Pomysły na deregulację w podatkach

Ruszyły prace nad nową ustawą deregulacyjną dotyczącą podatków, która przynosi wiele interesujących zmian. Projekt ma na celu wprowadzenie uproszczeń dla przedsiębiorców na etapie rozpoczynania działalności oraz w kolejnych latach rozwoju. Jedną z istotnych propozycji jest uchylenie przepisu umożliwiającego zawieszenie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w związku ze wszczęciem postępowania KKS. Ponadto planowane są zmiany dotyczące podmiotów badawczo-rozwojowych oraz osób prowadzących działalność nierejestrową.

Tematyka: ustawa deregulacyjna, podatki, zmiany legislacyjne, przedsiębiorcy, działalność gospodarcza, podmioty badawczo-rozwojowe, KKS, efektywność administracji, uproszczenia

Ruszyły prace nad nową ustawą deregulacyjną. Podatków dotyczy ona w wąskim zakresie. Uwagę zwraca
jednak pomysł uchylenia przepisu umożliwiającego zawieszenie terminu przedawnienia zobowiązania
podatkowego w związku ze wszczęciem postępowania KKS. Pozytywne zmiany mają też dotknąć podmiotów
badawczo-rozwojowych oraz osoby prowadzące działalność nierejestrową.
Nowy rząd to nowe pomysły legislacyjne. Jednym z bardziej chwytliwych haseł towarzyszących każdemu nowemu
otwarciu jest deregulacja i minimalizowanie „zbędnych” obciążeń administracyjnych. Niedawno światło dzienne ujrzał
projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz
doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego (UA8). W bardzo ograniczonym zakresie dotyczy on
podatków, niemniej warto przyjrzeć się pomysłom w tej akurat dziedzinie.
Ordynacja podatkowa – koniec z instrumentalnym KKS
Zgodnie z art. 70 § 6 pkt 1 ustawy z 29.8.1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383; dalej: OrdPU),
bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu,
z dniem wszczęcia postępowania w sprawie KKS, o którym podatnik został zawiadomiony, jeżeli podejrzenie
popełnienia przestępstwa lub wykroczenia wiąże się z niewykonaniem tego zobowiązania. Wiele zostało ostatnimi
czasy powiedziane i napisane odnośnie instrumentalnego sposobu stosowania ww. przepisu. Stąd pomysł na zmianę
– a mówiąc ściślej uchylenie ww. przepisu.
Podatek CIT – szerszej w uldze B+R
Obecnie kosztami kwalifikowanymi są m.in. także ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne,
świadczone lub wykonywane na podstawie umowy, a także nabycie wyników prowadzonych przez niego badań
naukowych, na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej. Dziś muszą być one świadczone lub wykonywane albo
nabyte od jednostek naukowych. Ale skuteczna realizacja prac badawczo-rozwojowych wymaga uzyskania
ekspertyz, opinii także od podmiotów zewnętrznych, które wcale nie posiadają statusu jednostki naukowej.
W związku z tym zgodnie z projektem usunięty został wymóg, aby wyżej wymienione usługi, były świadczone przez
jednostki naukowe. Spowoduje to większą elastyczność w zakresie prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej.
Dodatkowo, rozszerzona została możliwość zaliczenia do kosztów kwalifikowanych, kosztów związanych
z działalnością badawczo-rozwojową w zakresie przeglądów, konserwacji oraz kalibracji aparatury naukowo-
badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, a także w zakresie
specjalistycznego transportu towarów wykorzystywanych wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-
rozwojowej.
Podatek VAT – „pewniejsze” zwolnienia z fiskalizacji
Zwolnienie z obowiązku fiskalizacji Minister Finansów określa w drodze rozporządzeń. Jest plan, aby rozporządzenia
wydawane były na okres minimum trzech lat, aby zwiększyć (zdaniem resortu) pewność obrotu gospodarczego. Inna
sprawa, że wydawane do tej pory rozporządzenia zasadniczo nie zmieniały w rewolucyjny sposób uprzednio
obowiązujących zasad. Nic też nie będzie stać na przeszkodzie, aby w okresie trzyletnim Minister Finansów zmieniał
swoje rozporządzenia (zamiast wydawać nowych). Jest to więc chyba jednak zmiana pod publiczkę.
Podatek od nieruchomości – koniec ze składaniem informacji
Zgodnie z art. 6 ust. 6 ustawy z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 70; dalej:
PodLokU), osoby fizyczne winny złożyć właściwemu organowi podatkowemu informację o nieruchomościach
i obiektach budowlanych w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo
wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości. Zgodnie z projektem, obowiązek ten ma
nie dotyczyć przypadków, gdy okoliczności te wynikają z przeniesienia własności nieruchomości zawartego w treści
aktu notarialnego.
Ewidencja podatników – PESEL identyfikatorem dla działalności nierejestrowej
Działalność nierejestrowa może stanowić działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT, jeżeli spełnia
definicję działalności gospodarczej wynikającą z ustawy. Do podmiotów wykonujących działalność nierejestrową
stosuje się ogólne zasady dotyczące podatku VAT. Oznacza to, że podmioty te mogą korzystać ze zwolnienia od
podatku z uwagi na poziom obrotów na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 VATU (i z zasady z niego korzystają). Problem
w tym, że na gruncie innych przepisów, podmioty takie powinny posługiwać się jako identyfikatorem podatkowym

numerem NIP (a nie PESEL). Omawiany projekt umożliwi również podmiotom prowadzącym działalność
nierejestrową posługiwanie się PESEL.
Akcyza – znów preferencja B+R
Obecnie podmioty posiadające status centrum badawczo-rozwojowego, które jedynie testują pojazdy, ze względu na
niejednolitą interpretację przepisów zmuszone są do uiszczenia podatku akcyzowego od każdego pojazdu
testowego. Projekt przewiduje dodanie przepisu, którego celem jest zwolnienie od akcyzy samochodów osobowych
wykorzystywanych do celów badawczych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej przez podmioty
posiadające status centrum badawczo-rozwojowego. Zwolnienie ma obowiązywać w czasie wykorzystywania
samochodu osobowego do celów badawczych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jednak nie dłużej
niż do dnia wygaśnięcia albo uchylenia decyzji o profesjonalnej rejestracji pojazdów. Może o nią ubiegać się podmiot
uprawniony, który m.in. złoży oświadczenia, że pojazdy spełniają określone warunki.
Resort uważa, że branża badawczo-rozwojowa w Polsce stanowi przyszłościową gałąź przemysłu motoryzacyjnego
a ww. zmiany zwiększą jej konkurencyjność wobec innych państw i przyczynią się do rozwoju nowych technologii
w motoryzacji. Wspaniała to perspektywa, lecz o milionie polskich elektrycznych aut (pewnie bez akcyzy) też już
kiedyś słyszeliśmy.

Komentarz
Projektodawca podkreśla, że celem projektowanej ustawy jest wprowadzenie uproszczeń odnoszących się do
działalności gospodarczej na etapie rozpoczynania działalności przez przedsiębiorcę oraz rozwoju jego
przedsiębiorstwa w kolejnych latach. A więc także zmniejszenie liczby zbędnych i nadmiernych wymogów
regulacyjnych, co w konsekwencji przyczyni się do zmniejszenia kosztów przedsiębiorców. Rezultatem zmian mają
być szybsze i sprawniejsze procedury administracyjne, co przełoży się również na efektywność pracy administracji
publicznej. Przewiduje się także, że podjęte działania będą stanowić pozytywny impuls dla przedsiębiorców znacząco
wpływając na poprawę warunków do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej.
Tyle marketingu. Jeśli chodzi o podatki, proponowane zmiany to detale. Z pewnością można wycisnąć w tej kwestii
więcej. Jedna z ww. zmian zasługuje jednak na szczególną uwagę. Chodzi oczywiście o wyrugowanie przepisu
pozwalającego na instrumentalne wydłużanie terminu przedawnienia podatkowego poprzez wszczynanie
postępowań KKS. Piśmiennictwo ale i judykatura od pewnego czasu konsekwentnie piętnują brak woli realizowania
celów postępowania karnego skarbowego, a tym samym sztucznym wykorzystaniu instrumentu wszczęcia
postępowania tylko i wyłącznie z uwagi na zbliżające się przedawnienie zobowiązania (uchwała NSA z 24.5.2021 r.,
I FPS 1/21,
). Usunięcie podstawy prawnej takich patologicznych postaw to krok radykalny, ale wydaje się że
skuteczny.

Projektowane zmiany legislacyjne mają na celu zmniejszenie nadmiernych obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorców oraz poprawę efektywności pracy administracji publicznej. Oczekuje się, że wprowadzone uproszczenia przyczynią się do sprawniejszych procedur, zachęcając przedsiębiorców do podejmowania i rozwijania działalności gospodarczej. Warto zwrócić uwagę na krok radykalny, jakim jest usunięcie możliwości instrumentalnego wydłużania terminu przedawnienia podatkowego poprzez wszczynanie postępowań KKS.