Zakup minikoparki ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich a prawo do odliczenia VAT
Podatnik nabywający minikoparkę ma prawo do pełnego odliczenia podatku VAT z tego tytułu, jeśli zakup jest związany z działalnością opodatkowaną. Nawet finansowanie z funduszy publicznych nie zmienia prawa do odliczenia, o ile minikoparka jest wykorzystywana do działalności gospodarczej. Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 1.2.2023 r. rozstrzygnęła, że minikoparka nie jest pojazdem samochodowym, co eliminuje ograniczenia odliczenia VAT. Kwalifikowalność VAT przy dofinansowaniach ze środków publicznych jest istotna dla różnych podmiotów, nie tylko samorządowych.
Tematyka: minikoparka, odliczenie VAT, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, podatek naliczony, fundusze publiczne, interpretacja indywidualna, Dyrektor KIS, kwalifikowalność VAT, działalność gospodarcza, pojazd samochodowy
Podatnik nabywający minikoparkę ma prawo do pełnego odliczenia podatku VAT z tego tytułu, jeśli zakup jest związany z działalnością opodatkowaną. Nawet finansowanie z funduszy publicznych nie zmienia prawa do odliczenia, o ile minikoparka jest wykorzystywana do działalności gospodarczej. Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 1.2.2023 r. rozstrzygnęła, że minikoparka nie jest pojazdem samochodowym, co eliminuje ograniczenia odliczenia VAT. Kwalifikowalność VAT przy dofinansowaniach ze środków publicznych jest istotna dla różnych podmiotów, nie tylko samorządowych.
Podatnik nabywający minikoparkę ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z tego tytułu w pełnej wysokości, jeśli zakup jest związany z jego działalnością opodatkowaną (np. w zakresie wynajmu sprzętu budowlanego). Odliczenie w wysokości 50% VAT nie znajduje zastosowania do tego rodzaju pojazdów, bo minikoparka na gąsienicach nie jest pojazdem samochodowym. Prawo do odliczenia przysługuje także wtedy, kiedy podatnik finansuje zakup z funduszy publicznych. Wówczas jednak otrzymuje dofinansowanie w kwocie netto. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; dalej: VATU) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik VAT oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego. Prawo do odliczenia podatku naliczonego nie zależy zaś w żadnym stopniu od tego, skąd pochodzą środki wydatkowane na dany cel. Źródło nie ma więc znaczenia - ważny jest związek z działalnością opodatkowaną. Oznacza to, że nie ma przeciwskazań do odliczania VAT np. w przypadku uzyskiwania przez podatników różnego rodzaju dotacji i dofinansowań, w tym także ze środków publicznych. Tu jednak pojawia się inne wyzwanie. Wysokość dofinansowania ze środków publicznych powinna uwzględniać istnienie lub nie prawa do odliczenia podatku. Jeśli podatnik może odzyskać VAT zapłacone w cenie nabywanych towarów i usług, instytucja dofinansowująca nie ma podstaw, by go pokrywać. Wówczas więc dofinansowania należne są wyłącznie w kwotach netto. Sytuacje w praktyce życia gospodarczego są różne. Czego dotyczyła sprawa? Podatnik prowadzi działalność w zakresie wynajmu i dzierżawy maszyn i urządzeń budowlanych. W ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (dalej: PROW) podatnik otrzymał pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich w określonej kwocie. Na początek podatnik otrzymał 80% przyznanych środków. Pozostałe 20% środków zostanie mu przyznane po zrealizowaniu biznesplanu działalności, zaakceptowanego przez PROW. Po uzyskaniu rzeczonych 80% środków podatnik zakupił środek trwały w postaci minikoparki hydraulicznej (fabrycznie nowej). Przyznana podatnikowi pomoc pokryła część wartości netto koparki. Pozostałą kwotę podatnik pokrył ze środków własnych. Minikoparka hydrauliczna porusza się na gąsienicach, a jej prędkość maksymalna to 4,8 km/h. Koparka nie jest też jednym z pojazdów specjalnych, o których mowa w art. 86a ust. 9 pkt. 3 VATU. Minikoparka hydrauliczna będzie wykorzystywana przez podatnika wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej. Pomoc w ramach operacji „premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” ma charakter premii. Czynni podatnicy podatku VAT mają prawo pomniejszania podatku należnego o wartość podatku VAT, wynikającą z dokonanych inwestycji objętych premią na rozpoczęcie działalności pozarolniczej. W takim przypadku VAT nie może być objęty wsparciem. Z tego względu podatnik stanął przed koniecznością potwierdzenia, czy może odliczyć podatek naliczony z tytułu zakupu takiego właśnie urządzenia. A jeśli tak, to w jakiej wysokości. Stanowisko Organu Dyrektor KIS wydał w tej sprawie interpretację indywidualną z 1.2.2023 r., 0114-KDIP1-3.4012.584.2022.2.AMA, . Zwrócił przy tej okazji uwagę na dwie kwestie. Po pierwsze Organ przeanalizował uregulowanie zawarte w art. 86a ust. 1 VATU, z którego wynika zasada, że w przypadku pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w ograniczonej wysokości. W przypadku takich pojazdów samochodowych wykorzystywanych do działalności przysługuje prawo do odliczenia 50% podatku naliczonego z tytułu wydatków dotyczących nabycia, rat leasingowych oraz innych wydatków. Ale przedmiotowa minikoparka hydrauliczna nie jest pojazdem samochodowym w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym. Maszyna porusza się na gąsienicach, a jej prędkość maksymalna to 4,8 km/h. Zatem nie jest ona pojazdem samochodowym, o którym mowa w art. 2 pkt. 34 VATU. Pojazdem samochodowym jest pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h. W związku z powyższym w przedstawionej sprawie minikoparka hydrauliczna nie jest pojazdem, do którego stosuje się ograniczenia wskazane w art. 86a ust. 1 VATU. Po drugie rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 VATU uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. W omawianym przypadku przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego zostały spełnione. W konsekwencji należy stwierdzić, że na podstawie art. 86 ust. 1 VATU podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego, wynikające z faktury dokumentującej nabycie mini koparki. Komentarz W ministerialnej bazie Eureka zalewają nas interpretacje indywidualne potwierdzające (a znacznie częściej niepotwierdzające) istnienie prawa do odliczenia podatku naliczonego od różnego rodzaju wydatków dofinansowywanych ze środków publicznych. Kwalifikowalność VAT kojarzy się przede wszystkim z perspektywą jednostek samorządu terytorialnego, ubiegających się o dofinansowanie na realizację określonego celu zakupowego lub inwestycyjnego. Zgodnie z wymogami kwalifikowalność VAT trzeba wówczas potwierdzić w drodze interpretacji indywidualnej. Jednostki samorządu terytorialnego często w danym przypadku nie mają prawa do odliczenia VAT, dlatego otrzymują wsparcie w kwocie brutto (co jest tym podmiotom nawet na rękę). Omawiana interpretacja przypomina, że kwalifikowalność VAT przy dofinansowaniach to temat nie tylko dla podmiotów samorządowych. Niektóre programy są dostępne także dla przedsiębiorców spoza sfery publicznej. Dobry przykład, który zyskuje zresztą na popularności, to dofinansowanie na nabycie pojazdów elektrycznych, w ramach znanego i rozpoznawalnego programu realizowanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W takim wypadku kwalifikowalność VAT także ma znaczenie, choć w przypadku nabycia aut osobowych podatek naliczony najpewniej będzie podlegał odliczeniu jedynie w wysokości 50% (interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 22.12. 2021 r., 0114-KDIP4-2.4012.777.2021.1.MC, ). Abstrahując od kwalifikowalności, w omawianej sprawie trzeba pamiętać jeszcze o dwóch kwestiach. Organ rozstrzygnął definitywnie zakres przysługującego odliczenia poprzez potwierdzenie, że minikoparka nie stanowi pojazdu samochodowego, a więc nie trzeba się martwić ograniczonym zakresem odliczenia. Nie może jednak nie umknąć naszej uwadze, że minikoparka będzie stanowić środek trwały podatnika. Zatem odliczając podatek, powinien on pamiętać o obowiązku dokonywania ewentualnej korekty wieloletniej, zgodnie z art. 91 ust. 2 VATU. Miałoby to znaczenie w przypadku mieszanej działalności podatnika, w której koparka mogłaby być potencjalnie wykorzystywana. Inna sprawa, że akurat tego rodzaju środki trwałe raczej trudno jest wykorzystywać do przedmiotowo zwolnionej działalności. Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 1.2.2023 r., 0114-KDIP1-3.4012.584.2022.2.AMA,
Interpretacja indywidualna dotycząca odliczenia VAT od zakupu minikoparki hydraulicznej potwierdziła pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego, gdy minikoparka jest wykorzystywana do działalności opodatkowanej. Organ stwierdził, że minikoparka nie kwalifikuje się jako pojazd samochodowy, co wyklucza ograniczenia odliczenia VAT. Podatnik powinien jednak pamiętać o ewentualnej korekcie wieloletniej, jeśli minikoparka byłaby wykorzystywana również do działalności zwolnionej od podatku.