Projekt ustawy odraczającej KSeF na 2026 r.

Podczas briefingu Ministra Finansów zaprezentowano projekt ustawy odraczającej KSeF na 2026 r. Nowe terminy wejścia w życie systemu obowiązkowego i konieczność dostosowania się podatników budzą wiele wątpliwości. Projekt zakłada jednolity termin dla wszystkich podmiotów, co jednak nie zawsze spotyka się z aprobatą. Odroczenia terminów związanych z KSeF mają ułatwić przedsiębiorcom przygotowanie się do zmian, ale nie wszystkie propozycje spotykają się z pozytywnym odbiorem.

Tematyka: KSeF, ustawy, Ministerstwo Finansów, podatnicy, terminy, system obowiązkowy, przedsiębiorcy, odroczenia, stabilność biznesowa, dostosowanie, zmiany

Jak powiedzieli, tak zrobili. Podczas briefingu Ministra Finansów, wskazującego horyzont czasowy wejścia
w życie obowiązkowego KSeF (przypominamy, ma być to odpowiednio luty i kwiecień 2026 r.) jednym
z postulatów wygłoszonych przez resort było też załatwienie „piorunem” kwestii uchylenia mocy
obowiązującej przepisów, na mocy których KSeF obowiązkowy to jednak lipiec 2024 r. Oto pojawił się
właśnie projekt stosownej ustawy. Poza samym przesunięciem czasowym, niewiele więcej się jednak
dowiedzieliśmy.
Zgodnie z art. 106ga ust. 1 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361; dalej:
VATU), od 1.7.2024 r. podatnicy są obowiązani wystawiać faktury ustrukturyzowane przy użyciu Krajowego Systemu
e-Faktur. Przepis ten jednak „piorunem” (to cytat za przedstawicielem Ministerstwa Finansów) zostanie zmieniony.
Jest bowiem jasne dla każdego, że system obowiązkowy nie wejdzie w tym roku w życie. Ani nawet w kolejnym –
podczas briefingu Ministerstwa Finansów z 26.4.2024 r. ogłoszono, że datą początkową obowiązywania systemu
obowiązkowego ma być dopiero 1.2.2026 r. – dla podatników, którzy w poprzednim roku osiągnęli wartość sprzedaży
minimum 200 mln PLN. Aby te zapowiedzi stały się prawem, potrzeba jednak przeprowadzić proces legislacyjny. Do
tego potrzeba więc na start projektu stosowanego aktu prawnego. Projekt taki właśnie się pojawił. Jak to jednak
często z KSeF bywa, budzi on już na starcie wątpliwości.
Jednak dla wszystkich tak samo? Niekoniecznie
Jeszcze w piątek, 26.4.2024 r. resort zasugerował, że będą dwie daty wejścia w życie obowiązkowego KSeF:
1.2.2026 r. dla dużych podmiotów (przychody na poziomie 200 mln PLN rocznie) a dla reszty 1.4.2026 r. Trudno było
zrozumieć ten pomysł i uwierzyć w iście chirurgiczną precyzję Ministerstwa Finansów co do dookreślenia kryteriów
odróżniających sytuacje podatników o ledwie dwa miesiące. W dodatku co do przepisów wchodzących w życie za
przeszło dwa lata. Nie dało się nie uniknąć wrażenia, że to raczej zabieg mający za zadanie przekonanie
przedsiębiorców, że naprawdę wszystko jest już zaplanowane i przemyślane. Nie każdy w ten trick uwierzył. Tym
bardziej, że już 29.4.2024 r. ten sam Minister Finansów – już w projekcie przepisów – wskazuje, że w projektowanej
ustawie „proponuje się, aby obowiązek wdrożenia KSeF miał zastosowanie do wszystkich podatników (czynnych
i zwolnionych z VAT) w jednym terminie, tj. 1.2.2026 r”.
Ani słowa o poziomie obrotów. Ani widu ani słychu wyróżniania (piętnowania?) tych największych odium królików
doświadczalnych, które będą testować obligatoryjny KSeF na dwa miesiące przed innymi. Inna sprawa, że przecież
omawiany projekt nie wyczerpuje wszystkich zagadnień związanych z KSeF, Z nieoficjalnych źródeł wynika, że
dyferencjacja jednak będzie. Ale wprowadzona inną ustawą. W zaprezentowanym projekcie mowa przecież
o ujednoliceniu terminów dla podatników czynnych i zwolnionych. Żeby było przyjaźniej i bardziej przejrzyście. Póki
co jednak przedsiębiorcy zarzucają resortowi brak konsekwencji. I słusznie, bo chaos informacyjny postępuje.
Inne terminy też przesunięte
Siłą rzeczy, odroczenie wejścia w życie obligatoryjnego KSeF, skutkuje też koniecznością odsunięcia w czasie
i innych terminów związanych z tą instytucją. Odroczone mają być więc:
• okresy, w których podatnicy będą mogli w sposób dotychczasowy, w okresie przejściowym po wprowadzeniu
obowiązku KSeF, wystawiać faktury z kasy rejestrującej;
• obowiązki dokonywania płatności przelewem z podaniem numeru KSeF;
• kary wobec podatników za błędy związane ze stosowaniem obowiązku KSeF.
Odroczenia opierają się o logikę dotychczas zaproponowanych rozwiązań, tj. z zachowaniem okresu półrocznego
stosowania przejściowych rozwiązań. Tu znowu Ministerstwo Finansów wykazuje się imponującą
„dalekowzrocznością”. Oto bowiem „utrzymanie odroczenia kar za naruszenia w KSeF złagodzi skutki błędów po
stronie przedsiębiorców w początkowym okresie obowiązku stosowania KSeF”. Z kolei odroczenie obowiązku
podania numeru KSeF w płatnościach utrzyma dodatkowy czas na dostosowanie przez przedsiębiorców swoich
systemów IT do KSeF. Na miejscu resortu nie odwoływałbym się do kwestii dostosowywania systemów IT. Wielu
podatników robi to bowiem już od kilkunastu miesięcy. Na dziś nie do końca rozumiejąc, co jest na końcu tej drogi.
Nie wszystkie odroczenia znane z wciąż obowiązującego projektu mają zostać zachowane. Jak już wskazywaliśmy,
dojdzie (w zamyśle) do ujednolicenia terminu obowiązywania KSeF dla podatników czynnych i zwolnionych z VAT.
Resort w ten sposób „wychodzi naprzeciw postulatom przedsiębiorców zgłaszających problemy z koniecznością
ustalania przez wystawcę faktury w KSeF statusu podmiotu, na rzecz którego jest ona wystawiana”.

WIS, WIA, WIP i WIT elektronicznie od 1.7.2024 r.
W związku ze zmianą daty wejścia w życie ustawy KSeF konieczne jest dokonanie zmian dostosowawczych
dotyczących wyłącznie elektronicznej obsługi spraw z zakresu WIS, WIA, WIP i WIT w drugiej instancji i w tzw.
„trybach nadzwyczajnych”. W obecnym brzmieniu przepisy te odnosiły się wprost do dnia wejścia w życie ustawy,
która to data zostanie zmieniona na 1.2.2026 r. Natomiast założeniem jest, aby elektroniczna obsługa ww. spraw była
stosowana od 1.7.2024 r.

Komentarz
Pozostałe kwestie związane z KSeF będą przedmiotem odrębnego projektu aktu prawnego i będą odrębnie
procedowane. Ustawa wprowadzająca obowiązek KSeF wchodzi w życie 1.7.2024 r., a w celu zapewnienia
przesunięcia tego terminu konieczne jest niezwłoczne przeprowadzenie i zakończenie procesu legislacyjnego przed
tym dniem. Ciekawe, czy się to uda uwzględniając konstytucyjne prerogatywy np. Prezydenta RP. Przyjmijmy jednak,
że to nie czas i miejsce na takie dywagacje.
Ministerstwo Finansów dalej konsekwentnie twierdzi, „że przesunięcie w czasie wdrożenia KSeF przyczyni się do
stabilności i pewności prowadzenia działalności gospodarczej poprzez umożliwienie przedsiębiorcom lepszego
przygotowania się do zmian oraz uniknięcia nagłych i nieoczekiwanych konsekwencji w postaci niewydajności
systemu”. Co więcej, resort zauważa także, że „w wyniku przeprowadzonego cyklu spotkań i prekonsultacji ze strony
podatników nie napłynęły do resortu finansów zastrzeżenia w zakresie proponowanego odroczenia terminów
wprowadzenia KSeF”.

Ministerstwo Finansów argumentuje, że przesunięcie terminów wdrożenia KSeF przyczyni się do stabilności biznesowej. Wprowadzenie systemu ma umożliwić lepsze przygotowanie się do zmian i uniknięcie nagłych konsekwencji. Resort zauważa brak zastrzeżeń ze strony podatników co do proponowanych zmian.