VAT a usługi na rzecz sił zbrojnych USA

Żyjemy w czasach, gdy dostawa towarów i świadczenie usług na rzecz sił zbrojnych, w tym Stanów Zjednoczonych, stają się coraz powszechniejsze. Rozliczanie VAT w takich przypadkach wymaga zrozumienia specjalnych zasad, co może stanowić wyzwanie dla podatników. Kluczowe jest dostosowanie się do przepisów, np. preferencyjnych stawek podatku VAT, aby uniknąć problemów podatkowych.

Tematyka: VAT, usługi na rzecz sił zbrojnych, preferencyjne stawki, podatek od towarów i usług, siły zbrojne USA

Żyjemy w takim czasie, w którym dostawa towarów i świadczenie coraz częściej mają miejsce na rzecz
różnego rodzaju sił zbrojnych (np. NATO, Stanów Zjednoczonych czy innych państw UE). Abstrahując od
geopolitycznych rozważań, sytuacja ta skutkuje także perspektywami rozwoju biznesu, w tym także dla
mniejszych przedsiębiorców. Musimy pamiętać, że świadczenia takie rozliczane mogą być dla VAT na
zasadach szczególnych, dość głęboko „zakopanych” w przepisach VAT. Warto je więc raz na jakiś czas
„odkopać”.
Zgodnie z art. 86 ust. ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361; dalej: VATU),
w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi
przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Prawo do odliczenia budzi
wątpliwości wśród podatników, którzy nie naliczają efektywnie podatku należnego. W tym gronie mogą znaleźć się
podmioty świadczące usługi na rzecz różnego rodzaju sił zbrojnych.
Dla takich podmiotów kluczowe jest rozporządzenie Ministra Finansów z 9.12.2023 r. w sprawie obniżonych stawek
podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2023 r. poz. 2670; dalej: WarObnVATR24). Zgodnie z § 6 ust. 1 pkt 4, 5 i 7
WarObnVATR24, obniżoną do wysokości 0% stawkę podatku stosuje się również do dostawy towarów lub
świadczenia usług na rzecz:
• sił zbrojnych Państwa-Strony Traktatu Północnoatlantyckiego innego niż państwo członkowskie przeznaczenia - do
celów służbowych tych sił lub towarzyszącego im personelu cywilnego lub też w celu zaopatrzenia ich mes lub
kantyn, jeżeli siły te biorą udział we wspólnych działaniach obronnych;
• sił zbrojnych państwa członkowskiego innego niż państwo członkowskie przeznaczenia - do celów służbowych tych
sił lub towarzyszącego im personelu cywilnego lub też w celu zaopatrzenia ich mes lub kantyn, jeżeli siły te biorą
udział w działaniach obronnych prowadzonych w celu realizacji działania Unii Europejskiej w ramach wspólnej polityki
bezpieczeństwa i obrony;
• sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych, o których mowa w art. 2 lit. a umowy między Rządem Rzeczypospolitej
Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o wzmocnionej współpracy obronnej, podpisanej w Warszawie
z 15.8.2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2153), tzw. uzupełnienie umowy SOFA, przebywających na terytorium kraju,
jeżeli towary lub usługi nabywane przez te siły lub na ich rzecz są przeznaczone do wyłącznego użytku służbowego
tych sił lub też do zaopatrzenia ich wojskowej usługowej działalności wspierającej - jeżeli siły te biorą udział we
wspólnych działaniach obronnych.
Zastosowanie 0% stawki VAT zależy od spełnienia warunków. W przypadku preferencji SOFA, niezbędne jest
wypełnione świadectwo zwolnienia z podatku VAT i podatku akcyzowego oraz zamówienie dotyczące towarów lub
usług (wraz z ich specyfikacją), do których odnosi się takie świadectwo. Świadectwo wypełniają siły zbrojne Stanów
Zjednoczonych, ale pole 4 tego świadectwa wypełnia Minister Obrony Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej lub jego
upoważniony przedstawiciel (nie jest to konieczne przy pojedynczych poświadczeniach). Kopia takiego
poświadczenia trafia do dostawcy - i on może wówczas skorzystać z preferencyjnej stawki VAT.
Bez dwóch zdań, opisywana preferencja podatkowa dotyczy jednak tak naprawdę sił zbrojnych (nie muszą płacić
VAT w cenie) a nie podatników - sprzedawców. Im wszystko jedno, a może nawet woleliby po prostu sprzedawać
z VAT. Nolens volens, trzeba jednak dostosować się do reguł. Nie dziwi więc, że podatnicy świadczący usługi np. na
rzecz sił zbrojnych USA miewają wątpliwości praktyczne.
Czego dotyczyła sprawa?
Podatnik prowadzi działalność usługową oznaczoną symbolem PKWiU 45.20.30.0, a więc w zakresie mycia
pojazdów. W ramach tej działalności świadczy usługi m.in. na rzecz Sił Zbrojnych USA stacjonujących w Polsce.
Podatnik posiada dokumenty wypełnione przez siły zbrojne USA i potwierdzone przez Ministra Obrony Narodowej, tj.
świadectwo zwolnienia z podatku VAT oraz zamówienia dotyczące towarów lub usług wykazanych w tym
świadectwie wraz z ich specyfikacją. Zgodnie więc z przepisami, przy sprzedaży na rzecz sił zbrojnych USA podatnik
zastosował stawkę podatku VAT w wysokości 0%.
Podatnik postanowił potwierdzić, czy ma on prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na
zakup towarów i usług przeznaczonych do odsprzedaży na rzecz armii Stanów Zjednoczonych, stacjonującej na
terenie Polski.
Stanowisko organu

Dyrektor KIS wydał w sprawie interpretację indywidualną z 6.2.2024 r., 0114-KDIP1-2.4012.612.2023.1.RM,
.
Uznał w niej, że podatnik nabywa towary i usługi, które wykorzystuje do wykonywania czynności (świadczenia usług
na rzecz sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych) opodatkowanych stawką w wysokości 0%. Przy tym, o ile nie znajdą
zastosowania wyłączenia wymienione w art. 88 VATU to będą spełnione przesłanki warunkujące prawo do odliczenia
podatku naliczonego. Zatem zgodnie z art. 86 ust. 1 VATU, podatnik będzie uprawniony do obniżenia kwoty podatku
należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z zakupu towarów i usług przeznaczonych do odsprzedaży
siłom zbrojnym Stanów Zjednoczonych.

Komentarz
Wyrażenie „siły zbrojne USA” oznacza podmiot obejmujący członków sił zbrojnych, personelu cywilnego oraz całe
mienie, sprzęt i materiały Sił Zbrojnych USA, w tym informacje oficjalne USA, znajdujące się na terytorium
Rzeczypospolitej. Z art. 19 ust. 2 umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów
Zjednoczonych Ameryki o wzmocnionej współpracy obronnej, podpisanej w Warszawie z 15.8.2020 r. (Dz.U. z 2020
r. poz. 2153) wynika zaś, że zwalnia się z VAT (ale i np. akcyzy) towary i usługi nabywane przez siły zbrojne USA lub
na ich rzecz w celach określonych w tej umowie. Zwolnienie stosuje się w chwili zakupu, jeśli transakcja jest
potwierdzona dokumentem wydanym przez siły zbrojne USA, który siły zbrojne USA przedkładają odpowiedniemu
organowi podatkowemu Rzeczypospolitej Polskiej. Jak na dłoni widać więc, że realnym beneficjentem obniżki VAT
jest konsument - siły zbrojne. Zachowują one w ten sposób preferencję płynnościową, nie muszą bowiem płacić VAT
w cenie nabywanych towarów i usług. Dzięki temu nie musimy w ogóle prowadzić dyskusji, czy podmioty takie mają
prawo do odliczenia podatku naliczonego (co jest wątpliwie, nie są bowiem zarejestrowane jako podatnicy VAT bo
też trudno uznać, by prowadziły one działalność gospodarczą w rozumieniu VATU). Tak oto neutralność VAT dotyczy
też tej właśnie bardzo specyficznej grupy nabywców. Z uwagi na pewną społeczną użyteczność roli sił zbrojnych,
można tę preferencję zrozumieć.
Podatnicy VAT świadczący usługi lub dostarczający towary opodatkowane 0% VAT muszą zaś pamiętać, że
transakcje opodatkowane taką stawką dają w istocie prawo do odliczenia podatku naliczonego (nie są to transakcje
zwolnione ani „poza VAT”). Ale ryzyko niespełnienia warunków obciąża te właśnie podmioty, niesłusznie zaniżając
stawkę VAT narazić się mogą - co oczywiste - na zaległości podatkowe.

Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 6.2.2024 r., 0114-KDIP1-2.4012.612.2023.1.RM,

Podsumowując, preferencyjne stawki VAT dotyczące usług na rzecz sił zbrojnych, w tym USA, stwarzają możliwości rozwoju biznesu, ale wymagają ścisłego przestrzegania warunków. Należy pamiętać, że korzyści podatkowe przysługują głównie samym siłom zbrojnym, a podatnicy muszą być ostrożni, aby uniknąć ryzyka niespełnienia warunków preferencyjnej stawki VAT.