ust. 4 pkt. 6a ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1800; dalej: PDOPrU) zwrot każdego poniesionego przez podatnika wydatku, który nie został zaliczony przez tego podatnika do kosztów podatkowych, nie będzie stanowił przychodu dla celów podatku dochodowego od osób prawnych. Zdaniem Spółki wydatek z tytułu wypłaconych wynagrodzeń w części objętej dofinansowaniem nie został poniesiony przez Spółkę jako podatnika, gdyż finalnie – jako wydatek zwrócony – nie został on pokryty z zasobów majątkowych podatnika. W interpretacji z 30.12.2020 r., 0111-KDIB1-3.4010.513.2020.1.MBD, , Organ nie zgodził się ze Spółką, wskazując, że w analizowanej sprawie nie wystąpiły przesłanki zastosowania przywołanego art. 12 ust. 4 pkt. 6a PDOPrU, ponieważ nie można zgodzić się z twierdzeniem, że wydatek w postaci zapłaty wynagrodzeń dla pracowników obiektywnie nie jest kosztem. Organ podkreślił, że zarówno przepisy ustaw podatkowych, jak i KoronawirusU nie przewidują przepisów szczególnych, na podstawie których otrzymanie wskazanych wcześniej instrumentów wsparcia nie generowałoby przychodu z działalności gospodarczej, bądź przychód ten byłby wolny od podatku dochodowego. Wobec powyższego Organ stanął na stanowisku, że otrzymane wsparcie w formie dofinansowania na gruncie art. 15g KoronawirusU co do zasady będzie stanowić przychód z prowadzonej działalności gospodarczej, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Stanowisko WSA Sprawa trafiła do WSA w Poznaniu, który w wyroku z 12.8.2021 r., I SA/Po 260/21, , zgodził się ze stanowiskiem Spółki i uchylił zaskarżoną interpretację. W uzasadnieniu wyroku WSA wskazał, że wykładnia językowa art. 12 ust. 4 pkt. 6a PDOPrU nie daje jednoznacznego stanowiska w kontekście opisanego stanu faktycznego. Odwołując się natomiast do wykładni celowościowej, WSA stanął na stanowisku, że Organ powinien był uwzględnić przesłanie ustawodawcy, jakie stało za wdrożeniem regulacji określonej w art. 15g ust. 1 KoronawirusU, tj. wsparcie przedsiębiorców w celu utrzymania miejsc pracy, w związku z ograniczeniem możliwości prowadzenia działalności gospodarczej w następstwie wystąpienia COVID-19. W ocenie WSA nie można bowiem uznać za zgodne z celem regulacji obciążenia podatkiem dochodowym podatników korzystających ze wsparcia. WSA podkreślił w szczególności, że wykładania zaprezentowana przez organ podatkowy doprowadziłaby ponadto do rozbieżnego podejścia w kwalifikacji pozyskanego dofinansowania, gdyż w rezultacie dla przedsiębiorców niedziałających w SSE dofinansowanie pozostanie neutralne podatkowo, zaś powinno zostać ono opodatkowane przez podatników działających w SSE. Komentarz Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się do ustalenia, czy na gruncie art. 12 ust. 4 pkt. 6a PDOPrU otrzymane dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników Spółki oraz należnych od nich składek na ubezpieczenia społeczne nie powinny stanowić przychodu podatkowego w sytuacji, gdy wynagrodzenia pracowników oraz należne od nich składki na ubezpieczenia społeczne w części, w jakiej zostały sfinansowane ze środków pochodzących z FGŚP, nie zostaną zaliczone do KUP przez Spółkę. Z treści art. 12 ust. 4 pkt. 6 oraz 6a PDOPrU wynika, że do przychodów nie zalicza się zwróconych, umorzonych lub zaniechanych podatków i opłat stanowiących dochody budżetu państwa albo budżetów jednostek samorządu terytorialnego, niezaliczonych do KUP, jak również zwróconych innych wydatków niezaliczonych do KUP. Odnosząc powyższe na grunt analizowanego stanu faktycznego, należy zgodzić się z WSA, że wykładnia językowa omawianego przepisu nie pozwala na jednoznaczne rozstrzygnięcie przedmiotowego sporu. Niemniej można zidentyfikować pewien brak definitywności przysporzenia dla Spółki z tytułu otrzymanego dofinansowania – w związku z wynikającym dla podatnika zobowiązaniem do przekazania dofinansowania wyłącznie na pokrycie kosztów wynagrodzenia pracowników oraz należnych od nich składek na ubezpieczenie społeczne – która co do zasady wymagana jest dla właściwej kwalifikacji przychodu jako podlegającego opodatkowaniu. Jednocześnie należy podkreślić, że pierwotnie zarówno w ocenie przedstawicieli Ministerstwa Finansów, jak i na gruncie wydawanych interpretacji, prezentowane było stanowisko, zgodnie z którym w myśl art. 12 ust. 4 pkt. 6a PDOPrU otrzymane dofinansowanie – jako zwrot wynagrodzenia niezaliczonego do kosztów podatkowych – nie stanowi przychodu podatkowego. Analizowany spór interpretacyjny wydaje się jednak wielowątkowy i dotyka w sposób szczególny przedsiębiorców działających na podstawie zezwoleń strefowych. Organy stoją na stanowisku, że otrzymane dofinansowanie nie powinno zostać uznane za przychód z działalności zwolnionej, podczas gdy koszty wynagrodzeń stanowią koszt takiej działalności. Tym samym podkreślenia wymaga nieprzychylny na gruncie podatkowym sposób traktowania podatników korzystających z zezwoleń strefowych, podczas gdy dla pozostałych przedsiębiorców otrzymane dofinansowanie do wynagrodzeń pozostanie neutralne podatkowo. Powyższe stanowisko nie znajduje natomiast odzwierciedlenia wśród orzecznictwa sądów administracyjnych. W wyroku WSA w Rzeszowie z 14.12.2021 r., I SA/Rz 811/21, , Sąd uznał, że o ile dofinansowanie z FGŚP do wynagrodzeń powinno stanowić przychód podatkowy, to tak otrzymane środki rekompensują podatnikowi spadek jego obrotów wykazywanych w działalności strefowej, w sytuacji utrzymywania miejsc pracy w SSE, a tym samym pozostają w ścisłym i bezpośrednim związku z wykonywaną działalnością strefową, stanowiąc o sposobie sfinansowania kosztów tej działalności, w tym wynagrodzeń pracowników zatrudnionych przy działalności strefowej. W ocenie WSA w Rzeszowie dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników ze środków FGŚP powinno stanowić przychód z działalności zwolnionego. Opracowanie i komentarz: Joanna Adamiak, starszy konsultant w dziale prawno-podatkowym PwC Wyrok WSA w Poznaniu z 12.8.2021 r., I SA/Po 260/21,
Spor dotyczący otrzymanego dofinansowania na wynagrodzenia pracowników przez spółkę działającą w Specjalnej Strefie Ekonomicznej jest wielowątkowy. Organy podatkowe i sądy administracyjne mają odmienne opinie na temat kwalifikacji podatkowej tych środków. Decyzje w tej sprawie mają istotne konsekwencje dla przedsiębiorców korzystających z różnych form wsparcia finansowego.