Koszty podatkowe związane z produkcją filmów udostępnianych w internecie
Twórca filmów udostępnianych w internecie, generujący przychody z reklam, stara się uzyskać uznane koszty produkcji filmów jako koszty uzyskania przychodów zgodnie z przepisami podatkowymi. Sprawa dotyczyła interpretacji podatkowej w kontekście związku przyczynowo-skutkowego między poniesionymi kosztami a osiągnięciem przychodów. Orzeczenie WSA w Poznaniu stanowi istotną wykładnię przepisów podatkowych dla podatników działających w internecie.
Tematyka: koszty podatkowe, produkcja filmów, film internetowy, reklamy online, interpretacja podatkowa, wyrok WSA, związki przyczynowo-skutkowe
Twórca filmów udostępnianych w internecie, generujący przychody z reklam, stara się uzyskać uznane koszty produkcji filmów jako koszty uzyskania przychodów zgodnie z przepisami podatkowymi. Sprawa dotyczyła interpretacji podatkowej w kontekście związku przyczynowo-skutkowego między poniesionymi kosztami a osiągnięciem przychodów. Orzeczenie WSA w Poznaniu stanowi istotną wykładnię przepisów podatkowych dla podatników działających w internecie.
Twórca filmów udostępnianych w internecie, osiągający z tego tytułu przychody z reklam, ponosi koszty, które spełniają definicję kosztów uzyskania przychodu zgodnie z art. 22 ust. 1 PDOFizU. Stan faktyczny Sprawa dotyczyła podatnika prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą, która polega na tworzeniu filmów i ich udostępnianiu na platformie YouTube. Publikowane materiały prezentują atrakcje w parkach wodnych z widoku pierwszej osoby i mają charakter zarówno informacyjny, jak i rozrywkowy. Kanał, na którym zamieszczane są filmy, generuje miesięcznie miliony wyświetleń reklam. Na etapie produkcji filmów podatnik ponosi koszty w postaci między innymi: księgowania faktur za sprzęt służący do nagrań, odnawianej co miesiąc licencji oprogramowania służącego do montażu filmów i produkcji filmowej, kosztów biletów lotniczych do miejsc nagrań i zakwaterowania oraz biletów wstępu do samych parków wodnych. Wymienione wydatki wnioskodawca pokrywa z własnych środków. W związku z tym wystąpił on z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie uznania poniesionych kosztów za koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 1 ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128; dalej: PDOFizU). Rozstrzygnięcie Dyrektor KIS stwierdził, iż podatnik uzyskuje przychód z tytułu reklam, a nie z tytułu wyświetlania jego filmów. Organ powołał się na przyznany przez wnioskodawcę fakt, że to kanał, na którym zamieszczane są filmy, generuje wyświetlenia reklam. Idąc tym tokiem rozumowania, Dyrektor KIS uznał, że wydatki związane z tworzeniem filmów nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów. Wskazał bowiem, iż w tym przypadku nie można mówić o istnieniu związku przyczynowo-skutkowego z art. 22 ust. 1 PDOFizU, na podstawie którego koszty muszą zostać poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Wobec tego stanowiska Organu podatkowego podatnik złożył skargę i wniósł o uchylenie interpretacji w całości. WSA w Poznaniu uznał skargę za zasadną. W swojej argumentacji podkreślił, iż za kierunkowe kryterium wykładni ustawowej definicji kosztów uzyskania przychodów należy przyjąć kryterium celu poniesionego kosztu. Wydatki wskazane przez podatnika musi łączyć związek przyczynowy z działaniem skierowanym na osiągnięcie przychodów. Oceniając stan faktyczny, Sąd uznał, iż między wydatkami a reklamami występującymi na kanale, na którym zamieszczane są filmy, istnieje uzasadniony gospodarczo związek przyczynowo-skutkowy. Tym samym poniesione przez podatnika koszty należy zakwalifikować jako koszty uzyskania przychodu. Komentarz Orzeczenie wydane przez WSA w Poznaniu jest przykładem właściwej wykładni przepisu zawartego w art. 22 ust. 1 PDOFizU. Sam stan faktyczny uzmysławia natomiast, iż definicja kosztów uzyskania przychodów może nadal budzić wątpliwości interpretacyjne, szczególnie w kontekście nieszablonowej działalności podatników, którzy osiągają z niej przychód. Związek przyczynowy między poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodów należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Zgodnie z PDOFizU kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 PDOFizU. W ten sposób sformułowana definicja wskazuje, iż koszt poniesiony przez podatnika powinien być rozważany jako element kształtujący dochód, jeżeli łącznie spełnione są cztery przesłanki: koszt służy osiągnięciu przychodu, został faktycznie poniesiony przez podatnika, nie został wymieniony w art. 23 PDOFizU oraz podatnik go rzetelnie udokumentował. W omawianym przypadku Dyrektor KIS ograniczył się do dostrzeżenia związku wydatków ponoszonych przez podatnika z tworzonymi przez niego filmami, nie rozpatrując tego zagadnienia w szerszej perspektywie. Analizując dany stan faktyczny, można bowiem uznać, iż koszty poniesione przez podatnika służą osiągnięciu przychodu, zostały poniesione z jego środków i udokumentowane, jednocześnie nie można ich zaliczyć do katalogu zawartego w art. 23 PDOFizU. Aby doszło do osiągnięcia przez podatnika zysku z reklam, musi on stworzyć odpowiedni film i udostępnić go w internecie – w tym przypadku na platformie YouTube. Sama wysokość przychodu wynika z liczby wyświetleń takich filmów. Im większa liczba wyświetleń, tym większy jest zasięg reklam związanych z filmem. Stąd też za zasadne należy uznać, iż mimo tego, że ponoszone przez podatnika koszty są bezpośrednio związane z procesem tworzeniem filmów (które oddzielnie nie stanowią źródła przychodów), to samo ich tworzenie pozwala na osiąganie przychodów z reklam. Tym samym w przedstawionym przez podatnika stanie faktycznym należy stwierdzić istnienie związku przyczynowo-skutkowego, który wskazuje na współzależność między poniesionymi kosztami a uzyskanym przychodem. Bazując na przeprowadzonej w ten sposób analizie, WSA w Poznaniu wskazał również na naruszenie przepisów ustawy z 29.8.1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1540) przez Dyrektora KIS poprzez dokonanie niewyczerpującej wykładni przepisów prawa, skutkującej wydaniem interpretacji indywidualnej nieodnoszącej się do całości przedstawionego stanu faktycznego. W ocenie Sądu wątpliwy wydał się fakt przeprowadzenia przez Organ podatkowy badania kwestii istnienia wspomnianego związku przyczynowo-skutkowego. Od tego natomiast zależało dokonanie prawidłowej wykładni art. 22 ust. 1 PDOFizU. Upraszczając proces osiągania przychodu do stwierdzenia, że zysk jest uzyskiwany z ilości wyświetlanych reklam na kanale internetowym podatnika, doprowadziło do pominięcia działań twórcy w postaci realizacji samych filmów, które są powodem, dla którego reklamodawcy decydują się na umieszczenie przy nich reklam. Z racji wyprodukowanych filmów, które podatnik udostępniał w internecie, wyświetlenia towarzyszących im reklam generowały dla niego zysk. Przedmiotowe orzeczenie może stanowić praktyczną wykładnię przepisów podatkowych w kontekście działalności podatników w internecie. Na uwagę zasługuje tu również wspomniany przez Sąd wyrok NSA z 14.5.2021 r., II FSK 1633/19, , w którym skład orzekający opowiedział się za możliwością uznania za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z prowadzeniem bloga, dostrzegając związek tych wydatków z przychodem z tytułu zamieszczanych na nim reklam. Teza ta została analogicznie zaprezentowana przez NSA w wyroku z 11.2.2022 r., II FSK 1410/21, . Linia orzecznicza kształtuje się również w podobny sposób w odniesieniu do osób prawnych prowadzących działalność gospodarczą w formie bloga lifestylowego czy kanału internetowego z udostępnianymi wideorecenzjami różnego rodzaju produktów (np. wyrok WSA w Olsztynie z 11.8.2021 r., I SA/Ol 473/21, ; pismo Dyrektora KIS z 3.2.2022 r., 0111-KDIB1-3.4010.696.2021.2.PC, ). Wobec postępującego rozwoju takiej działalności w internecie niezbędnym jest więc wydawanie przez organy podatkowe i sądy orzeczeń, które pozwolą na ukształtowanie powszechnej praktyki. Reklamy pojawiające się w trakcie oglądania filmów udostępnianych na kanałach indywidualnych użytkowników są już standardem. Osiągany z nich zysk jest jednak poprzedzony samą realizacją filmu, która wiąże się z określonymi kosztami. W sytuacji ich faktycznego poniesienia i udokumentowania przez twórcę oraz po spełnieniu pozostałych ustawowych przesłanek, zgodnie z wykładnią Sądu, można je zakwalifikować jako koszty uzyskania przychodu. Konkluzja jest więc oczywista – gdyby nie stworzony i opublikowany film na Youtube, reklamy nie byłyby wyświetlane i nie powstałby żaden przychód. Opracowanie i komentarz: Ewa Grobelna, radca prawny, starszy konsultant w dziale prawno-podatkowym PwC Wyrok WSA w Poznaniu z 6.04.2022 r., I SA/Po 1049/21,
Orzeczenie WSA w Poznaniu z 6.04.2022 r. dotyczące kosztów produkcji filmów udostępnianych online stanowi istotny przypadek interpretacji przepisów podatkowych. Decyzja ta podkreśla konieczność indywidualnej oceny związku przyczynowo-skutkowego między poniesionymi kosztami a osiągniętym przychodem, szczególnie w kontekście nietypowej działalności generującej przychody.